Πρωτότυπο Κείμενο
|
Ἑρμηνεία Ἰωάννου Κολιτσάρα
|
Ἑρμηνεία Παναγιώτη Τρεμπέλα
|
ὴ
πολλοὶ διδάσκαλοι γίνεσθε, ἀδελφοί
μου, εἰδότες ὅτι μεῖζον κρῖμα
ληψόμεθα· |
δελφοί
μου, μὴ ζηλεύετε καὶ μὴ ἐπιδιώκετε
νὰ γίνεσθε πολλοὶ διδάσκαλοι, διότι
γνωρίζομεν καλά, ὅτι ἡμεῖς οἱ
διδάσκαλοι ἔχομεν μεγαλυτέραν εὐθύνην
καὶ ἐὰν δὲν ἀγωνιζώμεθα
νὰ ἐφαρμόζωμεν πιστῶς ὅσα διδάσκομεν,
θὰ λάβωμεν μεγαλυτέραν καταδίκην.
|
δελφοί
μου, μὴ παίρνετε πολλοὶ τὴν θέσιν τοῦ
διδασκάλου, διότι γνωρίζετε ὅτι ἡμεῖς ποὺ
διδάσκομεν, θὰ κριθῶμεν αὐστηρότερα
καὶ συνεπῶς θὰ λάβωμεν μεγαλυτέραν τιμωρίαν.
|
2
πολλὰ γὰρ πταίομεν ἅπαντες. Εἴ
τις ἐν λόγῳ οὐ πταίει, οὗτος
τέλειος ἀνήρ, δυνατὸς χαλιναγωγῆσαι
καὶ ὅλον τὸ σῶμα.
|
2
Διότι ὅλοι μας βέβαια πταίομεν πολὺ
ἀπέναντι τοῦ Θεοῦ καὶ πολὺ
περισσότερον μάλιστα καὶ εὐκολώτερα
πταίομεν μὲ τὰ λόγια μας. Ἐὰν
κανεὶς δὲν πταίῃ εἰς τὰ
λόγια του καὶ ὁμιλῇ πάντοτε
τὰ ὀρθά, αὐτὸς εἶναι τέλειος
ἄνθρωπος, ἔχων τὴν ἱκανότητα
νὰ συγκρατήσῃ καὶ κυβερνήσῃ
ὁλόκληρον τὸν εὐατόν του.
|
2
Θὰ τιμωρηθῶμεν δὲ αὐστηρότερα,
διότι ὅλοι πταίομεν εἰς πολλὰς περιπτώσεις,
ἐξ ὅλων δὲ τῶν παρεκτροπῶν αἱ
εὐκολώτεραι καὶ συχνότεροι εἶναι αἱ
διὰ τῆς γλώσσης παρεκτροπαί, εἰς τὰς
ὁποίας κινδυνεύει νὰ πέσῃ καὶ καθένας,
ποὺ παίρνει μόνος του τὴν θέσιν τοῦ διδασκάλου.
Πράγματι, ἐὰν κανεὶς δὲν πταίῃ
εἰς τὰ λόγια του, εἶναι τέλειος ἄνθρωπος,
καὶ ἔχει τὴν δύναμιν νὰ συγκρατήσῃ
καὶ ὁλόκληρον τὸν ἑαυτόν του. Τέλειος
δὲ πρέπει νὰ εἶναι καὶ ὁ διδάσκαλος,
διὰ νὰ μὴ ἁμαρτάνῃ διὰ
τῆς γλώσσης του καὶ διὰ νὰ ἀποφύγῃ
τὴν αὐστηροτέραν κρίσιν, μὲ τὴν ὁποίαν
θὰ κριθοῦν αὐτοὶ ποὺ διδάσκουν.
|
3
Ἴδε τῶν ἵππων τοὺς χαλινοὺς
εἰς τὰ στόματα βάλλομεν πρὸς
τὸ πείθεσθαι αὐτοὺς ἡμῖν,
καὶ ὅλον τὸ σῶμα αὐτῶν
μετάγομεν. |
3
Ἰδέτε τί συμβαίνει μὲ τοὺς
ἵππους. Εἰς τὰ στόματα τῶν ἵππων
βάζομεν τὸ χαλινάρι, διὰ νὰ
ὑποτάσσωνται αὐτοὶ εἰς ἡμᾶς
καὶ ἔτσι διευθύνομεν καὶ καθοδηγοῦμεν,
ὅπου θέλομεν, ὅλο τὸ σῶμα των.
|
3
Διὰ νὰ πεισθῆτε δέ, ὅτι ὅποιος
δὲν πταίει διὰ τῆς γλώσσης, αὐτὸς
εἶναι τέλειος, σᾶς φέρω δύο παραδείγματα. Ἰδού,
τοὺς χαλινοὺς τῶν ἵππων θέτομεν εἰς
τὰ στόματά των διὰ νὰ ὑποτάσσωνται
οὗτοι εἰς ἠμᾶς, καὶ ἔτσι
μὲ τὸν χαλινὸν διευθύνομεν ὅλον τὸ
σῶμα των. |
4
Ἰδοὺ καὶ τὰ πλοῖα, τηλικαῦτα
ὄντα καὶ ἀπὸ σκληρῶν ἀνέμων
ἐλαυνόμενα, μετάγεται ὑπὸ ἐλαχίστου
πηδαλίου ὅπου ἂν ἡ ὁρμὴ
τοῦ εὐθύνοντος βούληται.
|
4
Ἰδοὺ καὶ τὰ πλοῖα, καίτοι
εἶναι τόσον μεγάλα καὶ ὠθοῦνται
ἰσχυρῶς ἀπὸ ὁρμητικοὺς
ἀνέμους, κυβερνῶνται ἐν τούτοις
καὶ διευθύνονται ὅπου ἡ ἐπιθυμία
τοῦ πηδαλιούχου θέλει, ἀπὸ ἕνα
μικρότατον πηδάλιον. |
4
Ἰδού, ὅτι καὶ αὐτὰ τὰ
ἄψυχα πλοῖα, καίτοι εἶναι τόσον μεγάλα καὶ
σπρώχνονται ἀπὸ σκληροὺς καὶ ὁρμητικοὺς
ἀνέμους, διευθύνονται μὲ ἓν πολὺ μικρὸν
πηδάλιον, ὁπουδήποτε ἀποφασίσῃ ἡ ἐπιθυμία
ἐκείνου, ποὺ κρατεῖ καὶ διευθύνει
τὸ πηδάλιον. |
5
Οὕτω καὶ ἡ γλῶσσα μικρὸν μέλος
ἐστὶ καὶ μεγαλαυχεῖ. Ἰδοὺ
ὀλίγον πῦρ ἡλίκην ὕλην
ἀνάπτει! |
5
Ἔτσι καὶ ἡ γλῶσσα εἶναι μικρὸν
μέλος εἰς τὸ σῶμα τοῦ ἀνθρώπου
καὶ ἐν τούτοις καυχᾶται μὲ ἀλαζονείαν
καὶ μὲ τὰς ἀκρισίας καὶ
δολιότητάς της προκαλεῖ μεγάλα κακα.
Ἰδοὺ πῶς λίγη φωτιὰ ἀνάπτει
τεραστίαν πυρκαϊὰν εἰς ἀπέραντα
δάση. |
5
Ἔτσι καὶ ἡ γλῶσσα εἶναι μικρὸν
μέλος καὶ καυχᾶται ἀλαζονικῶς διὰ
τὰ μεγάλα κακά, ποὺ δημιουργεῖ. Ἰδοὺ
ὀλίγη φωτιά, πῶς φουντώνει καὶ καταστρέφει
ἐκτεταμένα καὶ πυκνὰ δάση.
|
6
Καὶ ἡ γλῶσσα πῦρ, ὁ κόσμος
τῆς ἀδικίας. Οὕτως ἡ γλῶσσα
καθίσταται ἐν τοῖς μέλεσιν ἡμῶν
ἡ σπιλοῦσα ὅλον τὸ σῶμα καὶ
φλογίζουσα τὸν τροχὸν τῆς γενέσεως
καὶ φλογιζομένη ὑπὸ τῆς γεένης.
|
6
Καὶ ἡ γλῶσσα εἶναι φωτιά, αἰτία
ἀναριθμήτων κακῶν, κόσμος ὁλόκληρος
ἀδικίας καὶ πάσης κακίας. Ἔτσι
καὶ ἡ γλῶσσα γίνεται μεταξὺ
τῶν μελῶν μας ἡ κατ' ἐξοχὴν
ἐπικίνδυνος, ἡ ὁποία μολύνει
ὅλον τὸ σῶμα καὶ ἀνάπτει
πυρκαϊάν, ποὺ καταφλογίζει ὅλον τὸν
κύκλον τῆς ζωῆς, καὶ καταφλέγεται
ἔπειτα καὶ αὐτὴ ἀπὸ τὸ
πῦρ τῆς γεέννης διὰ τὰς παρεκτροπάς
της. |
6
Καὶ ἡ γλῶσσα εἶναι φωτιά, εἶναι
κόσμος ὁλόκληρος καὶ πλῆθος πολὺ ἀδικίας.
Σὰν τὴν ὀλίγη φωτιά, ποὺ ἀνάπτει
πυρκαϊὰν μεγάλην, ἔτσι καὶ ἡ γλῶσσα
γίνεται μεταξὺ τῶν μελῶν μας τὸ μικρὸν
μέλος, ποὺ μολύνει ὅλον τὸ σῶμα καὶ
ἀνάπτει πυρκαϊὰν εἰς τὸν κύκλον τῆς
ἀνθρωπίνης ζωῆς καὶ καίεται ἔπειτα
καὶ αὐτὴ ἀπὸ τὸ πῦρ
τῆς γεέννης, μὲ τὸ ὁποῖον θὰ
τιμωρηθοῦν αἱ παρεκτροπαὶ καὶ ἀδικίαι
της. |
7
Πᾶσα γὰρ φύσις θηρίων τε καὶ
πετεινῶν ἐρπετῶν τε καὶ ἐναλίων
δαμάζεται καὶ δεδάμασται τῇ φύσει
τῇ ἀνθρωπίνῃ,
|
7
Μέγα κακὸν ἡ γλῶσσα. Διότι κάθε
φυσικὴ ἀγριότης καὶ θηρίων καὶ
πτηνῶν καὶ ἐρπετῶν καὶ θαλασσίων
ζώων δαμάζεται ἀπὸ τὴν θεόσδοτον
ἐπινοητικότητα καὶ κυριαρχίαν τοῦ
ἀνθρώπου. |
7
Φοβερὸν ὄντως καὶ ἀσυγκράτητον κακὸν
ἡ γλῶσσα! Καὶ τοῦτο ἀποδεικνύεται
ἐκ τοῦ ὅτι κάθε φυσικὴ ἀγριότης
καὶ θηρίων καὶ πτηνῶν καὶ ἑρπετῶν
καὶ θαλασσίων ζώων δαμάζεται ἀπὸ τὴν
φυσικὴν ἱκανότητα καὶ ἐπινοητικότητα
τοῦ ἀνθρώπου. |
8
τὴν δὲ γλῶσσαν οὐδεὶς δύναται
ἀνθρώπων δαμάσαι· ἀκατάσχετον
κακόν, μεστὴ ἰοῦ θανατηφόρου.
|
8
Τὴν γλῶσσαν ὅμως κανεὶς ἀπὸ
τοὺς ἀνθρώπους δὲν ἠμπορεῖ
νὰ τὴν δαμάσῃ. Εἶναι ἀσυγκράτητον
κακόν, γεμάτη ἀπὸ θανατηφόρον
δηλητήριον (ποὺ προκαλεῖ θανάτους
σωματικοὺς καὶ ψυχικούς). |
8
Τὴν γλῶσσαν ὅμως κανεὶς ἀπὸ
τοὺς ἀνθρώπους δὲν ἠμπορεῖ νὰ
τὴν δαμάσῃ. Εἶναι κακὸν ἀσυγκράτητον,
γεμάτη ἀπὸ δηλητήριον θανατηφόρον.
|
9
Ἐν αὐτῇ εὐλογοῦμεν τὸν
Θεὸν καὶ πατέρα, καὶ ἐν αὐτῇ
καταρώμεθα τοὺς ἀνθρώπους τοὺς
καθ' ὁμοίωσιν Θεοῦ γεγονότας·
|
9
Ἐκτρέπεται εἰς τὰς μεγαλυτέρας
ἀντινομίας καὶ ἀντιθέσεις·
διότι μὲ αὐτὴν δοξολογοῦμεν
τὸν Θεὸν καὶ Πατέρα, ἀλλὰ
καὶ μὲ αὐτὴν καταρώμεθα τοὺς
ἀνθρώπους, ποὺ ἔχουν πλασθῆ
καθ' ὁμοίωσιν Θεοῦ. |
9
Μολονότι δὲ εἰς ὡρισμένας περιπτώσεις τὴν
χρησιμοποιοῦμεν εἰς τὸ καλόν, τοῦτο
δὲν τὴν συγκροτεῖ καὶ δὲν τὴν
ἀσφαλίζει ἀπὸ τὸ κακόν. Πράγματι δι’
αὐτῆς δοξολογοῦμεν τὸν Θεόν καὶ
Πατέρα, ἀλλὰ καὶ δι’ αὐτῆς καταρώμεθα
τοὺς ἀνθρώπους, ποὺ ἔχουν πλασθῆ
καθ’ ὁμοιῶσιν Θεοῦ. |
10
ἐκ τοῦ αὐτοῦ στόματος ἐξέρχεται
εὐλογία καὶ κατάρα. Οὐ χρή,
ἀδελφοί μου, ταῦτα οὕτω γίνεσθαι.
|
10
Ἀπὸ τὸ ἴδιο στόμα βγαίνει
εὐλογία καὶ κατάρα. Ἀλλά,
ἀδελφοί μου, δὲν πρέπει νὰ γίνωνται
αὐτὰ ἔτσι, διότι δὲν εἶναι
δυνατὸν εἰς τὸ αὐτὸ στόμα
νὰ ἀναμιγνύωνται κατάραι καὶ
εὐλογίαι. |
10
Ἀπὸ τὸ αὐτὸ στόμα βγαίνει δοξολογία
καὶ κατάρα. Ἀλλά, ἀδελφοί μου, δὲν
πρέπει νὰ γίνωνται αὐτὰ ἔτσι καὶ
νὰ ἀνακατεύωνται αἱ εὐλογίαι μὲ
τὰς κατάρας. |
11
Μήτι ἡ πηγὴ ἐκ τῆς αὐτῆς
ὀπῆς βρύει τὸ γλυκὺ καὶ
τὸ πικρόν; |
11
Μήπως τάχα ἡ πηγὴ ἀπὸ
τὴν αὐτὴν τρύπαν ἀναβλύζει
νερὸ πόσιμο καὶ εὐχάριστο καὶ
νερὸ πικρὸ καὶ ἀποκρουστικό;
|
11
Μήπως ἡ πηγὴ ἀπὸ τὴν αὐτὴν
τρύπαν ἀναβλύζει τὸ νερὸ τὸ πόσιμον
καὶ δροσιστικὸν καὶ τὸ νερὸ
τὸ ἁλμυρὸν καὶ πικρόν;
|
12
Μὴ δύναται, ἀδελφοί μου, συκῆς
ἐλαίας ποιῆσαι ἢ ἄμπελος σῦκα;
Οὕτως οὐδεμία πηγὴ ἀλυκὸν
καὶ γλυκὺ ποιῆσαι ὕδωρ.
|
12
Μήπως εἶναι ποτὲ δυνατόν, ἀδελφοί
μου, ἡ συκιὰ νὰ καρποφορήσῃ
ἐληὲς καὶ τὸ ἀμπέλι νὰ
κάμῃ σῦκα; ἔτσι καὶ καμμία
ποτὲ πηγὴ δὲν εἶναι δυνατὸν
νὰ βγάζῃ νερὸ ἀλμυρὸ καὶ
νερὸ πόσιμον καὶ εὐχάριστον.
(Καὶ ἀπὸ τὴν ἴδια γλῶσσα,
ποὺ ἀναπέμπονται δοξολογίες πρὸς
τὸν Θεόν, ποτὲ δὲν πρέπει νὰ
ξεχύνωνται κατάραι καὶ δολιότητες).
|
12
Μήπως εἶναι δυνατόν, ἀδελφοί μου, ἡ συκιὰ
νὰ βγάλῃ ἐλαίας ἢ ἡ κληματαριὰ
νὰ βγάλῃ σῦκα; Ἔτσι καὶ καμμία
πηγὴ δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ βγάζῃ
συγχρόνως ἁλμυρὸν καὶ δροσιστικὸν
νερό. Ἔτσι καὶ ἀπὸ τὸ αὐτὸ
στόμα δὲν πρέπει νὰ βγαίνῃ εὐλογία
καὶ κατάρα. |
13
Τίς σοφὸς καὶ ἐπιστήμων ἐν
ὑμῖν; Δειξάτω ἐκ τῆς καλῆς
ἀνατροφῆς τὰ ἔργα αὐτοῦ
ἐν πραΰτητι σοφίας. |
13
Ποιὸς μεταξύ σας εἶναι ἀληθινὰ
σοφὸς καὶ ἐπιστήμων, φωτισμένος
ἀπὸ τὸν Θεὸν ἄνθρωπος; Ἂς
τὸ δείξῃ ὄχι μόνο μὲ τὰ
λόγια του, ἀλλὰ πρὸ παντὸς καὶ
κυρίως μὲ τὰ ἐνάρετα ἔργα
τοῦ καλοῦ του βίου, μὲ πραότητα,
τὴν ὁποίαν χαρίζει εἰς τὸν
ἄνθρωπον ἡ ἀληθινὴ σοφία.
|
13
Σπεύδετε νὰ πάρετε τὴν θέσιν τοῦ διδασκάλου
διὰ νὰ ἐμφανίζεσθε ὡς σοφοί. Ἀλλὰ
ποῖος εἶναι μεταξύ σας ἀληθινὰ καὶ
κατὰ Θεόν σοφὸς καὶ φωτισμένος; Ἂς
δείξῃ, ὄχι μὲ λόγια, ἀλλὰ διὰ
τοῦ καλοῦ του βίου τὰ ἔργα του·
ἂς δείξῃ δὲ ταῦτα μὲ πραότητα,
τὴν ὁποίαν δίδει εἰς τὸν ἄνθρωπον
ἡ ἀληθὴς σοφία. |
13
Εἰ δὲ ζῆλον πικρὸν ἔχετε καὶ
ἐριθείαν ἐν τῇ καρδίᾳ
ὑμῶν, μὴ κατακαυχᾶσθε καὶ ψεύδεσθε
κατὰ τῆς ἀληθείας.
|
14
Ἐὰν ὅμως ἔχετε πικρὰν ζηλοφθονίαν,
μεταξύ σας, φατριασμούς, ἀντιθέσεις
καὶ ἐριστικὸν πνεῦμα εἰς τὴν
καρδίαν σας, μὴν ἀλαζονεύεσθε ὅτι
εἶσθε ἀνώτεροι ἀπὸ τοὺς
ἄλλους καὶ ψεύδεσθε ἔτσι ἐναντίον
τῆς χριστιανικῆς ἀληθείας, τῆς
ὁποίας ἐν τούτοις θέλετε νὰ
παρουσιάζεσθε ὡς διδάσκαλοι. |
14
Ἐὰν ὅμως ἔχετε φανατισμὸν γεμᾶτον
πικρίαν καὶ φιλόνεικον φατριασμὸν εἰς τὴν
καρδίαν σας, μὴ καυχάσθε, ὅτι εἶσθε σοφώτεροι
ἀπὸ τοὺς ἄλλους καὶ μὴ
ψεύδεσθε εἰς βάρος τῆς χριστιανικῆς ἀληθείας,
τῆς ὁποίας θέλετε μὲν νὰ παρουσιάζεσθε
διδάσκαλοι, ἀλλὰ διαψεύδετε μὲ τὴν
διαγωγήν σας τὰ ὅσα λέγετε ἐν τῇ διδασκαλίᾳ
σας. |
15
Οὐκ ἐστὶν αὕτη ἡ σοφία
ἄνωθεν κατερχομένη, ἀλλ ἐπίγειος,
ψυχική, δαιμονιώδης. |
15
Αὐτὴ ἡ ἀνόητος ὑψηλοφροσύνη,
ὅτι εἶσθε σοφοί, δὲν εἶναι ἡ
θεία σοφία, ποὺ κατεβαίνει ἀπὸ
τὸν οὐρανόν· ἀλλ' εἶναι
σοφία ἐπίγειος, σαρκικὴ καὶ
ἐμπαθής, δαιμονική. |
15
Ἡ σοφία αὐτὴ δὲν εἶναι θεία
σοφία, ποὺ καταβαίνει ἀπὸ τὸν οὐρανόν,
ἀλλ’ εἶναι σοφία ἐπίγειος, σαρκικὴ
καὶ ξένη πρὸς τὸν φωτισμὸν τοῦ
Πνεύματος, ἐμπνεομένη δὲ ἀπὸ τὰ
δαιμόνια. |
16
Ὅπου γὰρ ζῆλος καὶ ἐριθεία,
ἐκεῖ ἀκαταστασία καὶ πᾶν
φαῦλον πρᾶγμα. |
16
Διότι ὅπου ὑπάρχει ζηλοφθονία
καὶ φατριασμὸς καὶ ἐριστικότης,
ἐκεῖ ἐπικρατεῖ ἀκαταστασία
καὶ ἀναταραχὴ καὶ κάθε φαῦλο
πρᾶγμα. |
16
Διότι, ὅπου ὑπάρχει ζῆλος φανατικὸς
καὶ φιλόνεικος κομματισμός, ἐκεῖ εἶναι
σύγχυσις καὶ ἀκαταστασία καὶ κάθε κακὸν
πρᾶγμα. |
17
Ἡ δὲ ἄνωθεν σοφία πρῶτα μὲν
ἁγνή ἐστιν, ἔπειτα εἰρηνική,
ἐπιεικής, εὐπειθής, μεστὴ ἐλέους
καὶ καρπῶν ἀγαθῶν, ἀδιάκριτος
καὶ ἀνυπόκριτος.
|
17
Ἡ δὲ σοφία, ποὺ δίδεται ἐκ
τῶν ἄνω, ἀπὸ τὸν Θεόν,
πρῶτον μὲν εἶναι καθαρὰ καὶ
ἀμόλυντος ἀπὸ κάθε τί
φαῦλον καὶ ἁμαρτωλόν, ἔπειτα
δὲ εἶναι εἰρηνικὴ καὶ εἰρηνοποιός,
ἐπιεικὴς καὶ συγκαταβατικὴ εἰς
τὴν ἄγνοιαν καὶ τὰς ἀδυναμίας
τῶν ἄλλων, πρόθυμος νὰ ὑποτάσσεται
εἰς τὴν ἀλήθειαν, γεμάτη ἀπὸ
εὐσπλαγχνίαν καὶ ἀπὸ ἀγαθὰ
ἔργα, ἀπηλλαγμένη ἀπὸ ἀμβιβολίας
καὶ ὀλιγοπιστίας, καθαρὰ καὶ
ἀμόλυντος ἀπὸ κάθε ὑποκρισίαν.
|
17
Ἡ σοφία δέ, ποὺ δίδεται ἐκ τοῦ οὐρανοῦ
ἀπὸ τὸν Θεόν, πρῶτον μὲν εἶναι
καθαρὰ ἀπὸ κάθε μολυσμένον ἐλατήριον,
ἔπειτα δὲ εἶναι εἰρηνική, ἐπιεικὴς
καὶ συμπαθὴς εἰς τὴν ἄγνοιαν
καὶ τὴν ἀτέλειαν τῶν ἄλλων,
πρόθυμος εἰς τὸ νὰ ὑπακούῃ καὶ
ἐλευθέρα ἀπὸ πείσματα, γεμάτη ἀπὸ
εὐσπλαγχνίαν καὶ ἀπὸ ἀγαθὰ
ἔργα, ἐλευθέρα ἀπὸ τοὺς δισταγμοὺς
τῆς ἀμφιβολίας καὶ ξένη πρὸς τὴν
ὑποκρισίαν. |
18
Καρπὸς δὲ τῆς δικαιοσύνης ἐν
εἰρήνῃ σπείρεται τοῖς ποιοῦσιν
εἰρήνην.
|
18
Ὁ δὲ καρπὸς τῆς ἁγιότητος
καὶ κάθε ἀρετῆς σπείρεται εἰς
τὰς καρδίας τῶν ἀνθρώπων μὲ
εἰρήνην καὶ πραότητα ἀπὸ
ἐκείνους, ποὺ ἔχουν εἰρήνην
καὶ μεταδίδουν εἰρήνην, ἀπὸ
τοὺς ἀληθινὰ σοφοὺς καὶ
ἐναρέτους διδασκάλους. |
18
Ὁ πνευματικὸς δὲ καρπὸς τῆς
δικαιοσύνης καὶ ἁγιότητος σπείρεται εἰρηνικῶς
καὶ χωρὶς φιλονεικίας ἀπὸ ἐκείνους,
ποὺ ἀσκοῦν καὶ μεταδίδουν τὴν
εἰρήνην καὶ οἰ ὁποῖοι εἶναι
πράγματι σοφοὶ καὶ εἰρηνοποιοὶ διδάσκαλοι.
|