΄Ησαίας : Κεφάλαιον ΜΕ'

Πρωτότυπο Κείμενο

ὕτω λέγει Κύριος ὁ Θεὸς τῷ χριστῷ μου Κύρῳ, οὗ ἐκράτησα τῆς δεξιᾶς ἐπακοῦσαι ἔμπροσθεν οὐτοῦ ἔθνη, καὶ ἰσχὺν βασιλέων διαρρήξω, ἀνοίξω ἔμπροσθεν αὐτοῦ θύρας, καὶ πόλεις οὐ συγκλεισθήσονται.
2 Ἐγὼ ἔμπροσθέν σου πορεύσομαι καὶ ὄρη ὁμαλιῶ, θύρας χαλκᾶς συντρίψω καὶ μοχλοὺς σιδηροῦς συγκλάσω
3 καὶ δώσω σοι θησαυροὺς σκοτεινούς, ἀποκρύφους, ἀοράτους ἀνοίξω σοι, ἵνα γνῷς, ὅτι ἐγὼ Κύριος ὁ Θεός σου ὁ καλῶν τὸ ὅνομά σου, ὁ Θεὸς Ἰσραήλ.
4 ἕνεκεν τοῦ παιδός μου Ἰακὼβ καὶ Ἰσραὴλ τοῦ ἐκλεκτοῦ μου, ἐγὼ καλέσω σὲ τῷ ὀνόματί σου καὶ προσδέξομαί σε, σὺ δὲ οὐκ ἔγνως με
5 ὅτι ἐγὼ Κύριος ὁ Θεός, καὶ οὔκ ἐστι πλὴν ἐμοῦ Θεός, ἐνίσχυσά σε καὶ οὐκ ᾔδεις με,
6 ἵνα γνῶσιν οἱ ἀπ' ἀνατολῶν ἡλίου καὶ οἱ ἀπὸ δυσμῶν, ὅτι οὐκ ἐστι Θεὸς πλὴν ἐμοῦ· ἐγὼ Κύριος ὁ Θεός, καὶ οὔκ ἐστιν ἔτι·
7 ἐγὼ ὁ κατασκευάσας φῶς καὶ ποιήσας σκότος, ὁ ποιῶν εἰρήνην καὶ κτίζων κακά· ἐγὼ Κύριος ὁ Θεὸς ὁ ποιῶν πάντα ταῦτα.
8 Εὐφρανθήτω ὁ οὐρανὸς ἄνωθεν, καὶ αἱ νεφέλαι ρανάτωσαν δικαιοσύνην· ἀνατειλάτω ἡ γῆ καὶ βλαστησάτω ἔλεος, καὶ δικαιοσύνην ἀνατειλάτω ἅμα· ἐγώ εἰμι Κύριος ὁ κτίσας σε.
9 Ποῖον βέλτιον κατεσκεύασα ὡς πηλὸν κεραμέως; Μὴ ὁ ἀροτριῶν ἀροτριάσει τὴν γῆν ὅλην τὴν ἡμέραν; Μὴ ἐρεῖ ὁ πηλὸς τῷ κεραμεῖ· τί ποιεῖς, ὅτι οὐκ ἐργάζῃ οὐδὲ ἔχεις χεῖρας;
10 Μὴ ἀποκριθήσεται τὸ πλάσμα πρὸς τὸν πλάσαντα αὐτό; Ὁ λέγων τῷ πατρί· τί γεννήσεις; Καὶ τῇ μητρί· τί ὠδίνεις;
11 Ὅτι οὕτω λέγει Κύριος ὁ Θεὸς ὁ ἅγιος Ἰσραὴλ ὁ ποιήσας τὰ ἐπερχόμενα· ἐρωτήσατέ με περὶ τῶν υἱῶν μου καὶ περὶ τῶν θυγατέρων μου καὶ περὶ τῶν ἔργων τῶν χειρῶν μου ἐντείλασθέ μοι.
12 Ἐγὼ ἐποίησα γῆν καὶ ἄνθρωπον ἐπ' αὐτῆς, ἐγὼ τῇ χειρί μου ἐστερέωσα τὸν οὐρανῶν, ἐγὼ πᾶσι τοῖς ἄστροις ἐνετειλάμην.
13 Ἐγὼ ἤγειρα αὐτὸν μετὰ δικαιοσύνης βασιλέα, καὶ πᾶσαι αἱ ὁδοὶ αὐτοῦ εὐθεῖαι, οὗτος οἰκοδομήσει τὴν πόλιν μου καὶ τὴν αἰχμαλωσίαν τοῦ λαοῦ μου ἐπιστρέψει οὐ μετὰ λύτρων, οὐδὲ μετὰ δώρων, εἶπε Κύριος σαβαώθ.
14 Οὕτω λέγει Κύριος σαβαώθ· ἐκοπίασεν Αἴγυπτος καὶ ἐμπόρια Αἰθιόπων, καὶ οἱ Σεβωεὶμ ἄνδρες ὑψηλοὶ ἐπὶ σὲ διαβήσονται καὶ σοὶ ἔσονται δοῦλοι καὶ ὀπίσω σου ἀκολουθήσουσι δεδεμένοι χειροπέδαις καὶ διαβήσονται πρὸς σέ, καὶ προσκυνήσουσί σοι καὶ ἐν σοὶ προσεύξονται, ὅτι ἐν σοὶ ὁ Θεός ἐστι καὶ οὐκ ἔστι Θεὸς πλὴν σοῦ·
15 σὺ γὰρ εἶ Θεός, καὶ οὐκ ᾔδειμεν, ὁ Θεὸς τοῦ Ἰσραὴλ σωτήρ.
16 Αἰσχυνθήσονται καὶ ἐντραπήσονται πάντες οἱ ἀντικείμενοι αὐτῷ καὶ πορεύσονται ἐν αἰσχύνῃ. Ἐγκαινίζεσθε πρός με, νῆσοι.
17 Ἰσραὴλ σώζεται ὑπὸ Κυρίου σωτηρίαν αἰώνιον· οὐκ αἰσχυνθήσονται οὐδὲ μὴ ἐντραπῶσιν ἕως τοῦ αἰῶνος ἔτι.
18 Οὕτως λέγει Κύριος ὁ ποιήσας τὸν οὐρανόν, οὗτος ὁ Θεὸς ὁ καταδείξας τὴν γῆν καὶ ποιήσας αὐτήν, αὐτὸς διώρισεν αὐτήν, οὐκ εἰς κενὸν ἐποίησεν αὐτήν, ἀλλὰ κατοικεῖσθαι ἔπλασεν αὐτήν - ἐγὼ εἰμι Κύριος, καὶ οὐκ ἔστιν ἔτι.
19 Οὐκ ἐν κρυφῇ λελάληκα, οὐδὲ ἐν τόπῳ γῆς σκοτεινῷ· οὐκ εἶπα τῷ σπέρματι Ἰακώβ· μάταιον ζητήσατε. Ἐγώ εἰμι ἐγὼ εἰμι Κύριος ὁ λαλῶν δικαιοσύνην καὶ ἀναγγέλλων ἀλήθειαν.
20 Συνάχθητε καὶ ἥκετε, βουλεύσασθε ἅμα οἱ σωζόμενοι ἀπὸ τῶν ἐθνῶν οὐκ ἔγνωσαν οἱ αἴροντες τὸ ξύλον γλύμμα αὐτῶν καὶ οἱ προσευχόμενοι ὡς πρὸς θεούς, οἳ οὐ σώζουσιν.
21 Εἰ ἀναγγελοῦσιν, ἐγγισάτωσαν, ἵνα γνῶσιν ἅμα τίς ἀκουστὰ ἐποίησε ταῦτα ἐπ' ἀρχῆς τότε ἀνηγγέλη ὑμῖν· ἐγὼ ὁ Θεός, καὶ οὐκ ἐστιν ἄλλος πλὴν ἐμοῦ· δίκαιος καὶ σωτὴρ οὐκ ἔστι πάρεξ ἐμοῦ.
22 Ἐπιστράφητε ἐπ' ἐμὲ καὶ σωθήσεσθε, οἱ ἀπ' ἐσχάτου τῆς γῆς· ἐγὼ εἰμι ὁ Θεός, καὶ οὐκ ἔστιν ἄλλος.
23 Κατ' ἐμαυτοῦ ὀμνύω, ἡ μὴν ἐξελεύσεται ἐκ τοῦ στόματός μου δικαιοσύνη, οἱ λόγοι μου οὐκ ἀποστραφήσονται, ὅτι ἐμοὶ κάμψει πᾶν γόνυ καὶ ἐξομολογήσεται πᾶσα γλῶσσα τῷ Θεῷ
24 λέγων· δικαιοσύνη καὶ δόξα πρὸς αὐτὸν ἥξουσι καὶ αἰσχυνθήσονται πάντες οἱ ἀφορίζοντες ἑαυτούς·
25 ἀπὸ Κυρίου δικαιωθήσονται καὶ ἐν τῷ Θεῷ ἐνδοξασθήσονται πᾶν τὸ σπέρμα τῶν υἱῶν Ἰσραήλ.

Ἑρμηνεία Ἰωάννου Κολιτσάρα

ὐτὰ λέγει Κύριος ὁ Θεὸς εἰς τὸν Κῦρον, τὸν ὁποῖον ἐγὼ ἔχρισα βασιλέα καὶ τοῦ ὁποίου τὴν δεξιὰν κατέστησα κραταιάν, διὰ νὰ ὑπακούσουν εἰς αὐτὸν καὶ ὑποταχθῦν ἐνώπιόν του τὰ ἔθνη· καὶ τὴν ἰσχὺν τῶν βασιλέων θὰ συντρίψω, θὰ ἀνοίξω ἔμπροσθεν αὐτοῦ τὰς θύρας καὶ καμμία πόλις δὲν θὰ μείνῃ κλειστὴ δι' αὐτόν.
2 Ἐγώ, ὦ Κῦρε, θὰ πορευθῶ ἔμπροσθέν σου, θὰ ἐξομαλύνω τὰ ὄρη, θὰ συντρίψω θύρας χαλκᾶς καὶ μοχλοὺς σιδηροῦς θὰ σπάσω.
3 Θὰ δώσω εἰς σὲ θησαυρούς, ποὺ εὑρίσκονται εἰς σκοτεινοὺς τόπους, θὰ ἀνοίξω καὶ θὰ παρουσιάσω εἰς σὲ ἀποκρύφους καὶ ἀοράτους θησαυρούς, διὰ νὰ γνωρίσῃς ὅτι ἐγὼ εἶμαι Κύριος ὁ Θεός σου, ὁ ὁποῖος σὲ ἐκάλεσεν ὀνομαστικῶς, ὁ Θεὸς τοῦ ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ.
4 Ἐγὼ θὰ σὲ καλέσω ὀνομαστικῶς, πρὸς χάριν τοῦ δούλου μου Ἰακώβ, τοῦ ἐκλεκτοῦ ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ μου, θὰ σὲ δεχθῶ ὡς ὄργανόν μου διὰ τὸ ἔργον, ποὺ σὲ ἔχω προορίσει. Σὺ ὅμως δὲν ἐγνώρισες ἐμέ,
5 ὅτι δηλαδὴ ἐγὼ εἶμαι Κύριος ὁ Θεὸς καὶ δὲν ὑπάρχει ἄλλος Θεὸς πλὴν ἐμοῦ. Ἐγὼ ἔδωκα εἰς σὲ αὐτὴν τὴν δύναμιν· σὺ ὅμως δὲν μὲ ἐγνώρισες ὡς δωρεοδότην.
6 Καὶ ἔπραξα αὐτά, διὰ νὰ γνωρίσουν ὅσοι κατοικοῦν εἰς τὴν ἀνατολήν, καὶ οἱ ἄλλοι ποὺ κατοικοῦν εἰς τὴν δύσιν, ὅτι δὲν ὑπάρχει ἄλλος Θεὸς πλὴν ἐμοῦ· ὅτι ἐγὼ εἶμαι Κύριος ὁ Θεὸς καὶ δὲν ὑπάρχει κανεὶς ἄλλος.
7 Ἐγὼ κατεσκεύασα τὸ φῶς καὶ ἔκαμα τὸ σκοτάδι. Ἐπιφέρω καὶ ἀποκαθιστῶ εἰρήνην ἀλλὰ καὶ παραχωρῶ νὰ ἔρχωνται συμφοραὶ καὶ θλίψεις. Ἐγὼ εἶμαι Κύριος ὁ Θεός, ὁ ὁποῖος κάμνω ὅλα αὐτά.
8 Ἂς εὐφρανθῇ ὁ οὐρανὸς ἄνω, αἱ δὲ νεφέλαι ἄς βρέξουν δικαιοσύνην εἰς τὴν γῆν. Ἡ γῆ ἄς βλαστήσῃ ἔλεος καὶ ἄς ἀνατείλῃ συγχρόνως δικαιοσύνην. Ἐγὼ εἶμαι ὁ Κύριος, ὁ ὁποῖος σὲ ἔχω κτίσει.
9 Ποῖον ἄλλο δημιούργημα ἔκαμα καλύτερον ἀπὸ σέ, ἀφοῦ σὲ ἔπλασα ὅπως ὁ κεραμεὺς πλάθει τὸν πηλόν; Μήπως ὁ γεωργὸς θὰ ὀργώνῃ τὸ χωράφι ὅλην τὴν ἡμέραν; Μήπως θὰ εἴπῃ ὁ πηλὸς εἰς τὸν κεραμοποιόν, ὅταν ἐκεῖνος διακόπτῃ τὸ ἔργον του, τί κάμνεις; Διατὶ δὲν ἐργάζεσαι; Δὲν ἔχεις πλέον χέρια πρὸς ἐργασίαν;
10 Μήπως καὶ θὰ ἀπαντήσῃ, τάχα, τὸ πλάσμα αὐτὸ εἰς τὸν κεραμέα, ποὺ τὸ ἔπλασε; Δὲν εἶναι ἀνόητος ἐκεῖνος ποὺ λέγει εἰς τὸν πατέρα: Τί θὰ γεννήσῃς; Καὶ εἰς τὴν μητέρα του: Τί κοιλοπονᾷς;
11 Κατὰ κάποιον τέτοιον τρόπον ὁμιλεῖ Κύριος ὁ Θεὸς πρὸς σᾶς, ὁ ἀπολύτως ἅγιος Θεὸς τοῦ Ἰσραήλ. Αὐτός, ὁ ὁποῖος ἔχει προαποφασίσει ἐκεῖνα, ποὺ θὰ συμβοῦν. Ἐρωτήσατέ με, λοιπόν, καὶ σεῖς, διατὶ κατ' αὐτὸν τὸν τρόπον μεταχειρίζομαι τοὺς υἱούς μου καὶ τὰς θυγατέρας μου. Δώσατέ μου ἐντολὰς καὶ ὁδηγίας σεῖς διὰ τὰ ἔργα τῶν χειρῶν μου.
12 Ἐγὼ εἶμαι ἐκεῖνος, ὁ ὁποῖος ἐδημιούργησα τὴν γῆν καὶ ἔπλασα τὸν ἄνθρωπον ἐπάνω εἰς αὐτήν. Ἐγὼ μὲ τὴν παντοδύναμον δεξιάν μου, ἐστερέωσα τὸν οὑρανόν. Ἐγὼ ἔδωσα ἐντολὴν εἰς τοὺς ἀστέρας νὰ καταλάβουν τὴν θέσιν, ποὺ τοὺς ὥρισα.
13 Ἐγὼ ὕψωσα καὶ ἀνέδειξα τὸν Κῦρον βασιλέα ὡς ὄργανον τῆς δικαιοσύνης μου· καὶ με τὴν ἰδικήν μου καθοδήγησιν ὅλαι αἱ ἐνέργειαί του θὰ εἶναι εὐθεῖαι καὶ ἀπρόσκοπτοι. Αὐτὸς θὰ ἀνοικοδομήσῃ τὴν πόλιν μου, τὴν Ἱερουσαλήμ, θὰ ἐπαναφέρῃ τὸν αἰχμάλωτον λαόν μου εἰς τὴν πατρίδα του, χωρὶς νὰ ἐκβιάσῃ λύτρα καὶ δῶρα, εἶπε Κύριος ὁ Θεὸς ὁ παντοκράτωρ.
14 Οὕτω λέγει ὁ Κύριος τῶν δυνάμεων, ὁ παντοκράτωρ· <Οἱ κόποι τῆς Αἰγύπτου, τὰ κέρδη ἀπὸ τὸ ἐμπόριον τῶν Αἰθιόπων, οἱ ὑψηλοὶ καὶ ρωμαλαίοι ἄνδρες τῆς Σεβωεὶμ θὰ ἔλθουν πρὸς σέ, θὰ εἶναι δοῦλοι σου, θὰ ἀκολουθοῦν ὀπίσω σου δεμένοι μὲ χειροπέδας· θὰ ἔλθουν πρὸς σέ, ὦ Ἱερουσαλήμ. Θὰ σὲ προσκυνήσουν καὶ θὰ προσευχηθοῦν εἰς σέ, διότι εἰς σὲ εὑρίσκεται ὁ ἀληθινὸς Θεὸς καὶ δὲν ὑπάρχει ἄλλος Θεὸς ἐκτὸς ἀπὸ σέ, Κύριε.
15 Πράγματι, σὺ εἶσαι ὁ ἀληθινὸς Θεὸς καὶ ἡμεῖς δὲν τὸ ἐγνωρίζαμεν, ὁ Θεὸς τοῦ ἰσραηλιτικοὺ λαοῦ, ὁ σωτήρ.
16 Θὰ καταισχυνθοῦν καὶ θὰ ἐντροπιασθοῦν ὅλοι οἱ ἀντιτιθέμενοι πρὸς αὐτόν, θὰ πορευθοῦν καὶ θὰ ζήσουν μέσα εἰς τὴν ἐντροπήν των. Ἐλᾶτε κοντά μου, γίνετε νέα κτίσις, λαοὶ εἰδωλολατρικοί, ποὺ κατοικεῖτε εἰς τὰς νήσους καὶ εἰς τὰ παράλια.
17 Οἱ Ἰσραηλῖται θὰ σωθοῦν ἀπὸ τὸν Κύριον, θὰ πάρουν σωτηρίαν αἰώνιον. Αὐτοὶ δὲν θὰ ἐντραποῦν εἰς αἰῶνας αἰώνων.
18 Ἔτσι λέγει ὁ Κύριος, ὁ ὁποῖος ἐδημιούργησε τὸν οὐρανόν, αὐτὸς ὁ ὁποῖος κατέστησε φανερὰν καὶ ὁρατὴν τὴν κρυμμένην εἰς τὸν γνόφον καὶ τὰ ὕδατα γῆν καὶ τὴν παρεσκεύασε κατάλληλον πρὸς διαμονὴν τῶν ἀνθρώπων. Αὐτὸς διεχώρισε τὴν θάλασσαν ἀπὸ τὴν ξηράν, δὲν τὴν ἐδημιούργησεν εἰκῇ καὶ ὡς ἔτυχε, ἄνευ σκοποῦ, ἀλλὰ τὴν ἔπλασε καὶ τὴν διεμόρφωσε, διὰ νὰ κατοικῆται ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους. Αὐτός, λοιπόν, διακηρύσσει καὶ λέγει· Ἐγὼ εἶμαι ὁ Κύριος καὶ δὲν ὑπάρχει ἄλλος ἐκτὸς ἀπὸ ἐμέ.
19 Δὲν ἔχω ὁμιλήσει ἐγὼ εἰς τὰ κρυφά, οὔτε εἰς σκοτεινὸν τινα τόπον τῆς γῆς. Ποτὲ δὲν εἶπα εἰς τοὺς ἀπογόνους τοῦ Ἰακώβ· εἰς μάτην θὰ μὲ ἀναζητήσετε. Ἐγὼ εἶμαι, ἐγὼ εἶμαι ὁ μόνος Κύριος καὶ Θεός, ὁ ὁποῖος λαλῶ δικαιοσύνην καὶ ἀναγγέλλω πάντοτε τὴν ἀλήθειαν.
20 Συγκεντρωθῆτε, ἐλᾶτε κοντά μου, σκεφθῆτε σοβαρῶς μαζῆ συγχρόνως ὅλοι ὅσοι ἔχετε σωθῇ ἀπὸ τὴν πλάνην τῆς ἐθνικῆς εἰδωλολατρείας. Δὲν γνωρίζουν τί κάνουν αὐτοί, ποὺ μὲ εὐλάβειαν σηκώνουν τὸ ξυλόγλυπτον, ἀναίσθητον ἄγαλμα των, ποὺ προσεύχοντονται πρὸς τὰ εἴδωλά των ὡς πρὸς θεούς, οἱ ὁποῖοι ἐν τούτοις δὲν ἔχουν τὴν δύναμιν νὰ σώζουν.
21 Ἐὰν οἱ θεοὶ τῶν ἐθνῶν ἔχουν τὴν δύναμιν νὰ ἀναγγέλλουν κάτι προφητικῶς, ἄς πλησιάσουν καὶ ἄς τὸ ποῦν, διὰ νὰ μάθουν καὶ οἱ ἄλλοι λαοί, ποιὸς προανήγγειλε καὶ κατέστησεν ἐκ τῶν προτέρων γνωστὰ καὶ ἀκουστὰ ἐκεῖνα, τὰ ὁποῖα ἔμελλαν νὰ γίνουν. Ἀπὸ τὸν ἀληθινὸν Θεὸν ἀνηγγέλθησαν τότε αὐτὰ εἰς ἡμᾶς. Ἐγὼ εἶμαι ὁ Θεός, ὁ ὁποῖος τὰ ἀνήγγειλα, ὁ ἀληθινὸς Θεὸς καὶ δὲν ὑπάρχει ἄλλος ἐκτὸς ἀπὸ ἐμέ. Ἀπολύτως δίκαιος καὶ παντοδύναμος σωτὴρ δὲν ὑπάρχει ἐκτὸς ἀπὸ ἐμέ.
22 Ἐπανέλθετε, λοιπόν, ἐν μετανοίᾳ πρὸς ἐμὲ καὶ θὰ σωθῆτε. Καὶ σεῖς ἀκόμη οἱ ὁποῖοι κατοικεῖτε εἰς τὰ ἄκρα τῆς γῆς. Ἐγὼ εἶμαι ὁ ἀληθινὸς Θεὸς καὶ δὲν ὑπάρχει ἄλλος πλὴν ἀπὸ ἐμέ.
23 Ὁρκίζομαι εἰς τὸν ἑαυτόν μου, λέγει ὁ Κύριος, πράγματι καὶ ἀληθείᾳ θὰ ἐξέλθῃ ἀπὸ τὸ στόμα μου λόγος ἀληθινὸς καὶ δίκαιος. Οἱ λόγοι μου δὲν θὰ ἐπανέλθουν ἀπραγματοποίητοι, διότι ἐνώπιόν μου θὰ καμφθῇ κάθε γόνατον εἰς λατρείαν μου. Πᾶσα γλῶσσα θὰ δοξολογήσῃ τὸν Θεὸν
24 λέγουσα· δικαιοσύνη καὶ δόξα θὰ ἔλθουν ἀπὸ αὐτὸν καὶ πρὸς αὐτόν, θὰ κατεντροπιασθοῦν δὲ ὅλοι ἐκεῖνοι, οἱ ὁποῖοι ξεχωρίζουν καὶ ἀπομακρύνουν τὸν ἑαυτόν των ἀπὸ αὐτόν.
25 Ἀπὸ τὸν Κύριον θὰ εὕρουν τὴν δικαίωσίν των καὶ θὰ δοξασθοῦν ἐν τῷ Θεῷ καὶ διὰ τοῦ Θεοῦ ὅλοι οἱ ἀπόγονοι τῶν Ἰσραηλιτῶν.

Ἑρμηνεία Παναγιώτη Τρεμπέλα

ὕτω λέγει Κύριος ὁ Θεὸς εἰς τὸν Κῦρον, τὸν ὁποῖον ἐγὼ ἔχρισα εἰς βασιλέα, τὸν ὁποῖον ἐκράτησα ἀπὸ τὴν δεξιὰν χεῖρα ἐνισχύων καὶ βοηθῶν αὐτόν, διὰ να ὑπακούσουν καὶ ὑποταχθοῦν ἐνώπιόν του ἔθνη πολλά· καὶ δι' αὐτοῦ θὰ σπάσω δύναμιν βασιλέων καὶ θὰ ἀνοίξω ἐνώπιόν του πύλας φρουρίων, καὶ πόλεις δὲν θὰ μείνουν κλεισταὶ ἐμπρός του.
2 Ἐγὼ θὰ πορευθῶ ἐμπρὸς ἀπὸ σέ, καὶ ἐμπόδια ὡσὰν βουνὰ ἐπεγειρόμενα θὰ τὰ ἐξομαλύνω, ὥστε νὰ προελαύνεις ἐλεύθερα, καὶ θύρας χαλκίνας θὰ συντρίψω καὶ μοχλοὺς σιδερένιους θὰ σπάσω, ὥστε ἐλεύθερα νὰ ἔμβῃς εἰς τὰς πόλεις διὰ μέσου τῶν τειχῶν των.
3 Καὶ θὰ σοῦ δώσω θησαυροὺς εἰς σκοτεινὰ μέρη ἠσφαλισμένους, ἀποκρύφους· θὰ σοῦ ἀνοίξω θησαυρούς, ποὺ ἦσαν ἀόρατοι, διὰ νὰ μάθῃς ὅτι Ἐγὼ εἶμαι ὁ Κύριος καὶ Θεός σου, ὁ Ὁποῖος σὲ καλῶ μὲ τὸ ὄνομά σου, προτοῦ γεννηθῇς, ὁ Θεὸς τοῦ Ἰσραήλ.
4 Χάριν τοῦ δούλου μου Ἰακὼβ καὶ τοῦ ἐκλεκτοῦ μου Ἰσραὴλ Ἐγὼ θὰ σὲ καλέσω μὲ τὸ ὄνομά σου, προορίζων σὲ εἰς εἰδικὴν ἀποστολήν, καὶ θὰ σὲ προσδεχθῶ. Σὺ ὅμως δὲν μὲ ἐγνώρισες, διότι ἐλάτρευες τὰ εἴδωλα.
5 Ἐπειδὴ δὲ Ἐγὼ εἶμαι Κύριος ὁ Θεὸς καὶ δὲν ὑπάρχει ἄλλος θεὸς πλὴν ἐμοῦ, σὲ ἀνέδειξα ἰσχυρὸν βασιλέα· καὶ σὺ δὲν μὲ ἐγνώριζες.
6 Καὶ ἔπραξα τοῦτο, διὰ νὰ γνωρίσουν ὅλοι οἱ ἄνθρωποι, οἱ ἀπὸ ἀνατολῶν ἡλίου καὶ οἱ ἀπὸ δυσμῶν προερχόμενοι, ὅτι δὲν ὑπάρχει θεὸς ἐκτὸς ἐμοῦ. Ἐγὼ εἶμαι Κύριος ὁ Θεός, καὶ δὲν ὑπάρχει κάποιος ἄλλος ἀκόμη.
7 Ἐγὼ εἶμαι, ποὺ κατεσκεύασα τὸ φῶς καὶ ἐποίησα τὸ σκότος, ὁ Ὁποῖος ἐπιφέρω εἰρήνην καὶ ἐπιτρέπω νὰ γίνωνται τὰ κακοποιοῦντα καὶ θλίβοντα τοὺς ἀνθρώπους· Ἐγὼ εἶμαι ὁ Κύριος καὶ Θεός, ὁ Ὁποῖος ποιῶ ὅλα αὐτά.
8 Ἂς εὐφρανθῇ ὁ οὐρανὸς ἀπ’ ἐπάνω καὶ αἱ νεφέλαι ἂς βρέξουν ἥσυχα δικαιοσύνην ἂς ἀνοίξῃ ἡ γῆ καὶ ἂς βλαστήσῃ ἔλεος καὶ ἂς καρποφορήσῃ συγχρόνως δικαιοσύνην. Ἐγὼ εἶμαι ὁ Κύριος, ὁ Ὁποῖος σὲ ἔκτισα, ὦ Ἰσραήλ.
9 Διατὶ παραπονεῖσθε κατὰ τῆς προνοίας μου; Ποῖον ἄλλο καλλίτερον δημιούργημα κατεσκεύασα ἀπὸ πηλόν, ὡς πλάσσει αὐτὸν ὁ κεραμεύς; Μήπως αὐτός, ποὺ ὀργώνει τὴν γῆν, θὰ τὴν ὀργώνη ὅλην τὴν ἡμέραν; Δὲν θὰ λάβῃ τέλος κάποτε τὸ ὄργωμα; Ἔτσι καὶ ἡ πρὸς ὄργωμα ὁμοιάζουσα ἐξορία σας θὰ λάβῃ τέλος. Μὴ παραπονεῖσθε. Μήπως θὰ εἴπῃ ὁ πηλὸς εἰς τὸν κεραμέα, ὅταν οὗτος διακόπτη τὸ ἔργον του· τί κανείς, διότι δὲν ἐργάζεσαι, οὔτε ἔχεις χεῖρας, ποὺ νὰ ἀντέχουν εἰς τὴν ἐργασίαν καὶ νὰ εἶναι ἐπιτήδειοι εἰς αὐτήν;
10 Μήπως θὰ ἀποκριθῇ προβάλλον ἀντιρρήσεις τὸ πλάσμα εἰς τὸν κεραμέα, ποὺ τὸ ἔπλασεν; Ἢ μήπως δὲν εἶναι ἀδικαιολόγητος καὶ παράλογος αὐτός, ποὺ λέγει εἰς τὸν πατέρα· τί θὰ γεννήσῃς; Καὶ εἰς τὴν μητέρα· τί κοιλοπονεῖς;
11 Σᾶς προβάλλω τὰς εἰκόνας καὶ τὰ ἐρωτήματα αὐτά, διότι ἔτσι λέγει ὁ Κύριος καὶ Θεός, ὁ ἀπολύτως ἅγιος, τὸν Ὁποῖον λατρεύει ὁ Ἰσραήλ, ὁ Ὁποῖος ἔχει προγνωρίσει καὶ προδιαθέσει αὐτά, ποὺ πρόκειται νὰ συμβοῦν. Ἐρωτήσατέ με λοιπὸν καὶ σεῖς διὰ τοὺς υἱούς μου καὶ τὰς θυγατέρας μου, διατὶ τοὺς μεταχειρίζομαι οὕτω· καὶ δώσατέ μου ἐντολὰς καὶ ὁδηγίας σεῖς διὰ τὰ ἔργα τῶν χειρῶν μου, ὁμιλοῦντες πρὸς Ἐμέ, ὡς θὰ ὡμίλει ὁ πηλὸς πρὸς τὸν κεραμέα.
12 Μὴ λοιπὸν τολμᾶτε νὰ μὲ συμβουλεύσετε ἢ νὰ ἐπικρίνετε τὰς ἐνεργείας μου. Ἐγὼ ἐποίησα τὴν γῆν καὶ τὸν ἄνθρωπον ἐπ’ αὐτῆς· Ἐγὼ με τὴν χεῖρα μου ἐστερέωσα τὸν οὐρανὸν Ἐγὼ ἔδωκα ἐντολὴν καὶ ἔβαλα εἰς τάξιν ὅλα τὰ ἄστρα.
13 Ἐγὼ ἀνέδειξα αὐτόν <τὸν Κῦρον> βασιλέα, ὄργανον δικαιοσύνης μου· καὶ ὅλαι αἱ ἐνέργειαί του εἶναι ἐπιτυχεῖς καὶ ἀνεμπόδιστοι. Οὗτος θὰ οἰκοδομήσῃ τὴν πόλιν μου Ἱερουσαλὴμ καὶ τοὺς αἰχμαλώτους ἐκ τοῦ λαοῦ θὰ ἐπιστρέψῃ χωρὶς λύτρα καὶ χωρὶς δῶρα, εἶπεν ὁ Κύριος τῶν Δυνάμεων, ὁ Παντοκράτωρ.
14 Οὕτω λέγει ὁ Κύριος τῶν Δυνάμεων: Ὅσα διὰ τῶν κόπων τῆς ἀπέκτησεν ἡ Αἴγυπτος καὶ ὅσα διὰ τοῦ ἐμπορίου ἐκέρδισαν οἱ Αἰθίοπες, μαζὶ μὲ τὰς χώρας αὐτὰς καὶ οἱ κατοικοῦντες τὴν χώραν Σαβά, οἱ ἄνδρες μὲ τὸ ὑψηλὸν ἀνάστημα, ὅλοι, ὦ Ἱερουσαλήμ, θὰ διαβοῦν εἰς σὲ καὶ θὰ γίνουν δοῦλοι σου καὶ θὰ ἀκολουθήσουν ὀπίσω σου δεμένοι μὲ χειροπέδας· καὶ θὰ ἔλθουν εἰς σὲ καὶ θὰ προσκυνήσουν τὸν Θεόν, ποὺ λατρεύεται ἀπὸ σέ, καὶ θὰ προσευχηθοῦν μετὰ σοῦ, διότι ὁ ἀληθινὸς Θεὸς ὑπάρχει εἰς σὲ καὶ δὲν ὑπάρχει ἄλλος θεὸς ἐκτὸς ἀπὸ σέ, Κύριε.
15 Ἀληθῶς σὺ εἶσαι ὁ ἀληθινὸς Θεός, καὶ δὲν τὸ ἐγνωρίζομεν - θὰ διακηρύξουν οὗτοι - ὁ Θεὸς τοῦ Ἰσραήλ, ὁ Σωτήρ.
16 Θὰ αἰσχυνθοῦν καὶ θὰ ἐντροπιασθοῦν ὅλοι οἱ ἀντιτιθέμενοι εἰς Αὐτὸν θὰ πορευθοῦν μὲ αἰσχύνην. Γίνεσθε πλησίον μου καινούργια κτίσις σεῖς. Οἱ εἰδωλολάτραι κάτοικοι τῶν νήσων καὶ τῶν παραλίων μερῶν.
17 Ἀντιθέτως ὁ Ἰσραὴλ σώζεται ὑπὸ τοῦ Κυρίου σωτηρίαν αἰώνιον καὶ παντοτινήν. Δὲν θὰ αἰσχυνθοῦν οὔτε θὰ ἐντραποῦν πλέον μέχρι τῶν ἀτελευτήτων αἰώνων οἱ ἀποτελοῦντες τὸν νέον τοῦτον Ἰσραήλ.
18 Οὕτω λέγει ὁ Κύριος, ὁ Ὁποῖος ἐποίησε τὸν οὐρανόν, Αὐτὸς ὁ Θεός, ὁ Ὁποῖος κατέστησεν ὁρατὴν τὴν ἄλλοτε κρυμμένην ὑπὸ τὰ ὕδατα γῆν καὶ κατεσκεύασεν αὐτὴν κατάλληλον πρὸς καρποφορίαν Αὐτὸς διεχώρισε καὶ ὥρισε τὰ σύνορά της· δὲν τὴν ἔκαμεν εἰς μάτην καὶ ἄνευ σκοποῦ, ἀλλὰ τὴν ἔπλασε καὶ τὴν διεμόρφωσε διὰ νὰ κατοικῆται. Αὐτὸς λοιπὸν λέγει: Ἐγὼ εἶμαι ὁ Κύριος, καὶ δὲν ὑπάρχει πλέον ἄλλος ἐκτὸς Ἐμοῦ.
19 Δὲν ἔχω ὁμιλήσει κρυφά, οὔτε εἰς τόπον γῆς σκοτεινόν. Δὲν εἶπα εἰς τοὺς ἀπογόνους τοῦ Ἰακώβ: Ματαίως ζητήσατέ με. Δὲν θὰ μὲ εὕρετε πουθενά. Ἐγὼ εἶμαι, μόνος ἐγὼ εἶμαι ὁ Κύριος, ὁ Ὁποῖος λαλῶ δικαιοσύνην καὶ διακηρύττω ἀλήθειαν.
20 Συνάχθητε καὶ πλησιάσατε, συγχρόνως δὲ σκεφθῆτε σοβαρῶς, ὅσοι ἀπὸ τοὺς λατρεύοντας τὰ εἴδωλα ἐθνικοὺς ἐσώθητε ἐκ τῆς θείας κρίσεως. Σκεφθῆτε ὅτι δὲν ξεύρουν τί κάνουν αὐτοί, ποὺ μετ’ εὐλαβείας σηκώνουν τὸ ξόανον, τὸ ξύλον τὸ ἀναίσθητον, τὸ ὁποῖον κατεσκευάσθη γλυπτὸν ἀπὸ αὐτούς, καὶ οἱ ὁποῖοι προσεύχονται εἰς τὰ εἴδωλα ὡς πρὸς θεούς, οἱ ὁποῖοι δὲν ἔχουν τὴν δύναμιν νὰ σώσουν.
21 Ἐὰν θὰ ἠμποροῦσαν νὰ ἀναγγείλουν προφητεύοντες, ἂς πλησιάσουν, διὰ νὰ λάβουν συγχρόνως γνῶσιν, ποῖος ἐξ ἀρχῆς καὶ προτοῦ συμβοῦν ἔκαμε γνωστὰ καὶ ἀκουστὰ τὰ γεγονότα ταῦτα. Τότε, προτοῦ συμβοῦν, ἀνηγγέλθησαν εἰς σᾶς. Ἐγώ, ὅστις τὰ ἀνήγγειλα, εἶμαι ὁ ἀληθινὸς Θεός, καὶ δὲν ὑπάρχει ἄλλος ἐκτὸς Ἐμοῦ· δίκαιος καὶ σωτὴρ δὲν ὑπάρχει ἐκτὸς Ἐμοῦ.
22 Ἐπιστραφῆτε πρὸς Ἐμὲ καὶ θὰ σωθῆτε καὶ σεῖς, ποὺ κατοικεῖτε εἰς τὰς ἐσχατιὰς τῆς γῆς. Ἐγὼ εἶμαι ὁ Θεός, καὶ δέν ὑπάρχει ἄλλος, ἀπὸ τὸν ὁποῖον εἶναι δυνατὸν νὰ ἐλπίσετε σωτηρίαν.
23 Ὁρκίζομαι εἰς τὸν ἑαυτόν μου, λέγει ὁ Κύριος: Ἀληθῶς, βεβαίως θὰ ἐξέλθῃ ἐκ τοῦ στόματός μου λόγος ἀληθείας καὶ δικαιοσύνης, οἱ δὲ λόγοι μου δὲν θὰ ἐπιστραφοῦν ἀνεκτέλεστοι. Θὰ εἴπω δηλαδὴ ὅτι εἰς Ἐμὲ θὰ καμφθῇ κάθε γόνατον λατρευτικῶς καὶ πᾶσα γλῶσσα ἀνεξαιρέτως θὰ δοξολογήση τὸν Θεόν.
24 Πᾶς λοιπὸν εὐδιάθετος ἄνθρωπος θὰ δοξολογήσῃ τὸν Θεὸν λέγων: Ἄνθρωποι περικεκοσμημένοι μὲ ἀρετὴν καὶ δόξαν θὰ ἔλθουν πρὸς Αὐτὸν ὅλοι, ὅσοι θὰ εἶναι πλησίον του, θὰ εἶναι ἐνάρετοι καὶ ἔνδοξοι· θὰ ἐντροπιασθοῦν δὲ ὅλοι, ὅσοι χωρίζουν τὸν ἑαυτόν των ἀπὸ Αὐτόν.
25 Ἀπὸ τὸν Κύριον θὰ δικαιωθοῦν καὶ ἐν τῷ συνδέσμῳ των μετὰ τοῦ ἀληθινοῦ Θεοῦ θὰ δοξασθοῦν ὅλοι οἱ ἀπόγονοι τῶν Ἰσραηλιτῶν.

Πρωτότυπο Κείμενο	Ἑρμηνεία Ἰωάννου Κολιτσάρα	Ἑρμηνεία Παναγιώτη Τρεμπέλα
ὕτω λέγει Κύριος ὁ Θεὸς τῷ χριστῷ μου Κύρῳ, οὗ ἐκράτησα τῆς δεξιᾶς ἐπακοῦσαι ἔμπροσθεν οὐτοῦ ἔθνη, καὶ ἰσχὺν βασιλέων διαρρήξω, ἀνοίξω ἔμπροσθεν αὐτοῦ θύρας, καὶ πόλεις οὐ συγκλεισθήσονται.	ὐτὰ λέγει Κύριος ὁ Θεὸς εἰς τὸν Κῦρον, τὸν ὁποῖον ἐγὼ ἔχρισα βασιλέα καὶ τοῦ ὁποίου τὴν δεξιὰν κατέστησα κραταιάν, διὰ νὰ ὑπακούσουν εἰς αὐτὸν καὶ ὑποταχθῦν ἐνώπιόν του τὰ ἔθνη· καὶ τὴν ἰσχὺν τῶν βασιλέων θὰ συντρίψω, θὰ ἀνοίξω ἔμπροσθεν αὐτοῦ τὰς θύρας καὶ καμμία πόλις δὲν θὰ μείνῃ κλειστὴ δι' αὐτόν.	ὕτω λέγει Κύριος ὁ Θεὸς εἰς τὸν Κῦρον, τὸν ὁποῖον ἐγὼ ἔχρισα εἰς βασιλέα, τὸν ὁποῖον ἐκράτησα ἀπὸ τὴν δεξιὰν χεῖρα ἐνισχύων καὶ βοηθῶν αὐτόν, διὰ να ὑπακούσουν καὶ ὑποταχθοῦν ἐνώπιόν του ἔθνη πολλά· καὶ δι' αὐτοῦ θὰ σπάσω δύναμιν βασιλέων καὶ θὰ ἀνοίξω ἐνώπιόν του πύλας φρουρίων, καὶ πόλεις δὲν θὰ μείνουν κλεισταὶ ἐμπρός του.
2 Ἐγὼ ἔμπροσθέν σου πορεύσομαι καὶ ὄρη ὁμαλιῶ, θύρας χαλκᾶς συντρίψω καὶ μοχλοὺς σιδηροῦς συγκλάσω	2 Ἐγώ, ὦ Κῦρε, θὰ πορευθῶ ἔμπροσθέν σου, θὰ ἐξομαλύνω τὰ ὄρη, θὰ συντρίψω θύρας χαλκᾶς καὶ μοχλοὺς σιδηροῦς θὰ σπάσω.	2 Ἐγὼ θὰ πορευθῶ ἐμπρὸς ἀπὸ σέ, καὶ ἐμπόδια ὡσὰν βουνὰ ἐπεγειρόμενα θὰ τὰ ἐξομαλύνω, ὥστε νὰ προελαύνεις ἐλεύθερα, καὶ θύρας χαλκίνας θὰ συντρίψω καὶ μοχλοὺς σιδερένιους θὰ σπάσω, ὥστε ἐλεύθερα νὰ ἔμβῃς εἰς τὰς πόλεις διὰ μέσου τῶν τειχῶν των.
3 καὶ δώσω σοι θησαυροὺς σκοτεινούς, ἀποκρύφους, ἀοράτους ἀνοίξω σοι, ἵνα γνῷς, ὅτι ἐγὼ Κύριος ὁ Θεός σου ὁ καλῶν τὸ ὅνομά σου, ὁ Θεὸς Ἰσραήλ.	3 Θὰ δώσω εἰς σὲ θησαυρούς, ποὺ εὑρίσκονται εἰς σκοτεινοὺς τόπους, θὰ ἀνοίξω καὶ θὰ παρουσιάσω εἰς σὲ ἀποκρύφους καὶ ἀοράτους θησαυρούς, διὰ νὰ γνωρίσῃς ὅτι ἐγὼ εἶμαι Κύριος ὁ Θεός σου, ὁ ὁποῖος σὲ ἐκάλεσεν ὀνομαστικῶς, ὁ Θεὸς τοῦ ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ.	3 Καὶ θὰ σοῦ δώσω θησαυροὺς εἰς σκοτεινὰ μέρη ἠσφαλισμένους, ἀποκρύφους· θὰ σοῦ ἀνοίξω θησαυρούς, ποὺ ἦσαν ἀόρατοι, διὰ νὰ μάθῃς ὅτι Ἐγὼ εἶμαι ὁ Κύριος καὶ Θεός σου, ὁ Ὁποῖος σὲ καλῶ μὲ τὸ ὄνομά σου, προτοῦ γεννηθῇς, ὁ Θεὸς τοῦ Ἰσραήλ.
4 ἕνεκεν τοῦ παιδός μου Ἰακὼβ καὶ Ἰσραὴλ τοῦ ἐκλεκτοῦ μου, ἐγὼ καλέσω σὲ τῷ ὀνόματί σου καὶ προσδέξομαί σε, σὺ δὲ οὐκ ἔγνως με	4 Ἐγὼ θὰ σὲ καλέσω ὀνομαστικῶς, πρὸς χάριν τοῦ δούλου μου Ἰακώβ, τοῦ ἐκλεκτοῦ ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ μου, θὰ σὲ δεχθῶ ὡς ὄργανόν μου διὰ τὸ ἔργον, ποὺ σὲ ἔχω προορίσει. Σὺ ὅμως δὲν ἐγνώρισες ἐμέ,	4 Χάριν τοῦ δούλου μου Ἰακὼβ καὶ τοῦ ἐκλεκτοῦ μου Ἰσραὴλ Ἐγὼ θὰ σὲ καλέσω μὲ τὸ ὄνομά σου, προορίζων σὲ εἰς εἰδικὴν ἀποστολήν, καὶ θὰ σὲ προσδεχθῶ. Σὺ ὅμως δὲν μὲ ἐγνώρισες, διότι ἐλάτρευες τὰ εἴδωλα.
5 ὅτι ἐγὼ Κύριος ὁ Θεός, καὶ οὔκ ἐστι πλὴν ἐμοῦ Θεός, ἐνίσχυσά σε καὶ οὐκ ᾔδεις με,	5 ὅτι δηλαδὴ ἐγὼ εἶμαι Κύριος ὁ Θεὸς καὶ δὲν ὑπάρχει ἄλλος Θεὸς πλὴν ἐμοῦ. Ἐγὼ ἔδωκα εἰς σὲ αὐτὴν τὴν δύναμιν· σὺ ὅμως δὲν μὲ ἐγνώρισες ὡς δωρεοδότην.	5 Ἐπειδὴ δὲ Ἐγὼ εἶμαι Κύριος ὁ Θεὸς καὶ δὲν ὑπάρχει ἄλλος θεὸς πλὴν ἐμοῦ, σὲ ἀνέδειξα ἰσχυρὸν βασιλέα· καὶ σὺ δὲν μὲ ἐγνώριζες.
6 ἵνα γνῶσιν οἱ ἀπ' ἀνατολῶν ἡλίου καὶ οἱ ἀπὸ δυσμῶν, ὅτι οὐκ ἐστι Θεὸς πλὴν ἐμοῦ· ἐγὼ Κύριος ὁ Θεός, καὶ οὔκ ἐστιν ἔτι·	6 Καὶ ἔπραξα αὐτά, διὰ νὰ γνωρίσουν ὅσοι κατοικοῦν εἰς τὴν ἀνατολήν, καὶ οἱ ἄλλοι ποὺ κατοικοῦν εἰς τὴν δύσιν, ὅτι δὲν ὑπάρχει ἄλλος Θεὸς πλὴν ἐμοῦ· ὅτι ἐγὼ εἶμαι Κύριος ὁ Θεὸς καὶ δὲν ὑπάρχει κανεὶς ἄλλος.	6 Καὶ ἔπραξα τοῦτο, διὰ νὰ γνωρίσουν ὅλοι οἱ ἄνθρωποι, οἱ ἀπὸ ἀνατολῶν ἡλίου καὶ οἱ ἀπὸ δυσμῶν προερχόμενοι, ὅτι δὲν ὑπάρχει θεὸς ἐκτὸς ἐμοῦ. Ἐγὼ εἶμαι Κύριος ὁ Θεός, καὶ δὲν ὑπάρχει κάποιος ἄλλος ἀκόμη.
7 ἐγὼ ὁ κατασκευάσας φῶς καὶ ποιήσας σκότος, ὁ ποιῶν εἰρήνην καὶ κτίζων κακά· ἐγὼ Κύριος ὁ Θεὸς ὁ ποιῶν πάντα ταῦτα.	7 Ἐγὼ κατεσκεύασα τὸ φῶς καὶ ἔκαμα τὸ σκοτάδι. Ἐπιφέρω καὶ ἀποκαθιστῶ εἰρήνην ἀλλὰ καὶ παραχωρῶ νὰ ἔρχωνται συμφοραὶ καὶ θλίψεις. Ἐγὼ εἶμαι Κύριος ὁ Θεός, ὁ ὁποῖος κάμνω ὅλα αὐτά.	7 Ἐγὼ εἶμαι, ποὺ κατεσκεύασα τὸ φῶς καὶ ἐποίησα τὸ σκότος, ὁ Ὁποῖος ἐπιφέρω εἰρήνην καὶ ἐπιτρέπω νὰ γίνωνται τὰ κακοποιοῦντα καὶ θλίβοντα τοὺς ἀνθρώπους· Ἐγὼ εἶμαι ὁ Κύριος καὶ Θεός, ὁ Ὁποῖος ποιῶ ὅλα αὐτά.
8 Εὐφρανθήτω ὁ οὐρανὸς ἄνωθεν, καὶ αἱ νεφέλαι ρανάτωσαν δικαιοσύνην· ἀνατειλάτω ἡ γῆ καὶ βλαστησάτω ἔλεος, καὶ δικαιοσύνην ἀνατειλάτω ἅμα· ἐγώ εἰμι Κύριος ὁ κτίσας σε.	8 Ἂς εὐφρανθῇ ὁ οὐρανὸς ἄνω, αἱ δὲ νεφέλαι ἄς βρέξουν δικαιοσύνην εἰς τὴν γῆν. Ἡ γῆ ἄς βλαστήσῃ ἔλεος καὶ ἄς ἀνατείλῃ συγχρόνως δικαιοσύνην. Ἐγὼ εἶμαι ὁ Κύριος, ὁ ὁποῖος σὲ ἔχω κτίσει.	8 Ἂς εὐφρανθῇ ὁ οὐρανὸς ἀπ’ ἐπάνω καὶ αἱ νεφέλαι ἂς βρέξουν ἥσυχα δικαιοσύνην ἂς ἀνοίξῃ ἡ γῆ καὶ ἂς βλαστήσῃ ἔλεος καὶ ἂς καρποφορήσῃ συγχρόνως δικαιοσύνην. Ἐγὼ εἶμαι ὁ Κύριος, ὁ Ὁποῖος σὲ ἔκτισα, ὦ Ἰσραήλ.
9 Ποῖον βέλτιον κατεσκεύασα ὡς πηλὸν κεραμέως; Μὴ ὁ ἀροτριῶν ἀροτριάσει τὴν γῆν ὅλην τὴν ἡμέραν; Μὴ ἐρεῖ ὁ πηλὸς τῷ κεραμεῖ· τί ποιεῖς, ὅτι οὐκ ἐργάζῃ οὐδὲ ἔχεις χεῖρας;	9 Ποῖον ἄλλο δημιούργημα ἔκαμα καλύτερον ἀπὸ σέ, ἀφοῦ σὲ ἔπλασα ὅπως ὁ κεραμεὺς πλάθει τὸν πηλόν; Μήπως ὁ γεωργὸς θὰ ὀργώνῃ τὸ χωράφι ὅλην τὴν ἡμέραν; Μήπως θὰ εἴπῃ ὁ πηλὸς εἰς τὸν κεραμοποιόν, ὅταν ἐκεῖνος διακόπτῃ τὸ ἔργον του, τί κάμνεις; Διατὶ δὲν ἐργάζεσαι; Δὲν ἔχεις πλέον χέρια πρὸς ἐργασίαν;	9 Διατὶ παραπονεῖσθε κατὰ τῆς προνοίας μου; Ποῖον ἄλλο καλλίτερον δημιούργημα κατεσκεύασα ἀπὸ πηλόν, ὡς πλάσσει αὐτὸν ὁ κεραμεύς; Μήπως αὐτός, ποὺ ὀργώνει τὴν γῆν, θὰ τὴν ὀργώνη ὅλην τὴν ἡμέραν; Δὲν θὰ λάβῃ τέλος κάποτε τὸ ὄργωμα; Ἔτσι καὶ ἡ πρὸς ὄργωμα ὁμοιάζουσα ἐξορία σας θὰ λάβῃ τέλος. Μὴ παραπονεῖσθε. Μήπως θὰ εἴπῃ ὁ πηλὸς εἰς τὸν κεραμέα, ὅταν οὗτος διακόπτη τὸ ἔργον του· τί κανείς, διότι δὲν ἐργάζεσαι, οὔτε ἔχεις χεῖρας, ποὺ νὰ ἀντέχουν εἰς τὴν ἐργασίαν καὶ νὰ εἶναι ἐπιτήδειοι εἰς αὐτήν;
10 Μὴ ἀποκριθήσεται τὸ πλάσμα πρὸς τὸν πλάσαντα αὐτό; Ὁ λέγων τῷ πατρί· τί γεννήσεις; Καὶ τῇ μητρί· τί ὠδίνεις;	10 Μήπως καὶ θὰ ἀπαντήσῃ, τάχα, τὸ πλάσμα αὐτὸ εἰς τὸν κεραμέα, ποὺ τὸ ἔπλασε; Δὲν εἶναι ἀνόητος ἐκεῖνος ποὺ λέγει εἰς τὸν πατέρα: Τί θὰ γεννήσῃς; Καὶ εἰς τὴν μητέρα του: Τί κοιλοπονᾷς;	10 Μήπως θὰ ἀποκριθῇ προβάλλον ἀντιρρήσεις τὸ πλάσμα εἰς τὸν κεραμέα, ποὺ τὸ ἔπλασεν; Ἢ μήπως δὲν εἶναι ἀδικαιολόγητος καὶ παράλογος αὐτός, ποὺ λέγει εἰς τὸν πατέρα· τί θὰ γεννήσῃς; Καὶ εἰς τὴν μητέρα· τί κοιλοπονεῖς;
11 Ὅτι οὕτω λέγει Κύριος ὁ Θεὸς ὁ ἅγιος Ἰσραὴλ ὁ ποιήσας τὰ ἐπερχόμενα· ἐρωτήσατέ με περὶ τῶν υἱῶν μου καὶ περὶ τῶν θυγατέρων μου καὶ περὶ τῶν ἔργων τῶν χειρῶν μου ἐντείλασθέ μοι.	11 Κατὰ κάποιον τέτοιον τρόπον ὁμιλεῖ Κύριος ὁ Θεὸς πρὸς σᾶς, ὁ ἀπολύτως ἅγιος Θεὸς τοῦ Ἰσραήλ. Αὐτός, ὁ ὁποῖος ἔχει προαποφασίσει ἐκεῖνα, ποὺ θὰ συμβοῦν. Ἐρωτήσατέ με, λοιπόν, καὶ σεῖς, διατὶ κατ' αὐτὸν τὸν τρόπον μεταχειρίζομαι τοὺς υἱούς μου καὶ τὰς θυγατέρας μου. Δώσατέ μου ἐντολὰς καὶ ὁδηγίας σεῖς διὰ τὰ ἔργα τῶν χειρῶν μου.	11 Σᾶς προβάλλω τὰς εἰκόνας καὶ τὰ ἐρωτήματα αὐτά, διότι ἔτσι λέγει ὁ Κύριος καὶ Θεός, ὁ ἀπολύτως ἅγιος, τὸν Ὁποῖον λατρεύει ὁ Ἰσραήλ, ὁ Ὁποῖος ἔχει προγνωρίσει καὶ προδιαθέσει αὐτά, ποὺ πρόκειται νὰ συμβοῦν. Ἐρωτήσατέ με λοιπὸν καὶ σεῖς διὰ τοὺς υἱούς μου καὶ τὰς θυγατέρας μου, διατὶ τοὺς μεταχειρίζομαι οὕτω· καὶ δώσατέ μου ἐντολὰς καὶ ὁδηγίας σεῖς διὰ τὰ ἔργα τῶν χειρῶν μου, ὁμιλοῦντες πρὸς Ἐμέ, ὡς θὰ ὡμίλει ὁ πηλὸς πρὸς τὸν κεραμέα.
12 Ἐγὼ ἐποίησα γῆν καὶ ἄνθρωπον ἐπ' αὐτῆς, ἐγὼ τῇ χειρί μου ἐστερέωσα τὸν οὐρανῶν, ἐγὼ πᾶσι τοῖς ἄστροις ἐνετειλάμην	12 Ἐγὼ εἶμαι ἐκεῖνος, ὁ ὁποῖος ἐδημιούργησα τὴν γῆν καὶ ἔπλασα τὸν ἄνθρωπον ἐπάνω εἰς αὐτήν. Ἐγὼ μὲ τὴν παντοδύναμον δεξιάν μου, ἐστερέωσα τὸν οὑρανόν. Ἐγὼ ἔδωσα ἐντολὴν εἰς τοὺς ἀστέρας νὰ καταλάβουν τὴν θέσιν, ποὺ τοὺς ὥρισα.	12 Μὴ λοιπὸν τολμᾶτε νὰ μὲ συμβουλεύσετε ἢ νὰ ἐπικρίνετε τὰς ἐνεργείας μου. Ἐγὼ ἐποίησα τὴν γῆν καὶ τὸν ἄνθρωπον ἐπ’ αὐτῆς· Ἐγὼ με τὴν χεῖρα μου ἐστερέωσα τὸν οὐρανὸν Ἐγὼ ἔδωκα ἐντολὴν καὶ ἔβαλα εἰς τάξιν ὅλα τὰ ἄστρα.
13 Ἐγὼ ἤγειρα αὐτὸν μετὰ δικαιοσύνης βασιλέα, καὶ πᾶσαι αἱ ὁδοὶ αὐτοῦ εὐθεῖαι, οὗτος οἰκοδομήσει τὴν πόλιν μου καὶ τὴν αἰχμαλωσίαν τοῦ λαοῦ μου ἐπιστρέψει οὐ μετὰ λύτρων, οὐδὲ μετὰ δώρων, εἶπε Κύριος σαβαώθ.	13 Ἐγὼ ὕψωσα καὶ ἀνέδειξα τὸν Κῦρον βασιλέα ὡς ὄργανον τῆς δικαιοσύνης μου· καὶ με τὴν ἰδικήν μου καθοδήγησιν ὅλαι αἱ ἐνέργειαί του θὰ εἶναι εὐθεῖαι καὶ ἀπρόσκοπτοι. Αὐτὸς θὰ ἀνοικοδομήσῃ τὴν πόλιν μου, τὴν Ἱερουσαλήμ, θὰ ἐπαναφέρῃ τὸν αἰχμάλωτον λαόν μου εἰς τὴν πατρίδα του, χωρὶς νὰ ἐκβιάσῃ λύτρα καὶ δῶρα, εἶπε Κύριος ὁ Θεὸς ὁ παντοκράτωρ.	13 Ἐγὼ ἀνέδειξα αὐτόν <τὸν Κῦρον> βασιλέα, ὄργανον δικαιοσύνης μου· καὶ ὅλαι αἱ ἐνέργειαί του εἶναι ἐπιτυχεῖς καὶ ἀνεμπόδιστοι. Οὗτος θὰ οἰκοδομήσῃ τὴν πόλιν μου Ἱερουσαλὴμ καὶ τοὺς αἰχμαλώτους ἐκ τοῦ λαοῦ θὰ ἐπιστρέψῃ χωρὶς λύτρα καὶ χωρὶς δῶρα, εἶπεν ὁ Κύριος τῶν Δυνάμεων, ὁ Παντοκράτωρ.
14 Οὕτω λέγει Κύριος σαβαώθ· ἐκοπίασεν Αἴγυπτος καὶ ἐμπόρια Αἰθιόπων, καὶ οἱ Σεβωεὶμ ἄνδρες ὑψηλοὶ ἐπὶ σὲ διαβήσονται καὶ σοὶ ἔσονται δοῦλοι καὶ ὀπίσω σου ἀκολουθήσουσι δεδεμένοι χειροπέδαις καὶ διαβήσονται πρὸς σέ, καὶ προσκυνήσουσί σοι καὶ ἐν σοὶ προσεύξονται, ὅτι ἐν σοὶ ὁ Θεός ἐστι καὶ οὐκ ἔστι Θεὸς πλὴν σοῦ·	14 Οὕτω λέγει ὁ Κύριος τῶν δυνάμεων, ὁ παντοκράτωρ· <Οἱ κόποι τῆς Αἰγύπτου, τὰ κέρδη ἀπὸ τὸ ἐμπόριον τῶν Αἰθιόπων, οἱ ὑψηλοὶ καὶ ρωμαλαίοι ἄνδρες τῆς Σεβωεὶμ θὰ ἔλθουν πρὸς σέ, θὰ εἶναι δοῦλοι σου, θὰ ἀκολουθοῦν ὀπίσω σου δεμένοι μὲ χειροπέδας· θὰ ἔλθουν πρὸς σέ, ὦ Ἱερουσαλήμ. Θὰ σὲ προσκυνήσουν καὶ θὰ προσευχηθοῦν εἰς σέ, διότι εἰς σὲ εὑρίσκεται ὁ ἀληθινὸς Θεὸς καὶ δὲν ὑπάρχει ἄλλος Θεὸς ἐκτὸς ἀπὸ σέ, Κύριε.	14 Οὕτω λέγει ὁ Κύριος τῶν Δυνάμεων: Ὅσα διὰ τῶν κόπων τῆς ἀπέκτησεν ἡ Αἴγυπτος καὶ ὅσα διὰ τοῦ ἐμπορίου ἐκέρδισαν οἱ Αἰθίοπες, μαζὶ μὲ τὰς χώρας αὐτὰς καὶ οἱ κατοικοῦντες τὴν χώραν Σαβά, οἱ ἄνδρες μὲ τὸ ὑψηλὸν ἀνάστημα, ὅλοι, ὦ Ἱερουσαλήμ, θὰ διαβοῦν εἰς σὲ καὶ θὰ γίνουν δοῦλοι σου καὶ θὰ ἀκολουθήσουν ὀπίσω σου δεμένοι μὲ χειροπέδας· καὶ θὰ ἔλθουν εἰς σὲ καὶ θὰ προσκυνήσουν τὸν Θεόν, ποὺ λατρεύεται ἀπὸ σέ, καὶ θὰ προσευχηθοῦν μετὰ σοῦ, διότι ὁ ἀληθινὸς Θεὸς ὑπάρχει εἰς σὲ καὶ δὲν ὑπάρχει ἄλλος θεὸς ἐκτὸς ἀπὸ σέ, Κύριε.
15 σὺ γὰρ εἶ Θεός, καὶ οὐκ ᾔδειμεν, ὁ Θεὸς τοῦ Ἰσραὴλ σωτήρ.	15 Πράγματι, σὺ εἶσαι ὁ ἀληθινὸς Θεὸς καὶ ἡμεῖς δὲν τὸ ἐγνωρίζαμεν, ὁ Θεὸς τοῦ ἰσραηλιτικοὺ λαοῦ, ὁ σωτήρ.	15 Ἀληθῶς σὺ εἶσαι ὁ ἀληθινὸς Θεός, καὶ δὲν τὸ ἐγνωρίζομεν - θὰ διακηρύξουν οὗτοι - ὁ Θεὸς τοῦ Ἰσραήλ, ὁ Σωτήρ.
16 Αἰσχυνθήσονται καὶ ἐντραπήσονται πάντες οἱ ἀντικείμενοι αὐτῷ καὶ πορεύσονται ἐν αἰσχύνῃ. Ἐγκαινίζεσθε πρός με, νῆσοι.	16 Θὰ καταισχυνθοῦν καὶ θὰ ἐντροπιασθοῦν ὅλοι οἱ ἀντιτιθέμενοι πρὸς αὐτόν, θὰ πορευθοῦν καὶ θὰ ζήσουν μέσα εἰς τὴν ἐντροπήν των. Ἐλᾶτε κοντά μου, γίνετε νέα κτίσις, λαοὶ εἰδωλολατρικοί, ποὺ κατοικεῖτε εἰς τὰς νήσους καὶ εἰς τὰ παράλια.	16 Θὰ αἰσχυνθοῦν καὶ θὰ ἐντροπιασθοῦν ὅλοι οἱ ἀντιτιθέμενοι εἰς Αὐτὸν θὰ πορευθοῦν μὲ αἰσχύνην. Γίνεσθε πλησίον μου καινούργια κτίσις σεῖς. Οἱ εἰδωλολάτραι κάτοικοι τῶν νήσων καὶ τῶν παραλίων μερῶν.
17 Ἰσραὴλ σώζεται ὑπὸ Κυρίου σωτηρίαν αἰώνιον· οὐκ αἰσχυνθήσονται οὐδὲ μὴ ἐντραπῶσιν ἕως τοῦ αἰῶνος ἔτι.	17 Οἱ Ἰσραηλῖται θὰ σωθοῦν ἀπὸ τὸν Κύριον, θὰ πάρουν σωτηρίαν αἰώνιον. Αὐτοὶ δὲν θὰ ἐντραποῦν εἰς αἰῶνας αἰώνων.	17 Ἀντιθέτως ὁ Ἰσραὴλ σώζεται ὑπὸ τοῦ Κυρίου σωτηρίαν αἰώνιον καὶ παντοτινήν. Δὲν θὰ αἰσχυνθοῦν οὔτε θὰ ἐντραποῦν πλέον μέχρι τῶν ἀτελευτήτων αἰώνων οἱ ἀποτελοῦντες τὸν νέον τοῦτον Ἰσραήλ.
18 Οὕτως λέγει Κύριος ὁ ποιήσας τὸν οὐρανόν, οὗτος ὁ Θεὸς ὁ καταδείξας τὴν γῆν καὶ ποιήσας αὐτήν, αὐτὸς διώρισεν αὐτήν, οὐκ εἰς κενὸν ἐποίησεν αὐτήν, ἀλλὰ κατοικεῖσθαι ἔπλασεν αὐτήν - ἐγὼ εἰμι Κύριος, καὶ οὐκ ἔστιν ἔτι.	18 Ἔτσι λέγει ὁ Κύριος, ὁ ὁποῖος ἐδημιούργησε τὸν οὐρανόν, αὐτὸς ὁ ὁποῖος κατέστησε φανερὰν καὶ ὁρατὴν τὴν κρυμμένην εἰς τὸν γνόφον καὶ τὰ ὕδατα γῆν καὶ τὴν παρεσκεύασε κατάλληλον πρὸς διαμονὴν τῶν ἀνθρώπων. Αὐτὸς διεχώρισε τὴν θάλασσαν ἀπὸ τὴν ξηράν, δὲν τὴν ἐδημιούργησεν εἰκῇ καὶ ὡς ἔτυχε, ἄνευ σκοποῦ, ἀλλὰ τὴν ἔπλασε καὶ τὴν διεμόρφωσε, διὰ νὰ κατοικῆται ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους. Αὐτός, λοιπόν, διακηρύσσει καὶ λέγει· Ἐγὼ εἶμαι ὁ Κύριος καὶ δὲν ὑπάρχει ἄλλος ἐκτὸς ἀπὸ ἐμέ.	18 Οὕτω λέγει ὁ Κύριος, ὁ Ὁποῖος ἐποίησε τὸν οὐρανόν, Αὐτὸς ὁ Θεός, ὁ Ὁποῖος κατέστησεν ὁρατὴν τὴν ἄλλοτε κρυμμένην ὑπὸ τὰ ὕδατα γῆν καὶ κατεσκεύασεν αὐτὴν κατάλληλον πρὸς καρποφορίαν Αὐτὸς διεχώρισε καὶ ὥρισε τὰ σύνορά της· δὲν τὴν ἔκαμεν εἰς μάτην καὶ ἄνευ σκοποῦ, ἀλλὰ τὴν ἔπλασε καὶ τὴν διεμόρφωσε διὰ νὰ κατοικῆται. Αὐτὸς λοιπὸν λέγει: Ἐγὼ εἶμαι ὁ Κύριος, καὶ δὲν ὑπάρχει πλέον ἄλλος ἐκτὸς Ἐμοῦ.
19 Οὐκ ἐν κρυφῇ λελάληκα, οὐδὲ ἐν τόπῳ γῆς σκοτεινῷ· οὐκ εἶπα τῷ σπέρματι Ἰακώβ· μάταιον ζητήσατε. Ἐγώ εἰμι ἐγὼ εἰμι Κύριος ὁ λαλῶν δικαιοσύνην καὶ ἀναγγέλλων ἀλήθειαν.	19 Δὲν ἔχω ὁμιλήσει ἐγὼ εἰς τὰ κρυφά, οὔτε εἰς σκοτεινὸν τινα τόπον τῆς γῆς. Ποτὲ δὲν εἶπα εἰς τοὺς ἀπογόνους τοῦ Ἰακώβ· εἰς μάτην θὰ μὲ ἀναζητήσετε. Ἐγὼ εἶμαι, ἐγὼ εἶμαι ὁ μόνος Κύριος καὶ Θεός, ὁ ὁποῖος λαλῶ δικαιοσύνην καὶ ἀναγγέλλω πάντοτε τὴν ἀλήθειαν.	19 Δὲν ἔχω ὁμιλήσει κρυφά, οὔτε εἰς τόπον γῆς σκοτεινόν. Δὲν εἶπα εἰς τοὺς ἀπογόνους τοῦ Ἰακώβ: Ματαίως ζητήσατέ με. Δὲν θὰ μὲ εὕρετε πουθενά. Ἐγὼ εἶμαι, μόνος ἐγὼ εἶμαι ὁ Κύριος, ὁ Ὁποῖος λαλῶ δικαιοσύνην καὶ διακηρύττω ἀλήθειαν.
20 Συνάχθητε καὶ ἥκετε, βουλεύσασθε ἅμα οἱ σωζόμενοι ἀπὸ τῶν ἐθνῶν οὐκ ἔγνωσαν οἱ αἴροντες τὸ ξύλον γλύμμα αὐτῶν καὶ οἱ προσευχόμενοι ὡς πρὸς θεούς, οἳ οὐ σώζουσιν.	20 Συγκεντρωθῆτε, ἐλᾶτε κοντά μου, σκεφθῆτε σοβαρῶς μαζῆ συγχρόνως ὅλοι ὅσοι ἔχετε σωθῇ ἀπὸ τὴν πλάνην τῆς ἐθνικῆς εἰδωλολατρείας. Δὲν γνωρίζουν τί κάνουν αὐτοί, ποὺ μὲ εὐλάβειαν σηκώνουν τὸ ξυλόγλυπτον, ἀναίσθητον ἄγαλμα των, ποὺ προσεύχοντονται πρὸς τὰ εἴδωλά των ὡς πρὸς θεούς, οἱ ὁποῖοι ἐν τούτοις δὲν ἔχουν τὴν δύναμιν νὰ σώζουν.	20 Συνάχθητε καὶ πλησιάσατε, συγχρόνως δὲ σκεφθῆτε σοβαρῶς, ὅσοι ἀπὸ τοὺς λατρεύοντας τὰ εἴδωλα ἐθνικοὺς ἐσώθητε ἐκ τῆς θείας κρίσεως. Σκεφθῆτε ὅτι δὲν ξεύρουν τί κάνουν αὐτοί, ποὺ μετ’ εὐλαβείας σηκώνουν τὸ ξόανον, τὸ ξύλον τὸ ἀναίσθητον, τὸ ὁποῖον κατεσκευάσθη γλυπτὸν ἀπὸ αὐτούς, καὶ οἱ ὁποῖοι προσεύχονται εἰς τὰ εἴδωλα ὡς πρὸς θεούς, οἱ ὁποῖοι δὲν ἔχουν τὴν δύναμιν νὰ σώσουν.
21 Εἰ ἀναγγελοῦσιν, ἐγγισάτωσαν, ἵνα γνῶσιν ἅμα τίς ἀκουστὰ ἐποίησε ταῦτα ἐπ' ἀρχῆς τότε ἀνηγγέλη ὑμῖν· ἐγὼ ὁ Θεός, καὶ οὐκ ἐστιν ἄλλος πλὴν ἐμοῦ· δίκαιος καὶ σωτὴρ οὐκ ἔστι πάρεξ ἐμοῦ.	21 Ἐὰν οἱ θεοὶ τῶν ἐθνῶν ἔχουν τὴν δύναμιν νὰ ἀναγγέλλουν κάτι προφητικῶς, ἄς πλησιάσουν καὶ ἄς τὸ ποῦν, διὰ νὰ μάθουν καὶ οἱ ἄλλοι λαοί, ποιὸς προανήγγειλε καὶ κατέστησεν ἐκ τῶν προτέρων γνωστὰ καὶ ἀκουστὰ ἐκεῖνα, τὰ ὁποῖα ἔμελλαν νὰ γίνουν. Ἀπὸ τὸν ἀληθινὸν Θεὸν ἀνηγγέλθησαν τότε αὐτὰ εἰς ἡμᾶς. Ἐγὼ εἶμαι ὁ Θεός, ὁ ὁποῖος τὰ ἀνήγγειλα, ὁ ἀληθινὸς Θεὸς καὶ δὲν ὑπάρχει ἄλλος ἐκτὸς ἀπὸ ἐμέ. Ἀπολύτως δίκαιος καὶ παντοδύναμος σωτὴρ δὲν ὑπάρχει ἐκτὸς ἀπὸ ἐμέ.	21 Ἐὰν θὰ ἠμποροῦσαν νὰ ἀναγγείλουν προφητεύοντες, ἂς πλησιάσουν, διὰ νὰ λάβουν συγχρόνως γνῶσιν, ποῖος ἐξ ἀρχῆς καὶ προτοῦ συμβοῦν ἔκαμε γνωστὰ καὶ ἀκουστὰ τὰ γεγονότα ταῦτα. Τότε, προτοῦ συμβοῦν, ἀνηγγέλθησαν εἰς σᾶς. Ἐγώ, ὅστις τὰ ἀνήγγειλα, εἶμαι ὁ ἀληθινὸς Θεός, καὶ δὲν ὑπάρχει ἄλλος ἐκτὸς Ἐμοῦ· δίκαιος καὶ σωτὴρ δὲν ὑπάρχει ἐκτὸς Ἐμοῦ.
22 Ἐπιστράφητε ἐπ' ἐμὲ καὶ σωθήσεσθε, οἱ ἀπ' ἐσχάτου τῆς γῆς· ἐγὼ εἰμι ὁ Θεός, καὶ οὐκ ἔστιν ἄλλος.	22 Ἐπανέλθετε, λοιπόν, ἐν μετανοίᾳ πρὸς ἐμὲ καὶ θὰ σωθῆτε. Καὶ σεῖς ἀκόμη οἱ ὁποῖοι κατοικεῖτε εἰς τὰ ἄκρα τῆς γῆς. Ἐγὼ εἶμαι ὁ ἀληθινὸς Θεὸς καὶ δὲν ὑπάρχει ἄλλος πλὴν ἀπὸ ἐμέ.	22 Ἐπιστραφῆτε πρὸς Ἐμὲ καὶ θὰ σωθῆτε καὶ σεῖς, ποὺ κατοικεῖτε εἰς τὰς ἐσχατιὰς τῆς γῆς. Ἐγὼ εἶμαι ὁ Θεός, καὶ δέν ὑπάρχει ἄλλος, ἀπὸ τὸν ὁποῖον εἶναι δυνατὸν νὰ ἐλπίσετε σωτηρίαν.
23 Κατ' ἐμαυτοῦ ὀμνύω, ἡ μὴν ἐξελεύσεται ἐκ τοῦ στόματός μου δικαιοσύνη, οἱ λόγοι μου οὐκ ἀποστραφήσονται, ὅτι ἐμοὶ κάμψει πᾶν γόνυ καὶ ἐξομολογήσεται πᾶσα γλῶσσα τῷ Θεῷ	23 Ὁρκίζομαι εἰς τὸν ἑαυτόν μου, λέγει ὁ Κύριος, πράγματι καὶ ἀληθείᾳ θὰ ἐξέλθῃ ἀπὸ τὸ στόμα μου λόγος ἀληθινὸς καὶ δίκαιος. Οἱ λόγοι μου δὲν θὰ ἐπανέλθουν ἀπραγματοποίητοι, διότι ἐνώπιόν μου θὰ καμφθῇ κάθε γόνατον εἰς λατρείαν μου. Πᾶσα γλῶσσα θὰ δοξολογήσῃ τὸν Θεὸν	23 Ὁρκίζομαι εἰς τὸν ἑαυτόν μου, λέγει ὁ Κύριος: Ἀληθῶς, βεβαίως θὰ ἐξέλθῃ ἐκ τοῦ στόματός μου λόγος ἀληθείας καὶ δικαιοσύνης, οἱ δὲ λόγοι μου δὲν θὰ ἐπιστραφοῦν ἀνεκτέλεστοι. Θὰ εἴπω δηλαδὴ ὅτι εἰς Ἐμὲ θὰ καμφθῇ κάθε γόνατον λατρευτικῶς καὶ πᾶσα γλῶσσα ἀνεξαιρέτως θὰ δοξολογήση τὸν Θεόν.
24 λέγων· δικαιοσύνη καὶ δόξα πρὸς αὐτὸν ἥξουσι καὶ αἰσχυνθήσονται πάντες οἱ ἀφορίζοντες ἑαυτούς·	24 λέγουσα· δικαιοσύνη καὶ δόξα θὰ ἔλθουν ἀπὸ αὐτὸν καὶ πρὸς αὐτόν, θὰ κατεντροπιασθοῦν δὲ ὅλοι ἐκεῖνοι, οἱ ὁποῖοι ξεχωρίζουν καὶ ἀπομακρύνουν τὸν ἑαυτόν των ἀπὸ αὐτόν.	24 Πᾶς λοιπὸν εὐδιάθετος ἄνθρωπος θὰ δοξολογήσῃ τὸν Θεὸν λέγων: Ἄνθρωποι περικεκοσμημένοι μὲ ἀρετὴν καὶ δόξαν θὰ ἔλθουν πρὸς Αὐτὸν ὅλοι, ὅσοι θὰ εἶναι πλησίον του, θὰ εἶναι ἐνάρετοι καὶ ἔνδοξοι· θὰ ἐντροπιασθοῦν δὲ ὅλοι, ὅσοι χωρίζουν τὸν ἑαυτόν των ἀπὸ Αὐτόν.
25 ἀπὸ Κυρίου δικαιωθήσονται καὶ ἐν τῷ Θεῷ ἐνδοξασθήσονται πᾶν τὸ σπέρμα τῶν υἱῶν Ἰσραήλ.	25 Ἀπὸ τὸν Κύριον θὰ εὕρουν τὴν δικαίωσίν των καὶ θὰ δοξασθοῦν ἐν τῷ Θεῷ καὶ διὰ τοῦ Θεοῦ ὅλοι οἱ ἀπόγονοι τῶν Ἰσραηλιτῶν.	25 Ἀπὸ τὸν Κύριον θὰ δικαιωθοῦν καὶ ἐν τῷ συνδέσμῳ των μετὰ τοῦ ἀληθινοῦ Θεοῦ θὰ δοξασθοῦν ὅλοι οἱ ἀπόγονοι τῶν Ἰσραηλιτῶν.