Πρωτότυπο Κείμενο
|
Ἑρμηνεία Ἰωάννου Κολιτσάρα
|
Ἑρμηνεία Παναγιώτη Τρεμπέλα
|
πῆραν
δὲ ἐξ Αἰλεὶμ καὶ ἤλθοσαν
πᾶσα συναγωγὴ υἱῶν Ἰσραὴλ
εἰς τὴν ἔρημον Σίν, ὃ ἐστιν
ἀνὰ μέσον Αἰλεὶμ καὶ ἀνὰ
μέσον Σινά. Τῇ δὲ πεντεκαιδεκάτῃ
ἡμέρᾳ τῷ μηνὶ τῷ δευτέρῳ
ἐξεληλυθότων αὐτῶν ἐκ γῆς
Αἰγύπτου, |
λος
ὁ λαὸς τῶν Ἰσραηλιτῶν ἀνεχώρησαν
ἀπὸ τὴν Αἰλεὶμ καὶ ἦλθον
εἰς τὴν ἔρημον Σίν, ἡ ὁποία
εὑρίσκεται μεταξὺ τῆς Αἰλεὶμ
καὶ τοῦ ὄρους Σινᾶ. Ἐκεῖ,
κατὰ τὴν δεκάτην πέμπτην τοῦ
δευτέρου μηνὸς ἀπὸ τῆς ἀναχωρήσεώς
των ἐκ τῆς Αἰγύπτου,
|
ξεκίνησε
λοιπὸν ὅλος ὁ Ἰσραηλιτικὸς λαὸς
ἀπὸ τὴν Αἰλεὶμ καὶ ἦλθαν
εἰς τὴν πετρώδη ἔρημον Σίν, ποὺ εὑρίσκεται
μεταξὺ Αἰλεὶμ καὶ ὄρους Σινᾶ.
Ὅταν ἔφθασαν ἐκεῖ, κατὰ τὴν
δεκάτην πέμπτην ἡμέραν τοῦ δευτέρου μηνός,
ἀφ' ὅτου ἐβγῆκαν ἐλεύθεροι
ἀπὸ τὴν Αἴγυπτον,
|
2
διεγόγγυζε πᾶσα συναγωγὴ υἱῶν
Ἰσραὴλ ἐπὶ Μωυσῆν καὶ
Ἀαρών, |
2
ἐγόγγυζεν ὅλον τὸ πλῆθος τῶν
Ἰσραηλιτῶν κατὰ τοῦ Μωϋσέως
καὶ τοῦ Ἀαρὼν καὶ εἶπαν
εἰς αὐτούς· <καλύτερα νὰ
εἴχαμε πεθάνει εἰς τὴν Αἴγυπτον
κτυπημένοι μὲ μίαν ἀπὸ τὰς
πληγάς, ποὺ εἶχε στείλει ἐκεῖ
ὁ Κύριος εἰς τὴν Αἴγυπτον, ὅπου
ἐπὶ τέλους ἐκαθήμεθα πλησίον
εἰς τὰ καζάνια τὰ γεμᾶτα κρέας
καὶ ἐχορταίναμεν ψωμὶ καὶ φαγητὸν,
|
2
ἄρχισαν νὰ παραπονοῦνται καὶ νὰ
γογγύζουν ὅλοι, λαὸς καὶ πρόκριτοι τῶν
Ἰσραηλιτῶν, ἐναντίον τοῦ Μωϋσέως
καὶ τοῦ Ἀαρών. |
3
καὶ εἶπαν πρὸς αὐτοὺς οἱ
υἱοὶ Ἰσραήλ· ὄφελον ἀπεθάνομεν
πληγέντες ὑπὸ Κυρίου ἐν γῇ
Αἰγύπτῳ, ὅταν ἐκαθίσαμεν
ἐπὶ τῶν λεβήτων τῶν κρεῶν
καὶ ἠσθίομεν ἄρτους εἰς πλησμονήν·
ὅτι ἐξηγάγετε ἡμᾶς εἰς
τὴν ἔρημον ταύτην ἀποκτεῖναι
πᾶσαν τὴν συναγωγὴν ταύτην ἐν
λιμῷ. |
3
παρὰ ποὺ μᾶς ἐβγάλατε εἰς
τὴν ἔρημον αὐτὴν νὰ μᾶς
θανατώσετε ὅλους μὲ τὴν πεῖναν>.
|
3
Εἶπαν δὲ πρὸς αὐτοὺς οἱ
Ἰσραηλῖται καὶ τὰ ἑξῆς
ἀχάριστα λόγια: <Μάκαρι νὰ εἴχαμε
πεθάνει κτυπημένοι μὲ κάποιαν τιμωρίαν τοῦ
Κυρίου εἰς τὴν Αἴγυπτον, τότε ποὺ
ἤμεθα καθισμένοι κοντὰ εἰς τὰ καζάνια
μὲ τὰ κρέατα καὶ ἐτρώγαμε ἄφθονο
ψωμὶ καὶ ἐχορταίναμε. Διότι τώρα μᾶς
ἐβγάλατε καὶ μᾶς ἐφέρατε
εἰς αὐτὴν τὴν ἔρημον, διὰ
νὰ θανατώσετε ὅλον αὐτὸν τὸν
κόσμον μὲ πεῖναν>. |
4
Εἶπε δὲ Κύριος πρὸς Μωυσῆν·
ἰδοὺ ἐγὼ ὕω ὑμῖν
ἄρτους ἐκ τοῦ οὐρανοῦ, καὶ
ἐξελεύσεται ὁ λαὸς καὶ συλλέξουσι
τὸ τῆς ἡμέρας εἰς ἡμέραν,
ὅπως πειράσω αὐτούς, εἰ πορεύσονται
τῷ νόμῳ μου ἢ οὔ·
|
4
Εἶπεν ὁ Κύριος πρὸς τὸν Μωϋσῆν·
<ἰδοὺ ἐγὼ θὰ βρέξω
διὰ σᾶς ἄρτους ἀπὸ τὸν
οὐρανόν. Καὶ ὁ ἰσραηλιτικὸς
λαὸς θὰ ἐξέλθῃ καὶ θὰ
συλλέγουν ὅλοι κάθε ἡμέραν ὅσον
τοὺς εἶναι ἀρκετὸν διὰ τὴν
ἡμέραν. Ἡ ἐντολή μου αὐτὴ
εἶναι καὶ δοκιμασία δι' αὐτούς,
διὰ νὰ ἴδω, ἐὰν θὰ συμμορφωθοῦν
μὲ αὐτὴν ἢ, ὄχι.
|
4
Εἶπε δὲ ὁ Κύριος πρὸς τὸν Μωϋσῆν:
<Νά, θὰ βρέξω ἐγὼ ψωμιὰ ἀπὸ
τὸν οὐρανὸν καὶ θὰ βγαίνουν
ἀπὸ τὰς σκηνάς των καὶ θὰ
μαζεύουν κάθε ἡμέραν τὸ ἀπαραίτητον διὰ
τὴν ἡμέραν. Θέλω ἔτσι νὰ τοὺς
βάλω εἰς δοκιμασίαν, διὰ νὰ φανῇ
κατὰ πόσον εἶναι πρόθυμοι ἢ ὄχι νὰ
συμμορφώνωνται πρὸς τὸν νόμον μου.
|
5
καὶ ἔσται ἐν τῇ ἡμέρα
τῇ ἕκτῃ καὶ ἑτοιμάσουσιν
ὃ ἂν εἰσενέγκωσι, καὶ ἔσται
διπλοῦν ὃ ἐὰν συναγάγωσι τὸ
καθ' ἡμέραν εἰς ἡμέραν.
|
5
Κατὰ τὴν ἕκτην ὅμως ἡμέραν,
τὴν παραμονὴν δηλαδὴ τοῦ Σαβάτου,
θὰ προμηθευθοῦν καὶ θὰ φέρουν
εἰς τὸ σπίτι των μεγαλυτέραν ποσότητα·
διπλῆν ἀπὸ ἐκείνην τὴν
ὁποίαν συλλέγουν κατὰ τὰς ἄλλας
ἡμέρας>. |
5
Κατὰ τὴν ἕκτην ἡμέραν ὅμως θὰ
κάμνουν ἰδιαιτέραν ἑτοιμασίαν διὰ τὸ
ψωμί, ποὺ θὰ φέρουν μέσα εἰς τὰς σκηνάς.
Ἡ ποσότης δηλαδὴ ποὺ θὰ μαζεύουν θὰ
εἶναι διπλάσια ἀπὸ ἐκείνην, ποὺ
θὰ μαζεύουν κάθε ἡμέραν>.
|
6
Καὶ εἶπε Μωυσῆς καὶ Ἀαρὼν
πρὸς πᾶσαν συναγωγὴν υἱῶν Ἰσραήλ·
ἑσπέρας γνώσεσθε ὅτι Κύριος
ἐξήγαγεν ὑμᾶς ἐκ γῆς Αἰγύπτου,
|
6
Ὁ Μωϋσῆς καὶ ὁ Ἀαρὼν εἶπαν
πρὸς ὅλον τὸ πλῆθος τῶν Ἰσραηλιτῶν·
<αὐτὴν τὴν ἑσπέραν θὰ
μάθετε, ὅτι ὁ Κύριος σᾶς ἔβγαλεν
ἀπὸ τὴν Αἴγυπτον, ὄχι διὰ
νὰ σᾶς θανατώσῃ μὲ τὴν
πεῖναν. |
6
Εἶπαν δὲ ὁ Μωϋσῆς καὶ ὁ
Ἀαρών πρὸς ὅλον τὸ πλῆθος τῶν
Ἰσραηλιτῶν: <Τὸ βράδυ θὰ
μάθετε ὅτι ὁ Κύριος ἦτο Ἐκεῖνος,
ποὺ σᾶς ἔβγαλεν ἐλευθέρους ἀπὸ
τὴν χώραν τῆς Αἰγύπτου.
|
7
καὶ πρωῒ ὄψεσθε τὴν δόξαν Κυρίου
ἐν τῷ εἰσακοῦσαι τὸν γογγυσμὸν
ὑμῶν ἐπὶ τῷ Θεῷ·
ἡμεῖς δὲ τί ἐσμεν ὅτι
διαγογγύζετε καθ' ἡμῶν;
|
7
Αὔριον τὸ πρωΐ θὰ ἰδῆτε
τὴν δόξαν τοῦ Κυρίου, ὁ ὁποῖος
ἤκουσε τὸν ἐναντίον του γογγυσμόν
σας, διότι οἱ γογγυσμοί σας ἐναντίον
αὐτοῦ στρέφονται. Ἡμεῖς τί
εἴμεθα, ὥστε νὰ γογγύζετε ἐναντίον
μας;> |
7
Καὶ αὔριον τὸ πρωῒ θὰ ἰδῆτε
τὴν δόξαν τοῦ Κυρίου, ἐπειδὴ εἱσήκουσεν
ἤδη ὁ Κύριος τὸν γογγυσμόν σας, ποὺ
στρέφεται ἐναντίον Του. Διότι τί εἴμεθα
πράγματι ἡμεῖς καὶ γογγύζετε καὶ παραπονεῖσθε
ἐναντίον μας;> |
8
Καὶ εἶπε Μωυσῆς· ἐν τῷ
διδόναι Κύριον ὑμῖν ἑσπέρας
κρέα φαγεῖν καὶ ἄρτους τὸ πρωῒ
εἰς πλησμονὴν διὰ τὸ εἰσακοῦσαι
Κύριον τὸν γογγυσμὸν ὑμῶν, ὃν
ὑμεῖς διαγογγύζετε καθ' ἡμῶν·
ἡμεῖς δὲ τί ἐσμεν; Οὐ
γὰρ καθ' ἡμῶν ἐστιν ὁ γογγυσμὸς
ὑμῶν, ἀλλ' ἢ κατὰ τοῦ
Θεοῦ. |
8
Καὶ προσέθεσεν ἀκόμη ὁ Μωϋσῆς·
<θὰ ἰδῆτε τὴν πανάγαθον πρρστασίαν
τοῦ Κυρίου, ὅταν τὴν μὲν ἑσπέραν
θὰ σᾶς δώσῃ κρέατα νὰ
φάγετε, τὸ δὲ πρωΐ ἄφθονο ψωμί,
ὥστε νὰ χορτάσετε, διότι ἤκουσε
τοὺς γογγυσμούς σας ἐναντίον ἡμῶν.
Τί εἴμεθα ἡμεῖς καὶ γογγύζετε
ἐναντίον μας; Εἴμεθα ἁπλοῖ ὑπηρέται
τοῦ Θεοῦ. Ἐπομένως ὁ γογγυαμός
σας δὲν στρέφεται ἐναντίον μας, ἀλλὰ
ἐναντίον τοῦ Θεοῦ>. |
8
Εἶπε δὲ πάλιν ὁ Μωϋσῆς: <Θὰ
γίνῃ αὐτὸ καὶ θὰ ἰδῆτε
τὴν δόξαν τοῦ Θεοῦ, καθὼς θὰ
σᾶς δίδῃ τὸ βράδυ κρέατα, διὰ
νὰ τρώγετε καὶ τὸ πρωῒ ψωμιά,
διὰ νὰ χορταίνετε. Διότι ὁ Κύριος εἱσήκουσε
τὰ παράπονα καὶ τὸν γογγυσμόν
σας, ποὺ στρέφετε σεῖς ἐναντίον μας.
Τί εἴμεθα ὅμως ἡμεῖς καὶ
γογγύζετε ἐναντίον μας; Διότι πρέπει να γνωρίζετε
ὅτι ὁ γογγυσμός σας δὲν στρέφεται
ἐναντίον μας, ἀλλ’ ἐναντίον τοῦ
Θεοῦ>. |
9
Εἶπε δὲ Μωυσῆς πρὸς Ἀαρών·
εἰπὸν πάσῃ συναγωγῇ υἱῶν
Ἰσραήλ· προσέλθετε ἐναντίον
τοῦ Θεοῦ· εἰσακήκοε γὰρ
τὸν γογγυσμὸν ἡμῶν.
|
9
Ὁ Μωϋσῆς εἶπεν εἰς τὸν Ἀαρών·
<εἰπὲ εἰς ὅλους τοὺς Ἰσραηλίτας:
Προσέλθετε ἐνώπιον τοῦ Κυρίου,
παρουσιασθῆτε εἰς αὐτὸν μὲ εὐλάβειαν,
διότι ἤκουσε τοὺς
γογγυσμούς σας>.
|
9
Εἶπε δὲ ὁ Μωϋσῆς πρὸς τὸν
Ἀαρών: <Δῶσε αὐτὴν τὴν
παραγγελίαν εἰς ὅλους τοὺς Ἰσμαηλίτας:
Ἐλᾶτε νὰ παρουσιασθῆτε ἐμπρὸς
εἰς τὸν Κύριον, διότι ἤδη ἔχει ἀκούσει
τὸν γογγυσμόν σας>. |
10
Ἡνίκα δὲ ἐλάλει Ἀαρὼν
πάσῃ συναγωγῇ υἱῶν Ἰσραήλ,
καὶ ἐπεστράφησαν εἰς τὴν ἔρημον,
καὶ ἡ δόξα Κυρίου ὤφθη ἐν
νεφέλῃ. |
10
Τὴν ὥραν, ποὺ ὁ Ἀαρὼν
ὠμιλοῦσεν εἰς τὸ πλῆθος τῶν
Ἰσραηλιτῶν, ἔστρεψαν ἐκεῖνοι
τὰ βλέμματά των εἰς τὴν ἔρημον
καὶ ἰδού, ἐφάνηκε ἡ δόξα
τοῦ Κυρίου ὑπὸ
μορφὴν νεφέλης.
|
10
Συνέβη δὲ ὥστε, ἐνῶ ὡμιλοῦσεν
ὁ Ἀαρὼν πρὸς ὅλον τὸ πλῆθος
τῶν Ἰσραηλιτῶν, ἔστρεψαν αὐτοὶ
τὰ βλέμματά των πρὸς τὴν ἔρημον
καὶ τότε ἐφάνη ἡ δόξα τοῦ Κυρίου σὰν
λαμπρὸν σύννεφον. |
11
Καὶ ἐλάλησε Κύριος πρὸς Μωυσῆν
λέγων· |
11
Ὡμίλησεν ὁ Κύριος πρὸς τὸν
Μωϋσῆν καὶ εἶπεν·
|
11
Ὡμίλησε δὲ τότε ὁ Θεὸς πρὸς
τὸν Μωϋσῆν καὶ εἶπε:
|
12
εἰσακήκοα τὸν γογγυσμὸν τῶν
υἱῶν Ἰσραήλ· λάλησον πρὸς
αὐτοὺς λέγων· τὸ πρὸς ἑσπέραν
ἔδεσθε κρέα καὶ τὸ πρωῒ πλησθήσεσθε
ἄρτων· καὶ γνώσεσθε ὅτι ἐγὼ
Κύριος ὁ Θεὸς ὑμῶν.
|
12
<ἤκουσα τὸν γογγυσμὸν τῶν Ἰσραηλιτῶν.
Εἰπὲ εἰς αὐτούς· Τὴν
ἐσπέραν θὰ φάγετε κρέατα καὶ
τὸ πρωΐ θὰ χορτάσετε ἀπὸ
ἄρτους· ἔτσι θὰ μάθετε ὅτι
ἐγὼ εἶμαι Κύριος ὁ Θεός
σας. |
12
<Ἔχω ἀκούσει τὰ παράπονα καὶ
τὰς διαμαρτυρίας τῶν Ἰσραηλιτῶν. Νὰ
ὁμιλήσῃς πρὸς αὐτοὺς καὶ
νὰ τοὺς εἰπῇς τὰ ἑξῆς:
Ὅταν βραδυάσῃ, θὰ φάγετε κρέατα καὶ
τὸ πρωῒ θὰ χορτάσετε ἀπὸ ψωμιά.
Ἔτσι θὰ καταλάβετε ὅτι ἐγὼ εἶμαι
ὁ Κύριος ὅλων, ὁ Θεός σας>.
|
13
Ἐγένετο δὲ ἑσπέρα, καὶ
ἀνέβη ὀρτυγομήτρα καὶ ἐκάλυψε
τὴν παρεμβολήν· τὸ πρωῒ ἐγένετο
καταπαυομένης τῆς δρόσου κύκλῳ
τῆς παρεμβολῆς |
13
Ὅταν ἦλθεν ἡ ἑσπέρα,
ἔπεσαν πλῆθος ὀρτύκια
εἰς τὴν περιοχήν, τόσα
πολλὰ ὥστε
ἐσκέπασαν τὴν κατασκήνωσιν
τῶν Ἑβραίων. Τὴν
δὲ πρωΐαν, καθὼς ἔπαυεν ἡ πτῶσις
τῆς δρόσου γύρω ἀπὸ τὴν
κατασκήνωσιν,
|
13
Ἦλθε πράγματι τὸ βράδυ καὶ ἐνεφανίσθησαν
σμήνη ἀπὸ ὀρτύκια, ποὺ ἐσκέπασαν
ὅλον τὸ στρατόπεδον τῶν Ἰσραηλιτῶν.
Κατὰ τὸ πρωῒ δέ, καθὼς ἐξηφανίζετο
ἡ δροσιὰ γύρω ἀπὸ τὸν χῶρον
ὅποὺ ἦσαν στρατοπεδευμένοι,
|
14
καὶ ἰδοὺ ἐπὶ πρόσωπον
τῆς ἐρήμου λεπτὸν ὡσεὶ
κόριον λευκόν, ὡσεὶ πάγος ἐπὶ
τῆς γῆς. |
14
ἐφάνη αἴφνης ἀπλωμένον εἰς
τὴν ἔρημον κάτι λεπτόν,
ὅπως εἶναι οἱ σπόροι ἀπὸ
τὸ κεχρί, καὶ λευκὸν ὅπως ὁ
πάγος ἐπάνω εἰς
τὴν γῆν.
|
14
βλέπουν ὅλοι ὅτι ἡ ἐπιφάνεια
τῆς ἐρήμου ἦτο σκεπασμένη μὲ
ἕνα λεπτὸν στρῶμα ἀπὸ ἄσπρους
μικροὺς κόκκους σὰν τὸ κεχρί, ὅπως
ὅταν πέφτῃ πάχνη εἰς τὴν γῆν.
|
15
Ἰδόντες δὲ αὐτὸ οἱ υἱοὶ
Ἰσραὴλ εἶπαν ἕτερος τῷ ἑτέρῳ·
τί ἐστι τοῦτο; Οὐ γὰρ ᾔδεισαν,
τί ἦν. Εἶπε δὲ Μωυσῆς αὐτοῖς·
οὗτος ὁ ἄρτος, ὃν ἔδωκε Κύριος
ὑμῖν φαγεῖν·
|
15
Ὅταν τὸ εἶδον οἱ Ἰσραηλῖται,
ἐρωτοῦσαν ὁ ἕνας τὸν ἄλλον·
<τί εἶναι τοῦτο;> Διότι
δὲν ἐγνώριζαν τί πράγματι
ἦτο ἐκεῖνο. Ὁ
Μωϋσῆς ὅμως τοὺς εἶπεν· <αὐτὸς
εἶναι ὁ ἄρτος, τὸν ὁποῖον
ὁ Κύριος σᾶς ἔδωκε νὰ φάγετε.
|
15
Ὅταν τὸ εἶδαν αὐτὸ οἱ
Ἰσραηλῖται, εἶπαν ἔκπληκτοι ὁ
ἕνας πρὸς τὸν ἄλλον: <Τὶ
εἶναι αὐτό;>, διότι δὲν ἐγνώριζαν
τί ἦτο. Τότε ὁ Μωϋσῆς τοὺς εἶπεν:
<Αὐτὸ εἶναι τὸ ψωμί, ποὺ
σᾶς ἔδωσεν ὁ Κύριος, διὰ νὰ
φάγετε. |
16
τοῦτο τὸ ρῆμα ὃ συνέταξε Κύριος·
συναγάγετε ἀπ' αὐτοῦ ἕκαστος
εἰς τοὺς καθήκοντας, γομὸρ κατὰ
κεφαλὴν κατὰ ἀριθμὸν ψυχῶν ὑμῶν,
ἕκαστος σὺν τοῖς συσκηνίοις ὑμῶν
συλλέξατε. |
16
Αὐτὴ δὲ εἶναι ἡ ἐντολή,
ποὺ σᾶς ἔδωσεν ὁ Κύριος·
Συλλέξατε ἀπὸ αὐτὸ ὁ καθένας
τόσον, ὅσον εἶναι ἀρκετὸν διὰ
τὰ μέλῃ
τῆς οἰκογενείας σας. Ἕνα γομὸρ
θὰ συλλέγετε διὰ
τὸ κάθε μέλος τῆς οἰκογενείας
σας, διὰ τὸν κάθε ὁμόσκηνόν
σας>. |
16
Αὐτὴ εἶναι καὶ ἡ ἐντολὴ
ποὺ ἔδωσεν ὁ Κύριος: Νὰ μαζεύσετε
ἀπὸ αὐτὸ καθένας ἀναλόγως
πρὸς τὰς ἀνάγκας τῶν ἰδικῶν
του· Ἕνα γομόρ (=δοχεῖον ποὺ
χωροῦσε περίπου 3 σημερινὰ κιλὰ) κατ’ ἄτομον
καὶ ἀναλόγως τοῦ ἀριθμοῦ τῶν
μελῶν τῆς οἰκογενείας σας. Νὰ
μαζεύσετε ὁ καθεὶς καὶ ὅσα χρειάζονται
διὰ τὴν διατροφὴν αὐτῶν, ποὺ
συντρώγουν καὶ συζοῦν μαζί σας>.
|
17
Ἐποίησαν δὲ οὕτως οἱ υἱοὶ
Ἰσραὴλ καὶ συνέλεξαν ὁ τὸ
πολὺ καὶ ὁ τὸ ἔλαττον.
|
17
Ἔτσι ἔκαμαν οἱ
Ἰσραηλῖται καὶ
ἐμάζεψαν ἄλλος
πολὺ καὶ ἄλλος
ὀλίγον |
17
Πράγματι δὲ οἱ Ἰσραηλῖται ἔκαναν
ὅπως παρήγγειλεν ὁ Θεὸς καὶ ἐμάζευσαν
ἄλλος πολὺ καὶ ἄλλος ὀλίγον.
|
18
Καὶ μετρήσαντες γομόρ, οὐκ ἐπλεόνασεν
ὁ τὸ πολύ, καὶ ὁ τὸ ἔλαττον
οὐκ ἠλαττόνησεν· ἕκαστος εἰς
τοὺς καθήκοντας παρ' ἑαυτῷ συνέλεξαν.
|
18
Ὅταν ὅμως ἐμέτρησαν τὸ συλλεγὲν
ποσὸν διὰ τοῦ δοχείου,
ποὺ ἐχωροῦσεν ἕνα
γομόρ, εἶδαν ὅτι ὅποιος εἶχε
συλλέξει πολὺ δὲν
ἐξεπέρασε τὸ ἕνα γομόρ, καὶ
ὅποιος ἐμάζεψεν ὀλίγον
δὲν εἶχεν ὀλιγώτερον ἀπὸ
ἕνα γομόρ. Ὁ
καθένας δηλαδὴ εἶχεν
εἰς τὴν διάθεσίν του
ἕνα γομὸρ διὰ τὸ κάθε
ἄτομον τῆς οἰκογενείας του
|
18
Ὑπελόγισαν κατόπιν τὰ γομὸρ ποὺ
ἐμάζευσαν καὶ εἶδαν ὅτι αὐτὸς
ποὺ ἐμάζευσε πολύ, δὲν εἶχε
περισσότερον ἀπὸ ὄσον ἐχρειάζετο·
καὶ ἐκεῖνος ποὺ ἐμάζευσεν
ὀλίγον, δὲν εἶχε ὀλιγώτερον
ἀπὸ τὸ ἀπαραίτητον. Ὁ καθένας
ἐμάζευσεν ἀναλόγως πρὸς τὰς
ἀνάγκας τῶν προσώπων, ποὺ ἦσαν μέλη
τῆς οἰκογενείας του. |
19
Εἶπε δὲ Μωυσῆς πρὸς αὐτούς·
μηδεὶς καταλειπέτω ἀπ' αὐτοῦ
εἰς τὸ πρωΐ. |
19
Εἶπε δὲ πρὸς αὐτοὺς ὁ
Μωϋσῆς· <κανεὶς δὲν
θὰ ἀφήσῃ
περίσσευμα ἀπὸ
αὐτὸ διὰ τὴν ἑπομένην
ἡμέραν>.
|
19
Εἶπε δὲ ὁ Μωῦσῆς πρὸς
τοὺς 1σραηλίτας: <Προσέξατε! Δὲν πρέπει νὰ
ἀφήσῃ κανείς σας κάτι ἀπὸ αὐτὸ
διὰ τὸ πρωῒ τῆς ἑπομένης ἡμέρας>.
|
20
Καὶ οὐκ εἱσήκουσαν Μωυσῇ, ἀλλὰ
κατέλιπον τινες ἀπ' αὐτοῦ εἰς
τὸ πρωΐ· καὶ ἐξέζεσε σκώληκας
καὶ ἐπώζεσε· καὶ ἐπικράνθη
ἐπ' αὐτοῖς Μωυσῆς.
|
20
Μερικοὶ ὅμως δὲν ὑπήκουσαν εἰς
τὸν Μωυσῆν καὶ ἀφῆκαν περίσσευμα
διὰ τὸ ἄλλο πρωΐ. Αὐτὸ
ὅμως ἔβγαλε σκουλήκια καὶ ἐβρώμησε.
Ἐπικράνθη ὁ Μωϋσῆς ἀπὸ
τὴν παρακοήν των αὐτήν.
|
20
Μερικοὶ ὅμως δὲν ὑπήκουσαν εἰς
τὴν ἐντολὴν τοῦ Μωϋσέως καὶ
ἄφησαν ἕνα μέρος ἀπὸ τὸ μάννα
διὰ τὸ πρωῒ τῆς ἄλλης ἡμέρας.
Αὐτὸ ὅμως ἔβγαλε σκουλήκια καὶ
ἐβρώμησεν. Ὁ δὲ Μωϋσῆς ἐπικράθη
καὶ ἐλυπήθη βαθύτατα δι’ αὐτούς.
|
21
Καὶ συνέλεξαν αὐτὸ πρωῒ πρωΐ,
ἕκαστος τὸ καθῆκον αὐτῷ·
ἡνίκα ὁ διεθέρμαινεν ὁ ἥλιος,
ἐτήκετο. |
21
Κάθε πρωῒ οἱ Ἰοραηλῖται συνέλεγαν
αὐτό. Καθένας τὸ καθωρισμένον
διὰ τὴν οἰκογένειάν του ποσόν.
Ὅταν δὲ ἀνέτελλεν
ὁ ἥλιος καὶ
ηὔξανεν ἡ θερμότης, αὐτὸ ἔλυωνε.
|
21
Κάθε ἡμέραν πολὺ πρωῒ ἐμάζευαν
ἀπὸ τὸ μάννα καθένας ἀναλόγως
πρὸς τὰς ἀνάγκάς του. Ὅταν δὲ
ἐπροχωροῦσεν ἡ ἡμέρα καὶ
ὁ ἥλιος ἐθέρμαινε τὴν γῆν,
τὸ μάννα ἔλειωνε. |
22
Ἐγένετο δὲ τῇ ἡμέρᾳ
τῇ ἕκτῃ συνέλεξαν τὰ δέοντα
διπλᾶ, δύο γομὸρ τῷ ἑνί·
εἰσήλθοσαν δὲ πάντες οἱ ἄρχοντες
τῆς συναγωγῆς καὶ ἀνήγγειλαν
Μωυσῇ. |
22
Κατὰ τὴν ἕκτην ἡμέραν συνέλεξαν
διπλῆν ποσότητα, δύο γομόρ (περὶ
τὰ ἓξ κιλά) διὰ
κάθε ἄτομον. Οἱ ἄρχοντες τῶν
Ἰσραηλιτῶν ἐπληροφόρησαν τὸν
Μωϋσέα σχετικῶς. |
22
Κατὰ δὲ τὴν ἕκτην ἡμέραν ἐμάζευσαν
πάλιν αὐτὸ ποὺ ἔπρεπε νὰ μαζεύσουν,
εἰς διπλασίαν ὅμως ποσότητα ἀπὸ ἐκείνην
ποὺ ἐμάζευαν τὰς ἄλλας ἡμέρας·
δύο γομὸρ κατ’ ἄτομον. Ἦλθαν δὲ ὅλοι
οἱ προεστοὶ τῶν Ἰσραηλιτῶν εἰς
τὴν σκηνὴν τοῦ Μωϋσέως καὶ τοῦ
ἀνεκοίνωσαν ὅσα συνέβησαν. |
23
Εἶπε δὲ Μωυσῆς πρὸς αὐτούς·
οὐ τοῦτο τὸ ρῆμά ἐστιν,
ὃ ἐλάλησε Κύριος; Σάββατα ἀνάπαυσις
ἁγία τῷ Κυρίῳ αὔριον·
ὅσα ἐὰν πέσσητε, πέσσετε, καὶ
ὅσα ἐὰν ἕψητε, ἕψετε· καὶ
πᾶν τὸ πλεονάζον καταλείπετε αὐτὸ
εἰς ἀποθήκην εἰς τὸ πρωΐ.
|
23
Ὁ δὲ Μωϋσῆς τοὺς εἶπεν·
<αὐτὴ δὲν εἶναι ἡ ἐντολή,
ποὺ σᾶς ἔδωσεν ὁ Κύριος; Αὔριον
εἶναι Σάββατον, ἡμέρα ἀναπαύσεως,
ἀφιερωμένη εἰς τὸν Κύριον. Ὅσος
ἄρτος σᾶς χρειάζεται νὰ ζυμώσετε
διὰ τὰς δύο ἡμέρας, ζυμώσατέ
τους σήμερον· καὶ ὅσα ἔχετε νὰ
ψήσετε, ψήσατέ τα σήμερον. Ὅσα
δὲ ἀπὸ αὐτά, ἀφοῦ
φάγετε σήμερον, σᾶς περισσεύσουν,
φυλάξατέ τα ὡς ἀπόθεμα διὰ
τὴν αὐριανὴν ἡμέραν>.
|
23
Εἶπε δὲ ὁ Μωϋσῆς πρὸς αὐτούς:
<Αὐτὴ δὲν εἶναι ἡ ἐντολή,
ποὺ ἔδωσεν ὁ Κύριος; Αὔριον εἶναι
Σάββατον· ἀνάπαυσις ἁγία, ἀφιερωμένη
πρὸς τιμὴν τοῦ Κυρίου. Ὅσα λοιπὸν
θέλετε νὰ βράσετε, νὰ τὰ βράσετε σήμερον,
καὶ ὅσα πρέπει νὰ ψήσετε, ψήσατέ τα
σήμερον. Καὶ ὀτιδήποτε θὰ περισσεύσῃ,
νὰ τὸ ἀποθηκεύσετε διὰ τὸ πρωῒ
τῆς ἄλλης ἡμέρας>.
|
24
Καὶ κατελίποσαν ἀπ' αὐτοῦ εἰς
τὸ πρωΐ, καθὼς συνέταξεν αὐτοῖς
Μωυσῆς· καὶ οὐκ ἐπώζεσεν,
οὐδὲ σκώληξ ἐγένετο ἐν
αὐτῷ. |
24
Ἀφῆκαν τὸ περισσεῦσαν ἀπὸ
αὐτὸ μέχρι τὴν ἄλλην ἡμέραν,
ὅπως τοὺς εἶχε διατάξει ὁ Μωϋσῆς.
Εἶδαν δὲ ὅτι οὔτε ἐβρώμησεν
οὔτε ἔβγαλε σκώληκας.
|
24
Πράγματι δὲ οἱ Ἰσραηλῖται ἄφησαν
ἕνα μέρος ἀπὸ τὸ μάννα διὰ τὸ
πρωΐ, ὅπως τοὺς παρήγγειλεν ὁ Μωϋσῆς,
καὶ δεν ἐβρώμησεν, οὔτε ἐβγῆκεν
εἰς αὐτὸ κανένα σκουλήκι.
|
25
εἶπε δὲ Μωυσῆς· φάγετε σήμερον,
ἔστι γὰρ σάββατα σήμερον τῷ
Κυρίῳ· οὐχ εὑρεθήσεται
ἐν τῷ πεδίῳ.
|
25
Τοὺς εἶπεν ὁ Μωϋσῆς· <φάγετε
σήμερον ἀπὸ τὸ χθεσινὸν περίσσευμα,
διότι σήμερον εἶναι Σάββατον, ἀφιερωμένον
εἰς τὸν Κύριον καὶ δὲν θὰ
ὑπάρξῃ μάνα εἰς τὴν πεδιάδα.
|
25
Εἶπε δὲ ὁ Μωϋσῆς: <Φάγετε σήμερον
αὐτὸ τὸ περίσσευμα, διότι σήμερον εἶναι
ἡμέρα ἀναπαύσεως, ἀφιερωμένῃ
πρὸς τιμὴν τοῦ Κυρίου. Δὲν πρόκειται
νὰ εὑρεθῇ τροφὴ εἰς τὴν
πεδιάδα. |
26
Ἓξ ἡμέρας συλλέξετε· τῇ
δὲ ἡμέρᾳ τῇ ἑβδόμῃ
σάββατα, ὅτι οὐκ ἔσται ἐν αὐτῇ.
|
26
Ἓξ ἡμέρας θὰ συλλέγετε, τὴν
ἑβδόμην τὴν ἡμέραν εἶναι
Σάββατον, ἀνάπαυσις· δὲν θὰ
ὑπάρχῃ εἰς τὴν πεδιάδα
ὁ ἄρτος αὐτός>.
|
26
Ἐπὶ ἕξι ἡμέρας θὰ μαζεύετε ἀπὸ
τὸ μάννα, ποὺ στέλλει ὁ Θεός. Κατὰ
τὴν ἑβδόμην ὅμως ἡμέραν πρέπει νὰ
ἀναπαύεσθε, διότι δεν θὰ ὑπάρχῃ
κατ' αὐτὴν τὴν ἡμέραν τροφὴ
εἰς τὴν πεδιάδα>. |
27
Ἐγένετο δὲ ἐν τῇ ἡμέρᾳ
τῇ ἑβδόμῃ ἐξήλθοσάν
τινες ἐκ τοῦ λαοῦ συλλέξαι καὶ
οὐχ εὖρον. |
27
Ἐν τούτοις κατὰ τὴν ἑβδόμην
ἡμέραν ἐξῆλθον μερικοὶ ἀπὸ
τὴν κατασκήνωσιν τοῦ λαοῦ, διὰ
νὰ συλλέξουν ἀπὸ αὐτὸν
τὸν ἄρτον, ἀλλὰ δὲν εὑρῆκαν.
|
27
Ἐν τούτοις ὅμως καὶ κατὰ τὴν
ἑβδόμην ἡμέραν ἐβγῆκαν μερικοὶ
ἀπὸ τὸν λαόν, διὰ νὰ μαζεύσουν,
ἀλλὰ δὲν εὑρῆκαν τίποτε.
|
28
Εἶπε δὲ Κύριος πρὸς Μωυσῆν·
ἕως τίνος οὐ βούλεσθε εἰσακούειν
τὰς ἐντολάς μου καὶ τὸν νόμον
μου; |
28
Ὁ Κύριος εἶπε πρὸς τὸν Μωϋσῆν·
<ἕως πότε δὲν θέλετε νὰ ὑπακούετε
εἰς τὰς ἐντολάς μου καὶ εἰς
τὸν νόμον μου; |
28
Εἶπε τότε ὁ Κύριος πρὸς τὸν Μωϋσῆν
καὶ τὰ διεβίβασε κατόπιν καὶ ἐκεῖνος
πρὸς τοὺς Ἰσμαηλίτας: <Ἕως πότε
θὰ ἀρνῆσθε νὰ συμμορφώνεσθε πρὸς
τὰς ἐντολάς μου καὶ τὸν νόμον μου;
|
29
Ἴδετε, ὁ γὰρ Κύριος ἔδωκεν ὑμῖν
σάββατα τὴν ἡμέραν ταύτην·
διὰ τοῦτο αὐτὸς ἔδωκεν ὑμῖν
τῇ ἡμέρᾳ τῇ ἕκτῃ
ἄρτους δύο ἡμερῶν· καθήσεσθε
ἕκαστος εἰς τοὺς οἴκους ὑμῶν,
μηδεὶς ἐκπορευέσθω ἐκ τοῦ τόπου
αὐτοῦ τῇ ἡμέρᾳ τῇ
ἑβδόμῃ. |
29
Ἰδέτε, ὁ Κύριος σᾶς διέταξε
νὰ τηρῆτε ἀργίαν κατὰ τὴν
ἡμέραν αὐτὴν τοῦ Σαββάτου.
Διὰ τοῦτο καὶ τὴν ἕκτην ἡμέραν,
τὴν Παρασκευήν, σᾶς ἔδωκεν ἄρτους
διὰ δύο ἡμέρας. Καθήσατε λοιπὸν
ὅλοι μέσα εἰς τὰς κατοικίας
σας. Κανεὶς δὲν θὰ ἐξέλθῃ
ἀπὸ τὸν τόπον του κατὰ τὴν
ἑβδόμην ἡμέραν>.
|
29
Προσέξατε! Ἐπειδὴ ὁ Κύριος σᾶς ἔδωσεν
ἐντολὴν ἀναπαύσεως κατὰ τὴν
ἡμέραν αὐτήν, διὰ τοῦτο ὁ Ἴδιος
σᾶς ἔδωσε κατὰ τὴν ἕκτην ἡμέραν
τροφὴν δύο ἡμερῶν. Μείνετε λοιπὸν
καθένας ἐκεῖ, ὅπου κατοικεῖτε.
Κατὰ τὴν ἑβδόμην ἡμέραν νὰ μὴ
βγῇ κανεὶς ἀπὸ τὸν τόπον του,
ὅπου διαμένει>. |
30
Καὶ ἐσαββάτισεν ὁ λαὸς τῇ
ἡμέρα τῇ ἑβδόμῃ.
|
30
Ὑπήκουσεν ὁ λαὸς καὶ ἐτήρησεν
ἀργίαν, κατὰ τὴν ἑβδόμην
ἡμέραν. |
30
Κατόπιν αὐτοῦ ὁ Ἰσραηλιτικὸς
λαὸς ἐτήρησεν ἀργίαν τὴν ἑβδόμην
ἡμέραν. |
31
Καὶ ἐπωνόμασαν οἱ υἱοὶ
Ἰσραὴλ τὸ ὄνομα αὐτοῦ,
μάν· ἦν δὲ ὡσεὶ σπέρμα
κορίου λευκόν, τὸ δὲ γεῦμα αὐτοῦ
ὡς ἐγκρὶς ἐν μέλιτι.
|
31
Οἱ Ἰσραηλῖται ὠνόμασαν αὐτὸν
τὸν ἄρτον <μάνα>. Ἦτο δὲ λευκὸν
σὰν σπόροι κορίου, ἡ δὲ γεῦσις
του σὰν τηγανίτα μὲ μέλι. |
31
Ἔδωσαν δέ οἰ Ἰσραηλῖται εἰς
τὴν τροφὴν αὐτὴν τὸ ὄνομα:
<Μάννα>, ποὺ εἶναι λέξις ἑβραϊκὴ
καὶ σημαίνει: <τί εἶναι τοῦτο;>
Ἦτο δὲ ἄσπρον καὶ ὠμοίαζε
μὲ τοὺς σπόρους ἀπὸ τὸ κεχρί,
ἡ δὲ γεῦσις του ἦτο σὰν τηγανίτα
μὲ μέλι. |
32
Εἶπε δὲ Μωυσῆς· τοῦτο τὸ
ρῆμα, ὃ συνέταξε Κύριος· πλήσατε
τὸ γομὸρ τοῦ μὰν εἰς ἀποθήκην
εἰς τὰς γενεὰς ὑμῶν, ἵνα
ἴδωσι τὸν ἄρτον, ὃν ἐφάγετε
ὑμεῖς ἐν τῇ ἐρήμῳ,
ὡς ἐξήγαγεν ὑμᾶς Κύριος
ἐκ γῆς Αἰγύπτου.
|
32
Ὁ Μωϋσῆς εἶπεν· <ἀκοῦστε
τὴν ἐντολήν, ποὺ ἔδωσεν ὁ
Κύριος· γεμίσατε ἕνα γομὸρ ἀπὸ
τὸ μάνα καὶ φυλάξατέ το διὰ
τὰς γενεάς, ποὺ θὰ ἔλθουν ὕστερον
ἀπὸ σᾶς, νὰ ἴδουν τὸν
ἄρτον τὸν ὁποῖον ἐφάγατε
σεῖς εἰς τὴν ἔρημον, ὅταν σᾶς
ἔβγαλεν ἐλευθέρους ὁ Κύριος
ἀπὸ τὴν χώραν τῆς Αἰγύπτου>.
|
32
Εἶπε δὲ ὁ Μωϋσῆς: <Αὐτὴ
εἶναι ἡ ἐντολή, ποὺ παρήγγειλεν ὁ
Κύριος: Νὰ γεμίσετε ἕνα γομὸρ μὲ <μάννα>
καὶ νὰ τὸ διατηρήσετε διὰ τοὺς
ἀπογόνους σας, διὰ νὰ βλέπουν τὸ ψωμί,
ποὺ ἐφάγατε εἰς τὴν ἔρημον,
ὅταν σᾶς ἔβγαλεν ὁ Κύριος ἐλευθέρους
ἀπὸ τὴν Αἴγυπτον>.
|
33
Καὶ εἶπε Μωυσῆς πρὸς Ἀαρών·
λάβε στάμνον χρυσοῦν ἕνα καὶ
ἔμβαλε εἰς αὐτὸν πλῆρες τὸ
γομὸρ τοῦ μὰν καὶ ἀποθήσεις
αὐτὸ ἐναντίον τοῦ Θεοῦ
εἰς διατήρησιν εἰς τὰς γενεὰς
ὑμῶν· |
33
Εἰς δὲ τὸν Ἀαρὼν εἶπεν
ὁ Μωϋσῆς· <πάρε μίαν χρυσῆν
στάμναν καὶ βάλε εἰς αὐτὴν
ἕνα γομὸρ ἀπὸ τὸ μάνα.
Τοποθέτησε αὐτὴν εἰς τὴν σκηνὴν
τοῦ Μαρτυρίου ἐνώπιον τοῦ Κυρίου,
διὰ νὰ διατηρηθῇ εἰς τὰς ἐπερχομένας
γενεάς σας>. |
33
Καὶ εἶπεν ὁ Μωϋσῆς πρὸς τὸν
Ἀαρών: <Πάρε μίαν χρυσὴν στάμναν καὶ
βάλε μέσα εἰς αὐτὴν ἕνα ὁλόκληρον
γομὸρ ἀπὸ τὸ <μάννα> καὶ
τοποθέτησέ την εἰς τὸν τόπον τῆς λατρείας,
ἐμπρὸς εἰς τὸν Κύριον, διὰ νὰ
διατηρηθῇ διὰ τοὺς ἀπογόνους σας>.
|
34
ὃν τρόπον συνέταξε Κύριος τῷ
Μωυσῆ, καὶ ἀπέθηκεν Ἀαρὼν
ἐναντίον του μαρτυρίου εἰς διατήρησιν,
|
34
Ὅπως διέταξεν ὁ Θεὸς τὸν Μωϋσῆν,
ἔτσι καὶ ἔκαμεν ὁ Ἀαρών·
ἐπῆρε τὴν χρυσῆν στάμναν μὲ
τὸ μάνα καὶ ἔθεσεν αὐτὴν
εἰς τὴν σκηνὴν τοῦ Μαρτυρίου
πρὸς διαφύλαξιν. |
34
Συμφώνως λοιπὸν πρὸς τὴν ὁδηγίαν,
ποὺ ἔδωσεν ὁ Κύριος εἰς τὸν
Μωϋσῆν, ὁ Ἀαρὼν ἐτοποθέτησε
κατόπιν τὴν χρυσῆν στάμναν μὲ τὸ <μάννα>
εἰς τὴν Κιβωτὸν τῆς Διαθήκης μέσα
εἰς τὴν Σκηνὴν τοῦ Μαρτυρίου, διὰ
νὰ διατηρῆται ὡς θεῖον κειμήλιον εἰς
ἀνάμνησιν. |
35
οἱ δὲ υἱοὶ ᾿Ισραὴλ ἔφαγον
τὸ μὰν ἔτη τεσσαράκοντα, ἕως
ἦλθον εἰς γῆν οἰκουμένην·
ἐφάγοσαν τὸ μάν, ἕως παρεγένοντο
εἰς μέρος τῆς Φοινίκης·
|
35
Οἱ Ἰσραηλῖται ἔτρωγον κατὰ συνέχειαν
τὸ μάνα ἐπὶ σαράντα ἔτη
εἰς τὴν ἔρημον ἕως ὅτου ἦλθον
εἰς χώραν κατοικουμένην· ἔφαγον
τὸ μάνα, ἕως ὅτου ἤλθαν εἰς
περιοχὴν τῆς Φοινίκης.
|
35
Καὶ οἱ Ἰσραηλῖται ἔτρωγαν τὸ
<μάννα> ἐπὶ σαράντα ὁλόκληρα χρόνια,
ἕως ὅτου ἔφθασαν εἰς περιοχὴν
κατοικουμένην ἀπὸ ἀνθρώπους. Ἔτρωγαν
τὸ <μάννα>, ἕως ὅτου ἐπλησίασαν
εἰς τὰ σύνορα τῆς Φοινίκης, τὴν
γῆν Χαναάν. |
36
τὸ δὲ γομὸρ τὸ δέκατον τῶν
τριῶν μέτρων ἦν· |
36
Τὸ γομὸρ εἶναι, τὸ ἓν δέκατον
τῶν τριῶν μέτρων. |
36
Τὸ δὲ γομὸρ εἶναι μέτρον βάρους. Ἀποτελεῖ
τὸ ἓν δέκατον τῶν τριῶν μέτρων, ποὺ
εἶναι ἡ ἑβραϊκὴ μονὰς μετρήσεως
βάρους ποὺ λέγεται: Ἐφᾶ ἢ Οἰφί.
Ἀντιστοιχεῖ πρὸς τρία περίπου σημερινὰ
κιλά. |