Πρωτότυπο Κείμενο
|
Ἑρμηνεία Ἰωάννου Κολιτσάρα
|
Ἑρμηνεία Παναγιώτη Τρεμπέλα
|
ερὶ
δὲ τὸν καιρὸν τοῦτον
τὴν δευτέραν ἕφοδον ὁ Ἀντίοχος
εἰς Αἴγυπτον ἐστείλατο.
|
ατὰ
τὴν περίοδον αὐτὴν ὁ Ἀντίοχος
προπαρεσκεύαζε τὴν δευτέραν ἕφοδόν
του ἐναντίον τῆς Αἰγύπτου.
|
ατὰ
τὴν ἐποχὴν αὐτὴν ὁ Ἀντίοχος
Δ' ὁ Ἐπιφανὴς προπαρεσκεύαζε τὴν δευτέραν
εἰσβολήν του εἰς τὴν Αἴγυπτον.
|
2
Συνέβη δὲ καθ' ὅλην τὴν πόλιν
σχεδὸν ἐφ' ἡμέρας τεσσαράκοντα
φαίνεσθαι διὰ τοῦ ἀέρος τρέχοντας
ἱππεῖς διαχρύσους στολὰς ἔχοντας
καὶ λόγχας σπειρηδὸν ἐξωπλισμένους
|
2
Συνέβη δὲ τοῦτο τὸ παράδοξον
τότε. Εἰς ὅλην τὴν πόλιν Ἱερουσαλὴμ
ἐπὶ τεσσαράκοντα σχεδὸν ἡμέρας
ἐφαίνοντο νὰ τρέχουν ἐπάνω
εἰς τὸν ἀέρα ἱππεῖς, ποὺ
εἶχαν χρυσᾶς στολάς, καὶ ἦσαν
ὠργανωμένοι σαν εἰς ρωμαϊκὰς σπείρας
καὶ ὡπλισμένοι μὲ λόγχας.
|
2
Τότε συνέβη τὸ ἀκόλουθον φαινόμενον: Εἰς
ὅλην τὴν Ἱερουσαλὴμ ἐνεφανίζοντο
σχεδὸν ἐπὶ σαράντα ἡμέρες ἱππεῖς,
οἱ ὁποῖοι ἐκάλπαζαν εἰς
τὸν ἀέρα οἱ ἱππεῖς ἐφοροῦσαν
χρυσοΰφαντες στολές, ἦσαν ὡπλισμένοι μὲ
λόγχες καὶ ὠργανωμένοι κατὰ τὸν
τρόπον τῶν ρωμαϊκῶν στρατιωτικῶν μονάδων
(ταγμάτων ἢ λόχων). |
3
καὶ ἴλας ἵππων διατεταγμένας καὶ
προσβολὰς γινομένας καὶ καταδρομὰς
ἑκατέρων καὶ ἀσπίδων κινήσεις
καὶ καμάκων πλήθη καὶ μαχαιρῶν
σπασμοὺς καὶ βελῶν βολὰς καὶ
χρυσῶν κόσμων ἐκλάμψεις καὶ
παντοίους θωρακισμούς. |
3
Ἐφαίνοντο ἐπίσης ἴλαι ἱππικοῦ
παρατεταγμένοι ὡς πρὸς μάχην, ἐγίνοντο
ἐπιθέσεις καὶ καταδρομαὶ καὶ
ἀπὸ τὰ δύο μέρη, κινήσεις
ἀσπίδων, πλήθη ἀπὸ λόγχας,
μάχαιραι ποὺ ἀνεσύροντο ἀπὸ
τὰς θήκας των, ρίψεις βελῶν, ἀπαστράπτουσαι
ἀναλαμπαὶ χρυσῶν ὅπλων καὶ παντὸς
εἴδους θώρακες.
|
3
Ἐνεφανίζοντο ἐπίσης ἴλαι ἱππικοῦ
εἰς παράταξιν μάχης, ἐγίνοντο ἐπιθέσεις
καὶ ἀντεπιθέσεις καὶ ἀπὸ τὶς
δύο πλευρές, ἐπιδείξεις καὶ κινήσεις ἀσπίδων,
ξιφούλκισμα σπαθιῶν, ρίψεις βελῶν καὶ ἀπαστράπτουσαι
λάμψεις χρυσοποικίλτων ὅπλων καὶ παντὸς
εἴδους θωράκων. |
4
Διὸ πάντες ἠξίουν ἐπ' ἀγαθῷ
τὴν ἐπιφάνειαν γενέσθαι.
|
4
Ὅλοι δὲ ἱκέτευον τὸν Θεὸν
νὰ ἀποβοῦν εἰς ἀγαθὸν
τῆς πόλεως αἱ ἐμφανίσεις αὐταί.
|
4
Ἕνεκα τῶν ὑπερφυσικῶν αὐτῶν
φαινομένων ὅλοι προσηύχοντο εἰς τὸν Θεόν,
ὥστε οἱ ἐμφανίσεις αὐτὲς νὰ
εἶναι εὐνοϊκὰ προμηνύματα, ποὺ θὰ
ἀπέβαιναν ἐπ’ ἀγαθῷ τοῦ λαοῦ.
|
5
Γενομένης δὲ λαλιᾶς ψευδοῦς ὡς
μετηλλαχότος τὸν βίον Ἀντιόχου,
παραλαβὼν ὁ Ἰάσων οὐκ ἐλάττους
τῶν χιλίων, αἰφνιδίως ἐπὶ
τὴν πόλιν συνετελέσατο ἐπίθεσιν·
τῶν δὲ ἐπὶ τῷ τείχει συνελασθέντων
καὶ τέλος ἤδη καταλαμβανομένης τῆς
πόλεως, ὁ Μενέλαος εἰς τὴν ἀκρόπολιν
ἐφυγάδευσεν. |
5
Ἐπειδὴ τότε διεδόθη καὶ ἡ
ψευδὴς εἴδησις περὶ τοῦ θανάτου
τοῦ Ἀντιόχου, ὁ Ἰάσων
παρέλαβεν ὄχι ὀλιγωτέρους ἀπὸ
χιλίους ἄνδρας, ἦλθε καὶ ἐπετέθη
αἰφνιδίως ἐναντίον τῆς Ἱερουσαλήμ.
Οἱ ἀμυνόμενοι εἰς τὰ τείχη
ἀπωθήθησαν καὶ ἡ πόλις ἐπρόκειτο
νὰ καταληφθῇ. Τότε ὁ Μενέλαος,
διὰ νὰ σωθῇ, κατέφυγεν εἰς τὴν
ἀκρόπολιν.
|
5
Ἕνεκα ὅμως μιᾶς ψευδοῦς διαδόσεως,
ὅτι ὁ βασιλιᾶς Ἀντίοχος Δ' εἶχεν
ἀποθάνει, ὁ Ἰάσων, ἀφοῦ
παρέλαβεν ὄχι κάτω τῶν χιλίων ἄνδρας, ἐπεχείρησεν
αἰφνιδιαστικὴν ἐπίθεσιν κατὰ τῆς
Ἱερουσαλήμ. Οἱ ὑπερασπισταί, ποὺ εἶχαν
τρέξει εἰς τὰ τείχη, ἀπωθήθησαν καί, καθὼς
ἡ πόλις ἐπρόκειτο τελικῶς νὰ καταληφθῇ,
ὁ Μενέλαος κατέφυγεν εἰς τὴν ἀκρόπολιν
τῆς Ἱερουσαλήμ, ὅπου ὑπῆρχε
Συριακὴ φρουρά. |
6
Ὁ δὲ Ἰάσων ἐποιεῖτο σφαγὰς
τῶν πολιτῶν τῶν ἰδίων ἀφειδῶς,
οὐ συννοῶν τὴν εἰς τοὺς συγγενεῖς
εὐημερίαν δυσημερίαν εἶναι τὴν
μεγίστην· δοκῶν δὲ πολεμίων καὶ
οὐχ ὁμοεθνῶν τρόπαια καταβάλλεσθαι,
|
6
Ὁ Ἰάσων, ὅταν εἰσῆλθεν
εἰς τὴν πόλιν, ἐπεδόθη εἰς
ἀνηλεεῖς σφαγὰς τῶν συμπολιτῶν
του, μὴ σκεπτόμενος ὅτι μία ἐπιτυχία
εἰς βάρος τῶν συμπολιτῶν του εἶναι
μεγίστη δυστυχία. Εἶχε δὲ τὴν
νοσηρὰν ἀντίληψιν, ὅτι ἐπέτυχε
τρόπαια ἐναντίον ἐχθρῶν καὶ
ὅχι ἐναντίον ὁμοεθνῶν!
|
6
Ὁ δὲ Ἰάσων, ποὺ εἶχεν εἰσέλθει
εἰς τὴν πόλιν, συνέχιζε νὰ σφάζῃ τοὺς
συμπολίτες του χωρὶς οἶκτον καὶ ἔλεος·
ἔσφαζε, λησμονῶν καὶ μὴ λαμβάνων ὑπ'
ὄψιν του καθόλου ὅτι ἡ ἐπιτυχία εἰς
βάρος τῶν συγγενῶν (συμπατριωτῶν) του εἶναι
οὐσιαστικῶς ἡ μεγαλυτέρα ἀποτυχία
καὶ δυστυχία· ἐφαντάζετο μάλιστα ὅτι
ἐπετύγχανε νίκες καὶ θριάμβους ἐναντίον
ἐχθρῶν καὶ ὄχι ἐναντίον ὁμοεθνῶν
του! |
7
τῆς μὲν ἀρχῆς οὐκ ἐκράτησε,
τὸ δὲ τέλος τῆς ἐπιβουλῆς
αἰσχύνην λαβών, φυγὰς πάλιν
εἰς τὴν Ἀμμανῖτιν ἀπῆλθε.
|
7
Παρ' ὅλα ὅμως αὐτὰ δὲν κατώρθωσε
νὰ κρατήσῃ τὴν ἐξουσίαν.
Τὸ δὲ ἀποτέλεσμα τῆς ἐπιδρομῆς
του ἦτο ὁ ἐξευτελισμός του. Καὶ
ἐξόριστος κατέφυγε πάλιν εἰς
τὴν χώραν τῶν Ἀμμανιτῶν.
|
7
Παρ’ ὅλα αὐτὰ ἀπέτυχε νὰ ἀποκτήσῃ
ἔλεγχον τῆς καταστάσεως καὶ νὰ καταλάβῃ
τὴν ἐξουσίαν, τελικῶς δὲ ὡς
ἀποτέλεσμα τῆς συνωμοσίας του ἐκέρδισε
μόνον ἐντροπὴν καὶ ὑπεχρεώθη
νὰ ἐπιστρέψῃ καὶ πάλιν ὡς φυγὰς
εἰς τὴν περιοχὴν τῶν Ἀμμωνιτῶν.
|
8
Πέρας οὖν κακῆς ἀναστροφῆς ἔτυχεν
ἐγκλεισθεὶς πρὸς Ἀρέταν τὸν
τῶν Ἀράβων τύραννον, πόλιν ἐκ
πόλεως φεύγων, διωκόμενος ὑπὸ
πάντων καὶ στυγούμενος ὡς τῶν
νόμων ἀποστάτης καὶ βδελυσσόμενος
ὡς πατρίδος καὶ πολιτῶν δήμιος,
εἰς Αἴγυπτον ἐξεβράσθη. |
8
Τὸ δὲ τέρμα τῆς ἐγκληματικῆς
του ζωῆς καὶ ἀναστροφῆς ἦτο
τοῦτο· ἐκλείσθη ἀπὸ τὸν
Ἀρέταν, τὸν βασιλέα τῶν Ἀράβων,
εἰς φυλακήν. Ἐδραπέτευσεν ἀπὸ
ἐκεῖ καὶ περιεπλανήθη ἀπὸ
πόλεως εἰς πόλιν καταδιωκόμενος ὑπὸ
πάντων καὶ μισούμενος ὡς ἀποστάτης
ἀπὸ τοὺς νόμους τοῦ Θεοῦ,
βδελυσσόμενος ἀπὸ ὅλους ὡς δήμιος
τῆς πατρίδος καὶ τῶν συμπολιτῶν
του, ἐξεβράσθη εἰς τὴν Αἴγυπτον.
|
8
Ὡς τέλος δὲ τῆς ἀθλίας συμπεριφορᾶς
του εἶχε τὸ ἀκόλουθον: Ἀφοῦ
ἐφυλακίσθη ἀπὸ τὸν Ἀρέταν,
τὸν βασιλιᾶ (σεΐχην) τῶν Ἀράβων, ἐδραπέτευσε
καὶ διαφεύγων ἀπὸ τὴν μίαν πόλιν εἰς
τὴν ἄλλην, καταδιωκόμενος ἀπὸ ὅλους
καὶ μισούμενος ὡς ἀντάρτης καὶ περιφρονητὴς
τῶν νόμων καὶ βδελυκτὸς ὡς δήμιος
τῆς πατρίδος καὶ τῶν συμπολιτῶν του,
ἐξεβράσθη ὡς ἄθλιος ναυαγὸς
εἰς τὴν Αἴγυπτον. |
9
Καὶ ὁ συχνοὺς τῆς πατρίδος ἀποξενώσας
ἐπὶ ξένης ἀπώλετο πρὸς
Λακεδαιμονίους ἀναχθεὶς ὡς διὰ
τὴν συγγένειαν τευξόμενος σκέπης.
|
9
Καὶ αὐτός, ὁ ὁποῖος πολλοὺς
ἀπεξένωσεν ἀπὸ τὴν πατρίδα
των, ἀπωλέσθη εἰς ξένην χώραν,
εἰς τὴν Λακεδαίμονα, ὅπου εἶχε
μεταβῆ μὲ τὴν ἐλπίδα, ὅτι
θὰ εὕρῃ καταφύγιον στηριζόμενος
εἰς τὴν πρὸς αὐτοὺς συγγένειάν
του. |
9
Τελικῶς ἐκεῖνος, ὁ ὁποῖος
κατεδίκασεν εἰς ἐξορίαν ἀπὸ τὴν
πατρίδα των τόσους πολλούς, ἀπέθανεν ἐξόριστος,
ἀφοῦ ἔφθασεν εἰς τὴν χώραν τῶν
Λακεδαιμονίων (τὴν Σπάρτην), ὅπου κατέφυγεν,
ἐπειδὴ ἤλπιζεν ὅτι ἐκεῖ
θὰ εὕρισκε προστασίαν, ἕνεκα τῆς συγγενείας
τῶν Σπαρτιατῶν πρὸς τοὺς Ἰουδαίους.
|
10
Καὶ ὁ πλῆθος ἀτάφων ἐκρίψας
ἀπένθητος ἐγενήθη καὶ κηδείας
οὐδ' ἠστινοσοῦν οὔτε πατρῴου
τάφου μετέσχε. |
10
Ἔτσι δὲ ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος
ἔρριψε κατὰ γῆς πλῆθος ἀτάφων
ἀνθρώπων, ἔμεινεν ἀπένθητος.
Κανεὶς δὲν ἔκαμε δι' αὐτὸν οὔτε
τὴν παραμικροτέραν ἐπικήδειον τελετήν,
οὔτε καὶ ἐνεταφιάσθη εἰς πατρικὸν
τάφον. |
10
Ἔτσι ἐκεῖνος, ὁ ὁποῖος
ἀπέρριψε καὶ ἐμπόδισε πολλούς, ὥστε
νὰ μείνουν ἄταφοι, αὐτὸς ὁ ἴδιος
ἀπέθανε χωρὶς κανεὶς νὰ τὸν
πενθήσῃ καὶ χωρὶς κανεὶς νὰ
τὸν κηδεύσῃ καθ' οἱονδήποτε τρόπον,
οὔτε δὲ ἐτάφη εἰς τάφον τῶν
προγόνων του. |
11
Προσπεσόντων δὲ τῷ βασιλεῖ περὶ
τῶν γεγονότων διέλαβεν ἀποστατεῖν
τὴν Ἰουδαίαν. Ὅθεν ἀναζεύξας
ἐξ Αἰγύπτου τεθηριωμένος τῇ
ψυχῇ, ἔλαβε τὴν μὲν πόλιν δορυάλωτον,
|
11
Ὅταν ὅμως τὰ γεγονότα αὐτὰ
ἔπεσαν εἰς τὴν ἀντίληψιν τοῦ
βασιλέως, αὐτὸς ἐπίστευσεν ὅτι
ἡ Ἰουδαία εἶχεν ἀποστατήσει.
Ἀνεχώρησε, λοιπόν, ἀμέσως ἀπὸ
τὴν Αἴγυπτον θηρίον κατὰ τὴν
καρδίαν καὶ κατόπιν μάχης κατέλαβε
τὴν Ἱερουσαλήμ.
|
11
Ὅταν οἱ εἰδήσεις περὶ τῶν γεγονότων
αὐτῶν ἔγιναν γνωστὲς εἰς τὸν
βασιλιᾶ, συνεπέρανεν ὅτι ἡ Ἰουδαία
εὑρίσκετο εἰς κατάστασιν ἐπαναστάσεως. Ἕνεκα
τούτου, ἀφοῦ ἀνεχώρησεν ἀπὸ
τὴν Αἴγυπτον μαινόμενος ὡς ἄγριον
θηρίον, ἐκυρίευσε τὴν Ἱερουσαλὴμ καὶ
αἰχμαλώτισε τοὺς κατοίκους της.
|
12
καὶ ἐκέλευσε τοῖς στρατιώταις
κόπτειν ἀφειδῶς τοὺς ἐμπίπτοντας
καὶ τοὺς εἰς τὰς οἰκίας
ἀναβαίνοντας κατασφάζειν. |
12
Διέταξε δὲ τοὺς στρατιώτας του, νὰ
κατακάψουν ἀνηλεῶς ἐκείνους,
οἱ ὁποῖοι θὰ ἔπιπτον εἰς
τὰ χέρια των, καὶ νὰ κατασφάζουν
ἐκείνους ποὺ, διὰ νὰ εὕρουν
σωτηρίαν, θὰ ἀνέβαιναν εἰς τὰς
στέγας τῶν οἰκιῶν.
|
12
Διέταξε δὲ τὰ στρατεύματά του νὰ σφάζουν
χωρὶς οἶκτον ὅσους πέφτουν εἰς τὰ
χέρια των καὶ νὰ κατασφάζουν ὅσους κατέφευγαν
διὰ νὰ σωθοῦν εἰς τὰ σπίτια
των (κατ’ ἄλλην ἑρμηνείαν: Ὅσους ἀνέβαιναν
εἰς τὶς στέγες τῶν σπιτιῶν των).
|
13
Ἐγίνοντο δὲ νέων καὶ πρεσβυτέρων
ἀναιρέσεις, ἀνδρῶν τε καὶ γυναικῶν
καὶ τέκνων ἀφανισμός, παρθένων
τε καὶ νηπίων σφαγαί.
|
13
Ἔτσι δὲ ἔγιναν πολυάριθμοι ἐκτελέσεις
νέων καὶ γερόντων, ἀνδρῶν καὶ
γυναικῶν. Παιδιὰ ἐξηφανίσθησαν, νήπια
καὶ παρθένοι ἐσφάγησαν.
|
13
Ἔτσι ἐφονεύοντο νέοι καὶ πρεσβύτεροι, ἄνδρες
καὶ γυναῖκες καὶ παιδιὰ ἐξωντώνοντο,
παρθένοι δὲ καὶ νήπια ἐσφάζοντο.
|
14
Ὀκτὼ δὲ μυριάδες ἐν ταῖς
πάσαις ἡμέραις τρισὶ κατεφθάρησαν·
τέσσαρες μὲν ἐκ χειρῶν νομαῖς,
οὐχ ἧττον δὲ τῶν ἐσφαγμένων
ἐπράθησαν. |
14
Ὀγδοήκοντα χιλιάδες εἰς διάστημα
τριῶν ἡμερῶν ἐχάθησαν, ἐκ
τῶν ὁποίων τεσσαράκοντα χιλιάδες
ἐσφάγησαν καὶ ὄχι ὀλιγώτεροι
ἀπὸ τοὺς θανατωθέντας ἐπωλήθησαν
δοῦλοι.
|
14
Εἰς τὸ σύντομον διάστημα τῶν τριῶν
ἡμερῶν ἐχάθησαν ὀγδόντα χιλιάδες
(80.000)· σαράντα χιλιάδες (40.000) μὲν ἐσφάγησαν
βιαίως, ἄλλοι τόσοι δὲ ἐπωλήθησαν ὡς
δοῦλοι. |
15
Καὶ οὐκ ἀρκεσθεὶς δὲ τούτοις
κατετόλμησεν εἰς τὸ πάσης τῆς
γῆς ἀγιώτοτον ἱερὸν εἰσελθεῖν,
ὁδηγὸν ἔχων τὸν Μενέλαον, τὸν
καὶ τῶν νόμων καὶ τῆς πατρίδος
προδότην γεγονότα |
15
Ὁ βασιλεὺς δὲν ἠρκέσθη εἰς
τὰς ἐγκληματικὰς αὐτὰς πράξεις
ἀλλ' ἀπετόλμησε καὶ νὰ εἰσέλθῃ
εἰς τὸν ναόν, τὸν ἁγιώτατον
αὐτὸν τόπον ὅλης τῆς οἰκουμένης,
ἔχων ὡς ὁδηγὸν τὸν Μενέλαον,
ὁ ὁποῖος ἐγίνετο προδότης
τῶν νόμων καὶ τῆς πατρίδος του.
|
15
Ἀλλ’ ὁ βασιλιᾶς, μὴ ἀρκούμενος
εἰς ὅλες αὐτὲς τὶς ἀγριότητες
καὶ τοὺς φόνους, εἶχε τὸ θράσος νὰ
εἰσέλθῃ εἰς τὸν Ναόν, τὸν πλέον
ἅγιον τόπον ὅλης τῆς γῆς, ἔχων
ὡς ὁδηγὸν τὸν Ἰουδαῖον
ἀρχιερέα Μενέλαον, ὁ ὁποῖος εἶχε
γίνει προδότης τῆς θρησκείας του καὶ τῆς
πατρίδος του. |
16
καὶ ταῖς μιαραῖς χερσὶ τὰ ἱερὰ
σκεύη λαμβάνων καὶ τὰ ὑπ' ἄλλων
βασιλέων ἀνατεθέντα πρὸς αὔξησιν
καὶ δόξαν τοῦ τόπου καὶ τιμὴν
ταῖς βεβήλοις χερσὶ συσσύρων ἐπεδίδου.
|
16
Ἔπαιρνε μὲ τὰ μιαρὰ του χέρια
τὰ ἱερὰ σκεύη, τὰ ὁποῖα
ἀπὸ ἄλλους βασιλεῖς εἶχαν ἀφιερωθῆ
διὰ τὸ μεγαλεῖον καὶ τὴν δόξαν
τοῦ ἱεροῦ τούτου, καὶ ἀφοῦ
τὰ ἀποσποῦσεν ἀναιδῶς τὰ
παρέδιδεν εἰς βέβηλα χέρια.
|
16
Ὁ Ἀντίοχος λαμβάνων μὲ τὰ ἀκάθαρτα
καὶ μολυσμένα ἀπὸ αἵματα χέρια του
τὰ ἱερὰ σκεύη καὶ ἐκεῖνα,
τὰ ὁποῖα εἶχαν ἀφιερωθῇ
εἰς τὸν Ναὸν ἀπὸ ἄλλους
βασιλεῖς διὰ νὰ ἐξάρουν, νὰ
δοξάσουν καὶ νὰ τιμήσουν τὸν ἱερὸν
τόπον, ἀφοῦ τὰ ἀποσποῦσε μὲ
βίαν, τὰ παρέδιδεν εἰς τὰ βέβηλα χέρια τῶν
ὑπηρετῶν του. |
17
Καὶ ἐμετεωρίζετο τὴν διάνοιαν
ὁ Ἀντίοχος, οὐ συνορῶν ὅτι
διὰ τὰς ἁμαρτίας τῶν τὴν
πόλιν οἰκούντων ἀπώργισται βραχέως
ὁ Δεσπότης, διὸ γέγονε περὶ
τὸν τόπον παρόρασις.
|
17
Ὁ Ἀντίοχος ἠλαζονεύετο ἐσωτερικῶς
διὰ τὰ ἐγκληματικά του αὐτὰ
ἔργα, διότι δὲν ἐννοοῦσεν ὅτι
ἐξ αἰτίας τῶν ἁμαρτιῶν
τῶν κατοίκων τῆς πόλεως εἶχεν
ὀργισθῆ ὁ Κυρίας διὰ βραχὺ
χρονικὸν διάστημα καὶ εἶχεν ἀποστρέψει
τὸ βλέμμα του καὶ τὴν προστασίαν
του ἀπὸ τὸν ἱερὸν αὐτὸν
τόπον.
|
17
Καὶ ὁ Ἀντίοχος ὑπερηφανεύετο
κατὰ τὴν ψυχήν, χωρὶς νὰ κατανοῇ
ὅτι ὁ Δεσπότης Κύριος εἶχε παροργισθῇ
διὰ σύντομον χρονικὸν διάστημα, ἕνεκα τῶν
ἁμαρτιῶν τῶν κατοίκων τῆς Ἱερουσαλήμ,
καὶ δι' αὐτὸ ἀκριβῶς δὲν
ἐπροστάτευε τὸν ἅγιον τόπον τοῦ Ναοῦ.
|
18
Εἶ δὲ μὴ συνέβαινε προσενέχεσθαι
πολλοῖς ἁμαρτήμασι, καθάπερ ὁ
Ἡλιόδωρος ὁ πεμφθεὶς ὑπὸ
Σελεύκου τοῦ βασιλέως ἐπὶ τὴν
ἐπίσκεψιν τοῦ γαζοφυλακίου, οὗτος
προαχθεὶς παραχρῆμα μαστιγωθεὶς ἀνετράπη
τοῦ θράσους. |
18
Ἐὰν δὲν συνέβαινε νὰ εἶναι
αὐτοὶ οἱ Ἰσραηλῖται ἔνοχοι
πολλῶν ἁμαρτημάτων, θὰ ἐμαστιγώνετο
καὶ αὐτὸς ὁ Ἀντίοχος,
ὅπως ἐμαστιγώθη ὁ Ἡλιόδωρος,
ὁ ὁποῖος εἶχεν ἀποστολὴ
ἀπὸ τὸν βασιλέα Σέλευκον, διὰ
νὰ πάρῃ τὰ χρήματα τοῦ
θησαυροφυλακίου τοῦ ναοῦ, καὶ ἔτσι
θὰ ἀπετρέπετο ἀπὸ τὰς
θρασείας του πράξεις.
|
18
Ἐάν οἱ Ἰσραηλῖται δὲν ἦσαν
ἤδη ἔνοχοι πολλῶν ἁμαρτημάτων, ὁ
Ἀντίοχος θὰ ἐμαστιγώνετο εὐθὺς
ἀμέσως καὶ θὰ ἀνεκόπτετο τὸ
θράσος του, ὅπως ἀκριβῶς ἐμαστιγώθη
ὁ Ἡλιόδωρος, ὁ ὁποῖος ἐστάλη
ἄλλοτε ἀπὸ τὸν βασιλιᾶ Σέλευκον
Δ' διὰ νὰ ἁρπάξῃ τὰ χρήματα
τοῦ θησαυροφυλακίου τοῦ Ναοῦ.
|
19
Ἀλλ' οὐ διὰ τὸν τόπον τὸ
ἔθνος, ἀλλὰ διὰ τὸ ἔθνος
τὸν τόπον ὁ Κύριος ἐξελέξατο.
|
19
Ἀλλὰ ὁ Θεὸς δὲν ἐξέλεξε
τὸν λαόν του πρὸς χάριν τοῦ
ἱεροῦ τούτου τόπου, ἀλλὰ
τὸν ἱερὸν χῶρον πρὺς χάριν
τοῦ λαοῦ του.
|
19
Ἀλλ’ ὁ Κύριος δὲν ἐδιάλεξε τὸ
ἔθνος χάριν τοῦ ἱεροῦ τόπου, ἀλλ’
ἐδιάλεξε τὸν ἱερὸν τόπον, τὸν
Ναόν, χάριν τοῦ ἔθνους. |
20
Διόπερ καὶ αὐτὸς ὁ τόπος
συμμετασχὼν τῶν τοῦ ἔθνους δυσπετημάτων
γενομένων, ὕστερον εὐεργετημάτων ὑπὸ
τοῦ Κυρίου ἐκοινώνησε καὶ ὁ
καταληφθεὶς ἐν τῇ τοῦ Παντοκράτορος
ὀργῇ πάλιν ἐν τῇ τοῦ μεγάλου
Δεσπότου καταλλαγῇ μετὰ πάσης δόξης
ἐπανωρθώθη. |
20
Ἐπειδὴ δὲ ὁ τόπος αὐτὸς
συμμετέσχε κατὰ κάποιον τρόπον εἰς
τὰς ταλαιπωρίας τοῦ λαοῦ, ὕστερον
συμμετέσχε καὶ εἰς τὰς ὑπὸ
τοῦ Κυρίου σταλείσας εὐεργεσίας
ὁ τόπος αὐτός, ὁ ὁποῖος
ἐγκατελείφθη λόγῳ τῆς ὀργῆς
τοῦ παντοδυνάμου Θεοῦ, πάλιν χάρις
εἰς τὴν συμφιλίωσιν τοῦ λαοῦ
πρὸς τὸν Ὕψιστον ἐπανωρθώθη
καὶ ἀποκατεστάθη μὲ ὅλην του
τὴν δόξαν.
|
20
Διὰ τοῦτο καὶ αὐτὸς ἀκόμη
ὁ ἱερὸς τόπος εἶχε πρῶτος τὸ
μερίδιόν του εἰς τὶς δυστυχίες, οἱ ὁποῖες
ἔπληξαν τὸ ἔθνος· κατόπιν δὲ συμμετέσχε
καὶ αὐτὸς τῶν εὐεργεσιῶν
τοῦ Κυρίου. Καὶ ὁ ἱερὸς τόπος,
ὁ ὁποῖος ἐγκατελείφθη ἕνεκα
τῆς ὀργῆς τοῦ παντοκράτορος Θεοῦ,
ἀποκατεστάθη καὶ πάλιν μὲ ὅλην τὴν
μεγαλοπρέπειαν καὶ λαμπρότητά του, ὅταν ὁ
μεγάλος Θεὸς καὶ Δεσπότης ἐξευμενίσθη
καὶ συνεφιλιώθη μὲ τὸν λαόν του.
|
21
Ὁ γοῦν Ἀντίοχος ὀκτακόσια
πρὸς τοῖς χιλίοις ἀπενεγκάμενος
ἐκ τοῦ ἱεροῦ τάλαντα θᾶττον
εἰς Ἀντιόχειαν ἐχωρίσθη, οἰόμενος
ἀπὸ τῆς ὑπερηφανίας τὴν
μὲν γῆν πλωτὴν καὶ τὸ πέλαγος
πορευτὸν θέσθαι διὰ τὸν μετεωρισμὸν
τῆς καρδίας. |
21
Ὁ Ἀντίοχος, λοιπόν, ἀφοῦ
ἔλαβεν ἀπὸ τὸν ἱερὸν ναὸν
χίλια ὀκτακόσια τάλαντα ἐπανῆλθε
ταχέως εἰς τὴν Ἀντιόχειαν νομίσας
μέσα εἰς τὴν σύγχυσιν τῆς μεγάλης
του ὑπερηφανείας, ὅτι θὰ κάμῃ
τὴν μὲν ξηρὰν πλωτὴν τὴν δὲ
θάλασσαν βατήν, ὡς ἐὰν ἦτο
ξηρά.
|
21
Ὁ Ἀντίοχος λοιπόν, ἀφοῦ ἀπεκόμισεν
ἀπὸ τὸν Ναὸν χίλια ὀκτακόσια
(1.800) τάλαντα, ἐπέστρεψε γρήγορα - γρήγορα εἰς
τὴν Ἀντιόχειαν. Κυριευμένος ἀπὸ
ἀχαλίνωτον ὑπερηφάνειαν ἐνόμιζεν ὅτι
ἠμποροῦσε νὰ κάμῃ τὴν ξηρὰν
πλωτὴν διὰ πλοίων καὶ τὴν θάλασσαν
τόπον βατόν, ὅπως ἡ ξηρά, διὰ τοὺς
ἀνθρώπους! |
22
Κατέλιπε δὲ καὶ ἐπιστάτας τοῦ
κακοῦν τὸ γένος, ἐν μὲν Ἱεροσολύμοις
Φίλιππον τὸ μὲν γένος Φρύγα,
τὸν δὲ τρόπον βαρβαρώτερον ἔχοντα
τοῦ καταστήσαντος, |
22
Ἀφῆκε δὲ ὡς στρατιωτικοὺς ἐπόπτας,
διὰ νὰ βασανίσουν τὸν ἰσραηλιτικὸν
λαὸν εἰς μὲν τὴν Ἱερουσαλὴμ
τὸν Φίλιππον τὸν καταγόμενον ἀπὸ
τὸ γένος τῶν Φρυγῶν, ὁ ὁποῖος
ἦτο κατὰ τοὺς τρόπους βαρβαρώτερος
ἀπὸ ἐκεῖνον, ποὺ τὸν εἶχεν
ἐγκαταστήσει,
|
22
Ἀναχωρῶν δὲ διὰ τὴν Ἀντιόχειαν
ἀφῆκε πίσω του ἀξιωματούχους διὰ
νὰ καταπιέζουν τὸ ἰουδαικὸν γένος·
εἰς μὲν τὰ Ἱεροσόλυμα ἀφῆκε
τὸν Φίλιππον, ὁ ὁποῖος κατήγετο μὲν
ἀπὸ τὴν Φρυγίαν, κατὰ τὴν διάθεσιν
ὅμως καὶ τὴν συμπεριφορὰν ἦταν
περισσότερον βάρβαρος ἀπὸ τὸν κύριόν του,
ὁ ὁποῖος τὸν ἐγκατέστησεν.
|
23
ἐν δὲ Γαριζὶν Ἀνδρόνικον, πρὸς
δὲ τούτοις Μενέλαον, ὃς χείριστα
τῶν ἄλλων ὑπερῄρετο τοῖς πολίταις,
ἀπεχθῆ δὲ πρὸς τοὺς πολίτας
Ἰουδαίους ἔχων διάθεσιν.
|
23
εἰς δὲ τὴν Γαριζὶν ἀφῆκε
τὸν Ἀνδρόνικον, ἐπὶ δὲ
τούτοις ἀφῆκε καὶ τὸν Μενέλαον,
ὁ ὁποῖος ἦτο πολὺ περισσότερον
ἀπὸ τοὺς ἄλλους ἀλαζονικός,
δι' ὅσα κακὰ ἔκαμεν ἐναντίον
τῶν συμπολιτῶν του καὶ ἔτρεφε πάντοτε
αἰσθήματα μοχθηρίας καὶ μίσους
ἐναντίον τῶν συμπολιτῶν του Ἰουδαίων.
|
23
Εἰς δὲ τὴν περιοχὴν τοῦ ὄρους
Γαριζὶν ἀφῆκε τὸν Ἀνδρόνικον.
Ἐκτὸς τούτων ἀφῆκε καὶ τὸν
Μενέλαον, ὁ ὁποῖος ἀσυγκρίτως περισσότερον
ἀπὸ τοὺς ἄλλους ὑπερηφανεύετο
ἀπέναντι τῶν πολιτῶν καὶ ἐφέρετο
μὲ μῖσος καὶ ἀγέρωχον διάθεσιν πρὸς
τοὺς Ἰουδαίους συμπολίτες του.
|
24
Ἔπεμψε δὲ τὸν μυσάρχην Ἀπολλώνιον
μετὰ στρατεύματος δισμυρίων πρὸς τοῖς
δισχιλίοις, προστάξας τοὺς ἐν ἡλικίᾳ
πάντας κατασφάξαι, τὰς δὲ γυναῖκας
καὶ νεωτέρους πωλεῖν.
|
24
Ἔστειλε καὶ τὸν βδελυρὸν Ἀπολλώνιον
ἐπικεφαλῆς στρατοῦ εἰκοσιδύο
χιλιάδων ἀνδρῶν, καὶ ἔδωσεν
εἰς αὐτὸν τὴν ἐντολὴν
νὰ κατασφάξῃ ὅλους τοὺς Ἰουδαίους
ἄνδρας, ποὺ θὰ εὑρίσκοντο εἰς
τὴν ἀκμὴν τῆς ἡλικίας
των, νὰ πωλήσῃ δὲ τὰς γυναῖκας
καὶ τὰ παιδιὰ ὡς δούλους.
|
24
Τόση δὲ ἦταν ἡ ἐχθρότης τοῦ
βασιλιᾶ πρὸς τοὺς Ἰουδαίους, ὥστε
ἀπέστειλε καὶ τὸν Ἀπολλώνιον, τὸν
στρατηγὸν τῶν μισθοφόρων τῆς Μυσίας (κατ'
ἄλλην ἑρμηνείαν: Τὸν πρωταίτιον κακουργήματος),
μὲ στρατὸν εἴκοσι δύο χιλιάδων (22.000)
ἀνδρῶν καὶ τὸν διέταζε νὰ κατασφάξῃ
ὅλους τοὺς ὡρίμους ἄρρενες Ἰσραηλίτες,
τὶς δὲ γυναῖκες καὶ τὰ παιδιὰ
νὰ πωλήσῃ ὡς δούλους.
|
25
Οὗτος δὲ παραγενόμενος εἰς Ἱεροσόλυμα
καὶ τὸν εἰρηνικὸν ὑποκριθείς,
ἐπέσχεν ἕως τῆς ἁγίας
ἡμέρας τοῦ σαββάτου καὶ λαβὼν
ἀργοῦντας τοὺς Ἰουδαίους τοῖς
ὑφ' ἑαυτὸν ἐξοπλησίαν παρήγγειλε
|
25
Ὁ Ἀπολλώνιος, ὅταν ἔφθασεν εἰς
τὴν Ἱερουσαλήμ, ὑπεκρίθη τὸν
εἰρηνικὸν καὶ εἰρηνόφιλον, συνεκρατήθη
μέχρι τῆς ἁγίας ἡμέρας
τοῦ Σαβάτου, ὁπότε εἶδε τοὺς
Ἰσραηλίτας νὰ εὑρίσκωνται εἰς
τὴν σαββατιαίαν ἀργίαν. Διέταξε,
λοιπόν, αὐτὸς τότε τὰ στρατεύματά
του νὰ ἀναλάβουν τὰ ὅπλα.
|
25
Ὁ Ἀπολλώνιος, ἀφοῦ ἔφθασεν εἰς
τὰ Ἱεροσόλυμα, ὑπεκρίθη ὅτι ἤρχετο
μὲ εἰρηνικὲς διαθέσεις αὐτὸς
λοιπὸν ἐπερίμενε καὶ ἐσυγκρατεῖτο
μέχρι τὴν ἁγίαν ἡμέραν τοῦ Σαββάτου,
καὶ ὅταν εἶδε τοὺς Ἰουδαίους
νὰ ἀπέχουν ἀπὸ κάθε ἐργασίαν,
ἕνεκα τῆς ἀργίας τοῦ Σαββάτου, διέταξε
τὸν στρατόν του νὰ ἐξοπλισθῇ,
νὰ βγῇ ἀπὸ τὸ στρατόπεδον καὶ
νὰ παρελάσῃ. |
26
καὶ τοὺς ἐξελθόντος πάντας ἐπὶ
τὴν θεωρίαν συνεξεκέντησε καὶ εἰς
τὴν πόλιν σὺν τοῖς ὅπλοις εἰσδραμὼν
ἱκανὰ κατέστρωσε πλήθη.
|
26
Ὅλους δὲ τοὺς Ἰουδαίους, οἱ
ὁποῖοι ἐξῆλθον, διὰ νὰ
ἴδουν τὴν στρατιωτικὴν παράταξιν,
διέταξε καὶ τοὺς ἐφόνευσαν.
Κατόπιν δὲ εἰσέδραμε καὶ περιτρέχων
τὴν πόλιν μὲ τοὺς στρατιώτας
του ἐθανάτωσε πλῆθος Ἰσραηλιτῶν.
|
26
Ὅλους δὲ ἐκείνους, ποὺ ἐβγῆκαν
διὰ νὰ ἰδοῦν τὴν στρατιωτικὴν
παρέλασιν, τοὺς διετρύπησε μὲ ξίφος καὶ
τοὺς ἐφόνευσε· κατόπιν, ἀφοῦ
ὥρμησε μέσα εἰς τὴν πόλιν μαζὶ μὲ
τοὺς στρατιῶτες του, ἐθανάτωσαι καὶ
ἔστρωσε κατὰ γῆς νεκροὺς πλήθη λαοῦ.
|
27
Ἰούδας δὲ ὁ Μακκαβαῖος δέκατός
που γενηθεὶς καὶ ἀναχωρήσας εἰς
τὴν ἔρημον, θηρίων τρόπον ἐν
τοῖς ὅρεσι διέζη σὺν τοῖς μετ'
αὐτοῦ, καὶ τὴν χορτώδη τροφὴν
σιτούμενοι διετέλουν πρὸς τὸ μὴ
μετασχεῖν τοῦ μολυσμοῦ. |
27
Τότε δὲ ὁ Ἰούδας ὁ Μακκαβαῖος
μαζῆ μὲ δέκα ἄλλους ἀνεχώρησεν
εἰς τὴν ἔρημον καὶ ἐζοῦσε
μὲ τοὺς ἄλλους συντρόφους του, ὅπως
τὰ ἄγρια θηρία. Αὐτοὶ ἐτρέφοντο
μὲ χόρτα μόνον, διὰ νὰ μὴ
μολυνθοῦν μὲ τὰ ἀκάθαρτα φαγητὰ
τῶν ἐθνικῶν. |
27
Ὅμως ὁ Ἰούδας ὁ Μακκαβαῖος μὲ
ἄλλους περίπου ἐννέα, ἀφοῦ ἐσώθη,
ἀνεχώρησεν εἰς τὴν ἔρημον, ὅπου
τόσον αὐτός, ὅσον καὶ ἐκεῖνοι
ποὺ ἦσαν
μαζί
του, ἐζοῦσε εἰς τὰ ὅρη ὅπως
τὰ ἄγρια θηρία. Ἐκεῖ διέμεναν τρώγοντες
χόρτα, διὰ νὰ μὴ μολυνθοῦν ἀπὸ
τὶς νομικῶς ἀκάθαρτες τροφές, τὶς
ὁποῖες ὑπεχρέωναν οἱ εἰδωλολάτραι
νὰ τρώγουν οἱ Ἰουδαῖοι καὶ τὶς
ὁποῖες ἔτρωγαν ἤδη οἰ ἑλληνίζοντες
Ἰουδαῖοι. |