Η Γένεσις : Κεφάλαιον ΜΗ'

Πρωτότυπο Κείμενο

γένετο δὲ μετὰ τὰ ρήματα ταῦτα καὶ ἀπηγγέλη τῷ Ἰωσήφ, ὅτι ὁ πατήρ σου ἐνοχλεῖται. Καὶ ἀναλαβὼν τοὺς δύο υἱοὺς αὐτοῦ, τὸν Μανασσῆ καὶ τὸν Ἐφραΐμ, ἦλθε πρὸς Ἰακώβ.
2 Ἀπηγγέλη δὲ τῷ Ἰακὼβ λέγοντες· ἰδοὺ ὁ υἱός σου Ἰωσὴφ ἔρχεται πρὸς σέ. Καὶ ἐνισχύσας Ἰσραὴλ ἐκάθησεν ἐπὶ τὴν κλίνην.
3 Καὶ εἶπεν Ἰακὼβ τῷ Ἰωσήφ· ὁ Θεός μου ὤφθη μοι ἐν Λουζᾷ ἐν γῇ Χαναὰν καὶ εὐλόγησέ με
4 καὶ εἶπέ μοι· ἰδοὺ ἐγὼ αὐξανῶ σε καὶ πληθυνῶ σε καὶ ποιήσω σε εἰς συναγωγὰς ἐθνῶν καὶ δώσω σοι τὴν γῆν ταύτην καὶ τῷ σπέρματί σου μετὰ σὲ εἰς κατάσχεσιν αἰώνιον.
5 Νῦν οὖν οἱ δύο υἱοὶ σου οἱ γενόμενοί σοι ἐν γῆ Αἰγύπτῳ πρὸ τοῦ με ἐλθεῖν πρὸς σὲ εἰς Αἴγυπτον, ἐμοί εἰσιν. Ἐφραῒμ καὶ Μανασσῆ, ὡς Ρουβὴν καὶ Συμεὼν ἔσονταί μοι·
6 τὰ δὲ ἔκγονα, ἃ ἐὰν γεννήσῃς μετὰ ταῦτα, ἔσονται ἐπὶ τῷ ὀνόματι τῶν ἀδελφῶν αὐτῶν· κληθήσονται ἐπὶ τοῖς ἐκείνων κλήροις.
7 Ἐγὼ δὲ ἡνίκα ἠρχόμην ἐκ Μεσοποταμίας τῆς Συρίας, ἀπέθανε Ραχὴλ ἡ μήτηρ σου ἐν γῆ Χαναάν, ἐγγίζοντός μου κατὰ τὸν ἱππόδρομον Χαβραθὰ τῆς γῆς τοῦ ἐλθεῖν Ἐφραθά, καὶ κατώρυξα αὐτὴν ἐν τῇ ὁδῷ τοῦ ἱπποδρόμου (αὕτη ἐστὶ Βηθλεέμ).
8 Ἰδὼν δὲ Ἰσραὴλ τοὺς υἱοὺς Ἰωσὴφ εἶπε· τίνες σοι οὗτοι;
9 Εἶπε δὲ Ἰωσὴφ τῷ πατρὶ αὐτοῦ· υἱοί μου εἰσίν, οὓς ἔδωκέ μοι ὁ Θεὸς ἐνταῦθα. Καὶ εἶπεν Ἰακώβ· προσάγαγέ μοι αὐτούς, ἵνα εὐλογήσω αὐτούς.
10 Οἱ ὀφθαλμοὶ δὲ Ἰσραὴλ ἐβαρυώπησαν ἀπὸ τοῦ γήρως, καὶ οὐκ ἠδύνατο βλέπειν· καὶ ἤγγισεν τοὺς πρὸς αὐτόν, καὶ ἐφίλησεν αὐτοὺς καὶ περιέλαβεν αὐτούς.
11 Καὶ εἶπεν Ἰσραὴλ πρὸς Ἰωσήφ· ἰδοὺ τοῦ προσώπου σου οὐκ ἐστερήθην, καὶ ἰδοὺ ἔδειξέ μοι ὁ Θεὸς καὶ τὸ σπέρμα σου.
12 Καὶ ἐξήγαγεν αὐτοὺς Ἰωσὴφ ἀπὸ τῶν γονάτων αὐτοῦ, καὶ προσεκύνησαν αὐτῷ ἐπὶ πρόσωπον ἐπὶ τῆς γῆς.
13 Λαβὼν δὲ Ἰωσὴφ τοὺς δύο υἱοὺς αὐτοῦ, τόν τε Ἐφραῒμ ἐν τῇ δεξιᾷ, ἐξ ἀριστερῶν δὲ Ἰσραήλ, τὸν δὲ Μανασσῆ ἐξ ἀριστερῶν, ἐκ δεξιῶν δὲ Ἰσραήλ, ἤγγισεν αὐτοὺς αὐτῷ.
14 Ἐκτείνας δὲ Ἰσραὴλ τὴν χεῖρα τὴν δεξιὰν ἐπέβαλεν ἐπὶ τὴν κεφαλὴν Ἐφραΐμ, οὗτος δὲ ἦν ὁ νεώτερος, καὶ τὴν ἀριστερὰν ἐπὶ τὴν κεφαλὴν Μανασσῆ, ἐναλλὰξ τὰς χεῖρας.
15 Καὶ εὐλόγησεν αὐτοὺς καὶ εἶπεν· ὁ Θεός, ᾧ εὐηρέστησαν οἱ πατέρες μου ἐνώπιον αὐτοῦ, Ἁβραὰμ καὶ Ἰσαάκ, ὁ Θεὸς ὁ τρέφων με ἐκ νεότητος ἕως τῆς ἡμέρας ταύτης,
16 ὁ ἄγγελος ὁ ρυόμενός με ἐκ πάντων τῶν κακῶν εὐλογήσαι τὰ παιδία ταῦτα, καὶ ἐπικληθήσεται ἐν αὐτοῖς τὸ ὄνομά μου καὶ τὸ ὄνομα τῶν πατέρων μου Ἁβραὰμ καὶ Ἰσαάκ, καὶ πληθυνθείησαν εἰς πλῆθος πολὺ ἐπὶ τῆς γῆς.
17 Ἱδὼν δὲ Ἰωσὴφ ὅτι ἐπέβαλεν ὁ πατὴρ αὐτοῦ τὴν χεῖρα τὴν δεξιὰν αὐτοῦ ἐπὶ τὴν κεφαλὴν Ἐφραΐμ, βαρὺ αὐτῷ κατεφάνη, καὶ ἀντελάβετο Ἰωσὴφ τῆς χειρὸς τοῦ πατρὸς αὐτοῦ ἀφελεῖν αὐτὴν ἀπὸ τῆς κεφαλῆς Ἐφραΐμ ἐπὶ τὴν κεφαλὴν Μανασσῆ.
18 Εἶπε δὲ Ἰωσὴφ τῷ πατρὶ αὐτοῦ· οὐχ οὕτως, πάτερ, οὗτος γὰρ ὁ πρωτότοκος· ἐπίθες τὴν δεξιάν σου ἐπὶ τὴν κεφαλὴν αὐτοῦ.
19 Καὶ οὐκ ἠθέλησεν, ἀλλὰ εἶπεν· οἶδα, τέκνον, οἶδα· καὶ οὗτος ἔσται εἰς λαόν, καὶ οὗτος ὑψωθήσεται· ἀλλὰ ὁ ἀδελφὸς αὐτοῦ ὁ νεώτερος μείζων αὐτοῦ ἔσται, καὶ τὸ σπέρμα αὐτοῦ ἔσται εἰς πλῆθον, ἐθνῶν.
20 Καὶ εὐλόγησεν αὐτοὺς ἐν τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ λέγων· ἐν ὑμῖν εὐλογηθήσεται Ἰσραὴλ λέγοντες· ποιῆσαι σε ὁ Θεὸς ὡς Ἐφραΐμ καὶ ὡς Μανασῆ. Καὶ ἔθηκε τὸν Ἐφραΐμ ἔμπροσθεν τοῦ Μανασσῆ.
21 Εἶπε δὲ Ἰσραὴλ τῷ Ἰωσήφ· ἰδοὺ ἐγὼ ἀποθνήσκω, καὶ ἔσται ὁ Θεὸς μεθ' ὑμῶν καὶ ἀποστρέψει ὑμᾶς εἰς τὴν γῆν τῶν πατέρων ἡμῶν.
22 Ἐγὼ δὲ δίδωμί σοι Σίκιμα ἐξαίρετον ὑπὲρ τοὺς ἀδελφούς σου, ἣν ἔλαβον ἐκ χειρὸς Ἀμορραίων ἐν μαχαίρᾳ μου καὶ τόξῳ.

Ἑρμηνεία Ἰωάννου Κολιτσάρα

πειτα ἀπὸ τὰ γεγονότα αὐτὰ ἀνήγγειλαν εἰς τὸν Ἰωσὴφ ὅτι ἀσθενεῖ βαρέως ὁ πατήρ του. Ὁ Ἰωσὴφ ἐπῆρε τὰ δύο παιδιά του, τὸν Μανασσῆ καὶ τὸν Ἐφραΐμ, καὶ ἦλθε πρὸς τὸν Ἰακώβ.
2 Ἀνήγγειλαν δὲ εἰς τὸν Ἰακώβ, ὅτι ἰδοὺ ὁ υἱός σου ὁ Ἰωσὴφ ἔρχεται πρὸς σέ. Κατέβαλε προσπάθειαν ὁ Ἰακώβ, συνεκέντρωσε τὴν δύναμίν του καὶ ἀνεκάθησεν εἰς τὴν κλίνην του,
3 καὶ εἶπεν εἰς τὸν Ἰωσήφ· <ὁ Θεός μου παρουσιάσθη εἰς ἐμὲ εἰς τὴν Λουζᾶ τῆς Χαναάν, μὲ εὐλόγησε
4 καὶ ἐμοῦ εἶπεν: Ἰδοὺ ἐγὼ θὰ σὲ αὐξήσω καὶ θὰ σὲ πληθύνω· θὰ σὲ κάμω γενάρχην πολλῶν λαῶν καὶ θὰ δώσω εἰς σὲ καὶ εἰς τοὺς ἀπογόνους σου μετὰ ἀπὸ σέ, ὡς παντοτεινὴν ἰδιοκτησίαν σου, τὴν χώραν αὐτήν.
5 Τώρα λοιπὸν οἱ δύο υἱοί σου, τοὺς ὁποίους ἀπέκτησες εἰς τὴν γῆν τῆς Αἰγύπτου, πρὶν ἐγὼ ἔλθω εἰς σέ, εἶναι ἰδικά μου παιδιά. Ὁ Ἐφραΐμ, καὶ ὁ Μανασσῆς θὰ εἶναι δι' ἐμέ, ὅπως εἶναι οἱ πρωτοτόκοί μου, ὁ Ρουβὴν καὶ ὁ Συμεών.
6 Ἐκεῖνοι ὅμως τοὺς ὁποίους θὰ ἀποκτήσῃς κατόπιν, θὰ φέρουν τὰ ὀνόματα τῶν δύο αὐτῶν ἀδελφῶν των καὶ ὄχι τὸ ἰδικόν μου. Θὰ κληθοῦν νὰ λάβουν μερίδιον εἰς τὴν γῆν τῆς ἐπαγγελίας ἀπὸ τὸ μερίδιον τῶν δύο ἀδελφῶν των.
7 Ὅταν ἐγὼ ἠρχόμην ἀπὸ τὴν Μεσοποταμίαν τῆς Συρίας, ἀπέθανεν ἡ μητέρα σου ἡ Ραχὴλ εἰς τὴν γῆν Χαναάν, ὅταν ἐπλησίαζα εἰς τὴν πλατεῖαν λεωφόρον, ὅπου ἀνεμπόδιστα ἠμποροῦσαν νὰ τρέχουν ἵπποι, τὴν Χαβραθά, πρὸς τὸ μέρος τῆς Ἐφραθὰ δηλαδὴ εἰς τὴν Βηθλεέμ, ἐκεῖ, εἰς τὴν λεωφόρον αὐτήν, ἔθαψα τὴν μητέρα σου>.
8 Ἰδὼν δὲ ὁ Ἰακὼβ τὰ δύο παιδιὰ τοῦ Ἰωσὴφ ἠρώτησε· <τίνος εἶναι τὰ παιδιά αὐτά;>
9 Ὁ Ἰωσὴφ ἀπήντησεν εἰς τὸν πατέρα του· <αὐτὰ εἶναι τὰ παιδιά μου, τὰ ὁποῖα μοῦ ἔδωσεν ὁ Θεὸς ἐδῶ εἰς τὴν Αἴγυπτον>. Εἶπεν ὁ Ἰακώβ· <φέρε τα ἐδῶ κοντά μου, διὰ νὰ τὰ εὐλογήσω>.
10 Οἱ ὀφθαλμοὶ τοῦ Ἰακὼβ εἶχαν βαμβώσει πλέον λόγῳ τῶν γηρατείων καὶ δὲν ἠμποροῦσε νὰ βλέπῃ καθαρά. Ἔφερεν ὁ Ἰωσὴφ κοντὰ εἰς τὸν πατέρα του τὰ δυό του παιδιὰ καὶ ἐκεῖνος τὰ ἐφίλησε καὶ τὰ ἀγκάλιασε.
11 Εἶπε ὁ Ἰακὼβ πρὸς τὸν Ἰωσήφ· <ἰδού, πόσον μὲ εὐηργέτησεν ὁ Θεός! Ὄχι μόνον δὲν μὲ ἐστέρησεν ἀπὸ τὴν παρουσίαν σου, ἀλλὰ καὶ μοῦ ἔδειξε τοὺς υἱούς σου>.
12 Ἐπῆρεν ὁ Ἰωσὴφ τὰ παιδιά του ἀπὸ τὰ γόνατα τοῦ πατρός του καὶ ἐκεῖνα ἔκλιναν τὸ πρόσωπόν των μέχρι τοῦ ἐδάφους καὶ ἐπροσκύνησαν τὸν Ἰακώβ.
13 Ἐπῆρε πάλιν ὁ Ἰωσὴφ τοὺς δύο υἱούς του τὸν Ἐφραΐμ ἐκ δεξιῶν του, ἐξ ἀριστερῶν δὲ τοῦ Ἰακώβ, ὡς δευτερότοκον, τὸν δὲ Μανασσῆ ἐξ ἀριστερῶν του, ἐκ δεξιῶν δὲ τοῦ Ἰακὼβ ὡς πρωτότοκον, καὶ τοὺς ἐπλησίασε πρὸς τὸν πατέρα του.
14 Ἥπλωσεν ὁ Ἰακὼβ τὴν δεξιάν του χεῖρα καὶ τὴν ἔθεσαν εἰς τὴν κεφαλὴν τοῦ Ἐφραΐμ, αὐτὸς δὲ ἦτο ὁ νεώτερος, καὶ τὴν ἀριστεράν του χεῖρα εἰς τὴν κεφαλὴν τοῦ Μανασσῆ. ῎Εβαλε δηλαδὴ τὰς χεῖρας του σταυρωτά.
15 Εὐλόγησεν αὐτοὺς καὶ εἶπεν· <ὁ Θεός, ἐνώπιον τοῦ ὁποίου, τηρήσαντες τὸ θέλημά του, εὐηρέστησαν οἱ πατέρες μου, ὁ Ἁβραὰμ καὶ ὁ Ἰσαάκ, ὁ Θεὸς ὁ ὁποῖος μὲ διατρέφει καὶ μὲ συντηρεῖ ἀπὸ τὴν νεαράν μου ἡλικίαν μέχρι τῆς ἠμέρας αὐτῆς,
16 ὁ ἄγγελος, ὁ ὁποῖος μὲ ἐγλύτωνε συνεχῶς ἀπὸ ὅλα τὰ δεινά, ἂς εὐλογήσῃ τὰ παιδιὰ αὐτά, καὶ ἂς φέρουν αὐτὰ τὸ ὄνομά μου καὶ τὸ ὄνομα τῶν πατέρων μου, τοῦ Ἁβραὰμ καὶ Ἰσαάκ· ἂς πληθυνθοῦν εἰς πλῆθος πολὺ ἐπὶ τῆς γῆς>.
17 Ἰδὼν ὁ Ἰωσὴφ ὅτι ὁ πατέρας του ἔθεσε τὴν δεξιάν του χεῖρα εἰς τὴν κεφαλὴν τοῦ Ἐφραΐμ, τοῦ νεωτέρου υἱοῦ, ἐστενοχωρήθη πολὺ καὶ ἐδυσφόρησε. Ἔπιασε δὲ τὴν δεξιὰν χεῖρα τοῦ πατρός του, διὰ νὰ τὴν ἀπομακρύνῃ ἀπὸ τὴν κεφαλὴν τοῦ Ἐφραῒμ καὶ νὰ τὴν θέσῃ εἰς τὴν κεφαλὴν τοῦ Μανασσῆ, τοῦ πρωτοτόκου.
18 Εἶπε δὲ εἰς τὸν πατέρα του· <μὴ θέτῃς κατ' αὐτὸν τὸν τρόπον τὰς χεῖρας σου, πάτερ, διότι αὐτὸς εἶναι ὁ πρωτότοκος· εἰς τὴν κεφαλὴν αὐτοῦ θέσε τὴν δεξιάν σου>.
19 Ὁ Ἰακὼβ ὅμως δὲν συγκατετέθη νὰ πράξῃ ὅ,τι τοῦ εἶπεν ὁ Ἰωσήφ, ἀλλὰ εἶπε· <γνωρίζω, τέκνον μου, γνωρίζω ποῖος εἶναι ὁ πρωτότοκος καὶ αὐτὸς θὰ ἀναδειχθῇ εἰς λαὸν πολύν, καὶ αὐτὸς θὰ δοξασθῇ. Ἀλλὰ ὁ ἀδελφός του ὁ νεώτερος, θὰ ἀναδειχθῇ μεγαλύτερος ἀπὸ αὐτὸν καὶ οἱ ἀπόγονοί του θὰ εἶναι πλῆθος λαῶν>.
20 Ὁ Ἰακὼβ εὐλόγησεν αὐτοὺς κατὰ τὴν ἡμέραν ἐκείνην καὶ εἶπεν· <χάρις εἰς σᾶς καὶ ἀπὸ σᾶς θὰ δοξασθῇ τὸ ὄνομά μου καὶ οἱ ἄνθρωποι θὰ λέγουν· Εἴθε νὰ σὲ εὐλογῇ ὁ Θεός, ὅπως εὐλόγησε τὸν Ἐφραῒμ καὶ τὸν Μανασσῆ>. Ἔτσι δὲ ὁ Ἰακὼβ κατέστησε κατὰ τὴν εὐλογίαν τὸν Ἐφραῒμ ἀνώτερον ἀπὸ τὸν πρωτότοκον Μανασσῆ.
21 Εἶπεν ἀκόμη ὁ Ἰακὼβ εἰς τὸν Ἰωσήφ· <ἰδοὺ ὅτι ἐγὼ μετ' ὀλίγον ἀποθνήσκω. Ὁ Θεὸς θὰ εἶναι, μαζῆ σας καὶ θὰ σᾶς ἐπαναφέρῃ εἰς τὴν γῆν τῶν πατέρων σας.
22 Ἐγὼ δὲ παραχωρῶ εἰς σὲ καὶ τοὺς ἀπογόνους σου ἐκλεκτὴν κληρονομίαν, ἀνωτέραν ἀπὸ τὸ μερίδιον τῶν ἄλλὼν ἀδελφῶν σου, τὴν πόλιν Συχέμ, τὴν ὁποίαν ἐγὼ ἀνακατέλαβον ἀπὸ τοὺς Ἀμορραίους μὲ τὴν μάχαιράν μου καὶ τὸ τόξον.

Ἑρμηνεία Παναγιώτη Τρεμπέλα

ετὰ τὰ ἀνωτέρω γεγονότα ἔφθασεν ἡ εἴδησις εἰς τὸν Ἰωσήφ, ὅτι ὁ πατέρας σου εἶναι σοβαρὰ ἄρρωστος καὶ πλησιάζουν οἱ ἡμέρες τοῦ θανάτου του. Τότε ὁ Ἰωσὴφ παρέλαβε τοὺς δύο υἱούς του, τὸν Μανασσῆν καὶ τὸν Ἐφραίμ, καὶ ἦλθεν εἰς τὸν πατέρα του.
2 Ἀνήγγειλαν δὲ τὴν ἄφιξιν τοῦ Ἰωσὴφ εἰς τὸν Ἰακὼβ καὶ τοῦ εἶπαν: <Νά· ὁ υἱός σου ὁ Ἰωσὴφ ἔρχεται νὰ σὲ ἐπισκεφθῇ. Εἰς τὸ ἄκουσμα τῆς εἰδήσεως αὐτῆς ὁ Ἰακὼβ συνεκέντρωσε ὅλες τὶς δυνάμεις του καὶ παρ’ ὅλην τὴν ἐξάντλησιν ποὺ εἶχε, ἀνεσηκώθη καὶ ἐκάθισεν εἰς τὸ κρεββάτι του.
3 Καὶ ὁ Ἰακὼβ εἶπεν εἰς τὸν Ἰωσήφ: <Ὁ παντοδύναμος Θεός μου μοῦ ἐφανερώθη εἰς τὴν Λουζὰ τῆς χώρας Χαναὰν καὶ μὲ εὐλόγησε
4 καὶ μοῦ εἶπε: <Νά· ἐγὼ θὰ σὲ αὐξήσω καὶ θὰ σὲ πληθύνω καὶ θὰ σὲ ἀναδείξω πρόγονον καὶ γενάρχην πολλῶν λαῶν καὶ θὰ δώσω εἰς σὲ καὶ εἰς τοὺς ἀπογόνους σου, οἱ ὁποῖοι θὰ ἀκολουθήσουν μετὰ ἀπὸ σέ, τὴν χώραν αὐτὴν δι' αἰώνιον κατοχήν>.
5 Τώρα λοιπόν οἰ δυο υἱοί σου, ὁ Ἐφραὶμ καὶ ὁ Μανασσῆς, τοὺς ὁποίους ἀπέκτησες εἰς τὴν Αἴγυπτον προτοῦ ἐγὼ νὰ ἔλθω κοντά σου, εἶναι ἰδικοί μου· τοὺς υἱοθετῶ καὶ τοὺς προσθέτω εἰς τὰ παιδιά μου. Ὁ Ἐφραὶμ καὶ ὁ Μανασσῆς θὰ εἶναι δι’ ἐμέ, ὅπως ἀκριβῶς εἶναι τὰ δύο πρωτότοκα παιδιά μου, ὁ Ρουβὴν καὶ ὁ Συμεών. Ὅποια δικαιώματα κληρονομίας θὰ ἔχη ὁ Ρουβὴν καὶ ὁ Συμεών, τὰ ἴδια δικαιώματα θὰ ἔχουν καὶ ὁ Ἐφραὶμ καὶ ὁ Μανασσῆς.
6 Τὰ παιδιὰ ὅμως ποὺ θὰ ἀποκτήσῃς τυχὸν μετὰ ἀπὸ αὐτούς, θὰ εἶναι ἰδικά σου θὰ φέρουν τὰ ὀνόματα τῶν δύο αὐτῶν ἀδελφῶν καὶ θὰ κληθοῦν νὰ λάβουν μερίδιον εἰς τὴν κληρονομίαν τοῦ Ἐφραὶμ καὶ τοῦ Μανασσῆ>.
7 Ὁρίζω τὰ πράγματα ἔτσι, διότι ὅταν ἐγὼ ἐπέστρεφα ἀπὸ τὴν Μεσοποταμίαν τῆς Συρίας ἀπέθανε, πρὸς μεγάλην μου λύπην, ἡ σύζυγός μου ἡ Ραχήλ, ἡ μητέρα σου, εἰς τὴν χώραν τῆς Χαναάν, καθὼς ἐπλησίαζα τὸν πλατὺν δρόμον, εἰς τὸν ὁποῖον ἠμποροῦν νὰ τρέχουν ἵπποι, δηλαδὴ εἰς τὴν λεωφόρον τῆς θέσεως Χαβραθὰ καὶ ἐνῷ ἐπροχωροῦσα πρὸς τὴν Ἐφραθά, καὶ τὴν ἔθαψα εἰς τὴν λεωφόρον αὐτήν· (Ἐφραθὰ εἶναι ἡ πόλις, ποὺ ὀνομάζεται σήμερα Βηθλεέμ)>.
8 Ὅταν δὲ ὁ Ἰσραὴλ εἶδε τὰ δύο παιδιὰ τοῦ Ἰωσήφ, εἶπε: <Ποῖοι εἶναι αὐτοί, ποὺ πλησιάζουν μαζί σου; Ποίαν σχέσιν ἔχουν μὲ σέ;>
9 Ὁ Ἰωσὴφ ἀπάντησε εἰς τὸν πατέρα του: <Εἶναι οἱ δύο υἱοί μου, τοὺς ὁποίους ὁ Θεὸς μοῦ ἐχάρισεν ἐδῶ εἰς τὴν Αἴγυπτον, ὅπου ἦλθα ἐξόριστος καὶ δοῦλος>. Καὶ εἶπεν ὁ Ἰακώβ: <Φέρε τους κοντά μου, διὰ νὰ τοὺς εὐλογήσω>.
10 Τὰ μάτια τοῦ Ἰσραὴλ εἶχαν ἑξασθενήσει ἕνεκα τῆς γεροντικῆς ἡλικίας καὶ δὲν ἠμποροῦσε νὰ βλέπῃ καθαρά· ἔβλεπε πολὺ θαμπά. Δι’ αὐτὸ ὁ Ἰωσὴφ ἐπλησίασε τοὺς δύο υἱούς του κοντὰ εἰς τὸν πατέρα του. Τότε ὁ Ἰακὼβ ἐφίλησε τὸν Ἐφραὶμ καὶ τὸν Μαναασῆν καὶ τοὺς ἀγκάλιασε μὲ τρυφερότητα καὶ ἀγάπην.
11 Καὶ ὁ Ἰσραὴλ εἶπε πρὸς τὸν Ἰωσήφ: <Σὲ ἔκλαια διὰ πεθαμένον· ποτὲ δεν ἔλπιζα ὅτι θὰ σὲ συναντήσω καὶ νά· τώρα ὅχι μόνον δὲν ἐστερήθηκα τοῦ προσώπου σου καὶ σὲ εἶδα ζωντανόν, ἀλλὰ ἀκόμη ὁ Θεὸς μοῦ ἔδειξε καὶ τὰ παιδιά, τὰ ὁποῖα ἀπέκτησες>.
12 Κατόπιν ὁ Ἰωσὴφ ἐσήκωσε τοὺς δύο υἱούς του ἀπὸ τὰ γόνατα τοῦ πατέρα του (ὅπου τοὺς εἶχε βάλει διὰ τὴν υἱοθεσίαν) καὶ ἐκεῖνοι ἐπροσκύνησαν τὸν Ἰακώβ, ἀφοῦ ἔσκυψαν τὸ πρόσωπον πρὸς τὰ κάτω μέχρι τῆς γῆς.
13 Ὁ Ἰωσὴφ ἐπῆρε πάλιν τοὺς δύο υἱούς του, τὸν Ἐφραίμ (ὡς δευτεροτόκον) εἰς τὰ δεξιά του, ὥστε νὰ εὑρίσκεται εἰς τὰ ἀριστερὰ τοῦ Ἰσραήλ, καὶ τὸν Μανασσῆν (ὡς πρωτότοκον) εἰς τὰ ἀριστερά του, ὥστε νὰ εὑρίσκεται εἰς τὰ δεξιὰ τοῦ Ἰσραήλ, καὶ τοὺς ἔφερε κοντὰ εἰς τὸν πατέρα του.
14 Ὁ Ἰσραὴλ ὅμως, ἂν καὶ δεν ἔβλεπε καθαρά, δὲν ἀκολούθησε τὴν σειράν, μὲ τὴν ὁποίαν ἐτακτοποίησε τοὺς υἱούς του ὁ Ἰωσήφ. Ἐπειδὴ ἐφωτίζετο ἀπὸ τὸν Θεόν, ἀφοῦ ἄπλωσε τὸ δεξί του χέρι, τὸ ἔβαλεν εἰς τὴν κεφαλὴν τοῦ Ἐφραίμ, ποὺ ἦταν ὁ νεώτερος, καὶ τὸ ἀριστερόν του χέρι τὸ ἔβαλεν εἰς τὴν κεφαλὴν τοῦ Μανασσῆ, ποὺ ἦταν ὁ πρωτότοκος· ὁ Ἰακὼβ δηλαδὴ ἔβαλε τὰ χέρια του σταυρωτὰ εἰς τὰ παιδιὰ τοῦ Ἰωσήφ.
15 Καὶ εὐλόγησε τοὺς δύο υἱοὺς τοῦ Ἰωσὴφ καὶ εἶπεν: <Ὁ Θεός, ἐμπρὸς εἰς τὸν ὁποῖον οἱ πατέρες μου Ἀβραὰμ καὶ Ἰσαὰκ ἔζησαν μὲ τρόπον θεάρεστον· ὁ Θεός, ὁ ὁποῖος μὲ διατρέφει καὶ μὲ συντηρεῖ ἀπὸ τὰ νεανικά μου χρόνια μέχρι τῆς σημερινῆς ἡμέρας·
16 ὁ Ἄγγελος, ὁ ὁποῖος μὲ ἐγλύτωσε καὶ θὰ μὲ γλυτώσῃ καὶ τώρα ἀπὸ ὅλους τοὺς κινδύνους, αὐτὸς εἴθε νὰ εὐλογήσῃ τώρα τὰ παιδιὰ αὐτά· ἂς φέρουν καὶ τὰ δύο αὐτὰ παιδιὰ τὸ ὄνομά μου καὶ τὸ ὄνομα τῶν πατέρων μου, τοῦ Ἀβραὰμ καὶ τοῦ Ἰσαάκ, καὶ ἂς αὐξηθοῦν (τὰ παιδιὰ αὐτά) εἰς μεγάλον ἀριθμὸν καὶ ἂς γίνουν πλῆθος πολὺ εἰς τὴν γῆν>.
17 Ὁ Ἰακὼβ μὲ τὸν φωτισμὸν τοῦ Θεοῦ ἔδωκε τὴν εὐλογίαν μὲ αὐτὸν τὸν τρόπον. Ὁ Ἰωσὴφ ὅμως, ὅταν εἶδεν ὅτι ὁ πατέρας του ἔβαλε τὸ δεξί του χέρι εἰς τὴν κεφαλὴν τοῦ δευτέρου παιδιοῦ του, τοῦ Ἐφραίμ, ἐξεπλάγη καὶ ἐλυπήθη, διότι δὲν ἤθελε νὰ παραμερισθῇ ὁ πρωτότοκος υἱός του. Δι’ αὐτὸ ἔπιασε τὸ χέρι τοῦ πατέρα του, διὰ νὰ τὸ σηκώσῃ ἀπὸ τὴν κεφαλὴν τοῦ Ἐφραὶμ καὶ νὰ τὸ βάλῃ εἰς τὴν κεφαλὴν τοῦ Μανασσῆ.
18 Εἶπε δὲ ὁ Ἰωσὴφ πρὸς τὸν πατέρα του: <Ὄχι ἔτσι, πατέρα· δὲν βάζεις καλὰ τὰ χέρια σου. Διότι αὐτός, ὁ Μανασσῆς, εἶναι ὁ πρωτότοκος· βάλε λοιπὸν τὸ δεξί σου χέρι εἰς τὴν κεφαλὴν αὐτοῦ>.
19 Ἀλλὰ ὁ πατέρας του ἀρνήθηκε, δὲν ἠθέλησε νὰ συμμορφωθῇ πρὸς τὴν ἐπιθυμίαν τοῦ υἱοῦ του καὶ νὰ κάμῃ ὅπως τοῦ εἶπεν ὁ Ἰωσὴφ καὶ εἶπε: <Ξέρω, παιδί μου, ξέρω ποῖος εἶναι ὁ πρωτότοκος· δέν τὸ ἔκαμα τυχαῖα οὔτε ἀπὸ ἄγνοιαν. Καὶ αὐτός (ὁ Μανασσῆς) θὰ αὐξηθῇ καὶ θὰ ἀποκτήσῃ ὡς ἀπογόνους λαὸν πολύν· θὰ δοξασθῇ καὶ αὐτός. Ἀλλὰ ὁ ἀδελφός του ὁ νεώτερος (ὁ Ἐφραίμ) θὰ ἀναδειχθῇ ἀνώτερός του καὶ οἱ ἀπόγονοί του θὰ εἶναι πλῆθος πολλῶν ἐθνῶν, δηλαδὴ πολὺ περισσότεροι ἀπὸ ἐκείνους τοῦ Μανασσῆ>.
20 Καὶ ὁ Ἰακὼβ τοὺς εὐλόγησε κατὰ τὴν ἡμέραν ἐκείνην καὶ εἶπε: <Σεῖς οἱ δύο θὰ εὐδοκιμήσετε καὶ θὰ αὐξηθῆτε τόσον πολύ, ὥστε χάρις εἰς σᾶς θὰ δοξααθῇ καὶ τὸ ἰδικόν μου ὄνομα. Διότι εἰς τὸ μέλλον κάθε Ἰσραηλίτης, ὁ ὁποῖος θὰ θέλῃ νὰ εὐλογήσῃ κάποιον ἀγαπημένον του, θὰ τοῦ λέγῃ· <εἴθε νὰ σὲ εὐλογῇ ὁ Θεὸς ὅπως τὸν Ἐφραὶμ καὶ τὸν Μανασσῆν>. Παρ’ ὅλον ὅμως ὅτι καὶ οἱ δύο θὰ εἶναι τόσον ἐπιφανεῖς, ὥστε ὅλοι θὰ εὔχωνται νὰ φθάσουν τὴν δόξαν των, ἐν τούτοις ὁ Ἰακώβ (τὴν ὥραν τῆς εὐλογίας) ἔβαλε τὸν Ἐφραὶμ ἐμπρὸς ἀπὸ τὸν Μανασσῆν καὶ ἔτσι τὸν ἔκαμεν ἀνώτερόν του.
21 Μετὰ τὴν εὐλογίαν ὁ Ἰσραὴλ εἶπεν εἰς τὸν Ἰωσήφ: <Νά· ἐγώ, ὅπως βλέπεις, πλησιάζω νὰ ἀποθάνω καὶ νὰ φύγω ἀπὸ κοντά σας. Ἀλλὰ θὰ εἶναι μαζί σας ὁ Θεός. Αὐτὸς θὰ σᾶς ὁδηγήσῃ καὶ πάλιν πίσω εἰς τὴν χώραν τῶν πατέρων σας, τὴν Χαναάν.
22 Ἐγὼ δὲ θὰ παραχωρήσω εἰς σὲ καὶ τοὺς ἀπογόνους σου τὴν πόλιν Συχέμ, τόπον (μερίδα) εὔφορον καὶ ἐκλεκτόν, ἀνώτερον ἀπὸ ἐκεῖνον τῶν ἀδελφῶν σου· τὸν τόπον αὐτὸν ἐπῆρα ἀπὸ τὰ χέρια τῶν Ἀμορραίων μὲ τὸ μαχαίρι μου καὶ τὸ πολεμικόν μου τόξον>.

Πρωτότυπο Κείμενο	Ἑρμηνεία Ἰωάννου Κολιτσάρα	Ἑρμηνεία Παναγιώτη Τρεμπέλα
γένετο δὲ μετὰ τὰ ρήματα ταῦτα καὶ ἀπηγγέλη τῷ Ἰωσήφ, ὅτι ὁ πατήρ σου ἐνοχλεῖται. Καὶ ἀναλαβὼν τοὺς δύο υἱοὺς αὐτοῦ, τὸν Μανασσῆ καὶ τὸν Ἐφραΐμ, ἦλθε πρὸς Ἰακώβ.	πειτα ἀπὸ τὰ γεγονότα αὐτὰ ἀνήγγειλαν εἰς τὸν Ἰωσὴφ ὅτι ἀσθενεῖ βαρέως ὁ πατήρ του. Ὁ Ἰωσὴφ ἐπῆρε τὰ δύο παιδιά του, τὸν Μανασσῆ καὶ τὸν Ἐφραΐμ, καὶ ἦλθε πρὸς τὸν Ἰακώβ.	ετὰ τὰ ἀνωτέρω γεγονότα ἔφθασεν ἡ εἴδησις εἰς τὸν Ἰωσήφ, ὅτι ὁ πατέρας σου εἶναι σοβαρὰ ἄρρωστος καὶ πλησιάζουν οἱ ἡμέρες τοῦ θανάτου του. Τότε ὁ Ἰωσὴφ παρέλαβε τοὺς δύο υἱούς του, τὸν Μανασσῆν καὶ τὸν Ἐφραίμ, καὶ ἦλθεν εἰς τὸν πατέρα του.
2 Ἀπηγγέλη δὲ τῷ Ἰακὼβ λέγοντες· ἰδοὺ ὁ υἱός σου Ἰωσὴφ ἔρχεται πρὸς σέ. Καὶ ἐνισχύσας Ἰσραὴλ ἐκάθησεν ἐπὶ τὴν κλίνην.	2 Ἀνήγγειλαν δὲ εἰς τὸν Ἰακώβ, ὅτι ἰδοὺ ὁ υἱός σου ὁ Ἰωσὴφ ἔρχεται πρὸς σέ. Κατέβαλε προσπάθειαν ὁ Ἰακώβ, συνεκέντρωσε τὴν δύναμίν του καὶ ἀνεκάθησεν εἰς τὴν κλίνην του,	2 Ἀνήγγειλαν δὲ τὴν ἄφιξιν τοῦ Ἰωσὴφ εἰς τὸν Ἰακὼβ καὶ τοῦ εἶπαν: <Νά· ὁ υἱός σου ὁ Ἰωσὴφ ἔρχεται νὰ σὲ ἐπισκεφθῇ. Εἰς τὸ ἄκουσμα τῆς εἰδήσεως αὐτῆς ὁ Ἰακὼβ συνεκέντρωσε ὅλες τὶς δυνάμεις του καὶ παρ’ ὅλην τὴν ἐξάντλησιν ποὺ εἶχε, ἀνεσηκώθη καὶ ἐκάθισεν εἰς τὸ κρεββάτι του.
3 Καὶ εἶπεν Ἰακὼβ τῷ Ἰωσήφ· ὁ Θεός μου ὤφθη μοι ἐν Λουζᾷ ἐν γῇ Χαναὰν καὶ εὐλόγησέ με	3 καὶ εἶπεν εἰς τὸν Ἰωσήφ· <ὁ Θεός μου παρουσιάσθη εἰς ἐμὲ εἰς τὴν Λουζᾶ τῆς Χαναάν, μὲ εὐλόγησε	3 Καὶ ὁ Ἰακὼβ εἶπεν εἰς τὸν Ἰωσήφ: <Ὁ παντοδύναμος Θεός μου μοῦ ἐφανερώθη εἰς τὴν Λουζὰ τῆς χώρας Χαναὰν καὶ μὲ εὐλόγησε
4 καὶ εἶπέ μοι· ἰδοὺ ἐγὼ αὐξανῶ σε καὶ πληθυνῶ σε καὶ ποιήσω σε εἰς συναγωγὰς ἐθνῶν καὶ δώσω σοι τὴν γῆν ταύτην καὶ τῷ σπέρματί σου μετὰ σὲ εἰς κατάσχεσιν αἰώνιον.	4 καὶ ἐμοῦ εἶπεν: Ἰδοὺ ἐγὼ θὰ σὲ αὐξήσω καὶ θὰ σὲ πληθύνω· θὰ σὲ κάμω γενάρχην πολλῶν λαῶν καὶ θὰ δώσω εἰς σὲ καὶ εἰς τοὺς ἀπογόνους σου μετὰ ἀπὸ σέ, ὡς παντοτεινὴν ἰδιοκτησίαν σου, τὴν χώραν αὐτήν.	4 καὶ μοῦ εἶπε: <Νά· ἐγὼ θὰ σὲ αὐξήσω καὶ θὰ σὲ πληθύνω καὶ θὰ σὲ ἀναδείξω πρόγονον καὶ γενάρχην πολλῶν λαῶν καὶ θὰ δώσω εἰς σὲ καὶ εἰς τοὺς ἀπογόνους σου, οἱ ὁποῖοι θὰ ἀκολουθήσουν μετὰ ἀπὸ σέ, τὴν χώραν αὐτὴν δι' αἰώνιον κατοχήν>.
5 Νῦν οὖν οἱ δύο υἱοὶ σου οἱ γενόμενοί σοι ἐν γῆ Αἰγύπτῳ πρὸ τοῦ με ἐλθεῖν πρὸς σὲ εἰς Αἴγυπτον, ἐμοί εἰσιν. Ἐφραῒμ καὶ Μανασσῆ, ὡς Ρουβὴν καὶ Συμεὼν ἔσονταί μοι·	5 Τώρα λοιπὸν οἱ δύο υἱοί σου, τοὺς ὁποίους ἀπέκτησες εἰς τὴν γῆν τῆς Αἰγύπτου, πρὶν ἐγὼ ἔλθω εἰς σέ, εἶναι ἰδικά μου παιδιά. Ὁ Ἐφραΐμ, καὶ ὁ Μανασσῆς θὰ εἶναι δι' ἐμέ, ὅπως εἶναι οἱ πρωτοτόκοί μου, ὁ Ρουβὴν καὶ ὁ Συμεών.	5 Τώρα λοιπόν οἰ δυο υἱοί σου, ὁ Ἐφραὶμ καὶ ὁ Μανασσῆς, τοὺς ὁποίους ἀπέκτησες εἰς τὴν Αἴγυπτον προτοῦ ἐγὼ νὰ ἔλθω κοντά σου, εἶναι ἰδικοί μου· τοὺς υἱοθετῶ καὶ τοὺς προσθέτω εἰς τὰ παιδιά μου. Ὁ Ἐφραὶμ καὶ ὁ Μανασσῆς θὰ εἶναι δι’ ἐμέ, ὅπως ἀκριβῶς εἶναι τὰ δύο πρωτότοκα παιδιά μου, ὁ Ρουβὴν καὶ ὁ Συμεών. Ὅποια δικαιώματα κληρονομίας θὰ ἔχη ὁ Ρουβὴν καὶ ὁ Συμεών, τὰ ἴδια δικαιώματα θὰ ἔχουν καὶ ὁ Ἐφραὶμ καὶ ὁ Μανασσῆς.
6 τὰ δὲ ἔκγονα, ἃ ἐὰν γεννήσῃς μετὰ ταῦτα, ἔσονται ἐπὶ τῷ ὀνόματι τῶν ἀδελφῶν αὐτῶν· κληθήσονται ἐπὶ τοῖς ἐκείνων κλήροις.	6 Ἐκεῖνοι ὅμως τοὺς ὁποίους θὰ ἀποκτήσῃς κατόπιν, θὰ φέρουν τὰ ὀνόματα τῶν δύο αὐτῶν ἀδελφῶν των καὶ ὄχι τὸ ἰδικόν μου. Θὰ κληθοῦν νὰ λάβουν μερίδιον εἰς τὴν γῆν τῆς ἐπαγγελίας ἀπὸ τὸ μερίδιον τῶν δύο ἀδελφῶν των.	6 Τὰ παιδιὰ ὅμως ποὺ θὰ ἀποκτήσῃς τυχὸν μετὰ ἀπὸ αὐτούς, θὰ εἶναι ἰδικά σου θὰ φέρουν τὰ ὀνόματα τῶν δύο αὐτῶν ἀδελφῶν καὶ θὰ κληθοῦν νὰ λάβουν μερίδιον εἰς τὴν κληρονομίαν τοῦ Ἐφραὶμ καὶ τοῦ Μανασσῆ>.
7 Ἐγὼ δὲ ἡνίκα ἠρχόμην ἐκ Μεσοποταμίας τῆς Συρίας, ἀπέθανε Ραχὴλ ἡ μήτηρ σου ἐν γῆ Χαναάν, ἐγγίζοντός μου κατὰ τὸν ἱππόδρομον Χαβραθὰ τῆς γῆς τοῦ ἐλθεῖν Ἐφραθά, καὶ κατώρυξα αὐτὴν ἐν τῇ ὁδῷ τοῦ ἱπποδρόμου (αὕτη ἐστὶ Βηθλεέμ).	7 Ὅταν ἐγὼ ἠρχόμην ἀπὸ τὴν Μεσοποταμίαν τῆς Συρίας, ἀπέθανεν ἡ μητέρα σου ἡ Ραχὴλ εἰς τὴν γῆν Χαναάν, ὅταν ἐπλησίαζα εἰς τὴν πλατεῖαν λεωφόρον, ὅπου ἀνεμπόδιστα ἠμποροῦσαν νὰ τρέχουν ἵπποι, τὴν Χαβραθά, πρὸς τὸ μέρος τῆς Ἐφραθὰ δηλαδὴ εἰς τὴν Βηθλεέμ, ἐκεῖ, εἰς τὴν λεωφόρον αὐτήν, ἔθαψα τὴν μητέρα σου>.	7 Ὁρίζω τὰ πράγματα ἔτσι, διότι ὅταν ἐγὼ ἐπέστρεφα ἀπὸ τὴν Μεσοποταμίαν τῆς Συρίας ἀπέθανε, πρὸς μεγάλην μου λύπην, ἡ σύζυγός μου ἡ Ραχήλ, ἡ μητέρα σου, εἰς τὴν χώραν τῆς Χαναάν, καθὼς ἐπλησίαζα τὸν πλατὺν δρόμον, εἰς τὸν ὁποῖον ἠμποροῦν νὰ τρέχουν ἵπποι, δηλαδὴ εἰς τὴν λεωφόρον τῆς θέσεως Χαβραθὰ καὶ ἐνῷ ἐπροχωροῦσα πρὸς τὴν Ἐφραθά, καὶ τὴν ἔθαψα εἰς τὴν λεωφόρον αὐτήν· (Ἐφραθὰ εἶναι ἡ πόλις, ποὺ ὀνομάζεται σήμερα Βηθλεέμ)>.
8 Ἰδὼν δὲ Ἰσραὴλ τοὺς υἱοὺς Ἰωσὴφ εἶπε· τίνες σοι οὗτοι;	8 Ἰδὼν δὲ ὁ Ἰακὼβ τὰ δύο παιδιὰ τοῦ Ἰωσὴφ ἠρώτησε· <τίνος εἶναι τὰ παιδιά αὐτά;>	8 Ὅταν δὲ ὁ Ἰσραὴλ εἶδε τὰ δύο παιδιὰ τοῦ Ἰωσήφ, εἶπε: <Ποῖοι εἶναι αὐτοί, ποὺ πλησιάζουν μαζί σου; Ποίαν σχέσιν ἔχουν μὲ σέ;>
9 Εἶπε δὲ Ἰωσὴφ τῷ πατρὶ αὐτοῦ· υἱοί μου εἰσίν, οὓς ἔδωκέ μοι ὁ Θεὸς ἐνταῦθα. Καὶ εἶπεν Ἰακώβ· προσάγαγέ μοι αὐτούς, ἵνα εὐλογήσω αὐτούς.	9 Ὁ Ἰωσὴφ ἀπήντησεν εἰς τὸν πατέρα του· <αὐτὰ εἶναι τὰ παιδιά μου, τὰ ὁποῖα μοῦ ἔδωσεν ὁ Θεὸς ἐδῶ εἰς τὴν Αἴγυπτον>. Εἶπεν ὁ Ἰακώβ· <φέρε τα ἐδῶ κοντά μου, διὰ νὰ τὰ εὐλογήσω>.	9 Ὁ Ἰωσὴφ ἀπάντησε εἰς τὸν πατέρα του: <Εἶναι οἱ δύο υἱοί μου, τοὺς ὁποίους ὁ Θεὸς μοῦ ἐχάρισεν ἐδῶ εἰς τὴν Αἴγυπτον, ὅπου ἦλθα ἐξόριστος καὶ δοῦλος>. Καὶ εἶπεν ὁ Ἰακώβ: <Φέρε τους κοντά μου, διὰ νὰ τοὺς εὐλογήσω>.
10 Οἱ ὀφθαλμοὶ δὲ Ἰσραὴλ ἐβαρυώπησαν ἀπὸ τοῦ γήρως, καὶ οὐκ ἠδύνατο βλέπειν· καὶ ἤγγισεν τοὺς πρὸς αὐτόν, καὶ ἐφίλησεν αὐτοὺς καὶ περιέλαβεν αὐτούς.	10 Οἱ ὀφθαλμοὶ τοῦ Ἰακὼβ εἶχαν βαμβώσει πλέον λόγῳ τῶν γηρατείων καὶ δὲν ἠμποροῦσε νὰ βλέπῃ καθαρά. Ἔφερεν ὁ Ἰωσὴφ κοντὰ εἰς τὸν πατέρα του τὰ δυό του παιδιὰ καὶ ἐκεῖνος τὰ ἐφίλησε καὶ τὰ ἀγκάλιασε.	10 Τὰ μάτια τοῦ Ἰσραὴλ εἶχαν ἑξασθενήσει ἕνεκα τῆς γεροντικῆς ἡλικίας καὶ δὲν ἠμποροῦσε νὰ βλέπῃ καθαρά· ἔβλεπε πολὺ θαμπά. Δι’ αὐτὸ ὁ Ἰωσὴφ ἐπλησίασε τοὺς δύο υἱούς του κοντὰ εἰς τὸν πατέρα του. Τότε ὁ Ἰακὼβ ἐφίλησε τὸν Ἐφραὶμ καὶ τὸν Μαναασῆν καὶ τοὺς ἀγκάλιασε μὲ τρυφερότητα καὶ ἀγάπην.
11 Καὶ εἶπεν Ἰσραὴλ πρὸς Ἰωσήφ· ἰδοὺ τοῦ προσώπου σου οὐκ ἐστερήθην, καὶ ἰδοὺ ἔδειξέ μοι ὁ Θεὸς καὶ τὸ σπέρμα σου.	11 Εἶπε ὁ Ἰακὼβ πρὸς τὸν Ἰωσήφ· <ἰδού, πόσον μὲ εὐηργέτησεν ὁ Θεός! Ὄχι μόνον δὲν μὲ ἐστέρησεν ἀπὸ τὴν παρουσίαν σου, ἀλλὰ καὶ μοῦ ἔδειξε τοὺς υἱούς σου>.	11 Καὶ ὁ Ἰσραὴλ εἶπε πρὸς τὸν Ἰωσήφ: <Σὲ ἔκλαια διὰ πεθαμένον· ποτὲ δεν ἔλπιζα ὅτι θὰ σὲ συναντήσω καὶ νά· τώρα ὅχι μόνον δὲν ἐστερήθηκα τοῦ προσώπου σου καὶ σὲ εἶδα ζωντανόν, ἀλλὰ ἀκόμη ὁ Θεὸς μοῦ ἔδειξε καὶ τὰ παιδιά, τὰ ὁποῖα ἀπέκτησες>.
12 Καὶ ἐξήγαγεν αὐτοὺς Ἰωσὴφ ἀπὸ τῶν γονάτων αὐτοῦ, καὶ προσεκύνησαν αὐτῷ ἐπὶ πρόσωπον ἐπὶ τῆς γῆς.	12 Ἐπῆρεν ὁ Ἰωσὴφ τὰ παιδιά του ἀπὸ τὰ γόνατα τοῦ πατρός του καὶ ἐκεῖνα ἔκλιναν τὸ πρόσωπόν των μέχρι τοῦ ἐδάφους καὶ ἐπροσκύνησαν τὸν Ἰακώβ.	12 Κατόπιν ὁ Ἰωσὴφ ἐσήκωσε τοὺς δύο υἱούς του ἀπὸ τὰ γόνατα τοῦ πατέρα του (ὅπου τοὺς εἶχε βάλει διὰ τὴν υἱοθεσίαν) καὶ ἐκεῖνοι ἐπροσκύνησαν τὸν Ἰακώβ, ἀφοῦ ἔσκυψαν τὸ πρόσωπον πρὸς τὰ κάτω μέχρι τῆς γῆς.
13 Λαβὼν δὲ Ἰωσὴφ τοὺς δύο υἱοὺς αὐτοῦ, τόν τε Ἐφραῒμ ἐν τῇ δεξιᾷ, ἐξ ἀριστερῶν δὲ Ἰσραήλ, τὸν δὲ Μανασσῆ ἐξ ἀριστερῶν, ἐκ δεξιῶν δὲ Ἰσραήλ, ἤγγισεν αὐτοὺς αὐτῷ.	13 Ἐπῆρε πάλιν ὁ Ἰωσὴφ τοὺς δύο υἱούς του τὸν Ἐφραΐμ ἐκ δεξιῶν του, ἐξ ἀριστερῶν δὲ τοῦ Ἰακώβ, ὡς δευτερότοκον, τὸν δὲ Μανασσῆ ἐξ ἀριστερῶν του, ἐκ δεξιῶν δὲ τοῦ Ἰακὼβ ὡς πρωτότοκον, καὶ τοὺς ἐπλησίασε πρὸς τὸν πατέρα του.	13 Ὁ Ἰωσὴφ ἐπῆρε πάλιν τοὺς δύο υἱούς του, τὸν Ἐφραίμ (ὡς δευτεροτόκον) εἰς τὰ δεξιά του, ὥστε νὰ εὑρίσκεται εἰς τὰ ἀριστερὰ τοῦ Ἰσραήλ, καὶ τὸν Μανασσῆν (ὡς πρωτότοκον) εἰς τὰ ἀριστερά του, ὥστε νὰ εὑρίσκεται εἰς τὰ δεξιὰ τοῦ Ἰσραήλ, καὶ τοὺς ἔφερε κοντὰ εἰς τὸν πατέρα του.
14 Ἐκτείνας δὲ Ἰσραὴλ τὴν χεῖρα τὴν δεξιὰν ἐπέβαλεν ἐπὶ τὴν κεφαλὴν Ἐφραΐμ, οὗτος δὲ ἦν ὁ νεώτερος, καὶ τὴν ἀριστερὰν ἐπὶ τὴν κεφαλὴν Μανασσῆ, ἐναλλὰξ τὰς χεῖρας.	14 Ἥπλωσεν ὁ Ἰακὼβ τὴν δεξιάν του χεῖρα καὶ τὴν ἔθεσαν εἰς τὴν κεφαλὴν τοῦ Ἐφραΐμ, αὐτὸς δὲ ἦτο ὁ νεώτερος, καὶ τὴν ἀριστεράν του χεῖρα εἰς τὴν κεφαλὴν τοῦ Μανασσῆ. ῎Εβαλε δηλαδὴ τὰς χεῖρας του σταυρωτά.	14 Ὁ Ἰσραὴλ ὅμως, ἂν καὶ δεν ἔβλεπε καθαρά, δὲν ἀκολούθησε τὴν σειράν, μὲ τὴν ὁποίαν ἐτακτοποίησε τοὺς υἱούς του ὁ Ἰωσήφ. Ἐπειδὴ ἐφωτίζετο ἀπὸ τὸν Θεόν, ἀφοῦ ἄπλωσε τὸ δεξί του χέρι, τὸ ἔβαλεν εἰς τὴν κεφαλὴν τοῦ Ἐφραίμ, ποὺ ἦταν ὁ νεώτερος, καὶ τὸ ἀριστερόν του χέρι τὸ ἔβαλεν εἰς τὴν κεφαλὴν τοῦ Μανασσῆ, ποὺ ἦταν ὁ πρωτότοκος· ὁ Ἰακὼβ δηλαδὴ ἔβαλε τὰ χέρια του σταυρωτὰ εἰς τὰ παιδιὰ τοῦ Ἰωσήφ.
15 Καὶ εὐλόγησεν αὐτοὺς καὶ εἶπεν· ὁ Θεός, ᾧ εὐηρέστησαν οἱ πατέρες μου ἐνώπιον αὐτοῦ, Ἁβραὰμ καὶ Ἰσαάκ, ὁ Θεὸς ὁ τρέφων με ἐκ νεότητος ἕως τῆς ἡμέρας ταύτης,	15 Εὐλόγησεν αὐτοὺς καὶ εἶπεν· <ὁ Θεός, ἐνώπιον τοῦ ὁποίου, τηρήσαντες τὸ θέλημά του, εὐηρέστησαν οἱ πατέρες μου, ὁ Ἁβραὰμ καὶ ὁ Ἰσαάκ, ὁ Θεὸς ὁ ὁποῖος μὲ διατρέφει καὶ μὲ συντηρεῖ ἀπὸ τὴν νεαράν μου ἡλικίαν μέχρι τῆς ἠμέρας αὐτῆς,	15 Καὶ εὐλόγησε τοὺς δύο υἱοὺς τοῦ Ἰωσὴφ καὶ εἶπεν: <Ὁ Θεός, ἐμπρὸς εἰς τὸν ὁποῖον οἱ πατέρες μου Ἀβραὰμ καὶ Ἰσαὰκ ἔζησαν μὲ τρόπον θεάρεστον· ὁ Θεός, ὁ ὁποῖος μὲ διατρέφει καὶ μὲ συντηρεῖ ἀπὸ τὰ νεανικά μου χρόνια μέχρι τῆς σημερινῆς ἡμέρας·
16 ὁ ἄγγελος ὁ ρυόμενός με ἐκ πάντων τῶν κακῶν εὐλογήσαι τὰ παιδία ταῦτα, καὶ ἐπικληθήσεται ἐν αὐτοῖς τὸ ὄνομά μου καὶ τὸ ὄνομα τῶν πατέρων μου Ἁβραὰμ καὶ Ἰσαάκ, καὶ πληθυνθείησαν εἰς πλῆθος πολὺ ἐπὶ τῆς γῆς.	16 ὁ ἄγγελος, ὁ ὁποῖος μὲ ἐγλύτωνε συνεχῶς ἀπὸ ὅλα τὰ δεινά, ἂς εὐλογήσῃ τὰ παιδιὰ αὐτά, καὶ ἂς φέρουν αὐτὰ τὸ ὄνομά μου καὶ τὸ ὄνομα τῶν πατέρων μου, τοῦ Ἁβραὰμ καὶ Ἰσαάκ· ἂς πληθυνθοῦν εἰς πλῆθος πολὺ ἐπὶ τῆς γῆς>.	16 ὁ Ἄγγελος, ὁ ὁποῖος μὲ ἐγλύτωσε καὶ θὰ μὲ γλυτώσῃ καὶ τώρα ἀπὸ ὅλους τοὺς κινδύνους, αὐτὸς εἴθε νὰ εὐλογήσῃ τώρα τὰ παιδιὰ αὐτά· ἂς φέρουν καὶ τὰ δύο αὐτὰ παιδιὰ τὸ ὄνομά μου καὶ τὸ ὄνομα τῶν πατέρων μου, τοῦ Ἀβραὰμ καὶ τοῦ Ἰσαάκ, καὶ ἂς αὐξηθοῦν (τὰ παιδιὰ αὐτά) εἰς μεγάλον ἀριθμὸν καὶ ἂς γίνουν πλῆθος πολὺ εἰς τὴν γῆν>.
17 Ἱδὼν δὲ Ἰωσὴφ ὅτι ἐπέβαλεν ὁ πατὴρ αὐτοῦ τὴν χεῖρα τὴν δεξιὰν αὐτοῦ ἐπὶ τὴν κεφαλὴν Ἐφραΐμ, βαρὺ αὐτῷ κατεφάνη, καὶ ἀντελάβετο Ἰωσὴφ τῆς χειρὸς τοῦ πατρὸς αὐτοῦ ἀφελεῖν αὐτὴν ἀπὸ τῆς κεφαλῆς Ἐφραΐμ ἐπὶ τὴν κεφαλὴν Μανασσῆ.	17 Ἰδὼν ὁ Ἰωσὴφ ὅτι ὁ πατέρας του ἔθεσε τὴν δεξιάν του χεῖρα εἰς τὴν κεφαλὴν τοῦ Ἐφραΐμ, τοῦ νεωτέρου υἱοῦ, ἐστενοχωρήθη πολὺ καὶ ἐδυσφόρησε. Ἔπιασε δὲ τὴν δεξιὰν χεῖρα τοῦ πατρός του, διὰ νὰ τὴν ἀπομακρύνῃ ἀπὸ τὴν κεφαλὴν τοῦ Ἐφραῒμ καὶ νὰ τὴν θέσῃ εἰς τὴν κεφαλὴν τοῦ Μανασσῆ, τοῦ πρωτοτόκου.	17 Ὁ Ἰακὼβ μὲ τὸν φωτισμὸν τοῦ Θεοῦ ἔδωκε τὴν εὐλογίαν μὲ αὐτὸν τὸν τρόπον. Ὁ Ἰωσὴφ ὅμως, ὅταν εἶδεν ὅτι ὁ πατέρας του ἔβαλε τὸ δεξί του χέρι εἰς τὴν κεφαλὴν τοῦ δευτέρου παιδιοῦ του, τοῦ Ἐφραίμ, ἐξεπλάγη καὶ ἐλυπήθη, διότι δὲν ἤθελε νὰ παραμερισθῇ ὁ πρωτότοκος υἱός του. Δι’ αὐτὸ ἔπιασε τὸ χέρι τοῦ πατέρα του, διὰ νὰ τὸ σηκώσῃ ἀπὸ τὴν κεφαλὴν τοῦ Ἐφραὶμ καὶ νὰ τὸ βάλῃ εἰς τὴν κεφαλὴν τοῦ Μανασσῆ.
18 Εἶπε δὲ Ἰωσὴφ τῷ πατρὶ αὐτοῦ· οὐχ οὕτως, πάτερ, οὗτος γὰρ ὁ πρωτότοκος· ἐπίθες τὴν δεξιάν σου ἐπὶ τὴν κεφαλὴν αὐτοῦ.	18 Εἶπε δὲ εἰς τὸν πατέρα του· <μὴ θέτῃς κατ' αὐτὸν τὸν τρόπον τὰς χεῖρας σου, πάτερ, διότι αὐτὸς εἶναι ὁ πρωτότοκος· εἰς τὴν κεφαλὴν αὐτοῦ θέσε τὴν δεξιάν σου>.	18 Εἶπε δὲ ὁ Ἰωσὴφ πρὸς τὸν πατέρα του: <Ὄχι ἔτσι, πατέρα· δὲν βάζεις καλὰ τὰ χέρια σου. Διότι αὐτός, ὁ Μανασσῆς, εἶναι ὁ πρωτότοκος· βάλε λοιπὸν τὸ δεξί σου χέρι εἰς τὴν κεφαλὴν αὐτοῦ>.
19 Καὶ οὐκ ἠθέλησεν, ἀλλὰ εἶπεν· οἶδα, τέκνον, οἶδα· καὶ οὗτος ἔσται εἰς λαόν, καὶ οὗτος ὑψωθήσεται· ἀλλὰ ὁ ἀδελφὸς αὐτοῦ ὁ νεώτερος μείζων αὐτοῦ ἔσται, καὶ τὸ σπέρμα αὐτοῦ ἔσται εἰς πλῆθον, ἐθνῶν.	19 Ὁ Ἰακὼβ ὅμως δὲν συγκατετέθη νὰ πράξῃ ὅ,τι τοῦ εἶπεν ὁ Ἰωσήφ, ἀλλὰ εἶπε· <γνωρίζω, τέκνον μου, γνωρίζω ποῖος εἶναι ὁ πρωτότοκος καὶ αὐτὸς θὰ ἀναδειχθῇ εἰς λαὸν πολύν, καὶ αὐτὸς θὰ δοξασθῇ. Ἀλλὰ ὁ ἀδελφός του ὁ νεώτερος, θὰ ἀναδειχθῇ μεγαλύτερος ἀπὸ αὐτὸν καὶ οἱ ἀπόγονοί του θὰ εἶναι πλῆθος λαῶν>.	19 Ἀλλὰ ὁ πατέρας του ἀρνήθηκε, δὲν ἠθέλησε νὰ συμμορφωθῇ πρὸς τὴν ἐπιθυμίαν τοῦ υἱοῦ του καὶ νὰ κάμῃ ὅπως τοῦ εἶπεν ὁ Ἰωσὴφ καὶ εἶπε: <Ξέρω, παιδί μου, ξέρω ποῖος εἶναι ὁ πρωτότοκος· δέν τὸ ἔκαμα τυχαῖα οὔτε ἀπὸ ἄγνοιαν. Καὶ αὐτός (ὁ Μανασσῆς) θὰ αὐξηθῇ καὶ θὰ ἀποκτήσῃ ὡς ἀπογόνους λαὸν πολύν· θὰ δοξασθῇ καὶ αὐτός. Ἀλλὰ ὁ ἀδελφός του ὁ νεώτερος (ὁ Ἐφραίμ) θὰ ἀναδειχθῇ ἀνώτερός του καὶ οἱ ἀπόγονοί του θὰ εἶναι πλῆθος πολλῶν ἐθνῶν, δηλαδὴ πολὺ περισσότεροι ἀπὸ ἐκείνους τοῦ Μανασσῆ>.
20 Καὶ εὐλόγησεν αὐτοὺς ἐν τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ λέγων· ἐν ὑμῖν εὐλογηθήσεται Ἰσραὴλ λέγοντες· ποιῆσαι σε ὁ Θεὸς ὡς Ἐφραΐμ καὶ ὡς Μανασῆ. Καὶ ἔθηκε τὸν Ἐφραΐμ ἔμπροσθεν τοῦ Μανασσῆ.	20 Ὁ Ἰακὼβ εὐλόγησεν αὐτοὺς κατὰ τὴν ἡμέραν ἐκείνην καὶ εἶπεν· <χάρις εἰς σᾶς καὶ ἀπὸ σᾶς θὰ δοξασθῇ τὸ ὄνομά μου καὶ οἱ ἄνθρωποι θὰ λέγουν· Εἴθε νὰ σὲ εὐλογῇ ὁ Θεός, ὅπως εὐλόγησε τὸν Ἐφραῒμ καὶ τὸν Μανασσῆ>. Ἔτσι δὲ ὁ Ἰακὼβ κατέστησε κατὰ τὴν εὐλογίαν τὸν Ἐφραῒμ ἀνώτερον ἀπὸ τὸν πρωτότοκον Μανασσῆ.	20 Καὶ ὁ Ἰακὼβ τοὺς εὐλόγησε κατὰ τὴν ἡμέραν ἐκείνην καὶ εἶπε: <Σεῖς οἱ δύο θὰ εὐδοκιμήσετε καὶ θὰ αὐξηθῆτε τόσον πολύ, ὥστε χάρις εἰς σᾶς θὰ δοξααθῇ καὶ τὸ ἰδικόν μου ὄνομα. Διότι εἰς τὸ μέλλον κάθε Ἰσραηλίτης, ὁ ὁποῖος θὰ θέλῃ νὰ εὐλογήσῃ κάποιον ἀγαπημένον του, θὰ τοῦ λέγῃ· <εἴθε νὰ σὲ εὐλογῇ ὁ Θεὸς ὅπως τὸν Ἐφραὶμ καὶ τὸν Μανασσῆν>. Παρ’ ὅλον ὅμως ὅτι καὶ οἱ δύο θὰ εἶναι τόσον ἐπιφανεῖς, ὥστε ὅλοι θὰ εὔχωνται νὰ φθάσουν τὴν δόξαν των, ἐν τούτοις ὁ Ἰακώβ (τὴν ὥραν τῆς εὐλογίας) ἔβαλε τὸν Ἐφραὶμ ἐμπρὸς ἀπὸ τὸν Μανασσῆν καὶ ἔτσι τὸν ἔκαμεν ἀνώτερόν του.
21 Εἶπε δὲ Ἰσραὴλ τῷ Ἰωσήφ· ἰδοὺ ἐγὼ ἀποθνήσκω, καὶ ἔσται ὁ Θεὸς μεθ' ὑμῶν καὶ ἀποστρέψει ὑμᾶς εἰς τὴν γῆν τῶν πατέρων ἡμῶν.	21 Εἶπεν ἀκόμη ὁ Ἰακὼβ εἰς τὸν Ἰωσήφ· <ἰδοὺ ὅτι ἐγὼ μετ' ὀλίγον ἀποθνήσκω. Ὁ Θεὸς θὰ εἶναι, μαζῆ σας καὶ θὰ σᾶς ἐπαναφέρῃ εἰς τὴν γῆν τῶν πατέρων σας.	21 Μετὰ τὴν εὐλογίαν ὁ Ἰσραὴλ εἶπεν εἰς τὸν Ἰωσήφ: <Νά· ἐγώ, ὅπως βλέπεις, πλησιάζω νὰ ἀποθάνω καὶ νὰ φύγω ἀπὸ κοντά σας. Ἀλλὰ θὰ εἶναι μαζί σας ὁ Θεός. Αὐτὸς θὰ σᾶς ὁδηγήσῃ καὶ πάλιν πίσω εἰς τὴν χώραν τῶν πατέρων σας, τὴν Χαναάν.
22 Ἐγὼ δὲ δίδωμί σοι Σίκιμα ἐξαίρετον ὑπὲρ τοὺς ἀδελφούς σου, ἣν ἔλαβον ἐκ χειρὸς Ἀμορραίων ἐν μαχαίρᾳ μου καὶ τόξῳ.	22 Ἐγὼ δὲ παραχωρῶ εἰς σὲ καὶ τοὺς ἀπογόνους σου ἐκλεκτὴν κληρονομίαν, ἀνωτέραν ἀπὸ τὸ μερίδιον τῶν ἄλλὼν ἀδελφῶν σου, τὴν πόλιν Συχέμ, τὴν ὁποίαν ἐγὼ ἀνακατέλαβον ἀπὸ τοὺς Ἀμορραίους μὲ τὴν μάχαιράν μου καὶ τὸ τόξον.	22 Ἐγὼ δὲ θὰ παραχωρήσω εἰς σὲ καὶ τοὺς ἀπογόνους σου τὴν πόλιν Συχέμ, τόπον (μερίδα) εὔφορον καὶ ἐκλεκτόν, ἀνώτερον ἀπὸ ἐκεῖνον τῶν ἀδελφῶν σου· τὸν τόπον αὐτὸν ἐπῆρα ἀπὸ τὰ χέρια τῶν Ἀμορραίων μὲ τὸ μαχαίρι μου καὶ τὸ πολεμικόν μου τόξον>.