Η Γένεσις : Κεφάλαιον Κ'

Πρωτότυπο Κείμενο

αὶ ἐκίνησεν ἐκεῖθεν Ἁβραὰμ εἰς γῆν πρὸς λίβα καὶ ᾤκησεν ἀνὰ μέσον Κάδης καὶ ἀνὰ μέσον Σούρ. Καὶ παρῴκησεν ἐν Γεράροις.
2 Εἶπε δὲ Ἁβραὰμ περὶ Σάρρας τῆς γυναικὸς αὐτοῦ, ὅτι ἀδελφή μου ἐστίν· ἐφοβήθη γὰρ εἰπεῖν ὅτι γυνή μου ἐστί, μή ποτε ἀποκτείνωσιν αὐτὸν οἱ ἄνδρες τῆς πόλεως δι' αὐτήν. Ἀπέστειλε δὲ Ἀβιμέλεχ, βασιλεὺς Γαράρων, καὶ ἔλαβε τὴν Σάρραν.
3 Καὶ εἰσῆλθεν ὁ Θεὸς πρὸς Ἀβιμέλεχ ἐν ὕπνῳ τὴν νύκτα καὶ εἶπεν· ἰδοὺ σὺ ἀποθνήσκεις περὶ τῆς γυναικός, ἧς ἔλαβες, αὕτη δέ ἐστι συνῳκηκυῖα ἀνδρί.
4 Ἀβιμέλεχ δὲ οὐχ ἥψατο αὐτῆς καὶ εἶπε· Κύριε, ἔθνος ἀγνοοῦν καὶ δίκαιον ἀπολεῖς;
5 Οὐκ αὐτός μοι εἶπεν, ἀδελφή μου ἐστί; Καὶ αὕτη μοι εἶπεν, ἀδελφός μου ἐστίν; Ἐν καθαρᾷ καρδίᾳ καὶ ἐν δικαιοσύνῃ χειρῶν ἐποίησα τοῦτο.
6 Εἶπε δὲ αὐτῷ ὁ Θεὸς καθ' ὕπνον. Κἀγὼ ἔγνων ὅτι ἐν καθαρᾷ καρδίᾳ ἐποίησας τοῦτο, καὶ ἐφεισάμην σου τοῦ ἁμαρτεῖν σε εἰς ἐμέ· ἕνεκα τούτου οὐκ ἀφῆκά σε ἅψασθαι αὐτῆς.
7 Νῦν δὲ ἀπόδος τὴν γυναῖκα τῷ ἀνθρώπῳ, ὅτι προφήτης ἐστὶ καὶ προσεύξεται περὶ σοῦ καὶ ζήσῃ· εἰ δὲ μὴ ἀποδίδως, γνώσῃ ὅτι ἀποθανῇ σὺ καὶ πάντα τὰ σά.
8 Καὶ ᾤρθρισεν Ἀβιμέλεχ τῷ πρωΐ καὶ ἐκάλεσε πάντας τοὺς παῖδας αὐτοῦ καὶ ἐλάλησε πάντα τὰ ρήματα ταῦτα εἰς τὰ ὦτα αὐτῶν, ἐφοβήθησαν δὲ πάντες οἱ ἄνθρωποι σφόδρα.
9 Καὶ ἐκάλεσεν Ἀβιμέλεχ τὸν Ἀβραάμ, καὶ εἶπεν αὐτῷ· τί τοῦτο ἐποίησας ἡμῖν; Μήτι ἡμάρτομεν εἰς σέ, ὅτι ἐπήγαγες ἐπ' ἐμὲ καὶ ἐπὶ τὴν βασιλείαν μου ἁμαρτίαν μεγάλην; Ἔργον, ὃ οὐδεὶς ποιήσει, πεποίηκάς μοι.
10 Εἶπε δὲ Ἀβιμέλεχ τῷ Ἁβραάμ· τί ἐνιδὼν ἐποίησας τοῦτο;
11 Εἶπε δὲ Ἀβραάμ· εἶπα γάρ, ἄρα οὔκ ἐστι θεοσέβεια ἐν τῷ τόπῳ τούτῳ, ἐμέ τε ἀποκτενοῦσιν ἕνεκεν τῆς γυναικός μου.
12 Καὶ γὰρ ἀληθῶς ἀδελφή μου ἐστὶν ἐκ πατρός, ἀλλ' οὐκ ἐκ μητρός· ἐγενήθη δέ μοι εἰς γυναῖκα.
13 Ἐγένετο δέ, ἡνίκα ἐξήγαγέ με ὁ Θεὸς ἐκ τοῦ οἴκου τοῦ πατρός μου, καὶ εἶπα αὐτῇ· ταύτην τὴν δικαιοσύνην ποιήσεις εἰς ἐμέ, εἰς πάντα τόπον οὗ ἐὰν εἰσέλθωμεν ἐκεῖ, εἰπὸν ἐμέ, ὅτι ἔδελφός μου ἐστίν.
14 Ἔλαβε δὲ Ἀβιμέλεχ χίλια δίδραχμα καὶ πρόβατα καὶ μόσχους καὶ παῖδας καὶ παιδίσκας καὶ ἔδωκε τῷ Ἁβραὰμ καὶ ἀπέδωκεν αὐτῷ Σάρραν τὴν γυναῖκα αὐτοῦ.
15 Καὶ εἶπεν Ἀβιμέλεχ τῷ Ἁβραάμ· ἰδοὺ ἡ γῆ μου ἐναντίον σου· οὖ ἐάν σοι ἀρέσκῃ, κατοίκει.
16 Τῇ δὲ Σάρρᾳ εἶπεν· ἰδοὺ δέδωκα χίλια δίδραχμα τῷ ἀδελφῷ σου· ταῦτα ἔσται σοι εἰς τὴν τιμὴν τοῦ προσώπου σου καὶ πάσαις ταῖς μετὰ σοῦ· καὶ πάντα ἀλήθευσον.
17 Προσηύξατο δὲ Ἁβραὰμ πρὸς τὸν Θεόν, καὶ ἰάσατο ὁ Θεὸς τὸν Ἀβιμέλεχ καὶ τὴν γυναῖκα αὐτοῦ καὶ τὰς παιδίσκας αὐτοῦ, καὶ ἔτεκον.
18 Ὅτι συγκλείων συνέκλεισε Κύριος ἔξωθεν πᾶσαν μήτραν ἐν τῷ οἴκῳ Ἀβιμέλεχ, ἕνεκεν Σάρρας τῆς γυναικὸς Ἁβραάμ.

Ἑρμηνεία Ἰωάννου Κολιτσάρα

πὸ τὴν Βαιθὴλ ἐξεκίνησεν ὁ Ἁβραὰμ πρὸς, Νότον καὶ κατεσκήνωσε μεταξὺ Κάδης καὶ τῆς ἐρήμου Σούρ. Ἀπὸ ἐκεῖ ἐγκατεστάθη προσωρινῶς εἰς Γέραρα.
2 Εἶπε δὲ ὁ Ἁβραὰμ περὶ τῆς γυναικός του τῆς Σάρρας πρὸς τοὺς κατοίκους τῆς περιοχῆς ὅτι εἶναι ἀδελφή του. Ἐφοβήθη νὰ εἴπῃ ὅτι εἶναι σύζυγός του, μήπως τυχὸν καὶ ἐξ αἰτίας της τὸν φονεύσουν οἱ ἄνδρες τῆς πόλεως ἐκείνης. Ὁ δὲ βασιλεὺς τῶν Γεράρων, ὁ Ἀβιμέλεχ, ἔστειλεν ἀνθρώπους καὶ ἔλαβε τὴν Σάρραν, διὰ νὰ τὴν ἔχῃ ὡς συζυγόν του.
3 Ὁ Θεὸς ὅμως παρουσιάσθη εἰς τὸν Ἀβιμέλεχ κατὰ τὴν νύκτα εἰς τὸ ὄνειρόν του καὶ τοῦ εἶπε· <ἰδοὺ σὺ ἀποθνήσκεις ἐξ αἰτίας τῆς γυναικός, τὴν ὁποίαν ἔλαβες, διότι αὐτὴ εἶναι σύζυγος ἄλλου ἀνδρός, τοῦ Ἁβραάμ>.
4 Ὁ Ἀβιμέλεχ δὲν ἤγγισεν αὐτὴν καὶ εἶπε· <Κύριε, θὰ τιμωρήσῃς μὲ θάνατον δικαίους ἀνθρώπους ἐξ αἰτίας τῆς ἀγνοίας των;
5 Δὲν μοῦ εἶπεν ὁ ἴδιος ὁ Ἁβραὰμ ὅτι ἡ Σάρρα εἶναι ἀδελφή του; Καὶ αὐτὴ δὲν μοῦ εἶπεν ὅτι ἐκεῖνος εἶναι ἀδελφός της; Ἐπομένως ἐγὼ μὲ καθαρὰν καρδίαν καὶ μὲ δικαίας τὰς χεῖρας ἠθέλησα νὰ λάβω αὐτὴν ὡς σύζυγον>.
6 Εἶπε δὲ ὁ Θεὸς πρὸς αὐτὸν κατὰ τὸν ὕπνον του· <καὶ ἐγὼ κατενόησα ὅτι μὲ καθαρὰν καρδίαν ἔκαμες αὐτό, σὲ ἐλυπήθηκα καὶ σὲ ἐπρόλαβα, ὥστε νὰ μὴ ἀμαρτήσῃς ἐνώπιόν μου. Διὰ τοῦτο καὶ δὲν σὲ ἀφῆκα νὰ ἐγγίσῃς τὴν Σάρραν.
7 Καὶ τώρα ἀπόδωσε τὴν γυναῖκα εἰς τὸν σύζυγόν της τὸν Ἁβραάμ, διότι εἶναι προφήτης καὶ θὰ προσευχηθῇ ὑπὲρ σοῦ καὶ θὰ σοῦ χαρισθῇ ἡ ζωή. Ἐὰν δὲ τυχὸν καὶ δὲν τὴν ἐπιστρέψῃς εἰς αὐτόν, μάθε ὅτι θὰ ἀποθάνῃς καὶ σὺ καὶ ὅλοι οἱ ἰδικοί σου>.
8 Ταραγμένος ὁ Ἀβιμέλεχ ἐσηκώθη πολὺ πρωΐ, ἐκάλεσεν ὅλους τοὺς δούλους του, ἀνεκοίνωσεν εἰς αὐτοὺς ὅλα ὅσα τοῦ εἶπεν ὁ Θεὸς καὶ ὅλοι οἱ ἄνθρωποι κατελήφθησαν ἀπὸ φόβον μεγάλον.
9 Ἐκάλεσε δὲ τὸν Ἁβραὰμ καὶ τοῦ εἶπε· <τί εἶναι αὐτὸ ποὺ μᾶς ἔκαμες; Μήπως ἐπταίσαμεν εἰς κάτι ἀπέναντί σου καὶ ἠθέλησες νὰ φέρῃς ἐπάνω εἰς τὴν κεφαλήν μου καὶ εἰς τὴν βασιλείαν μου ἁμαρτίαν καὶ ἐνοχὴν μεγάλην; Ἔκαμες ἀπέναντί μου ἔργον, τὸ ὁποῖον κανεὶς ποτὲ δὲν ἐπιτρέπεται νὰ κάμῃ>.
10 Εἶπε δὲ ἀκόμη ὁ Ἀβιμέλεχ εἰς τὸν Ἁβραάμ· <εἰς τί ἀποβλέπων ἔκαμες τοῦτο;>
11 Ἀπήντησεν ὁ Ἁβραάμ· <τὸ ἔκαμα, διότι εἶπα· Δὲν ὑπάρχει εὐσέβεια καὶ φόβος Θεοῦ εἰς τὸν τόπον αὐτόν. Θὰ μὲ φονεύσουν ἕνεκα τῆς γυναικὸς διὰ νὰ πάρουν αὐτὴν ὡς σύζυγόν των.
12 Ἄλλωστε εἶναι πράγματι ἀδελφή μου ἐκ πατρὸς ἀλλ' ὄχι ἐκ μητρός. Δι' αὐτὸ καὶ τὴν ἐπῆρα ὡς σύζυγόν μου.
13 Ὅταν δὲ ὁ Θεὸς μὲ διέταξε νὰ φύγω ἀπὸ τὸν πατρικόν μου οἶκον, εἶπα εἰς αὐτήν: Αὐτὴν τὴν δικαίαν ἀξίωσιν ἔχω ἀπὸ σέ· εἰς κάθε τόπον, ὅπου θὰ εἰσερχώμεθα νὰ λέγῃς δι' ἐμὲ ὅτι εἶμαι ἀδελφός σου>.
14 Ἐπῆρεν ὁ Ἀβιμέλεχ χίλια δίδραχμα καὶ πρόβατα καὶ μοσχάρια καὶ δούλους καὶ δούλας καὶ ἔδωσεν αὐτὰ ὡς δῶρα εἰς τὸν Ἁβραάμ. Ἐπέστρεψε δὲ εἰς αὐτὸν καὶ τὴν Σάρραν τὴν σύζυγόν του.
15 Εἶπεν ἀκόμη ὁ Ἀβιμέλεχ εἰς τὸν Ἁβραάμ· <ἰδοὺ ἡ χώρα μου εἶναι ἐνώπιόν σου. Ὁπου σοῦ ἀρέσει, εἶσαι ἐλεύθερος νὰ κατοικῇς>.
16 Εἰς δὲ τὴν Σάρραν εἶπεν· <ἰδοὺ ἔδωσα χίλια δίδραχμα εἰς τὸν ἀδελφόν σου. Αὐτὰ εἶναι τὸ ἀντίτιμον διὰ τὴν ἐντροπήν, τὴν ὁποίαν ἐδοκίμασες σὺ καὶ αἱ ἀκόλουθοί σου ἐξ αἰτίας μου. Ἀλλὰ εἰς τὸ ἐξῆς νὰ λέγῃς τὴν ἀλήθειαν πάντοτε>.
17 Ἐπειδὴ δὲ ἡ οἰκογένεια τοῦ Ἀβιμέλεχ εἶχε προσβληθῆ ἀπὸ δυστοκίαν, προσηυχήθη ὁ Ἁβραὰμ πρὸς τὸν Θεόν, καὶ ἐθεράπευσεν ὁ Θεὸς τὸν Ἀβιμέλεχ καὶ τὴν γυναῖκα αὐτοῦ καὶ τὰς δούλας αὐτοῦ ἀπὸ τὴν δυστοκίαν καὶ ἐγεννοῦσαν χωρὶς δυσκολίαν.
18 Διότι ὁ Θεὸς εἶχε κλείσει ἀπολύτως πᾶσαν μήτραν πρὸς τοκετὸν εἰς τὸν οἶκον τοῦ Ἀβιμέλεχ ἐξ αἰτίας τῆς Σάρρας τῆς γυναικὸς Ἁβραάμ, τὴν ὁποίαν ἐκεῖνος ἠθέλησεν ὡς σύζυγόν του.

Ἑρμηνεία Παναγιώτη Τρεμπέλα

Ἀβραὰμ ἔφυγε ἀπὸ τὴν βελανιδιὰν τοῦ Μαμβρῆ (κοντὰ εἰς τὴν Χεβρῶν), ὅπου ἔφιλοξένησε τὸν Κύριον μὲ τοὺς ἀγγέλους, ἐπροχώρησε πρὸς νότον καὶ ἔστησε τὴν σκηνήν του εἰς εὔφορον ὄασιν, ποῦ εὐρίσκετο μεταξὺ τῶν ἐρήμων Κάδης καὶ Σούρ, ἀπεναντί τῆς Ἀραβίας καὶ τῆς Αἰγύπτου. Ἀπὸ ἐκεῖ ἐπῆγε καὶ ἐκατοίκησε προσωρινῶς εἰς τὰ Γέραρα.
2 Ὅταν ὁ Ἀβραὰμ ἔφθασεν εἰς τὰ Γέραρα, εἶπε διὰ τὴν γυναῖκα του Σάρραν, <εἶναι ἄδελφή μου>· διότι ἐφοβήθη νὰ εἶπη <εἶναι σύζυγός μου>, μὴ τυχὸν οἱ κάτοικοι τῆς πόλεως ἐκείνης τὸν φονεύσουν ἐξ αἰτίας της. Καὶ ὁ βασιλιᾶς τῶν Γεράρων Ἀβιμέλεχ ἔστειλε τοὺς ἀνθρώπους του διὰ νὰ λάβουν τὴν Σάρραν καὶ νὰ τοῦ τὴν φέρουν, ὥστε νὰ τὴν ἔχῃ σύζυγόν του.
3 Ἀλλὰ ὁ Θεὸς παρουσιάσθη εἰς τὸν Ἄβιμέλεχ κατὰ τὴν νύκτα εἰς τὸ ὄνειρόν του καὶ τοῦ εἶπε: <Νά· σὺ ἀποθνήσκεις ἐξ αἰτίας τῆς γυναικὸς Σάρρας, τὴν ὁποίαν ἔλαβες διὰ νὰ τὴν ἔχης ὡς σύζυγόν σου. Διότι αὐτὴ εἶναι ἤδη ἔγγαμος· εἶναι σύζυγος ἄλλου ἀνδρός>.
4 Ὁ Ἄβιμέλεχ ὅμως δὲν ἄγγισε καθόλου τὴν Σάρραν. Ἀπολογούμενος δὲ διὰ τὴν πράξιν του εἶπε: Κύριε, εἶμαι ἀθῶος· δὲν ἐγνώριζα, ὅτι εἶναι γυναῖκα του οὔτε ἤθελα νὰ ἀδικήσω τὸν ξένον, θὰ τιμωρήσῃς λοιπὸν μὲ θάνατον τὸν δίκαιον λαὸν ἐξ αἰτίας τῆς ἀγνοιάς του;
5 Μήπως ὁ ἴδιος ὁ Ἀβραὰμ δὲν μοῦ εἶπεν <εἶναι ἀδελφή μου>; Καὶ μήπως αὐτὴ ἡ ἴδια δὲν μοῦ εἶπεν, <εἶναι ἀδελφός μου>; Ἑπομένως ὅ,τι ἔκαμα τὸ ἔκαμα μὲ ἁγνὴν καρδιὰν καὶ ἀγαθὴν συνείδηση· ἐνήργησα μὲ καθαρὰ χέρια. Τὸ ἔκαμα μὲ τὴν πεποίθηση, ὅτι ἐνεργῶ νόμιμα καὶ ὄχι παράνομα>.
6 Ὁ Θεὸς συγκαταβαίνων καὶ ἀποδεικνύων τὴν ἀγαθότητά του εἶπε πρὸς τὸν Ἀβιμέλεχ κατὰ τὴν νύκτα εἰς τὸ ὅνειρόν του: <Καὶ ἐγὼ ἐκατάλαβα ὅτι τὸ ἔκαμες μὲ ἀγαθὴν συνείδησιν. Ἐπειδὴ ἀκριβῶς ἐνήργησες ἔτσι, σὲ ἐλυπήθηκα καὶ σὲ ἐμπόδισα, ὥστε νὰ μὴ ἁμαρτήσῃς ἐνώπιόν μου. Διὰ τοῦτο δὲν σὲ ἀφῆκα οὔτε καὶ νὰ ἐγγίσῃς τὴν Σάρραν.
7 Τώρα ὅμως δῶσε πίσω τὴν γυναῖκα εἰς τὸν ἄνδρα της, τὸν Ἀβραάμ, διότι εἶναι προφήτης, Ἕνας ἀπὸ τοὺς πλέον εὐσεβεῖς καὶ ἀγαπητοὺς εἰς ἐμὲ ἀνθρώπους· αὐτὸς δὲ θὰ προσευχηθῃ διὰ σὲ καὶ δὲν θὰ τιμωρηθῆς μὲ θάνατον. Ἐὰν ὅμως δὲν ἐπιστρέψῃς πίσω τὴν Σάρραν, μάθε ὅτι θὰ τιμωρηθῆς ὁπωσδήποτε μὲ θάνατον σὺ καὶ ὅλοι οἱ ἰδικοί σου>.
8 Καὶ ὁ Ἀβιμέλεχ χωρὶς νὰ βραδύνῃ ἐσηκώθη πρωῒ - πρωΐ, ἐκάλεσεν ὅλους τοὺς δούλους του καὶ τοὺς εἶπεν διά, ὅσα τοῦ ἀπεκάλυψεν ὁ Θεός, ὥστε νὰ τὰ ἀκούσουν καὶ τὰ γνωρίσουν ὅλοι. Ὅλοι δὲ οἱ ἄνθρωποι τοῦ βασιλιᾶ, ὅταν τὰ ἄκουσαν, ἐφοβήθησαν πάρα πολύ.
9 Καὶ ὁ βασιλιᾶς Ἀβιμέλεχ ἐκάλεσε τὸν Ἀβραὰμ καὶ τοῦ εἶπε: <Διατὶ μᾶς τὸ ἔκαμες αὐτό; Μήπως σοῦ ἐπταίσαμεν εἰς τίποτε, ὥστε νὰ καταλογισθῇ εἰς ἐμὲ καὶ ὅλους τοὺς ὑπηκόους μου τόσον μεγάλη ἁμαρτία καὶ ἐνοχή; Πράγμα τὸ ὁποῖον κανεὶς δὲν ἐπιτρέπεται νὰ κάμῃ, τὸ τὸ ἔχεις κάμει σὺ εἰς ἐμέ>.
10 Ὁ Ἀβιμέλεχ εἶπεν ἐπίσης εἰς τὸν Ἀβραάμ: <Διὰ ποῖον λόγον ἐσκέφθης καὶ τὸ ἔκαμες αὐτό; Ποιὸς ἦταν ὁ σκοπός σου;>
11 Καὶ ὁ Ἀβραὰμ ἀπάντησεν εἰς τὸν Ἀβιμέλεχ: <Αὐτὸ τὸ ἔκαμα, διότι ἐσκέφθηκα καὶ εἶπα· <δέν ὑπάρχει εὐσέβεια πρὸς τὸν Θεὸν εἰς τὸν τόπον αὐτόν. Καὶ ἐπειδὴ λείπει ὁ φόβος τοῦ Θεοῦ, θὰ μὲ φονεύσουν ἕνεκα τῆς γυναικός μου, ὥστε νὰ τὴν πάρουν ὡς σύζυγόν των.
12 Μὴ νομίσετε ὅμως, ὅτι εἶπα ψέματα· διότι πράγματι ἡ Σάρρα εἶναι ἀδελφή μου, δηλαδὴ ἀνεψιᾶ μου ἀπὸ τὸν πατέρα μου, ὄχι ὅμως καὶ ἀπὸ τὴν μητέρα μου. Καὶ ἐπειδὴ δὲν εἶναι καὶ ἀπὸ τὴν μητέρα μου, δι’ αὐτὸ ἔγινε καὶ σύζυγός μου.
13 Ὅταν δὲ ὁ Θεὸς μοῦ ἔδωκεν ἐντολὴν νὰ ἐγκαταλείψω τὸ σπίτι τοῦ πατέρα μου καὶ ἐγὼ τὸ ἐγκατέλειψα, τῆς εἶπα: Ἀπὸ σὲ θέλω νὰ μοῦ κάμεις αὐτὴν τὴν χάριν εἰς κάθε τόπον, εἰς τὸν ὁποῖον θὰ εἰσερχώμεθα ὡς ξένοι, νὰ λέγῃς δι’ ἐμέ· < αὐτὸς εἶναι ἀδελφός μου> Τοῦτο ἔκαμε καὶ τώρα>.
14 Ὁ Ἀβιμέλεχ ἤθελησε νὰ ἀμείψῃ τὸν Ἀβραὰμ ἠθικῶς μὲ μεγαλοδωρίαν. Ἐπῆρε χίλια δίδραχμα καὶ πρόβατα καὶ μοσχάρια καὶ δούλους καὶ δοῦλες καὶ ἔδωκεν ὅλα αὐτὰ ὡς δῶρον εἰς τὸν Ἀβραάμ, διὰ νὰ ἐξιλεωθῇ ἀπέναντί του· τοῦ ἐπέστρεψε δὲ καὶ τὴν γυναῖκα του τὴν Σάρραν.
15 Καὶ ὁ Ἀβιμέλεχ εἶπεν ἐπίσης εἰς τὸν Ἀβραάμ: <Νά· ἡ χώρα μου ἀπλώνεται ἐμπρός σου, εἶναι εἰς τὴν διάθεσίν σου· ἠμπορεῖς νὰ κατοίκησῃς ὅποῦ σοῦ ἀρέσει>.
16 Εἰς δὲ τὴν Σάρραν εἶπε: <Νά· ἔδωκα εἰς τὸν < Ἀδελφὸν > καὶ σύζυγον σου χίλια δίδραχμα. Αὐτὰ εἶναι ὡς ἀτίτιμον τοῦ προσώπου σου, τὸ ὁποῖον ἐθίγη, διότι σὲ ἔφερα εἰς τὸ σπίτι μου ὡς σύζυγον· ὡς ἀντίτιμον τῆς ἐντροπῆς, ποῦ ἐδοκίμασες σὺ καὶ ὅλες, ὅσες εἶναι μαζί σου, ἐξ αἰτίας μου. Εἰς τὸ ἑξῆς λέγε πάντοτε τὴν ἀλήθειαν. Λέγε ἐπίσης ὅτι εἶμαι ἀθῶος, ὅτι δὲν ἔκαμα τίποτε τὸ παράνομον, καὶ ὅτι δὲν σὲ ἐπείραξα καθόλου, ὅσον χρόνον ἤσουν εἰς το σπίτι μου>.
17 Προσηυχήθη δὲ ὁ Ἀβραὰμ εἰς τὸν Θεὸν καὶ ὁ Θεὸς ἐθεράπευσε τὸν Ἀβιμέλεχ καὶ τὴν γυναῖκα του καὶ τὶς δοῦλες του, ποῦ εἶχαν τιμωρηθῆ μὲ ἀτοκίαν (ἀδυναμίαν νὰ γεννοῦν)· Ἔτσι ἠμποροῦσαν πλέον νὰ γεννοῦν.
18 Διότι ὁ Κύριος εἶχεν ἀποκλείσει τελείως κάθε μήτραν ἀπὸ τοῦ νὰ γεννᾷ εἰς τὴν οἰκογένειαν τοῦ Ἀβιμέλεχ, ἐξ αἰτίας τῆς Σάρρας, τῆς γυναικὸς τοῦ Ἀβραάμ, τὴν ὁποῖαν ὁ Ἀβιμέλεχ ἔλαβε διὰ νὰ τὴν ἔχῃ ὡς σύζυγον.

Πρωτότυπο Κείμενο	Ἑρμηνεία Ἰωάννου Κολιτσάρα	Ἑρμηνεία Παναγιώτη Τρεμπέλα
αὶ ἐκίνησεν ἐκεῖθεν Ἁβραὰμ εἰς γῆν πρὸς λίβα καὶ ᾤκησεν ἀνὰ μέσον Κάδης καὶ ἀνὰ μέσον Σούρ. Καὶ παρῴκησεν ἐν Γεράροις.	πὸ τὴν Βαιθὴλ ἐξεκίνησεν ὁ Ἁβραὰμ πρὸς, Νότον καὶ κατεσκήνωσε μεταξὺ Κάδης καὶ τῆς ἐρήμου Σούρ. Ἀπὸ ἐκεῖ ἐγκατεστάθη προσωρινῶς εἰς Γέραρα.	Ἀβραὰμ ἔφυγε ἀπὸ τὴν βελανιδιὰν τοῦ Μαμβρῆ (κοντὰ εἰς τὴν Χεβρῶν), ὅπου ἔφιλοξένησε τὸν Κύριον μὲ τοὺς ἀγγέλους, ἐπροχώρησε πρὸς νότον καὶ ἔστησε τὴν σκηνήν του εἰς εὔφορον ὄασιν, ποῦ εὐρίσκετο μεταξὺ τῶν ἐρήμων Κάδης καὶ Σούρ, ἀπεναντί τῆς Ἀραβίας καὶ τῆς Αἰγύπτου. Ἀπὸ ἐκεῖ ἐπῆγε καὶ ἐκατοίκησε προσωρινῶς εἰς τὰ Γέραρα.
2 Εἶπε δὲ Ἁβραὰμ περὶ Σάρρας τῆς γυναικὸς αὐτοῦ, ὅτι ἀδελφή μου ἐστίν· ἐφοβήθη γὰρ εἰπεῖν ὅτι γυνή μου ἐστί, μή ποτε ἀποκτείνωσιν αὐτὸν οἱ ἄνδρες τῆς πόλεως δι' αὐτήν. Ἀπέστειλε δὲ Ἀβιμέλεχ, βασιλεὺς Γαράρων, καὶ ἔλαβε τὴν Σάρραν.	2 Εἶπε δὲ ὁ Ἁβραὰμ περὶ τῆς γυναικός του τῆς Σάρρας πρὸς τοὺς κατοίκους τῆς περιοχῆς ὅτι εἶναι ἀδελφή του. Ἐφοβήθη νὰ εἴπῃ ὅτι εἶναι σύζυγός του, μήπως τυχὸν καὶ ἐξ αἰτίας της τὸν φονεύσουν οἱ ἄνδρες τῆς πόλεως ἐκείνης. Ὁ δὲ βασιλεὺς τῶν Γεράρων, ὁ Ἀβιμέλεχ, ἔστειλεν ἀνθρώπους καὶ ἔλαβε τὴν Σάρραν, διὰ νὰ τὴν ἔχῃ ὡς συζυγόν του.	2 Ὅταν ὁ Ἀβραὰμ ἔφθασεν εἰς τὰ Γέραρα, εἶπε διὰ τὴν γυναῖκα του Σάρραν, <εἶναι ἄδελφή μου>· διότι ἐφοβήθη νὰ εἶπη <εἶναι σύζυγός μου>, μὴ τυχὸν οἱ κάτοικοι τῆς πόλεως ἐκείνης τὸν φονεύσουν ἐξ αἰτίας της. Καὶ ὁ βασιλιᾶς τῶν Γεράρων Ἀβιμέλεχ ἔστειλε τοὺς ἀνθρώπους του διὰ νὰ λάβουν τὴν Σάρραν καὶ νὰ τοῦ τὴν φέρουν, ὥστε νὰ τὴν ἔχῃ σύζυγόν του.
3 Καὶ εἰσῆλθεν ὁ Θεὸς πρὸς Ἀβιμέλεχ ἐν ὕπνῳ τὴν νύκτα καὶ εἶπεν· ἰδοὺ σὺ ἀποθνήσκεις περὶ τῆς γυναικός, ἧς ἔλαβες, αὕτη δέ ἐστι συνῳκηκυῖα ἀνδρί.	3 Ὁ Θεὸς ὅμως παρουσιάσθη εἰς τὸν Ἀβιμέλεχ κατὰ τὴν νύκτα εἰς τὸ ὄνειρόν του καὶ τοῦ εἶπε· <ἰδοὺ σὺ ἀποθνήσκεις ἐξ αἰτίας τῆς γυναικός, τὴν ὁποίαν ἔλαβες, διότι αὐτὴ εἶναι σύζυγος ἄλλου ἀνδρός, τοῦ Ἁβραάμ>.	3 Ἀλλὰ ὁ Θεὸς παρουσιάσθη εἰς τὸν Ἄβιμέλεχ κατὰ τὴν νύκτα εἰς τὸ ὄνειρόν του καὶ τοῦ εἶπε: <Νά· σὺ ἀποθνήσκεις ἐξ αἰτίας τῆς γυναικὸς Σάρρας, τὴν ὁποίαν ἔλαβες διὰ νὰ τὴν ἔχης ὡς σύζυγόν σου. Διότι αὐτὴ εἶναι ἤδη ἔγγαμος· εἶναι σύζυγος ἄλλου ἀνδρός>.
4 Ἀβιμέλεχ δὲ οὐχ ἥψατο αὐτῆς καὶ εἶπε· Κύριε, ἔθνος ἀγνοοῦν καὶ δίκαιον ἀπολεῖς;	4 Ὁ Ἀβιμέλεχ δὲν ἤγγισεν αὐτὴν καὶ εἶπε· <Κύριε, θὰ τιμωρήσῃς μὲ θάνατον δικαίους ἀνθρώπους ἐξ αἰτίας τῆς ἀγνοίας των;	4 Ὁ Ἄβιμέλεχ ὅμως δὲν ἄγγισε καθόλου τὴν Σάρραν. Ἀπολογούμενος δὲ διὰ τὴν πράξιν του εἶπε: Κύριε, εἶμαι ἀθῶος· δὲν ἐγνώριζα, ὅτι εἶναι γυναῖκα του οὔτε ἤθελα νὰ ἀδικήσω τὸν ξένον, θὰ τιμωρήσῃς λοιπὸν μὲ θάνατον τὸν δίκαιον λαὸν ἐξ αἰτίας τῆς ἀγνοιάς του;
5 Οὐκ αὐτός μοι εἶπεν, ἀδελφή μου ἐστί; Καὶ αὕτη μοι εἶπεν, ἀδελφός μου ἐστίν; Ἐν καθαρᾷ καρδίᾳ καὶ ἐν δικαιοσύνῃ χειρῶν ἐποίησα τοῦτο.	5 Δὲν μοῦ εἶπεν ὁ ἴδιος ὁ Ἁβραὰμ ὅτι ἡ Σάρρα εἶναι ἀδελφή του; Καὶ αὐτὴ δὲν μοῦ εἶπεν ὅτι ἐκεῖνος εἶναι ἀδελφός της; Ἐπομένως ἐγὼ μὲ καθαρὰν καρδίαν καὶ μὲ δικαίας τὰς χεῖρας ἠθέλησα νὰ λάβω αὐτὴν ὡς σύζυγον>.	5 Μήπως ὁ ἴδιος ὁ Ἀβραὰμ δὲν μοῦ εἶπεν <εἶναι ἀδελφή μου>; Καὶ μήπως αὐτὴ ἡ ἴδια δὲν μοῦ εἶπεν, <εἶναι ἀδελφός μου>; Ἑπομένως ὅ,τι ἔκαμα τὸ ἔκαμα μὲ ἁγνὴν καρδιὰν καὶ ἀγαθὴν συνείδηση· ἐνήργησα μὲ καθαρὰ χέρια. Τὸ ἔκαμα μὲ τὴν πεποίθηση, ὅτι ἐνεργῶ νόμιμα καὶ ὄχι παράνομα>.
6 Εἶπε δὲ αὐτῷ ὁ Θεὸς καθ' ὕπνον. Κἀγὼ ἔγνων ὅτι ἐν καθαρᾷ καρδίᾳ ἐποίησας τοῦτο, καὶ ἐφεισάμην σου τοῦ ἁμαρτεῖν σε εἰς ἐμέ· ἕνεκα τούτου οὐκ ἀφῆκά σε ἅψασθαι αὐτῆς.	6 Εἶπε δὲ ὁ Θεὸς πρὸς αὐτὸν κατὰ τὸν ὕπνον του· <καὶ ἐγὼ κατενόησα ὅτι μὲ καθαρὰν καρδίαν ἔκαμες αὐτό, σὲ ἐλυπήθηκα καὶ σὲ ἐπρόλαβα, ὥστε νὰ μὴ ἀμαρτήσῃς ἐνώπιόν μου. Διὰ τοῦτο καὶ δὲν σὲ ἀφῆκα νὰ ἐγγίσῃς τὴν Σάρραν.	6 Ὁ Θεὸς συγκαταβαίνων καὶ ἀποδεικνύων τὴν ἀγαθότητά του εἶπε πρὸς τὸν Ἀβιμέλεχ κατὰ τὴν νύκτα εἰς τὸ ὅνειρόν του: <Καὶ ἐγὼ ἐκατάλαβα ὅτι τὸ ἔκαμες μὲ ἀγαθὴν συνείδησιν. Ἐπειδὴ ἀκριβῶς ἐνήργησες ἔτσι, σὲ ἐλυπήθηκα καὶ σὲ ἐμπόδισα, ὥστε νὰ μὴ ἁμαρτήσῃς ἐνώπιόν μου. Διὰ τοῦτο δὲν σὲ ἀφῆκα οὔτε καὶ νὰ ἐγγίσῃς τὴν Σάρραν.
7 Νῦν δὲ ἀπόδος τὴν γυναῖκα τῷ ἀνθρώπῳ, ὅτι προφήτης ἐστὶ καὶ προσεύξεται περὶ σοῦ καὶ ζήσῃ· εἰ δὲ μὴ ἀποδίδως, γνώσῃ ὅτι ἀποθανῇ σὺ καὶ πάντα τὰ σά.	7 Καὶ τώρα ἀπόδωσε τὴν γυναῖκα εἰς τὸν σύζυγόν της τὸν Ἁβραάμ, διότι εἶναι προφήτης καὶ θὰ προσευχηθῇ ὑπὲρ σοῦ καὶ θὰ σοῦ χαρισθῇ ἡ ζωή. Ἐὰν δὲ τυχὸν καὶ δὲν τὴν ἐπιστρέψῃς εἰς αὐτόν, μάθε ὅτι θὰ ἀποθάνῃς καὶ σὺ καὶ ὅλοι οἱ ἰδικοί σου>.	7 Τώρα ὅμως δῶσε πίσω τὴν γυναῖκα εἰς τὸν ἄνδρα της, τὸν Ἀβραάμ, διότι εἶναι προφήτης, Ἕνας ἀπὸ τοὺς πλέον εὐσεβεῖς καὶ ἀγαπητοὺς εἰς ἐμὲ ἀνθρώπους· αὐτὸς δὲ θὰ προσευχηθῃ διὰ σὲ καὶ δὲν θὰ τιμωρηθῆς μὲ θάνατον. Ἐὰν ὅμως δὲν ἐπιστρέψῃς πίσω τὴν Σάρραν, μάθε ὅτι θὰ τιμωρηθῆς ὁπωσδήποτε μὲ θάνατον σὺ καὶ ὅλοι οἱ ἰδικοί σου>.
8 Καὶ ᾤρθρισεν Ἀβιμέλεχ τῷ πρωΐ καὶ ἐκάλεσε πάντας τοὺς παῖδας αὐτοῦ καὶ ἐλάλησε πάντα τὰ ρήματα ταῦτα εἰς τὰ ὦτα αὐτῶν, ἐφοβήθησαν δὲ πάντες οἱ ἄνθρωποι σφόδρα.	8 Ταραγμένος ὁ Ἀβιμέλεχ ἐσηκώθη πολὺ πρωΐ, ἐκάλεσεν ὅλους τοὺς δούλους του, ἀνεκοίνωσεν εἰς αὐτοὺς ὅλα ὅσα τοῦ εἶπεν ὁ Θεὸς καὶ ὅλοι οἱ ἄνθρωποι κατελήφθησαν ἀπὸ φόβον μεγάλον.	8 Καὶ ὁ Ἀβιμέλεχ χωρὶς νὰ βραδύνῃ ἐσηκώθη πρωῒ - πρωΐ, ἐκάλεσεν ὅλους τοὺς δούλους του καὶ τοὺς εἶπεν διά, ὅσα τοῦ ἀπεκάλυψεν ὁ Θεός, ὥστε νὰ τὰ ἀκούσουν καὶ τὰ γνωρίσουν ὅλοι. Ὅλοι δὲ οἱ ἄνθρωποι τοῦ βασιλιᾶ, ὅταν τὰ ἄκουσαν, ἐφοβήθησαν πάρα πολύ.
9 Καὶ ἐκάλεσεν Ἀβιμέλεχ τὸν Ἀβραάμ, καὶ εἶπεν αὐτῷ· τί τοῦτο ἐποίησας ἡμῖν; Μήτι ἡμάρτομεν εἰς σέ, ὅτι ἐπήγαγες ἐπ' ἐμὲ καὶ ἐπὶ τὴν βασιλείαν μου ἁμαρτίαν μεγάλην; Ἔργον, ὃ οὐδεὶς ποιήσει, πεποίηκάς μοι.	9 Ἐκάλεσε δὲ τὸν Ἁβραὰμ καὶ τοῦ εἶπε· <τί εἶναι αὐτὸ ποὺ μᾶς ἔκαμες; Μήπως ἐπταίσαμεν εἰς κάτι ἀπέναντί σου καὶ ἠθέλησες νὰ φέρῃς ἐπάνω εἰς τὴν κεφαλήν μου καὶ εἰς τὴν βασιλείαν μου ἁμαρτίαν καὶ ἐνοχὴν μεγάλην; Ἔκαμες ἀπέναντί μου ἔργον, τὸ ὁποῖον κανεὶς ποτὲ δὲν ἐπιτρέπεται νὰ κάμῃ>.	9 Καὶ ὁ βασιλιᾶς Ἀβιμέλεχ ἐκάλεσε τὸν Ἀβραὰμ καὶ τοῦ εἶπε: <Διατὶ μᾶς τὸ ἔκαμες αὐτό; Μήπως σοῦ ἐπταίσαμεν εἰς τίποτε, ὥστε νὰ καταλογισθῇ εἰς ἐμὲ καὶ ὅλους τοὺς ὑπηκόους μου τόσον μεγάλη ἁμαρτία καὶ ἐνοχή; Πράγμα τὸ ὁποῖον κανεὶς δὲν ἐπιτρέπεται νὰ κάμῃ, τὸ τὸ ἔχεις κάμει σὺ εἰς ἐμέ>.
10 Εἶπε δὲ Ἀβιμέλεχ τῷ Ἁβραάμ· τί ἐνιδὼν ἐποίησας τοῦτο;	10 Εἶπε δὲ ἀκόμη ὁ Ἀβιμέλεχ εἰς τὸν Ἁβραάμ· <εἰς τί ἀποβλέπων ἔκαμες τοῦτο;>	10 Ὁ Ἀβιμέλεχ εἶπεν ἐπίσης εἰς τὸν Ἀβραάμ: <Διὰ ποῖον λόγον ἐσκέφθης καὶ τὸ ἔκαμες αὐτό; Ποιὸς ἦταν ὁ σκοπός σου;>
11 Εἶπε δὲ Ἀβραάμ· εἶπα γάρ, ἄρα οὔκ ἐστι θεοσέβεια ἐν τῷ τόπῳ τούτῳ, ἐμέ τε ἀποκτενοῦσιν ἕνεκεν τῆς γυναικός μου.	11 Ἀπήντησεν ὁ Ἁβραάμ· <τὸ ἔκαμα, διότι εἶπα· Δὲν ὑπάρχει εὐσέβεια καὶ φόβος Θεοῦ εἰς τὸν τόπον αὐτόν. Θὰ μὲ φονεύσουν ἕνεκα τῆς γυναικὸς διὰ νὰ πάρουν αὐτὴν ὡς σύζυγόν των.	11 Καὶ ὁ Ἀβραὰμ ἀπάντησεν εἰς τὸν Ἀβιμέλεχ: <Αὐτὸ τὸ ἔκαμα, διότι ἐσκέφθηκα καὶ εἶπα· <δέν ὑπάρχει εὐσέβεια πρὸς τὸν Θεὸν εἰς τὸν τόπον αὐτόν. Καὶ ἐπειδὴ λείπει ὁ φόβος τοῦ Θεοῦ, θὰ μὲ φονεύσουν ἕνεκα τῆς γυναικός μου, ὥστε νὰ τὴν πάρουν ὡς σύζυγόν των.
12 Καὶ γὰρ ἀληθῶς ἀδελφή μου ἐστὶν ἐκ πατρός, ἀλλ' οὐκ ἐκ μητρός· ἐγενήθη δέ μοι εἰς γυναῖκα.	12 Ἄλλωστε εἶναι πράγματι ἀδελφή μου ἐκ πατρὸς ἀλλ' ὄχι ἐκ μητρός. Δι' αὐτὸ καὶ τὴν ἐπῆρα ὡς σύζυγόν μου.	12 Μὴ νομίσετε ὅμως, ὅτι εἶπα ψέματα· διότι πράγματι ἡ Σάρρα εἶναι ἀδελφή μου, δηλαδὴ ἀνεψιᾶ μου ἀπὸ τὸν πατέρα μου, ὄχι ὅμως καὶ ἀπὸ τὴν μητέρα μου. Καὶ ἐπειδὴ δὲν εἶναι καὶ ἀπὸ τὴν μητέρα μου, δι’ αὐτὸ ἔγινε καὶ σύζυγός μου.
13 Ἐγένετο δέ, ἡνίκα ἐξήγαγέ με ὁ Θεὸς ἐκ τοῦ οἴκου τοῦ πατρός μου, καὶ εἶπα αὐτῇ· ταύτην τὴν δικαιοσύνην ποιήσεις εἰς ἐμέ, εἰς πάντα τόπον οὗ ἐὰν εἰσέλθωμεν ἐκεῖ, εἰπὸν ἐμέ, ὅτι ἔδελφός μου ἐστίν.	13 Ὅταν δὲ ὁ Θεὸς μὲ διέταξε νὰ φύγω ἀπὸ τὸν πατρικόν μου οἶκον, εἶπα εἰς αὐτήν: Αὐτὴν τὴν δικαίαν ἀξίωσιν ἔχω ἀπὸ σέ· εἰς κάθε τόπον, ὅπου θὰ εἰσερχώμεθα νὰ λέγῃς δι' ἐμὲ ὅτι εἶμαι ἀδελφός σου>.	13 Ὅταν δὲ ὁ Θεὸς μοῦ ἔδωκεν ἐντολὴν νὰ ἐγκαταλείψω τὸ σπίτι τοῦ πατέρα μου καὶ ἐγὼ τὸ ἐγκατέλειψα, τῆς εἶπα: Ἀπὸ σὲ θέλω νὰ μοῦ κάμεις αὐτὴν τὴν χάριν εἰς κάθε τόπον, εἰς τὸν ὁποῖον θὰ εἰσερχώμεθα ὡς ξένοι, νὰ λέγῃς δι’ ἐμέ· < αὐτὸς εἶναι ἀδελφός μου> Τοῦτο ἔκαμε καὶ τώρα>.
14 Ἔλαβε δὲ Ἀβιμέλεχ χίλια δίδραχμα καὶ πρόβατα καὶ μόσχους καὶ παῖδας καὶ παιδίσκας καὶ ἔδωκε τῷ Ἁβραὰμ καὶ ἀπέδωκεν αὐτῷ Σάρραν τὴν γυναῖκα αὐτοῦ.	14 Ἐπῆρεν ὁ Ἀβιμέλεχ χίλια δίδραχμα καὶ πρόβατα καὶ μοσχάρια καὶ δούλους καὶ δούλας καὶ ἔδωσεν αὐτὰ ὡς δῶρα εἰς τὸν Ἁβραάμ. Ἐπέστρεψε δὲ εἰς αὐτὸν καὶ τὴν Σάρραν τὴν σύζυγόν του.	14 Ὁ Ἀβιμέλεχ ἤθελησε νὰ ἀμείψῃ τὸν Ἀβραὰμ ἠθικῶς μὲ μεγαλοδωρίαν. Ἐπῆρε χίλια δίδραχμα καὶ πρόβατα καὶ μοσχάρια καὶ δούλους καὶ δοῦλες καὶ ἔδωκεν ὅλα αὐτὰ ὡς δῶρον εἰς τὸν Ἀβραάμ, διὰ νὰ ἐξιλεωθῇ ἀπέναντί του· τοῦ ἐπέστρεψε δὲ καὶ τὴν γυναῖκα του τὴν Σάρραν.
15 Καὶ εἶπεν Ἀβιμέλεχ τῷ Ἁβραάμ· ἰδοὺ ἡ γῆ μου ἐναντίον σου· οὖ ἐάν σοι ἀρέσκῃ, κατοίκει.	15 Εἶπεν ἀκόμη ὁ Ἀβιμέλεχ εἰς τὸν Ἁβραάμ· <ἰδοὺ ἡ χώρα μου εἶναι ἐνώπιόν σου. Ὁπου σοῦ ἀρέσει, εἶσαι ἐλεύθερος νὰ κατοικῇς>.	15 Καὶ ὁ Ἀβιμέλεχ εἶπεν ἐπίσης εἰς τὸν Ἀβραάμ: <Νά· ἡ χώρα μου ἀπλώνεται ἐμπρός σου, εἶναι εἰς τὴν διάθεσίν σου· ἠμπορεῖς νὰ κατοίκησῃς ὅποῦ σοῦ ἀρέσει>.
16 Τῇ δὲ Σάρρᾳ εἶπεν· ἰδοὺ δέδωκα χίλια δίδραχμα τῷ ἀδελφῷ σου· ταῦτα ἔσται σοι εἰς τὴν τιμὴν τοῦ προσώπου σου καὶ πάσαις ταῖς μετὰ σοῦ· καὶ πάντα ἀλήθευσον.	16 Εἰς δὲ τὴν Σάρραν εἶπεν· <ἰδοὺ ἔδωσα χίλια δίδραχμα εἰς τὸν ἀδελφόν σου. Αὐτὰ εἶναι τὸ ἀντίτιμον διὰ τὴν ἐντροπήν, τὴν ὁποίαν ἐδοκίμασες σὺ καὶ αἱ ἀκόλουθοί σου ἐξ αἰτίας μου. Ἀλλὰ εἰς τὸ ἐξῆς νὰ λέγῃς τὴν ἀλήθειαν πάντοτε>.	16 Εἰς δὲ τὴν Σάρραν εἶπε: <Νά· ἔδωκα εἰς τὸν < Ἀδελφὸν > καὶ σύζυγον σου χίλια δίδραχμα. Αὐτὰ εἶναι ὡς ἀτίτιμον τοῦ προσώπου σου, τὸ ὁποῖον ἐθίγη, διότι σὲ ἔφερα εἰς τὸ σπίτι μου ὡς σύζυγον· ὡς ἀντίτιμον τῆς ἐντροπῆς, ποῦ ἐδοκίμασες σὺ καὶ ὅλες, ὅσες εἶναι μαζί σου, ἐξ αἰτίας μου. Εἰς τὸ ἑξῆς λέγε πάντοτε τὴν ἀλήθειαν. Λέγε ἐπίσης ὅτι εἶμαι ἀθῶος, ὅτι δὲν ἔκαμα τίποτε τὸ παράνομον, καὶ ὅτι δὲν σὲ ἐπείραξα καθόλου, ὅσον χρόνον ἤσουν εἰς το σπίτι μου>.
17 Προσηύξατο δὲ Ἁβραὰμ πρὸς τὸν Θεόν, καὶ ἰάσατο ὁ Θεὸς τὸν Ἀβιμέλεχ καὶ τὴν γυναῖκα αὐτοῦ καὶ τὰς παιδίσκας αὐτοῦ, καὶ ἔτεκον.	17 Ἐπειδὴ δὲ ἡ οἰκογένεια τοῦ Ἀβιμέλεχ εἶχε προσβληθῆ ἀπὸ δυστοκίαν, προσηυχήθη ὁ Ἁβραὰμ πρὸς τὸν Θεόν, καὶ ἐθεράπευσεν ὁ Θεὸς τὸν Ἀβιμέλεχ καὶ τὴν γυναῖκα αὐτοῦ καὶ τὰς δούλας αὐτοῦ ἀπὸ τὴν δυστοκίαν καὶ ἐγεννοῦσαν χωρὶς δυσκολίαν.	17 Προσηυχήθη δὲ ὁ Ἀβραὰμ εἰς τὸν Θεὸν καὶ ὁ Θεὸς ἐθεράπευσε τὸν Ἀβιμέλεχ καὶ τὴν γυναῖκα του καὶ τὶς δοῦλες του, ποῦ εἶχαν τιμωρηθῆ μὲ ἀτοκίαν (ἀδυναμίαν νὰ γεννοῦν)· Ἔτσι ἠμποροῦσαν πλέον νὰ γεννοῦν.
18 Ὅτι συγκλείων συνέκλεισε Κύριος ἔξωθεν πᾶσαν μήτραν ἐν τῷ οἴκῳ Ἀβιμέλεχ, ἕνεκεν Σάρρας τῆς γυναικὸς Ἁβραάμ.	18 Διότι ὁ Θεὸς εἶχε κλείσει ἀπολύτως πᾶσαν μήτραν πρὸς τοκετὸν εἰς τὸν οἶκον τοῦ Ἀβιμέλεχ ἐξ αἰτίας τῆς Σάρρας τῆς γυναικὸς Ἁβραάμ, τὴν ὁποίαν ἐκεῖνος ἠθέλησεν ὡς σύζυγόν του.	18 Διότι ὁ Κύριος εἶχεν ἀποκλείσει τελείως κάθε μήτραν ἀπὸ τοῦ νὰ γεννᾷ εἰς τὴν οἰκογένειαν τοῦ Ἀβιμέλεχ, ἐξ αἰτίας τῆς Σάρρας, τῆς γυναικὸς τοῦ Ἀβραάμ, τὴν ὁποῖαν ὁ Ἀβιμέλεχ ἔλαβε διὰ νὰ τὴν ἔχῃ ὡς σύζυγον.