Ψαλμοί : Κεφάλαιον ΟΖ'

Πρωτότυπο Κείμενο

ροσέχετε, λαός μου, τῷ νόμῳ μου, κλίνατε τὸ οὗς ὑμῶν εἰς τὰ ρήματα τοῦ στόματός μου·
2 Ἀνοίξω ἐν παραβολαῖς τὸ στόμα μου, φθέγξομαι προβλήματα ἀπ' ἀρχῆς·
3 ὅσα ἠκούσαμεν καὶ ἔγνωμεν αὐτὰ καὶ οἱ πατέρες ἡμῶν διηγήσαντο ἡμῖν,
4 οὐκ ἐκρύβη ἀπὸ τῶν τέκνων αὐτῶν εἰς γενεὰν ἑτέραν, ἀπαγγέλλοντες τὰς αἰνέσεις Κυρίου καὶ τὰς δυναστείας αὐτοῦ καὶ τὰ θαυμάσια αὐτοῦ, ἃ ἐποίησε.
5 Καὶ ἀνέστησε μαρτύριον ἐν Ἰακὼβ καὶ νόμον ἔθετο ἐν Ἰσραήλ, ὅσα ἐνετείλατο τοῖς πατράσιν ἡμῶν τοῦ γνωρίσαι αὐτὰ τοῖς υἱοῖς αὐτῶν,
6 ὅπως ἂν γνῷ γενεὰ ἑτέρα, υἱοὶ οἱ τεχθησόμενοι, καὶ ἀναστήσονται καὶ ἀπαγγελοῦσιν αὐτὰ τοῖς υἱοῖς αὐτῶν·
7 ἵνα θῶνται ἐπὶ τὸν Θεὸν τὴν ἐλπίδα αὐτῶν καὶ μὴ ἐπιλάθωνται τῶν ἔργων τοῦ Θεοῦ καὶ τὰς ἐντολὰς αὐτοῦ ἐκζητήσωσιν·
8 ἵνα μὴ γένωνται ὡς οἱ πατέρες αὐτῶν, γενεὰ σκολιὰ καὶ παραπικραίνουσα, γενεά, ἥτις οὐ κατεύθυνε τὴν καρδίαν ἑαυτῆς καὶ οὐκ ἐπιστώθη μετὰ τοῦ Θεοῦ τὸ πνεῦμα αὐτῆς.
9 Υἱοὶ Ἐφραὶμ ἐντείνοντες καὶ βάλλοντες τόξοις ἐστράφησαν ἐν ἡμέρᾳ πολέμου.
10 Οὐκ ἐφύλαξαν τὴν διαθήκην τοῦ Θεοῦ καὶ ἐν τῷ νόμῳ αὐτοῦ οὐκ ἠβουλήθησαν πορεύεσθαι.
11 Καὶ ἐπελάθοντο τῶν εὐεργεσιῶν αὐτοῦ καὶ τῶν θαυμασίων αὐτοῦ, ὧν ἔδειξεν αὐτοῖς,
12 ἐναντίον τῶν πατέρων αὐτῶν ἃ ἐποίησε θαυμάσια ἐν γῇ Αἰγύπτῳ, ἐν πεδίῳ Τάνεως.
13 Διέρρηξε θάλασσαν καὶ διήγαγεν αὐτούς, παρέστησεν ὕδατα ὡσεὶ ἀσκὸν
14 καὶ ὡδήγησεν αὐτοὺς ἐν νεφέλῃ ἡμέρας καὶ ὅλην τὴν νύκτα ἐν φωτισμῷ πυρός.
15 Διέρρηξε πέτραν ἐν ἐρήμῳ καὶ ἐπότισεν αὐτοὺς ὡς ἐν ἀβύσσῳ πολλῇ
16 Καὶ ἐξήγαγεν ὕδωρ ἐκ πέτρας καὶ κατήγαγεν ὡς ποταμοὺς ὕδατα.
17 Καὶ προσέθεντο ἔτι τοῦ ἀμαρτάνειν αὐτῷ, παρεπίκραναν τὸν ῞Υψιστον ἐν ἀνύδρῳ
18 καὶ ἐξεπείρασαν τὸν Θεὸν ἐν ταῖς καρδίαις αὐτῶν τοῦ αἰτῆσαι βρώματα ταῖς ψυχαῖς αὐτῶν
19 καὶ κατελάλησαν τοῦ Θεοῦ καὶ εἶπαν· μὴ δυνήσεται ὁ Θεὸς ἐτοιμάσαι τράπεζαν ἐν ἐρήμῳ;
20 Ἐπεὶ ἐπάταξε πέτραν καὶ ἐρρύησαν ὕδατα καὶ χείμαρροι κατεκλύσθησαν, μὴ καὶ ἄρτον δύναται δοῦναι ἐτοιμάσαι τράπεζαν τῷ λαῷ αὐτοῦ;
21 Διὰ τοῦτο ἤκουσε Κύριος καὶ ἀνεβάλετο, καὶ πῦρ ἀνήφθη ἐν Ἰακώβ, καὶ ὀργὴ ἀνέβη ἐπὶ τὸν Ἰσραήλ,
22 ὅτι οὐκ ἐπίστευσαν ἐν τῷ Θεῷ οὐδὲ ἤλπισαν ἐπὶ τὸ σωτήριον αὐτοῦ.
23 Καὶ ἐνετείλατο νεφέλαις ὑπεράνωθεν καὶ θύρας οὐρανοῦ ἀνέῳξε
24 καὶ ἔβρεξεν αὐτοῖς μάννα φαγεῖν καὶ ἄρτον οὐρανοῦ ἔδωκεν αὐτοῖς·
25 ἄρτον ἀγγέλων ἔφαγεν ἄνθρωπος, ἐπισιτισμὸν ἀπέστειλεν αὐτοῖς εἰς πλησμονήν.
26 Ἀπῇρε Νότον ἐξ οὐρανοῦ καὶ ἐπήγαγεν ἐν τῇ δυνάμει αὐτοῦ Λίβα
27 καὶ ἔβρεξεν ἐπ' αὐτοὺς ὡσεὶ χοῦν σάρκας καὶ ὡσεὶ ἄμμον θαλασσῶν πετεινὸ πτερωτά,
28 καὶ ἐπέπεσον ἐν μέσῳ τῆς παρεμβολῆς αὐτῶν κύκλῳ τῶν σκηνωμάτων αὐτῶν,
29 καὶ ἔφαγον καὶ ἐνεπλήσθησαν σφόδρα, καὶ τὴν ἐπιθυμίαν αὐτῶν ἤνεγκεν αὐτοῖς,
30 οὐκ ἐστερήθησαν ἀπὸ τῆς ἐπιθυμίας αὐτῶν. Ἔτι τῆς βρώσεως οὔσης ἐν τῷ στόματι αὐτῶν,
31 καὶ ὀργῇ τοῦ Θεοῦ ἀνέβη ἐπ' αὐτοὺς καὶ ἀπέκτεινεν ἐν τοῖς πλείοσιν αὐτῶν, καὶ τοὺς ἐκλεκτοὺς τοῦ Ἰσραὴλ συνεπόδισεν.
32 Ἐν πᾶσι τούτοις ἥμαρτον ἔτι καὶ οὐκ ἐπίστευσαν ἐν τοῖς θαυμασίοις αὐτοῦ,
33 καὶ ἐξέλιπον ἐν ματαιότητι αἱ ἡμέραι αὐτῶν καὶ τὰ ἔτη αὐτῶν μετὰ σπουδῆς.
34 Ὅταν ἀπέκτεινεν αὐτούς, τότε ἐξεζήτουν αὐτὸν καὶ ἐπέστρεφον καὶ ὤρθριζον πρὸς τὸν Θεὸν
35 καὶ ἐμνήσθησαν ὅτι ὁ Θεὸς βοηθὸς αὐτῶν ἐστι καὶ ὁ Θεὸς ὁ Ὕψιστος λυτρωτὴς αὐτῶν ἐστι.
36 Καὶ ἠγάπησαν αὐτὸν ἐν τῷ στόματι αὐτῶν καὶ τῇ γλώσσῃ αὐτῶν ἐψεύσαντο αὐτῷ,
37 ἡ δὲ καρδίᾳ αὐτῶν οὐκ εὐθεῖα μετ' αὐτοῦ, οὐδὲ ἐπιστώθησαν ἐν τῇ διαθήκῃ αὐτοῦ.
38 Αὐτὸς δὲ ἐστιν οἰκτίρμων καὶ ἰλάσκεται ταῖς ἁμαρτίαις αὐτῶν καὶ οὐ διαφθερεῖ καὶ πληθυνεῖ τοῦ ἀποστρέψαι τὸν θυμὸν αὐτοῦ καὶ οὐχὶ ἐκκαύσει πᾶσαν τὴν ὀργὴν αὐτοῦ.
39 Καὶ ἐμνήσθη ὅτι σὰρξ εἰσι, πνεῦμα πορευόμενον καὶ οὐκ ἐπιστρέφον.
40 Ποσάκις παρεπίκραναν αὐτὸν ἐν τῇ ἐρήμῳ, παρώργισαν αὐτὸν ἐν γῇ ἀνύδρῳ;
41 Καὶ ἐπέστρεψαν καὶ ἐπείρασαν τὸν Θεὸν καὶ τὸν ἅγιον τοῦ Ἰσραήλ παρώξυναν.
42 Κοὶ οὐκ ἐμνήσθησαν τῆς χειρὸς αὐτοῦ, ἡμέρας, ἧς ἐλυτρώσατο αὐτοὺς ἐκ χειρὸς θλίβοντος,
43 ὡς ἔθετο ἐν Αἰγύπτῳ τὰ σημεῖα αὐτοῦ καὶ τὰ τέρατα αὐτοῦ ἐν πεδίῳ Τάνεως,
44 καὶ μετέστρεψεν εἰς αἷμα τοὺς ποταμοὺς αὐτῶν καὶ τὰ ὀμβρήματα αὐτῶν, ὅπως μὴ πίωσιν·
45 ἐξαπέστειλεν εἰς αὐτοὺς κυνόμυιαν, καὶ κατέφαγεν αὐτούς, καὶ βάτραχον, καὶ διέφθειρεν αὐτούς·
46 καὶ ἔδωκε τὴ ἐρυσίβῃ τους καρποὺς αὐτῶν καὶ τοὺς πόνους αὐτῶν τὴ ἀκρίδι·
47 ἀπέκτεινεν ἐν χαλάζῃ τὴν ἄμπελον αὐτῶν καὶ τὰς συκαμίνους αὐτῶν ἐν τῇ πάχνῃ·
48 καὶ παρέδωκεν εἰς χάλαζαν τὰ κτήνη αὐτῶν καὶ τὴν ὕπαρξιν αὐτῶν τῷ πυρί·
49 ἐξαπέστειλεν εἰς αὐτοὺς ὀργὴν θυμοῦ αὐτοῦ, θυμὸν καὶ ὀργὴν καὶ θλῖψιν ἀποστολὴν δι' ἀγγέλων πονηρῶν.
50 Ὡδοποίησε τρίβον τῇ ὀργῇ αὐτοῦ καὶ οὐκ ἐφείσατο ἀπὸ θανάτου τῶν ψυχῶν αὐτῶν καὶ τὰ κτήνη αὐτῶν εἰς θάνατον συνέκλεισε
51 καὶ ἐπάταξε πᾶν πρωτότοκον ἐν γῇ Αἰγύπτῳ, ἀπαρχὴν παντὸς πόνου αὐτῶν ἐν τοῖς σκηνώμασι Χάμ,
52 καὶ ἀπῇρεν ὡς πρόβατα τὸν λαὸν αὐτοῦ καὶ ἀνήγαγεν αὐτοὺς ὡσεὶ ποίμνιον ἐν ἐρήμῳ
53 καὶ ὡδήγησεν αὐτοὺς ἐπ' ἐλπίδι, καὶ οὐκ ἐδειλίασαν, καὶ τοὺς ἐχθροὺς αὐτῶν ἐκάλυψε θάλασσα.
54 Καὶ εἰσήγαγεν αὐτοὺς εἰς ὄρος ἁγιάσματος αὐτοῦ, ὄρος τοῦτο, ὃ ἐκτήσατο ἡ δεξιὰ αὐτοῦ,
55 καὶ ἐξέβαλεν ἀπὸ προσώπου αὐτῶν ἔθνη καὶ ἐκληροδότησεν αὐτοὺς ἐν σχοινίῳ κληροδοσίας καὶ κατεσκήνωσεν ἐν τοῖς σκηνώμασιν αὐτῶν τὰς φυλὰς τοῦ Ἰσραήλ.
56 Καὶ ἐπείρασαν καὶ παρεπίκραναν τὸν Θεὸν τὸν Ὕψιστον καὶ τὰ μαρτύρια αὐτοῦ οὐκ ἐφυλάξαντο
57 καὶ ἀπέστρεψαν καὶ ἠθέτησαν, καθὼς καὶ οἱ πατέρες αὐτῶν, μετεστράφησαν εἰς τόξον στρεβλὸν
58 καὶ παρώργισαν αὐτὸν ἐν τοῖς βουνοῖς αὐτῶν, καὶ ἐν τοῖς γλυπτοῖς αὐτῶν παρεζήλωσαν αὐτόν.
59 Ἤκουσεν ὁ Θεὸς καὶ ὑπερεῖδε καὶ ἐξουδένωσε σφόδρα τὸν Ἰσραήλ.
60 Καὶ ἀπώσατο τὴν σκηνὴν Σηλώμ, σκήνωμα, ὃ κατεσκήνωσεν ἐν ἀνθρώποις.
61 Καὶ παρέδωκεν εἰς αἰχμαλωσίαν τὴν ἰσχύν αὐτῶν καὶ τὴν καλλονὴν αὐτῶν εἰς χεῖρα ἐχθρῶν
62 καὶ συνέκλεισεν ἐν ρομφαίᾳ τὸν λαὸν αὐτοῦ καὶ τὴν κληρονομίαν αὐτοῦ ὑπερεῖδε.
63 Τοὺς νεανίσκους αὐτῶν κατέφαγε πῦρ, καὶ αἱ παρθένοι αὐτῶν οὐκ ἐπενθήθησαν·
64 οἱ ἱερεῖς αὐτῶν ἐν ρομφαίᾳ ἔπεσον, καὶ αἱ χῆραι αὐτῶν οὐ κλαυθήσονται.
65 Καὶ ἐξηγέρθη ὡς ὁ ὑπνῶν Κύριος, ὡς δυνατὸς κεκραιπαληκὼς ἐξ οἴνου,
66 καὶ ἐπάταξε τοὺς ἐχθροὺς αὐτοῦ εἰς τὰ ὀπίσω, ὄνειδος αἰώνιον ἔδωκεν αὐτοῖς.
67 Καὶ ἀπώσατο τὸ σκήνωμα Ἰωσὴφ καὶ τὴν φυλὴν Ἐφραὶμ οὐκ ἐξελέξατο·
68 καὶ ἐξελέξατο τὴν φυλὴν Ἰούδα, τὸ ὄρος τὸ Σιών, ὃ ἠγάπησε,
69 καὶ ᾠκοδόμησεν ὡς μονοκέρωτος τὸ ἁγίασμα αὐτοῦ, ἐν τῇ γῇ ἐθεμελίωσεν αὐτὴν εἰς τὸν αἰῶνα.
70 Καὶ ἐξελέξατο Δαυὶδ τὸν δοῦλον αὐτοῦ καὶ ἀνέλαβεν αὐτὸν ἐκ τῶν ποιμνίων τῶν προβάτων,
71 ἐξόπισθεν τῶν λοχευομένων ἔλαβεν αὐτὸν ποιμαίνειν Ἰακὼβ τὸν δοῦλον αὐτοῦ καὶ Ἰσραὴλ τὴν κληρονομίαν αὐτοῦ
72 καὶ ἐποίμανεν αὐτοὺς ἐν τῇ ἀκακίᾳ τῆς καρδίας αὐτοῦ, καὶ ἐν τῇ συνέσει τῶν χειρῶν αὐτοῦ ὡδήγησεν αὐτούς.

Ἑρμηνεία Ἰωάννου Κολιτσάρα

νθρωποι τοῦ ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ μου, προσέχετε εἰς τὴν διδασκαλίαν μου, κλίνατε πρὸς ἐμὲ τὰ αὐτιά σας καὶ ἀκούσατε μὲ προσοχὴν τὰ λόγια τοῦ στόματός μου.
2 Θὰ ἀρχίσω μὲ διδακτικὰς παραβολικὰς ἱστορίας, γεμάτας ἱερὰ διδάγματα. Θὰ σᾶς διηγηθῶ ἀρχαία γεγονότα μὲ βαθύτατα νοήματα.
3 Αὐτὰ εἶναι ἀπὸ ὅσα ἠκούσαμεν καὶ ἐμάθαμεν καλά, αὐτὰ ποὺ οἱ πατέρες μας ἔχουν διηγηθῆ εἰς ἡμᾶς.
4 Δὲν ἀπεκρύβησαν τὰ μεγάλα αὐτὰ γεγονότα ἀπὸ τὰ τέκνα τῶν προγόνων μας, ἀλλὰ μετεδόθησαν πιστὰ ἀπὸ γενεᾶς εἰς γενεάν. Μὲ αὐτὰ ἐξιστοροῦνται αἱ πανένδοξοι πράξεις τοῦ Κυρίου καὶ τὰ ἔργα τῆς καταπληκτικῆς δυνάμεως του· τὰ θαυμαστά του αὐτὰ ἔργα, τὰ ὁποῖα ἔκαμε πρὸς χάριν τοῦ ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ.
5 Ἀνήγειρε καὶ ἔστησεν ὁλοφάνερην τὴν μαρτυρίαν του μεταξὺ τῶν ἀπογόνων τοῦ Ἰακώβ, ἔθεσε Νόμον εἰς τοὺς Ἰσραηλίτας καὶ τοὺς διέταξεν ὅσα ἐκεῖνος εἶχε νομοθετήσει εἰς τοὺς προγόνους μας νὰ τὰ καταστήσουν αὐτοὶ γνωστὰ εἰς τὰ τέκνα των.
6 Διὰ νὰ τὰ μάθῃ ἡ μεταγενεστέρα γενεά, αὐτοὶ οἱ ὁποῖοι θὰ ἐγεννῶντο βραδύτερον. Καὶ αὐτοί, ὅταν θὰ ἀνδρωθοῦν, νὰ τὰ ἀναγγείλουν εἰς τὰ παιδιά των καὶ ἐν συνεχείᾳ νὰ μεταδίδωνται αὐτὰ ἀπὸ γενεᾶς εἰς γενεάν.
7 Τοῦτο δέ, διὰ νὰ ἀποθέτουν οἱ ἀκούοντες τὴν ἐλπίδα των εἰς τὸν Θεὸν καὶ νὰ μὴ λησμονήσουν τὰ θαυμαστὰ αὐτὰ ἔργα τοῦ Θεοῦ, ἀλλὰ μὲ πόθον νὰ ζητοῦν πάντοτε νὰ μανθάνουν καὶ νὰ πράττουν τὰς ἐντολάς του,
8 ὥστε νὰ μὴ γίνουν οἱ μεταγενέστεροι, ὅπως ἦσαν οἱ πατέρες των, γενεὰ δηλαδὴ διεστραμμένη, ἡ ὁποῖα ἐλυποῦσε τὸν Κύριον, γενεὰ ἡ ὁποία δὲν ἐφύλαξεν εὐθείαν τὴν καρδίαν της ἀπέναντι τοῦ Θεοῦ, καὶ δὲν παρέμεινε πιστὸν τὸ πνεῦμα της εἰς τὸν Θεόν.
9 Οἱ ἄνδρες τῆς φυλῆς Ἐφραίμ, ἂν καὶ ἦσαν ἰσχυροὶ νὰ τεντώνουν τὰ τόξα καὶ νὰ ρίπτουν μὲ ἐπιτυχίαν τὰ βέλη των, ἔστρεψαν ἐν τούτοις τὰ νῶτα των ἐν καιρῷ πολέμου καὶ ἐτράπησαν εἰς φυγήν.
10 Τοῦτο δέ, διότι δὲν ἐφύλαξαν τὴν ἐντολὴν τοῦ Θεοῦ καὶ δὲν ἠθέλησαν νὰ ζήσουν σύμφωνα μὲ τὸν νόμον αὐτοῦ.
11 Αὐτοὶ ἐλησμόνησαν τὰς εὐεργεσίας τοῦ Θεοῦ καὶ τὰ θαυμαστὰ ἔργα, τὰ ὁποῖα ὁλοφάνερα εἶχε δείξει πρὸς αὐτοὺς ὁ Κύριος.
12 Τὰ θαυμαστὰ ἔργα, τὰ ὁποῖα ἔκαμεν ἐνώπιον τῶν προγόνων των, εἰς τὴν Αἴγυπτον, εἰς τὴν πεδιάδα Τάνεως.
13 Διέρρηξε τὴν Ἐρυθρὰν Θάλασσαν εἰς δύο, ἔστησεν ὄρθια τὰ ὕδατα αὐτῆς, ὡς ἐὰν ἦταν κλεισμένα εἰς ἀσκούς, καὶ διὰ μέσου αὐτῆς ὡδήγησεν ἀσφαλεῖς τοὺς Ἰσραηλίτας.
14 Τὴν ἡμέραν τοὺς ὡδήγησε διὰ τῆς νεφέλης, καθ' ὅλην δὲ τὴν νύκτα μὲ τὸ φῶς τοῦ πυρίνου στύλου.
15 Διέρρηξε βράχον εἰς ἔρημον καὶ ἄνυδρον τόπον καὶ τοὺς ἐπότιζεν ἀπὸ πηγήν, ποὺ ἀνέβλυζεν ἄφθονα ὕδατα ὠσὰν μεγάλης θαλάσσης.
16 Αὐτὸς ἔκαμε νὰ ἀναβλύσουν πλούσια νερὰ ἀπὸ τὸν βράχον καὶ κατέβασε ποτάμια ὑδάτων ἀπὸ αὐτόν.
17 Ἐν τούτοις ὅμως οἱ Ἰσραηλῖται προσέθεσαν πάλιν νέας ἁμαρτίας καὶ ἐπίκραναν τὸν Ὕψιστον εἰς περιοχήν, ὅπου δὲν ὑπῆρχεν ὕδωρ.
18 Ἠθέλησαν νὰ θέσουν εἰς δοκιμασίαν τὸν Θεὸν καὶ τὸν ἐλύπησαν μὲ τὰς ἁμαρτωλὰς καὶ λαιμάργους ἐπιθυμίας τῶν καρδιῶν των, διότι ἐζήτησαν φαγητὰ κατὰ τὰς ἐπιθυμίας τῆς καρδίας των.
19 Ὠλιγοπίστησαν, κατεφέρθησαν κατὰ τοῦ Θεοῦ καὶ εἶπαν· Μήπως τάχα δύναται νὰ ἐτοιμάσῃ ὁ Θεὸς τράπεζαν μὲ φαγητὰ εἰς τὴν ἔρημον;
20 Ἐπειδή, τάχα, ἐκτύπησε τὸν βράχον καὶ ἀνέβλυσαν ὕδατα καὶ χείμαρροι πολλοί, καὶ κατέκλυσαν τὴν περιοχήν, μήπως δύναται νὰ μᾶς δώσῃ καὶ ἄρτον ἢ νὰ ἐτοιμάσῃ τράπεζαν μὲ φαγητὰ διὰ τὸν λαόν του;
21 Διὰ τὰς ἀναιδεῖς καὶ ἀσεβεῖς αὐτὰς κατηγορίας, τὰς ὁποίας ἤκουσεν ὁ Κύριος, ἀνέβαλε τὴν εἴσοδόν των εἰς τὴν γῆν τῆς Ἐπαγγελίας. Καταστρεπτικὸν πῦρ ἤναψε τότε ἀνάμεσα εἰς τοὺς ἀπογόνους τοῦ Ἰακὼβ καὶ ἡ ὀργὴ τοῦ Κυρίου ἐξέσπασεν ἐπάνω   εἰς τοὺς Ἰσραηλίτας.
22 Διότι δὲν ἐπίστευσαν εἰς τὸν Θεόν, οὔτε ἤλπισαν εἰς τὴν σωτηρίαν των, τὴν ὁποίαν αὐτὸς θὰ τοὺς ἔδιδε.
23 Ἐν τούτοις ὁ Θεὸς ἐμακροθύμησεν, ἔδωσεν ἐντολὴν εἰς τὰ ὑπεράνω τῆς γῆς σύννεφα, ἤνοιξε τὰς θύρας του οὐρανοῦ
24 καὶ ἔβρεξε πρὸς χάριν αὐτῶν μάννα, διὰ νὰ φάγουν. ῎Εδωσεν εἰς αὐτοὺς ἄρτον οὐρανοκατέβατον.
25 Ἔτσι δὲ ὁ ἄνθρωπος ἔφαγεν ἄρτον ἔτοιμασμένον ἀπὸ τοὺς ἀγγέλους. Πλουσίαν διατροφὴν ἔστειλεν ὁ Κύριος πρὸς αὐτούς.
26 Ἐσήκωσεν ἀπὸ τὸν οὐρανὸν νότιον ἄνεμον, ἐν τῇ παντοδυναμίᾳ του ἔφερεν πρὸς αὐτοὺς λίβαν
27 καὶ ἔβρεξεν ἐπάνω τους, ὠσὰν πυκνότατον σύννεφον ἀπὸ σκόνιν, ὀρτύκια ὠσὰν τὴν ἄμμον τῆς θαλάσσης κατὰ τὸ πλῆθος, πτηνὰ πτερωτά.
28 Αὐτὰ ἔπεσαν εἰς τὸ μέσον τοῦ στρατοπέδου τῶν Ἰσραηλιτῶν, ὁλόγυρα ἀπὸ τὰς σκηνάς των.
29 Ἐκεῖνοι ἔφαγαν, παραέφαγαν καὶ ἐχόρτασαν πολύ, διότι ὁ Κύριος ἰκανοποίησε μὲ τὸ παραπάνω τὰς ἐπιθυμίας των.
30 Τίποτε δὲν ἐστερήθησαν, ἀπὸ ὅσα εἶχαν ἐπιθυμήσει. Ἀλλα ἐνῶ ἡ τροφὴ ἦτο ἀκόμη εἰς τὸ στόμα των,
31 ἡ ὀργὴ τοῦ Θεοῦ ἐξέσπασε, διὰ τὴν ἀχαριστίαν των, ἐναντίον αὐτῶν καὶ ἐθανάτωσε πάρα πολλοὺς ἀπὸ αὐτούς. Καὶ αὐτοὺς ἀκόμη τοὺς ἐπισήμους ἄνδρας τῶν Ἰσραηλιτῶν τοὺς ἔρριψε κάτω νεκρούς.
32 Παρ' ὅλας ὅμως τὰς εὐεργεσίας καὶ τὰς τιμωρίας αὐτὰς τοῦ Θεοῦ, ἐξακολουθοῦσαν ἀκόμη οἱ Ἰσραηλῖται νὰ ἀμαρτάνουν, καὶ δὲν ἐπίστευσαν εἰς αὐτόν, μολονότι ἔβλεπαν τὰ θαυμάσια ἔργα του.
33 Ἐπέρασαν ματαίως καὶ ἀσκόπως τὰς ἡμέρας των. Πολὺ γρήγορα ἔφυγαν, χωρὶς κανένα καρπὸν ἀρετῆς, τὰ ἔτη τῆς ζωῆς των.
34 Ὅταν ὁ Κύριος τοὺς παρέδιδεν εἰς θάνατον, πρὸς τιμωρίαν καὶ παιδαγωγίαν, τότε ἐζητοῦσαν αὐτὸν μὲ ζῆλον, ἐπέστρεφαν εἰς αὐτὸν καὶ ἀπὸ τὸν βαθὺν ὄρθρον κατέφευγαν πρὸς αὐτὸν διὰ τῆς προσευχῆς.
35 Τότε ἐνεθυμοῦντο, ὅτι ὁ Θεὸς εἶναι ὁ παντοδύναμος βοηθός των, ὅτι ὁ Θεὸς ὁ Ὕψιστος εἶναι ὁ ἐλευθερωτὴς καὶ σωτήρ των.
36 Ἀλλὰ τὸν ἠγάπησαν ἐπιφανειακῶς, μόνον μὲ τὸ στόμα των, ἐνῶ μὲ τὰ λόγια των καὶ μὲ τὴν ἄλλην συμπεριφοράν των ἐψεύσθησαν ἀπεναντί του, ἐφέρθησαν ἀνειλικρινῶς.
37 Διότι ἡ καρδία των δὲν ἦτο εὐθεία ἀπέναντι τοῦ Θεοῦ καὶ δὲν ἐφάνησαν πιστοὶ εἰς τὰς ὑποχρεώσεις, ποὺ ἀνέλαβαν διὰ τῆς Διαθήκης ἀπέναντι τοῦ Θεοῦ.
38 Ὁ Θεὸς ὅμως εἶναι ἐλεήμων καὶ ἔδειχνε τὸ ἔλεός του εἰς τὰς ἁμαρτίας αὐτῶν. Δὲν ἠθέλησε νὰ τοὺς καταστρέψῃ. Εἰς πολυαρίθμους περιστάσεις ἀνέστειλε καὶ ἀπεμάκρυνε τὸν θυμόν του· δὲν ἀφῆκε νὰ ἀνάψῃ καὶ νὰ ἐκσπάσῃ ὅλη ἡ ὀργή του ἐναντίον των.
39 Εἶχεν ὑπ' ὄψιν του ὁ Κύριος, ὅτι αὐτοὶ οἱ ἁμαρτάνοντες ἦσαν ἀδύνατες σάρκες, πνοὴ ἀνέμου περαστική, ἡ ὁποία δὲν ἐπιστρέφει πάλιν.
40 Πόσες καὶ πόσες φορὲς τὸν ἐπίκραναν πολὺ εἰς τὴν ἔρημον, τὸν ἐξώργισαν εἰς τόπον ἄνυδρον!
41 Καὶ εἰς ἄλλας περιπτώσεις ἐστράφησαν, διὰ νὰ ἀπομακρυνθοῦν ἀπὸ αὐτόν. Ἔθεσαν ὑπὸ δοκιμασίαν καὶ πειρασμὸν τὸν Θεόν των· ἐξώργισαν τὸν ἅγιον αὐτὸν Κύριον τοῦ ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ.
42 Δὲν ἐνεθυμήθησαν τὴν παντοδύναμον καὶ στοργικὴν δι' αὐτοὺς δεξιάν του, μὲ τὴν ὁποίαν κατὰ τὴν ἱστορικὴν ἐκείνην ἡμέραν τοὺς ἐγλύτωσεν ἀπὸ τὰ χέρια τοῦ καταθλίβοντος αὐτοὺς Φαραώ.
43 Ἐλησμόνησαν, πὼς ὁ Θεὸς εἰς τὴν Αἴγυπτον ἔδειξε τὰ καταπληκτικὰ σημεῖα, ποὺ ἐμαρτυροῦσαν τὴν παντοδυναμίαν του, τὰ τεράστια πρωτοφανῆ ἔργα ποὺ εἶχε κάμει εἰς τὴν πεδιάδα Τάνεως καὶ τὰ ὁποῖα ἐγέμισαν φόβον καὶ τρόμον τοὺς Αἰγυπτίους.
44 Ἐλησμόνησαν, ὅτι ὁ Κύριος μετέβαλε τὸ ὕδωρ τῶν ποταμῶν εἰς αἷμα, ὅπως ἐπίσης καὶ τὰ βρόχινα νερὰ τῶν δεξαμενῶν των διὰ νὰ μὴ ἠμποροῦν νὰ πίουν οἱ Αἰγύπτιοι.
45 Ὁ Κύριος ἐξαπέστειλεν ἐπίσης ἐναντίον τῶν Αἰγυπτίων κυνόμυιαν, ἡ ὁποῖα τοὺς κατέφαγε, καὶ βατράχους οἱ ὁποῖοι μετέδωσαν εἰς αὐτοὺς φθοροποιοὺς καὶ μολυσματικὰς ἀσθενείας.
46 Παρέδωκεν εἰς τὴν σκωρίασιν τοὺς καρποὺς τῶν ἀγρῶν των, καὶ τοὺς κόπους τῶν καλλιεργημένων ἀγρῶν των εἰς τὰς ἀκρίδας.
47 Κατέστρεψε τὰ ἀμπέλια των μὲ χάλαζαν καὶ τὰς συκομορέας των μὲ παγωνιά.
48 Παρέδωκεν εἰς καταστρεπτικὴν θανατηφόρον χάλαζαν τὰ ζῶα των καὶ τὴν ὑπόλοιπον περιουσίαν των παρέδωσεν εἰς τὸ πῦρ τῶν κεραυνῶν του.
49 Ἐξαπέλυσεν ἐναντίον των τὴν τιμωρὸν ὀργὴν τῆς ἀγανακτήσεώς του, θυμὸν καὶ ὀργὴν καὶ θλῖψιν, δεινὰ φοβερά, τὰ ὁποῖα ἔστειλε μὲ ἐξολοθρευτὰς ἀγγέλους.
50 Ἀφῆκε νὰ ἐκδηλωθῇ ἀσυγκράτητος ἡ ὀργή του, δὲν ἐλυπήθη τὴν ζωήν των καὶ δὲν ἐπροφύλαξεν αὐτοὺς ἀπὸ τὸν θάνατον καὶ αὐτὰ ἀκόμη τὰ κατοικίδια ζῶα των τὰ συνέκλεισεν μέσα εἰς τὰς παγίδας τοῦ θανάτου καὶ τῆς καταστροφῆς.
51 Ἐκτύπησε μὲ θάνατον ὅλα τὰ πρωτότοκα τῆς γῆς Αἰγύπτου· αὐτὰ ποὺ ἀποτελοῦν τὴν ἀπαρχὴν τῶν πόνων τῆς τεκνοποιΐας εἰς τοὺς οἴκους τῶν Αἰγυπτίων, τῶν ἀπογόνων αὐτῶν τοῦ Χάμ.
52 Ἀνέλαβε δὲ ὁ Κύριος ὡς στοργικὸς ποιμὴν τὸν ἰσραηλιτικὸν λαόν, ὠσὰν πρόβατά του, καὶ τὰ ὡδήγησεν ὡς ἰδικόν του ποίμνιον διὰ μέσου τῆς ἐρήμου.
53 Αὐτὸς τοὺς ὡδήγησε, τοὺς ἐνέπνευσεν ἐλπίδα καὶ θάρρος, ὥστε ἐκεῖνοι δὲν ἐδειλίασαν κατὰ τὴν διάβασιν τῆς Ἐρυθρᾶς Θαλάσσης. Τοὺς δὲ ἐχθρούς των τοὺς ἐσκέπασε καὶ τοὺς ἔπνιξεν ἡ θάλασσα.
54 Τοὺς εἰσήγαγε κατόπιν εἰς τὴν γῆν τῆς Ἐπαγγελίας, εἰς τὴν ὁποίαν ὑψώνεται τὸ ὄρος Σιὼν τὸ ἅγιον, πρὸς λατρείαν αὐτοῦ, τὸ ὄρος αὐτὸ τὸ ὁποῖον κατέκτησεν ἡ παντοδύναμος δεξιά του.
55 Ἔδιωξε ἐμπρὸς ἀπὸ αὐτοὺς τὰ εἰδωλολατρικὰ ἔθνη καὶ ἐμοίρασε τὴν χώραν ἐκείνων εἰς αὐτοὺς μὲ σχοινὶ καταμετρήσεως· καὶ ἐκεῖ ὅπου προηγουμένως κατοικοῦσαν οἱ λαοὶ ἐκεῖνοι, ἐγκατέστησε τὰς φυλὰς τοῦ Ἰσραήλ.
56 Αὐτοὶ ὅμως ἔθεσαν ὑπὸ δοκιμασίαν τὸν Θεόν, παρεπίκραναν καὶ ἐξώργισαν τὸν Ὕψιστον, καὶ τὰς ἐντολὰς αὐτοῦ δὲν ἐτήρησαν.
57 Ἀπεμακρύνθησαν ἀπὸ αὐτόν, ἠρνήθησαν καὶ παρέβησαν τὰς ἐντολάς του, ὅπως καὶ οἱ πρόγονοί των, καὶ ἔγιναν ὠσὰν τὸ στρεβλὸν τόξον, ποὺ δὲν ρίπτει μὲ εὐθυβολίαν.
58 Τὸν ἐξώργισαν μὲ τὴν εἰδωλολατρείαν των ἐπάνω εἰς τὰ ὄρη. Προεκάλεσαν τὴν ζηλοτυπίαν του μὲ τὰ γλυπτὰ εἴδωλα, ποὺ ἐλάτρευαν ἐκεῖ.
59 Ὁ Κύριος ἤκουσε τὰς εἰδωλολατρικὰς αὐτῶν προσευχάς, ἀπέστρεψεν ἀπὸ αὐτοὺς τὸ βλέμμα του, διὰ νὰ μὴ τοὺς βλέπῃ, καὶ παρέδωσεν εἰς ἐξουθένωσαν καὶ καταφρόνησιν μεγάλην τὸν ἰσραηλιτικὸν λαόν.
60 Ἀπώθησε καὶ ἐστέρησε τὴν πόλιν Σηλὼμ ἀπὸ τὴν προστασίαν του, τὴν ὁποίαν πόλιν ὁ ἴδιος εἶχεν ἐκλέξει, διὰ νὰ ἐγκατασταθῇ μεταξὺ τῶν ἀνθρώπων ἡ Σκηνὴ τοῦ Μαρτυρίου του.
61 Παρέδωσεν εἰς τὰ χέρια τῶν ἐχθρῶν των, εἰς τοὺς Φιλισταίους, τὴν δύναμίν των, ὅπως ἐπίσης καὶ τὸ λαμπρόν των στόλισμα, δηλαδὴ τὴν Κιβωτὸν τοῦ Μαρτυρίου.
62 Ἀφῆκε νὰ περικυκλωθῇ ὁ λαός του ἀπὸ ἐχθρούς, οἱ ὁποῖοι ἐκρατοῦσαν γυμνὴν τὴν ρομφαίαν, καὶ ἐγύρισεν ἀλλοῦ τὸ βλέμμα του, ὅταν αὐτοί, ἡ περίφημος κληρονομία του, ἐσφάζοντο.
63 Τοὺς νεαροὺς υἱούς των κατέφαγε τὸ πῦρ τοῦ πολέμου, τὰς θυγατέρας δὲ παρθένους των, ὅταν ὡδηγοῦντο εἰς αἰχμαλωσίαν καὶ ἐξευτελισμὸν, δὲν εὑρέθη κανεὶς νὰ τὰς πενθήση.
64 Οἱ ἱερεῖς των ἔπεσαν ἐν στόματι ρομφαίας, καὶ τὰς χήρας τῶν σφαγιασθέντων ἀνδρῶν δὲν εὑρέθη κανεὶς νὰ τὰς παρηγορήσῃ καὶ νὰ κλαύσῃ μαζῆ των.
65 Ἀλλὰ ὁ μακρόθυμος Κύριος ἠγέρθη ἀπὸ τὴν φαινομενικὴν ἀπραξίαν του, ὅπως ἐγείρεται ὁ ἐξυπνῶν ἀπὸ τὸν ὕπνον του, ὅπως ὁ γίγας ποὺ συνέρχεται ἀπὸ τὴν μέθην του.
66 Καὶ ἐκτύπησε τοὺς ἐχθρούς του, τοὺς ἔτρεψε πανικόβλητους εἰς φυγὴν καὶ ἔδωκεν εἰς αὐτοὺς αἰωνίαν καταισχύνην μὲ τὴν ταπεινωτικὴν ἤτταν των.
67 Ἀλλὰ καὶ ἀπεμάκρυνεν ἀπὸ τὴν προστασίαν του τοὺς ἀπογόνους τοῦ Ἰωσήφ, ἔπαυσε νὰ ἔχῃ ὡς ἐκλεκτὴν ἡγεμονεύουσαν φυλὴν τοὺς Ἐφραιμίτας.
68 Ἀλλὰ ἐξέλεξεν ὡς ἄρχουσαν φυλὴν τὴν φυλὴν τοῦ Ἰούδα καὶ ὡς τόπον ἱερόν του τὸ ὄρος Σιών, τὸ ὁποῖον ἰδιαιτέρως ἠγάπησεν.
69 Ἐκεῖ ηὐδόκησεν ὁ Κύριος καὶ οἰκοδομήθη τὸ θυσιαστήριόν του, ἰσχυρότατον ὅπως ὁ μονόκερως. Εἰς τὴν γῆν τῆς Παλαιστίνης ἐστερέωσεν αἰωνίαν τὴν φυλὴν τοῦ Ἰούδα.
70 Ὁ Κύριος ἐξέλεξεν ὡς βασιλέα τὸν δοῦλον του Δαυὶδ καὶ τὸν ἐπῆρεν ἀπὸ τὰ κοπάδια τῶν προβάτων.
71 Τὸν ἐπῆρεν ἀπὸ ἐκεῖ, ποὺ ἀκολουθοῦσε τὰ ἐτοιμόγεννα πρόβατα, καὶ τὸν ἔβαλε νὰ κυβερνᾶ καὶ νὰ καθοδηγῇ τοὺς δούλους του, τοὺς ἀπογόνους τοῦ Ἰακώβ, τοὺς Ἰσραηλίτας, οἱ ὁποῖοι εἶναι ἰδική του κληρονομία.
72 Ὁ Δαυὶδ ἐκυβέρνησε πράγματι αὐτοὺς μὲ ἄδολον καρδίαν καὶ τοὺς καθωδήγησεν εἰς τὸν δρόμον τοῦ Θεοῦ καὶ τῆς ἀσφαλείας μὲ τὰ πλήρη συνέσεως ἔργα του.

Ἑρμηνεία Παναγιώτη Τρεμπέλα

ροσέχετε, ὦ λαέ μου Ἰσραήλ, εἰς τὴν διδασκαλίαν μου, ἥτις πρέπει νὰ γίνῃ νόμος ρυθμίζων τὴν ζωήν σου, κλίνατε καὶ ἀνοίξατε τὰ ὦτα σας εἰθς τοὺς λόγους μου.
2 Θὰ ἀνοίξω τὸ στόμα μου μὲ παλαιὰς ἱστορίας ποὺ ἐγκρύπτουν σωτηρία μαθήματα, θὰ εἴπω κεκρυμμένας καὶ πολλὴν μελέτην ἀπαιτούσας διδασκαλίας ἀπ' αὐτῆς τῆς πρώτης ἐμφανίσεως τοῦ Ἰσραηλιτικοῦ ἔθνους.
3 Αἱ παραβολαὶ καὶ τὰ προβλήματα αὐτὰ εἶναι, ὅσα ἠκούσαμεν καὶ ἐμάθαμεν ταῦτα καλῶς καὶ οἱ πατέρες μας διηγήθησαν ταῦτα εἰς ἡμᾶς.
4 Δὲν ἐκρύβησαν ταῦτα ἀπὸ τὰ τέκνα των, διὰ νὰ ἀποκαλυφθοῦν εἰς ἄλλην γενεάν, ἀλλὰ τὰ διηγήθησαν εἰς τοὺς ἀπογόνους των ἐξιστορούντες τὰς πολυυμνήτους πράξεις τοῦ Κυρίου καὶ τὰ ἔργα τῆς καταπληκτικῆς καὶ ἀκαταγωνίστου δυνάμεώς του καὶ τὰ θαυμάσια αὐτοῦ, τὰ ὁποῖα ἐποίησε πρὸς ἀπελευθέρωσιν καὶ ἀνάδειξιν τοῦ Ἰσραήλ.
5 Καὶ ἀνεστήλωσεν ἐν μέσῳ τοῦ λαοῦ τοῦ Ἰακὼβ τὴν μαρτυρίαν τῶν ἐντολῶν του καὶ ἔθεσε νόμον μεταξὺ τοῦ Ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ, ὅσα διέταξε καὶ παρήγγειλεν εἰς τοὺς πατέρας καὶ προγόνους μας νὰ τὰ καταστήσουν γνωστὰ εἰς τοὺς υἱοὺς καὶ ἀπογόνους των.
6 Διὰ νὰ γνωρίσουν αὐτὰ καὶ ἡ ἄλλη γενεά, τὰ τέκνα ποὺ ἐπρόκειτο νὰ γεννηθοῦν ἀπὸ αὐτούς, καὶ ὅταν θὰ ἀναστηθοῦν καὶ θὰ διαδεχθοῦν τὴν παλαιοτέραν γενεὰν νὰ διηγηθοῦν καὶ αὐτοὶ εἰς τοὺς ἀπογόνους των, ὥστε ἀπὸ γενεᾶς εἰς γενεὰν νὰ καθίστανται ταῦτα διὰ τῆς παραδόσεως γνωστά.
7 Ἵνα παρακινούμενοι καὶ διδασκόμενοι ἀπὸ τὴν ἱστορίαν αὐτήν, ἐναποθέσουν καὶ στηρίξουν τὴν ἐλπίδα των ἐπὶ τοῦ Θεοῦ καὶ μὴ λησμονήσουν τὰ θαυμαστὰ ἔργα τοῦ Θεοῦ καὶ ἶνα μετὰ πόθου ζητοῦν τὴν τήρησιν τῶν ἐντολῶν του.
8 Διὰ νὰ μὴ γίνουν ὅπως ἔγιναν οἱ πατέρες των, γενεὰ στρεβλὴ καὶ πείσμων, καὶ πικραίνουσα τὸν Θεὸν διὰ τῶν ἀνταρσιῶν καὶ ἀπειθειῶν της, γενεά, ἡ ὁποία δὲν ἐφύλαξε εὐθεῖαν τὴν καρδίαν αὐτῆς καὶ δὲν παρέμεινε πιστὸν τὸ πνεῦμα της καὶ ἡ θέλησις τῆς πρὸς τὸν Θεόν, διότι ἔρρεπε διαρκῶς πρὸς τὴν εἰδωλολατρίαν.
9 Οἱ ἀπόγονοι τοῦ Ἐφραίμ, ἐπιδεξιώτατοι νὰ τεντώνουν τὰ τόξα καὶ να ρίπτουν μὲ αὐτὰ τὰ βέλη των, ἔστρεψαν τὰ νῶτα κατὰ τὴν ἡμέραν τοῦ πολέμου καὶ ἐγκατέλιπον τὰς θέσεις των.
10 Διότι δὲν ἐφύλαξαν τὰς ὑπὸ τῆς διαθήκης τοῦ Θεοῦ ὑποχρεώσεις των καὶ δὲν ἠθέλησαν νὰ πολιτεύωνται σύμφωνα μὲ τὸν νόμον του.
11 Καὶ ἐλησμόνησαν τὰς εὐεργεσίας τοῦ Θεοῦ καὶ τὰ θαυμάσιά του, τὰ ὁποῖα ἔδειξεν εἰς αὐτούς,
12 ἐλησμόνησαν τὰ ὅσα ὑπὸ τὰ ὄμματα τῶν προγόνων των κατειργάσθη θαυμαστὰ καὶ καταπληκτικὰ ἔργα ἐν τῇ χώρᾳ τῆς Αἰγύπτου, εἰς τὴν πεδιάδα τῆς πόλεως Τάνεως, ὅπου καὶ ὁ Φαραὼ εἶχε τὰ ἀνάκτορά του.
13 Ἔσχισε τὴν Ἐρυθρὰν θάλασσαν καὶ τοὺς ὡδήγησε διὰ μέσου αὐτῆς. Ἔστησεν ἀπὸ τὸ ἐν μέρος καὶ ἀπὸ τὸ ἄλλο τὰ ὕδατα τῆς θαλάσσης συγκρατούμενα ὡς εἰς ἀσκόν.
14 Καὶ τοὺς ὠδήγησε μὲ νεφέλην σκιάζουσαν αὐτοὺς κατὰ τὴν ἡμέραν καὶ καθ’ ὅλην τὴν νύκτα μὲ φωτισμὸν στύλου πυρός.
15 Ἔσχισε τὸν βράχον ἐν τῇ ἐρήμῳ Ραφιδεὶν καὶ ἐπότισεν αὐτοὺς μὲ ἄφθονον ὕδωρ, σὰν νὰ ὑπῆρχεν ἐκεῖ ἄβυσσος καὶ θάλασσα μεγάλη.
16 Καὶ ἔκαμε νὰ ἀναβλύσῃ ὕδωρ ἀπὸ τὴν πέτραν ἐν τῇ ἐρήμῳ Κάδδης καὶ κατέβασε νερὰ πολλὰ σὰν νὰ ἔρρεαν ποταμοὶ πολλοί.
17 Καὶ προσέθεσαν νέας ἐκδηλώσεις ἀχαριστίας, διὰ νὰ ἁμαρτάνουν ἀκόμη περισσότερον εἰς αὐτόν, ἐπίκραναν πολὺ τὸν Ὕψιστον εἰς τόπον ξηρὸν καὶ ἄνυδρον.
18 Καὶ ὑπὸ τὸ κράτος ἀσεβῶν καὶ ἀχαρίστων ἀμφιβωλιῶν ἐξεπείρασαν τὸν Θεὸν μέσα εἰς τὰς καρδίας των, καὶ ἠθέλησαν νὰ τὸν δοκιμάσουν, ἐὰν ἔχῃ τὴν δύναμιν νὰ τοὺς δώσῃ τὰ ὅσα θὰ τοῦ ἐζήτουν βρώματα καὶ φαγητὰ κατὰ τὰς ὀρέξεις καὶ ἐπιθυμίας τῶν ψυχῶν των,
19 Καὶ ἐξεφράσθησαν κατὰ τοῦ Θεοῦ καὶ ἐκατηγόρησαν αὐτὸν καὶ εἶπαν· μήπως θὰ ἠμπορέσῃ ὁ Θεὸς να ἑτοιμάσῃ τράπεζαν καὶ συμπόσιον ἐν μέσῳ τῆς ἐρήμου;
20 Ἐπειδὴ ἐπάταξε τὸν βράχον καὶ ἔρρευσαν ὕδατα καὶ χείμαρροι ὁρμητικοὶ ἐσχηματίσθησαν, μήπως δύναται νὰ δώσῃ καὶ ἄρτον, ἢ νὰ ἑτοιμάσῃ τράπεζαν πλήρη ὀρεκτικῶν φαγητῶν χάριν τοῦ λαοῦ του;
21 Διὰ τὰς ἀσεβεῖς καὶ αὐθάδεις αὐτὰς κατηγορίας καὶ προκλήσεις, ὅταν ἤκουσε ταύτας ὁ Θεός, ἀνέβαλε νὰ εἰσαγάγῃ αὐτοὺς εἰς τὴν γῆν τῆς Ἀπαγγελίας· καὶ πῦρ ὀλέθριον ἤναψε κατὰ τῶν ἀπογόνων τοῦ Ἰακώβ, καὶ ὀργὴ σὰν ἄλλος καπνὸς ἀνέβη κατὰ τοῦ Ἰσραήλ.
22 Καὶ ἐγένετο τοῦτο, διότι δὲν ἔδωκαν ἐμπιστοσύνην εἰς τὸν Θεόν, οὐδὲ ἤλπισαν εἰς τὴν σωτήριον βοήθειαν καὶ προστασίαν αὐτοῦ.
23 Ἀλλὰ καὶ πάλιν ἐμακροθύμησε καὶ ἔδωκεν ἐντολὴν εἰς τὰ σύννεφα, ποὺ ὑψοῦνται ὑπεράνω τῆς γῆς, καὶ ἤνοιξε τὰς θύρας τοῦ οὐρανοῦ.
24 Καὶ ἔβρεξεν ὡς ἄλλην βροχὴν ἐπ’ αὐτῶν μάννα διὰ νὰ φάγουν, καὶ ἄρτον ἐκ τοῦ οὐρανοῦ ἔδωκεν εἰς αὐτούς.
25 Καὶ ὁ εὐτελὴς ἄνθρωπος ἔφαγεν ἄρτον παρεσκευασμένον ἀπὸ ἀγγέλους, ἄφθονον καὶ πλεονάζουσαν διατροφὴν ἀπέστειλεν εἰς αὐτούς.
26 Καὶ ἐσήκωσεν ἐπάνω νότιον ἄνεμον ἐκ τοῦ οὐρανοῦ καὶ διὰ τῆς δυνάμεώς του ἐπέφερε λίβαν.
27 Καὶ ἔβρεξεν ἐπ’ αὐτῶν σὰν σύννεφον ἀπὸ σκόνην σάρκας ὀρτύγων καὶ σὰν ἄμμον τῆς θαλάσσης πτηνὰ πετούμενα.
28 Καὶ ἔπεσαν μὲ ὁρμὴν εἰς τὸ μέσον τοῦ στρατοπέδου τῶν τριγύρω ἀπὸ τὰς σκηνάς των, ὥστε χωρὶς κόπον καὶ προσπάθειαν νὰ συλλαμβάνωνται ταῦτα παρ’ αὐτῶν.
29 Καὶ ἔφαγον καὶ ἐγέμισαν αἱ κοιλίαι των πάρα πολύ, καὶ ὅ,τι εἶχαν ἐπιθυμήσει, τοὺς τὸ ἔφερε.
30 Δὲν ἐστερήθησαν ἐκεῖνο ποὺ ἐζήτησεν ἡ ἐπιθυμία των. Ἐνῷ ἀκόμη ἡ τροφὴ ἦτο εἰς τὸ στόμα των καὶ τὴν ἐμάσων
31 καὶ ὀργὴ Θεοῦ, νόσος μολυσματικὴ καὶ λοιμώδης ἐπέπεσεν ἐπ' αὐτῶν καὶ ἐθανάτωσε πλείστους ἐξ αὐτῶν καὶ τοὺς ἐκλεκτοὺς καὶ ἀκμαίους τοῦ Ἰσραὴλ τοὺς ἔρριψε κάτω νεκρούς.
32 Παρ’ ὅλας τὰς παιδαγωγικὰς ταύτας μάστιγας τοῦ Θεοῦ, ἐξηκολούθησαν ἀκόμη νὰ ἁμαρτάνουν καὶ δὲν ἐπίστευσαν πραγματικῶς εἰς τὰ θαυμαστὰ καὶ ὑπερφυσικά του ἔργα, ὥστε διδασκόμενοι ἐξ αὐτῶν νὰ στηρίξουν ὁλόκληρον τὴν ἐμπιστοσύνην των εἰς αὐτόν.
33 Καὶ ἐπέρασαν ματαίως καὶ χωρὶς καρπὸν ἀρετῆς αἱ ἡμέραι των, αἱ ὁποῖαι ἐχάνοντο εἰς ἀπατηλὰς ἐπιδιώξεις, καὶ τὰ ἔτη των ἔφυγαν γρήγορα, χωρὶς τίποτε τὸ σοβαρὸν νὰ ἀποκομίσουν κατ' αὐτά.
34 Ὅταν ὁ Κύριος τοὺς παρέδιδεν εἰς θάνατον, τότε ὑπὸ τὸ κράτος τοῦ φόβου ἐζήτουν αὐτὸν καὶ ἐπέστρεφον εἰς αὐτὸν ἀπὸ τὸν στραβὸν καὶ ἁμαρτωλὸν δρόμον, τὸν ὁποῖον ἐβάδιζον. Καὶ ἀπὸ βαθέος ἄρθρου κατέφευγον πρὸς τὸν Θεόν.
35 Καὶ μόλις τότε ἐνεθυμοῦντο πρὸς στιγμήν, ὅτι ὁ Θεὸς εἶναι βοηθός των καὶ ὁ Θεὸς ὁ Ὕψιστος εἶναι ὁ λυτρωτὴς καὶ ἐλευθερωτής των.
36 Καὶ ἠγάπησαν αὐτὸν μόνον μὲ τὸ στόμα των καὶ μὲ τὴν γλῶσσαν των ἐψεύσθησαν εἰς αὐτὸν μὲ λόγους καὶ ἐκδηλώσεις ἀνειλικρινοῦς ἀγάπης πρὸς αὐτόν.
37 Πλὴν ἡ καρδία των δὲν ἦτο εἰλικρινὴς καὶ εὐθεῖα μαζί του, οὔτε ἐξεπλήρουν πιστῶς καὶ τιμίως τὰς ἐκ τῆς μετ’ αὐτοῦ διαθήκης ὑποχρεώσεις των.
38 Αὐτὸς ὅμως εἶναι οἰκτίρμων καὶ δεικνύεται ἵλεως καὶ ἐλεήμων εἰς τὰς ἁμαρτίας των καὶ εἰς πλῆθος πολὺ περιπτώσεων ἀπέστρεψε καὶ ἀπεμάκρυνε τὸν θυμόν του καὶ δὲν ἀφῆκε νὰ ἀνάψῃ κατ’ αὐτῶν ὅλη ἡ ὀργή του. (Ἐνταύθα ὡς καὶ ἀλλαχοῦ <ἐνήλλακται διόλου ὁ χρόνος ἀντὶ τοῦ ἰλάσατο καὶ οὐ διέφθειρε καὶ ἀπέστρεψε> (Θεόδωρος Μοψουεστίας).
39 Καὶ ἐνεθυμήθη, ὅτι οἱ πταῖσται εἶναι ἀδύνατοι καὶ φθαρταὶ σάρκες, φύσημα περαστικὸν ἀνέμου, τὸ ὁποῖον ἅπαξ διαβῇ, δὲν ἐπιστρέφει πλέον.
40 Πόσας φορὰς τὸν ἐπίκραναν εἰς τὴν ἔρημον; Πόσας φορὰς τὸν παρώργισαν εἰς χώραν ποὺ δὲν ὑπῆρχεν οὔτε μία σταγὼν νεροῦ;
41 Καὶ ἐπέστρεψαν πάλιν εἰς τὴν ὁδὸν τῆς ἀποστασίας καὶ ἀπιστίας των καὶ ὑπέβαλαν εἰς δοκιμασίαν καὶ πειρασμὸν τὸν Θεὸν καὶ Ἅγιον, ὁ ὁποῖος ἀπεχθάνεται τὸ κακὸν καὶ τιμωρεῖ αὐτό, τὸν Ἅγιον, ποὺ λατρεύεται ἀπὸ τοὺς γνησίους Ἰσραηλίτας, ἐκίνησαν εἰς ὀργὴν καὶ ἀγανάκτησιν.
42 Καὶ δὲν ἐνεθυμήθησαν τὴν παντοδύναμον χεῖρα του· ἐλησμόνησαν καὶ δὲν ἐνεθυμήθησαν τὴν ἡμέραν, κατὰ τὴν ὁποίαν ἠλευθέρωσεν αὐτοὺς ἀπὸ τὰς χεῖρας τοῦ ἐχθροῦ ποὺ τοὺς κατεπίεζε.
43 Δὲν ἐνεθυμήθησαν πῶς καὶ μὲ ποῖον τρόπον συνετέλεσεν εἰς τὴν Αἴγυπτον τὰ ἀποδεικτικὰ καὶ τὴν δύναμιν αὐτοῦ καταδεικνύοντα σημεῖα του καὶ τὰ κατάπληξιν καὶ τρόμον ἐμποιήσαντα θαύματά του, ὅσα ἐποίησεν εἰς τὴν πεδιάδα τῆς πόλεως Τάνεως.
44 Καὶ μετέβαλεν εἰς αἷμα τοὺς ποταμούς των καὶ τὰ εἰς δεξαμενὰς βρόχινα ὕδατά των, διὰ νὰ μὴ ἔχουν νὰ πιοῦν.
45 Ἐξαπέστειλεν εἰς αὐτοὺς ἐπιθετικὴν καὶ ἀγρίαν μυῖαν καὶ τοὺς κατέφαγε, καὶ πλῆθος βατράχων, ἀπὸ τοὺς ὁποίους τοὺς μετεδόθησαν φθοροποιοὶ καὶ θανατηφόροι μολύνσεις.
46 Καὶ ἔδωκε τοὺς καρποὺς τῶν ἀγρῶν των εἰς τὴν καταστρέφουσαν τὸν σῖτον νόσον τῆς ἐρυσίβης, καὶ τοὺς κόπους καὶ τὴν καλλιέργειάν των παρέδωκεν εἰς τὰ σύννεφα τῶν ἀκρίδων.
47 Κατεξήρανε τὰς ἀμπέλους των μὲ χάλαζαν, καὶ τὰς συκαμινέας των μὲ πάχνην.
48 Καὶ παρέδωκεν εἰς καταστρεπτικὴν χάλαζαν τὰ ζῶα των καὶ κάθε τι ποὺ κατεῖχον, ὁλόκληρον τὴν ἰδιοκτησίαν των, εἰς τὸ πῦρ τῶν κεραυνῶν.
49 Ἐξαπέλυσε κατ’ αὐτῶν ἀσυγκράτητον τὴν ὀργὴν τῆς ἀγανακτήσεώς του, θυμὸν καὶ ὀργὴν καὶ τὰ ἐξ αὐτῶν κακὰ καὶ δεινά, τὰ ὁποῖα τοὺς ἀπέστειλε δι’ ἀγγέλων ὀλοθρευτῶν καὶ τιμωρῶν.
50 Ἤνοιξε δρόμον καὶ ἐλευθέραν διέξοδον εἰς τὴν ὀργήν του καὶ δὲν ἐφείσθη ἀπὸ τοῦ νὰ παραδώσῃ εἰς τὸν θάνατον τὰς ζωάς των καὶ τὰ κτήνη των τὰ ἔκλεισεν ὅλα μαζὶ εἰς τὸν θάνατον.
51 Καὶ ἐπάταξε διὰ θανάτου πᾶν πρωτότοκον ἐν τῇ χώρᾳ τῆς Αἰγύπτου, ἀπαρχὴν τῶν ὠδίνων καὶ τῶν πόνων τῆς τεκνοποιΐας των εἰς τὰς κατοικίας καὶ τὰς κατασκηνώσεις τῆς Αἰγύπτου, ποὺ κατῳκήθη ὑπὸ τῶν ἀπογόνων τοῦ Χάμ.
52 Καὶ ἐσήκωσεν ἀπὸ τὴν Αἴγυπτον τὸν λαόν του, ὅπως ὁ ποιμὴν τὰ πρόβατα, καὶ ἀνέβασεν αὐτοὺς ὡς ποιμὴν εἰς τὴν ἔρημον.
53 Καὶ τοὺς ὠδήγησε γεμάτους θάρρος καὶ ἐλπίδα, καὶ δὲν ἐδειλίασαν, καὶ τοὺς ἐχθρούς των τοὺς ἐσκέπασεν ἡ Ἐρυθρὰ θάλασσα.
54 Καὶ τοὺς εἰσήγαγεν εἰς τὴν χώραν, ἐν τῇ ὁποίᾳ ὑψοῦται τὸ ὄρος Σιὼν τὸ ἁγιασθὲν πρὸς λατρείαν αὐτοῦ, τὸ ὄρος αὐτό, τὸ ὁποῖον κατέκτησεν ἡ δεξιά του.
55 Καὶ ἐξεδίωξεν ἀπ’ ἐμπρός των ἐκ τῆς χώρας αὐτῆς τοὺς ἐκεῖ κατοικοῦντας εἰδωλολατρικοὺς λαοὺς καὶ τοὺς τὴν ἐχάρισεν ὡς κλῆρον, διὰ σχοινίου καταμετρήσεως διαμοιράσας αὐτὴν εἰς μερίδια, καὶ ἐγκατέστησεν εἰς τὰς σκηνὰς καὶ τὰς κατοικίας τῶν λαῶν αὐτῶν τὰς φυλὰς τοῦ Ἰσραήλ.
56 Καὶ ἐπείραξαν μὲ τὰς ἀσεβεῖς των προκλήσεις τὸν Θεὸν καὶ ἐπίκραναν αὐτὸν καὶ τὰς ρητὰς καὶ μεμαρτυρημένας ἐντολάς του δὲν ἐφύλαξαν.
57 Καὶ ὠπισθοδρόμησαν πρὸς τὸ κακὸν καὶ παρέβησαν τὰς ἐντολάς του, ὅπως καὶ οἱ πρόγονοί των, μετεβλήθησαν εἰς τόξον στρεβλὸν ποὺ δὲν εὐθυβολεῖ. Οὕτω καὶ ἡ διάνοιά των ἀστοχοῦσα μακρὰν τοῦ Κυρίου, οὔτε τὰς θείας εὐεργεσίας ἐχρησιμοποίει εἰς καλόν, οὔτε σκέψεις εὐθείας καὶ ἀγαθὰς διελογίζετο.
58 Καὶ προεκάλεσαν τὴν ὀργήν του μὲ τοὺς εἰδωλολατρικοὺς βωμούς των, ποὺ ἔστησαν ἐπὶ τῶν κορυφῶν τῶν βουνῶν, καὶ ἐξήγειραν τὴν ζήλειαν του μὲ τὴν λατρείαν, ποὺ προσέφερον εἰς τὰ γλυπτὰ εἴδωλά των.
59 Ἤκουσεν ὁ Θεὸς τὰς ὀργιαστικὰς λατρείας των, τὰς ὁποίας ἐτέλουν εἰς τὰ βουνά των, καὶ ἀπέστρεψε τὰ βλέμματά του διὰ νὰ μὴ τοὺς βλέπῃ καὶ παρέδωκεν εἰς μεγάλην καταφρόνησιν καὶ εἰς ἐσχάτην ταπείνωσιν τὸν Ἰσραήλ.
60 Καὶ ἀπώθησε τὴν σκηνήν, ποὺ εἶχε στήθη εἰς Σηλώμ, παραχωρήσας νὰ ἁρπαγῇ ἀπὸ τοὺς εἰδωλολάτρας ἡ ἱερὰ κιβωτὸς καὶ ἐγκατέλιπε τὸ ἱερὸν ἐκεῖνο σκήνωμα, ὅπου ἐπὶ τῆς ἐποχῆς τῶν Κριτῶν κατῴκησεν ὁ Θεὸς ἐν μέσῳ τῶν ἀνθρώπων.
61 Καὶ παρέδωκε λάφυρον αἰχμαλωσίας εἰἲς τοὺς Φιλισταίους τὴν κιβωτόν, ποὺ ἀπετέλει τὴν προστατευτικὴν δύναμίν των, καὶ τὸ λαμπρὸν τοῦτο ἐγκαλλώπισμά των ἀφῆκε νὰ πέσῃ εἰς τὰς ἐχθρικὰς χεῖρας.
62 Καὶ ἐπέτρεψε να περικυκλωθῇ ὅλος μαζὶ καὶ να κατασφαγῇ ὁ λαός του καὶ δὲν ἔρριψεν οὔτε ἓν βλέμμα εἰς τὴν κληρονομίαν του διὰ νὰ προστατεύσῃ αὐτήν.
63 Τὰ νεαρὰ παιδιά των κατέφαγε τὸ πῦρ τοῦ πολέμου, καὶ τὰς κόρας των, ὅταν τὰς ἔσυρον αἰχμαλώτους, δὲν εὑρέθη κανεὶς νὰ τὰς πενθήσῃ κλαίων τὴν δυστυχίαν των, διότι καὶ ἀδελφοὶ καὶ πατέρες εἶχον θανατωθῆ καὶ ἑξανδραποδισθῆ.
64 Οἱ ἱερεῖς των ἔπεσαν νεκροὶ ὑπὸ τὰ πλήγματα τῆς σπάθης, καὶ τὰς ἐκ τῆς σφαγῆς καὶ τοῦ θανάτου τῶν ἀνδρῶν των χήρας δὲν εὑρέθη κανεὶς νὰ τὰς κλαύσῃ.
65 Ἀλλ’ ὁ Θεὸς καὶ πάλιν οἰκτειρεῖ τὸν λαόν του. Καὶ μετὰ μακρὰν σιγὴν ἐξηγέρθη ὁ Κύριος, ὅπως σηκώνεταί τις ἀπὸ ὕπνον, ὡς γίγας τις ἰσχυρός, ὁ ὁποῖος εἶχε μεθύσει ἀπὸ πολὺν οἶνον καὶ μετὰ τὸν ὕπνον παρῆλθεν ἡ ζάλη αὐτοῦ.
66 Καὶ ἐπάταξε τοὺς ἐχθρούς του ἀναγκάσας τούτους εἰς ὀπισθοχώρησιν καὶ φυγήν, καταισχύνην καὶ ἀτιμωτικὴν ἧτταν παντοτεινὴν ἐπέφερεν εἰς αὐτούς.
67 Συγχρόνως ὅμως ἐκ τῶν δώδεκα φυλῶν ἀπέρριψε καὶ ἀπεδοκίμασε τὰς κατασκηνώσεις τῶν ἀπογόνων τοῦ Ἰωσὴφ καὶ τὴν φυλὴν τοῦ Ἐφραὶμ δὲν ἐξέλεξε.
68 Καὶ ἐξέλεξε τὴν φυλὴν τοῦ Ἰούδα, τὸ ὄρος τὸ Σιών, τὸ ὁποῖον ἠγάπησε.
69 Καὶ ᾠκοδόμησε ἐπ τοῦ ὄρους τούτου τὸ μοναδικὸν ἅγιον θυσιαστήριόν του, περίβλεπτον καὶ ἀδιάσειστον ὡς ἰσχυρότατον κέρας ζώου τρομεροῦ ποὺ ἔχει ἓν μόνον κέρατον, εἰς τὸ ὁποῖον συγκεντρώνεται ἡ ὅλη δύναμίς του, καὶ τὸ ἐθεμελίωσεν ἐν τῇ γῇ τῆς ἐπαγγελίας, ὅπως ἐθεμελίωσε καὶ ταύτην εἰς τὸν αἰῶνα ἀδιάσειστον.
70 Καὶ ἐξέλεξε τὸν Δαβίδ, τὸν ταπεινὸν δοῦλον του καὶ τὸν ἐπῆρεν ἀπὸ τὰ ποίμνια τῶν προβάτων·
71 τὸν ἐπῆρεν, ἐνῷ ἠκολούθει ὀπίσω ἀπὸ τὰ ἐτοιμόγεννα πρόβατα, διὰ νὰ ποιμαίνῃ καὶ κυβερνᾷ τὸν λαὸν Ἰακὼβ τοὺς δούλους του, καὶ τὸν Ἰσραήλ, ὅστις ἦτο ἡ κληρονομία του.
72 Καὶ ἐποίμανεν αὐτοὺς μὲ ἄκακον καὶ ἄδολον καρδίαν καὶ μὲ τὰ πλήρη συνέσεως ἔργα τῶν χειρῶν του ἀνεδείχθη καθοδηγὸς αὐτῶν.

Πρωτότυπο Κείμενο	Ἑρμηνεία Ἰωάννου Κολιτσάρα	Ἑρμηνεία Παναγιώτη Τρεμπέλα
ροσέχετε, λαός μου, τῷ νόμῳ μου, κλίνατε τὸ οὗς ὑμῶν εἰς τὰ ρήματα τοῦ στόματός μου·	νθρωποι τοῦ ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ μου, προσέχετε εἰς τὴν διδασκαλίαν μου, κλίνατε πρὸς ἐμὲ τὰ αὐτιά σας καὶ ἀκούσατε μὲ προσοχὴν τὰ λόγια τοῦ στόματός μου.	ροσέχετε, ὦ λαέ μου Ἰσραήλ, εἰς τὴν διδασκαλίαν μου, ἥτις πρέπει νὰ γίνῃ νόμος ρυθμίζων τὴν ζωήν σου, κλίνατε καὶ ἀνοίξατε τὰ ὦτα σας εἰθς τοὺς λόγους μου.
2 Ἀνοίξω ἐν παραβολαῖς τὸ στόμα μου, φθέγξομαι προβλήματα ἀπ' ἀρχῆς·	2 Θὰ ἀρχίσω μὲ διδακτικὰς παραβολικὰς ἱστορίας, γεμάτας ἱερὰ διδάγματα. Θὰ σᾶς διηγηθῶ ἀρχαία γεγονότα μὲ βαθύτατα νοήματα.	2 Θὰ ἀνοίξω τὸ στόμα μου μὲ παλαιὰς ἱστορίας ποὺ ἐγκρύπτουν σωτηρία μαθήματα, θὰ εἴπω κεκρυμμένας καὶ πολλὴν μελέτην ἀπαιτούσας διδασκαλίας ἀπ' αὐτῆς τῆς πρώτης ἐμφανίσεως τοῦ Ἰσραηλιτικοῦ ἔθνους.
3 ὅσα ἠκούσαμεν καὶ ἔγνωμεν αὐτὰ καὶ οἱ πατέρες ἡμῶν διηγήσαντο ἡμῖν,	3 Αὐτὰ εἶναι ἀπὸ ὅσα ἠκούσαμεν καὶ ἐμάθαμεν καλά, αὐτὰ ποὺ οἱ πατέρες μας ἔχουν διηγηθῆ εἰς ἡμᾶς.	3 Αἱ παραβολαὶ καὶ τὰ προβλήματα αὐτὰ εἶναι, ὅσα ἠκούσαμεν καὶ ἐμάθαμεν ταῦτα καλῶς καὶ οἱ πατέρες μας διηγήθησαν ταῦτα εἰς ἡμᾶς.
4 οὐκ ἐκρύβη ἀπὸ τῶν τέκνων αὐτῶν εἰς γενεὰν ἑτέραν, ἀπαγγέλλοντες τὰς αἰνέσεις Κυρίου καὶ τὰς δυναστείας αὐτοῦ καὶ τὰ θαυμάσια αὐτοῦ, ἃ ἐποίησε.	4 Δὲν ἀπεκρύβησαν τὰ μεγάλα αὐτὰ γεγονότα ἀπὸ τὰ τέκνα τῶν προγόνων μας, ἀλλὰ μετεδόθησαν πιστὰ ἀπὸ γενεᾶς εἰς γενεάν. Μὲ αὐτὰ ἐξιστοροῦνται αἱ πανένδοξοι πράξεις τοῦ Κυρίου καὶ τὰ ἔργα τῆς καταπληκτικῆς δυνάμεως του· τὰ θαυμαστά του αὐτὰ ἔργα, τὰ ὁποῖα ἔκαμε πρὸς χάριν τοῦ ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ.	4 Δὲν ἐκρύβησαν ταῦτα ἀπὸ τὰ τέκνα των, διὰ νὰ ἀποκαλυφθοῦν εἰς ἄλλην γενεάν, ἀλλὰ τὰ διηγήθησαν εἰς τοὺς ἀπογόνους των ἐξιστορούντες τὰς πολυυμνήτους πράξεις τοῦ Κυρίου καὶ τὰ ἔργα τῆς καταπληκτικῆς καὶ ἀκαταγωνίστου δυνάμεώς του καὶ τὰ θαυμάσια αὐτοῦ, τὰ ὁποῖα ἐποίησε πρὸς ἀπελευθέρωσιν καὶ ἀνάδειξιν τοῦ Ἰσραήλ.
5 Καὶ ἀνέστησε μαρτύριον ἐν Ἰακὼβ καὶ νόμον ἔθετο ἐν Ἰσραήλ, ὅσα ἐνετείλατο τοῖς πατράσιν ἡμῶν τοῦ γνωρίσαι αὐτὰ τοῖς υἱοῖς αὐτῶν,	5 Ἀνήγειρε καὶ ἔστησεν ὁλοφάνερην τὴν μαρτυρίαν του μεταξὺ τῶν ἀπογόνων τοῦ Ἰακώβ, ἔθεσε Νόμον εἰς τοὺς Ἰσραηλίτας καὶ τοὺς διέταξεν ὅσα ἐκεῖνος εἶχε νομοθετήσει εἰς τοὺς προγόνους μας νὰ τὰ καταστήσουν αὐτοὶ γνωστὰ εἰς τὰ τέκνα των.	5 Καὶ ἀνεστήλωσεν ἐν μέσῳ τοῦ λαοῦ τοῦ Ἰακὼβ τὴν μαρτυρίαν τῶν ἐντολῶν του καὶ ἔθεσε νόμον μεταξὺ τοῦ Ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ, ὅσα διέταξε καὶ παρήγγειλεν εἰς τοὺς πατέρας καὶ προγόνους μας νὰ τὰ καταστήσουν γνωστὰ εἰς τοὺς υἱοὺς καὶ ἀπογόνους των.
6 ὅπως ἂν γνῷ γενεὰ ἑτέρα, υἱοὶ οἱ τεχθησόμενοι, καὶ ἀναστήσονται καὶ ἀπαγγελοῦσιν αὐτὰ τοῖς υἱοῖς αὐτῶν·	6 Διὰ νὰ τὰ μάθῃ ἡ μεταγενεστέρα γενεά, αὐτοὶ οἱ ὁποῖοι θὰ ἐγεννῶντο βραδύτερον. Καὶ αὐτοί, ὅταν θὰ ἀνδρωθοῦν, νὰ τὰ ἀναγγείλουν εἰς τὰ παιδιά των καὶ ἐν συνεχείᾳ νὰ μεταδίδωνται αὐτὰ ἀπὸ γενεᾶς εἰς γενεάν.	6 Διὰ νὰ γνωρίσουν αὐτὰ καὶ ἡ ἄλλη γενεά, τὰ τέκνα ποὺ ἐπρόκειτο νὰ γεννηθοῦν ἀπὸ αὐτούς, καὶ ὅταν θὰ ἀναστηθοῦν καὶ θὰ διαδεχθοῦν τὴν παλαιοτέραν γενεὰν νὰ διηγηθοῦν καὶ αὐτοὶ εἰς τοὺς ἀπογόνους των, ὥστε ἀπὸ γενεᾶς εἰς γενεὰν νὰ καθίστανται ταῦτα διὰ τῆς παραδόσεως γνωστά.
7 ἵνα θῶνται ἐπὶ τὸν Θεὸν τὴν ἐλπίδα αὐτῶν καὶ μὴ ἐπιλάθωνται τῶν ἔργων τοῦ Θεοῦ καὶ τὰς ἐντολὰς αὐτοῦ ἐκζητήσωσιν·	7 Τοῦτο δέ, διὰ νὰ ἀποθέτουν οἱ ἀκούοντες τὴν ἐλπίδα των εἰς τὸν Θεὸν καὶ νὰ μὴ λησμονήσουν τὰ θαυμαστὰ αὐτὰ ἔργα τοῦ Θεοῦ, ἀλλὰ μὲ πόθον νὰ ζητοῦν πάντοτε νὰ μανθάνουν καὶ νὰ πράττουν τὰς ἐντολάς του,	7 Ἵνα παρακινούμενοι καὶ διδασκόμενοι ἀπὸ τὴν ἱστορίαν αὐτήν, ἐναποθέσουν καὶ στηρίξουν τὴν ἐλπίδα των ἐπὶ τοῦ Θεοῦ καὶ μὴ λησμονήσουν τὰ θαυμαστὰ ἔργα τοῦ Θεοῦ καὶ ἶνα μετὰ πόθου ζητοῦν τὴν τήρησιν τῶν ἐντολῶν του.
8 ἵνα μὴ γένωνται ὡς οἱ πατέρες αὐτῶν, γενεὰ σκολιὰ καὶ παραπικραίνουσα, γενεά, ἥτις οὐ κατεύθυνε τὴν καρδίαν ἑαυτῆς καὶ οὐκ ἐπιστώθη μετὰ τοῦ Θεοῦ τὸ πνεῦμα αὐτῆς.	8 ὥστε νὰ μὴ γίνουν οἱ μεταγενέστεροι, ὅπως ἦσαν οἱ πατέρες των, γενεὰ δηλαδὴ διεστραμμένη, ἡ ὁποῖα ἐλυποῦσε τὸν Κύριον, γενεὰ ἡ ὁποία δὲν ἐφύλαξεν εὐθείαν τὴν καρδίαν της ἀπέναντι τοῦ Θεοῦ, καὶ δὲν παρέμεινε πιστὸν τὸ πνεῦμα της εἰς τὸν Θεόν.	8 Διὰ νὰ μὴ γίνουν ὅπως ἔγιναν οἱ πατέρες των, γενεὰ στρεβλὴ καὶ πείσμων, καὶ πικραίνουσα τὸν Θεὸν διὰ τῶν ἀνταρσιῶν καὶ ἀπειθειῶν της, γενεά, ἡ ὁποία δὲν ἐφύλαξε εὐθεῖαν τὴν καρδίαν αὐτῆς καὶ δὲν παρέμεινε πιστὸν τὸ πνεῦμα της καὶ ἡ θέλησις τῆς πρὸς τὸν Θεόν, διότι ἔρρεπε διαρκῶς πρὸς τὴν εἰδωλολατρίαν.
9 Υἱοὶ Ἐφραὶμ ἐντείνοντες καὶ βάλλοντες τόξοις ἐστράφησαν ἐν ἡμέρᾳ πολέμου.	9 Οἱ ἄνδρες τῆς φυλῆς Ἐφραίμ, ἂν καὶ ἦσαν ἰσχυροὶ νὰ τεντώνουν τὰ τόξα καὶ νὰ ρίπτουν μὲ ἐπιτυχίαν τὰ βέλη των, ἔστρεψαν ἐν τούτοις τὰ νῶτα των ἐν καιρῷ πολέμου καὶ ἐτράπησαν εἰς φυγήν.	9 Οἱ ἀπόγονοι τοῦ Ἐφραίμ, ἐπιδεξιώτατοι νὰ τεντώνουν τὰ τόξα καὶ να ρίπτουν μὲ αὐτὰ τὰ βέλη των, ἔστρεψαν τὰ νῶτα κατὰ τὴν ἡμέραν τοῦ πολέμου καὶ ἐγκατέλιπον τὰς θέσεις των.
10 Οὐκ ἐφύλαξαν τὴν διαθήκην τοῦ Θεοῦ καὶ ἐν τῷ νόμῳ αὐτοῦ οὐκ ἠβουλήθησαν πορεύεσθαι.	10 Τοῦτο δέ, διότι δὲν ἐφύλαξαν τὴν ἐντολὴν τοῦ Θεοῦ καὶ δὲν ἠθέλησαν νὰ ζήσουν σύμφωνα μὲ τὸν νόμον αὐτοῦ.	10 Διότι δὲν ἐφύλαξαν τὰς ὑπὸ τῆς διαθήκης τοῦ Θεοῦ ὑποχρεώσεις των καὶ δὲν ἠθέλησαν νὰ πολιτεύωνται σύμφωνα μὲ τὸν νόμον του.
11 Καὶ ἐπελάθοντο τῶν εὐεργεσιῶν αὐτοῦ καὶ τῶν θαυμασίων αὐτοῦ, ὧν ἔδειξεν αὐτοῖς,	11 Αὐτοὶ ἐλησμόνησαν τὰς εὐεργεσίας τοῦ Θεοῦ καὶ τὰ θαυμαστὰ ἔργα, τὰ ὁποῖα ὁλοφάνερα εἶχε δείξει πρὸς αὐτοὺς ὁ Κύριος.	11 Καὶ ἐλησμόνησαν τὰς εὐεργεσίας τοῦ Θεοῦ καὶ τὰ θαυμάσιά του, τὰ ὁποῖα ἔδειξεν εἰς αὐτούς,
12 ἐναντίον τῶν πατέρων αὐτῶν ἃ ἐποίησε θαυμάσια ἐν γῇ Αἰγύπτῳ, ἐν πεδίῳ Τάνεως.	12 Τὰ θαυμαστὰ ἔργα, τὰ ὁποῖα ἔκαμεν ἐνώπιον τῶν προγόνων των, εἰς τὴν Αἴγυπτον, εἰς τὴν πεδιάδα Τάνεως.	12 ἐλησμόνησαν τὰ ὅσα ὑπὸ τὰ ὄμματα τῶν προγόνων των κατειργάσθη θαυμαστὰ καὶ καταπληκτικὰ ἔργα ἐν τῇ χώρᾳ τῆς Αἰγύπτου, εἰς τὴν πεδιάδα τῆς πόλεως Τάνεως, ὅπου καὶ ὁ Φαραὼ εἶχε τὰ ἀνάκτορά του.
13 Διέρρηξε θάλασσαν καὶ διήγαγεν αὐτούς, παρέστησεν ὕδατα ὡσεὶ ἀσκὸν	13 Διέρρηξε τὴν Ἐρυθρὰν Θάλασσαν εἰς δύο, ἔστησεν ὄρθια τὰ ὕδατα αὐτῆς, ὡς ἐὰν ἦταν κλεισμένα εἰς ἀσκούς, καὶ διὰ μέσου αὐτῆς ὡδήγησεν ἀσφαλεῖς τοὺς Ἰσραηλίτας.	13 Ἔσχισε τὴν Ἐρυθρὰν θάλασσαν καὶ τοὺς ὡδήγησε διὰ μέσου αὐτῆς. Ἔστησεν ἀπὸ τὸ ἐν μέρος καὶ ἀπὸ τὸ ἄλλο τὰ ὕδατα τῆς θαλάσσης συγκρατούμενα ὡς εἰς ἀσκόν.
14 καὶ ὡδήγησεν αὐτοὺς ἐν νεφέλῃ ἡμέρας καὶ ὅλην τὴν νύκτα ἐν φωτισμῷ πυρός.	14 Τὴν ἡμέραν τοὺς ὡδήγησε διὰ τῆς νεφέλης, καθ' ὅλην δὲ τὴν νύκτα μὲ τὸ φῶς τοῦ πυρίνου στύλου.	14 Καὶ τοὺς ὠδήγησε μὲ νεφέλην σκιάζουσαν αὐτοὺς κατὰ τὴν ἡμέραν καὶ καθ’ ὅλην τὴν νύκτα μὲ φωτισμὸν στύλου πυρός.
15 Διέρρηξε πέτραν ἐν ἐρήμῳ καὶ ἐπότισεν αὐτοὺς ὡς ἐν ἀβύσσῳ πολλῇ	15 Διέρρηξε βράχον εἰς ἔρημον καὶ ἄνυδρον τόπον καὶ τοὺς ἐπότιζεν ἀπὸ πηγήν, ποὺ ἀνέβλυζεν ἄφθονα ὕδατα ὠσὰν μεγάλης θαλάσσης.	15 Ἔσχισε τὸν βράχον ἐν τῇ ἐρήμῳ Ραφιδεὶν καὶ ἐπότισεν αὐτοὺς μὲ ἄφθονον ὕδωρ, σὰν νὰ ὑπῆρχεν ἐκεῖ ἄβυσσος καὶ θάλασσα μεγάλη.
16 Καὶ ἐξήγαγεν ὕδωρ ἐκ πέτρας καὶ κατήγαγεν ὡς ποταμοὺς ὕδατα.	16 Αὐτὸς ἔκαμε νὰ ἀναβλύσουν πλούσια νερὰ ἀπὸ τὸν βράχον καὶ κατέβασε ποτάμια ὑδάτων ἀπὸ αὐτόν.	16 Καὶ ἔκαμε νὰ ἀναβλύσῃ ὕδωρ ἀπὸ τὴν πέτραν ἐν τῇ ἐρήμῳ Κάδδης καὶ κατέβασε νερὰ πολλὰ σὰν νὰ ἔρρεαν ποταμοὶ πολλοί.
17 Καὶ προσέθεντο ἔτι τοῦ ἀμαρτάνειν αὐτῷ, παρεπίκραναν τὸν ῞Υψιστον ἐν ἀνύδρῳ	17 Ἐν τούτοις ὅμως οἱ Ἰσραηλῖται προσέθεσαν πάλιν νέας ἁμαρτίας καὶ ἐπίκραναν τὸν Ὕψιστον εἰς περιοχήν, ὅπου δὲν ὑπῆρχεν ὕδωρ.	17 Καὶ προσέθεσαν νέας ἐκδηλώσεις ἀχαριστίας, διὰ νὰ ἁμαρτάνουν ἀκόμη περισσότερον εἰς αὐτόν, ἐπίκραναν πολὺ τὸν Ὕψιστον εἰς τόπον ξηρὸν καὶ ἄνυδρον.
18 καὶ ἐξεπείρασαν τὸν Θεὸν ἐν ταῖς καρδίαις αὐτῶν τοῦ αἰτῆσαι βρώματα ταῖς ψυχαῖς αὐτῶν	18 Ἠθέλησαν νὰ θέσουν εἰς δοκιμασίαν τὸν Θεὸν καὶ τὸν ἐλύπησαν μὲ τὰς ἁμαρτωλὰς καὶ λαιμάργους ἐπιθυμίας τῶν καρδιῶν των, διότι ἐζήτησαν φαγητὰ κατὰ τὰς ἐπιθυμίας τῆς καρδίας των.	18 Καὶ ὑπὸ τὸ κράτος ἀσεβῶν καὶ ἀχαρίστων ἀμφιβωλιῶν ἐξεπείρασαν τὸν Θεὸν μέσα εἰς τὰς καρδίας των, καὶ ἠθέλησαν νὰ τὸν δοκιμάσουν, ἐὰν ἔχῃ τὴν δύναμιν νὰ τοὺς δώσῃ τὰ ὅσα θὰ τοῦ ἐζήτουν βρώματα καὶ φαγητὰ κατὰ τὰς ὀρέξεις καὶ ἐπιθυμίας τῶν ψυχῶν των,
19 καὶ κατελάλησαν τοῦ Θεοῦ καὶ εἶπαν· μὴ δυνήσεται ὁ Θεὸς ἐτοιμάσαι τράπεζαν ἐν ἐρήμῳ;	19 Ὠλιγοπίστησαν, κατεφέρθησαν κατὰ τοῦ Θεοῦ καὶ εἶπαν· Μήπως τάχα δύναται νὰ ἐτοιμάσῃ ὁ Θεὸς τράπεζαν μὲ φαγητὰ εἰς τὴν ἔρημον;	19 Καὶ ἐξεφράσθησαν κατὰ τοῦ Θεοῦ καὶ ἐκατηγόρησαν αὐτὸν καὶ εἶπαν· μήπως θὰ ἠμπορέσῃ ὁ Θεὸς να ἑτοιμάσῃ τράπεζαν καὶ συμπόσιον ἐν μέσῳ τῆς ἐρήμου;
20 Ἐπεὶ ἐπάταξε πέτραν καὶ ἐρρύησαν ὕδατα καὶ χείμαρροι κατεκλύσθησαν, μὴ καὶ ἄρτον δύναται δοῦναι ἐτοιμάσαι τράπεζαν τῷ λαῷ αὐτοῦ;	20 Ἐπειδή, τάχα, ἐκτύπησε τὸν βράχον καὶ ἀνέβλυσαν ὕδατα καὶ χείμαρροι πολλοί, καὶ κατέκλυσαν τὴν περιοχήν, μήπως δύναται νὰ μᾶς δώσῃ καὶ ἄρτον ἢ νὰ ἐτοιμάσῃ τράπεζαν μὲ φαγητὰ διὰ τὸν λαόν του;	20 Ἐπειδὴ ἐπάταξε τὸν βράχον καὶ ἔρρευσαν ὕδατα καὶ χείμαρροι ὁρμητικοὶ ἐσχηματίσθησαν, μήπως δύναται νὰ δώσῃ καὶ ἄρτον, ἢ νὰ ἑτοιμάσῃ τράπεζαν πλήρη ὀρεκτικῶν φαγητῶν χάριν τοῦ λαοῦ του;
21 Διὰ τοῦτο ἤκουσε Κύριος καὶ ἀνεβάλετο, καὶ πῦρ ἀνήφθη ἐν Ἰακώβ, καὶ ὀργὴ ἀνέβη ἐπὶ τὸν Ἰσραήλ,	21 Διὰ τὰς ἀναιδεῖς καὶ ἀσεβεῖς αὐτὰς κατηγορίας, τὰς ὁποίας ἤκουσεν ὁ Κύριος, ἀνέβαλε τὴν εἴσοδόν των εἰς τὴν γῆν τῆς Ἐπαγγελίας. Καταστρεπτικὸν πῦρ ἤναψε τότε ἀνάμεσα εἰς τοὺς ἀπογόνους τοῦ Ἰακὼβ καὶ ἡ ὀργὴ τοῦ Κυρίου ἐξέσπασεν ἐπάνω εἰς τοὺς Ἰσραηλίτας.	21 Διὰ τὰς ἀσεβεῖς καὶ αὐθάδεις αὐτὰς κατηγορίας καὶ προκλήσεις, ὅταν ἤκουσε ταύτας ὁ Θεός, ἀνέβαλε νὰ εἰσαγάγῃ αὐτοὺς εἰς τὴν γῆν τῆς Ἀπαγγελίας· καὶ πῦρ ὀλέθριον ἤναψε κατὰ τῶν ἀπογόνων τοῦ Ἰακώβ, καὶ ὀργὴ σὰν ἄλλος καπνὸς ἀνέβη κατὰ τοῦ Ἰσραήλ.
22 ὅτι οὐκ ἐπίστευσαν ἐν τῷ Θεῷ οὐδὲ ἤλπισαν ἐπὶ τὸ σωτήριον αὐτοῦ.	22 Διότι δὲν ἐπίστευσαν εἰς τὸν Θεόν, οὔτε ἤλπισαν εἰς τὴν σωτηρίαν των, τὴν ὁποίαν αὐτὸς θὰ τοὺς ἔδιδε.	22 Καὶ ἐγένετο τοῦτο, διότι δὲν ἔδωκαν ἐμπιστοσύνην εἰς τὸν Θεόν, οὐδὲ ἤλπισαν εἰς τὴν σωτήριον βοήθειαν καὶ προστασίαν αὐτοῦ.
23 Καὶ ἐνετείλατο νεφέλαις ὑπεράνωθεν καὶ θύρας οὐρανοῦ ἀνέῳξε	23 Ἐν τούτοις ὁ Θεὸς ἐμακροθύμησεν, ἔδωσεν ἐντολὴν εἰς τὰ ὑπεράνω τῆς γῆς σύννεφα, ἤνοιξε τὰς θύρας του οὐρανοῦ	23 Ἀλλὰ καὶ πάλιν ἐμακροθύμησε καὶ ἔδωκεν ἐντολὴν εἰς τὰ σύννεφα, ποὺ ὑψοῦνται ὑπεράνω τῆς γῆς, καὶ ἤνοιξε τὰς θύρας τοῦ οὐρανοῦ.
24 καὶ ἔβρεξεν αὐτοῖς μάννα φαγεῖν καὶ ἄρτον οὐρανοῦ ἔδωκεν αὐτοῖς·	24 καὶ ἔβρεξε πρὸς χάριν αὐτῶν μάννα, διὰ νὰ φάγουν. ῎Εδωσεν εἰς αὐτοὺς ἄρτον οὐρανοκατέβατον.	24 Καὶ ἔβρεξεν ὡς ἄλλην βροχὴν ἐπ’ αὐτῶν μάννα διὰ νὰ φάγουν, καὶ ἄρτον ἐκ τοῦ οὐρανοῦ ἔδωκεν εἰς αὐτούς.
25 ἄρτον ἀγγέλων ἔφαγεν ἄνθρωπος, ἐπισιτισμὸν ἀπέστειλεν αὐτοῖς εἰς πλησμονήν.	25 Ἔτσι δὲ ὁ ἄνθρωπος ἔφαγεν ἄρτον ἔτοιμασμένον ἀπὸ τοὺς ἀγγέλους. Πλουσίαν διατροφὴν ἔστειλεν ὁ Κύριος πρὸς αὐτούς.	25 Καὶ ὁ εὐτελὴς ἄνθρωπος ἔφαγεν ἄρτον παρεσκευασμένον ἀπὸ ἀγγέλους, ἄφθονον καὶ πλεονάζουσαν διατροφὴν ἀπέστειλεν εἰς αὐτούς.
26 Ἀπῇρε Νότον ἐξ οὐρανοῦ καὶ ἐπήγαγεν ἐν τῇ δυνάμει αὐτοῦ Λίβα	26 Ἐσήκωσεν ἀπὸ τὸν οὐρανὸν νότιον ἄνεμον, ἐν τῇ παντοδυναμίᾳ του ἔφερεν πρὸς αὐτοὺς λίβαν	26 Καὶ ἐσήκωσεν ἐπάνω νότιον ἄνεμον ἐκ τοῦ οὐρανοῦ καὶ διὰ τῆς δυνάμεώς του ἐπέφερε λίβαν.
27 καὶ ἔβρεξεν ἐπ' αὐτοὺς ὡσεὶ χοῦν σάρκας καὶ ὡσεὶ ἄμμον θαλασσῶν πετεινὸ πτερωτά,	27 καὶ ἔβρεξεν ἐπάνω τους, ὠσὰν πυκνότατον σύννεφον ἀπὸ σκόνιν, ὀρτύκια ὠσὰν τὴν ἄμμον τῆς θαλάσσης κατὰ τὸ πλῆθος, πτηνὰ πτερωτά.	27 Καὶ ἔβρεξεν ἐπ’ αὐτῶν σὰν σύννεφον ἀπὸ σκόνην σάρκας ὀρτύγων καὶ σὰν ἄμμον τῆς θαλάσσης πτηνὰ πετούμενα.
28 καὶ ἐπέπεσον ἐν μέσῳ τῆς παρεμβολῆς αὐτῶν κύκλῳ τῶν σκηνωμάτων αὐτῶν,	28 Αὐτὰ ἔπεσαν εἰς τὸ μέσον τοῦ στρατοπέδου τῶν Ἰσραηλιτῶν, ὁλόγυρα ἀπὸ τὰς σκηνάς των.	28 Καὶ ἔπεσαν μὲ ὁρμὴν εἰς τὸ μέσον τοῦ στρατοπέδου τῶν τριγύρω ἀπὸ τὰς σκηνάς των, ὥστε χωρὶς κόπον καὶ προσπάθειαν νὰ συλλαμβάνωνται ταῦτα παρ’ αὐτῶν.
29 καὶ ἔφαγον καὶ ἐνεπλήσθησαν σφόδρα, καὶ τὴν ἐπιθυμίαν αὐτῶν ἤνεγκεν αὐτοῖς,	29 Ἐκεῖνοι ἔφαγαν, παραέφαγαν καὶ ἐχόρτασαν πολύ, διότι ὁ Κύριος ἰκανοποίησε μὲ τὸ παραπάνω τὰς ἐπιθυμίας των.	29 Καὶ ἔφαγον καὶ ἐγέμισαν αἱ κοιλίαι των πάρα πολύ, καὶ ὅ,τι εἶχαν ἐπιθυμήσει, τοὺς τὸ ἔφερε.
30 οὐκ ἐστερήθησαν ἀπὸ τῆς ἐπιθυμίας αὐτῶν. Ἔτι τῆς βρώσεως οὔσης ἐν τῷ στόματι αὐτῶν,	30 Τίποτε δὲν ἐστερήθησαν, ἀπὸ ὅσα εἶχαν ἐπιθυμήσει. Ἀλλα ἐνῶ ἡ τροφὴ ἦτο ἀκόμη εἰς τὸ στόμα των,	30 Δὲν ἐστερήθησαν ἐκεῖνο ποὺ ἐζήτησεν ἡ ἐπιθυμία των. Ἐνῷ ἀκόμη ἡ τροφὴ ἦτο εἰς τὸ στόμα των καὶ τὴν ἐμάσων
31 καὶ ὀργῇ τοῦ Θεοῦ ἀνέβη ἐπ' αὐτοὺς καὶ ἀπέκτεινεν ἐν τοῖς πλείοσιν αὐτῶν, καὶ τοὺς ἐκλεκτοὺς τοῦ Ἰσραὴλ συνεπόδισεν.	31 ἡ ὀργὴ τοῦ Θεοῦ ἐξέσπασε, διὰ τὴν ἀχαριστίαν των, ἐναντίον αὐτῶν καὶ ἐθανάτωσε πάρα πολλοὺς ἀπὸ αὐτούς. Καὶ αὐτοὺς ἀκόμη τοὺς ἐπισήμους ἄνδρας τῶν Ἰσραηλιτῶν τοὺς ἔρριψε κάτω νεκρούς.	31 καὶ ὀργὴ Θεοῦ, νόσος μολυσματικὴ καὶ λοιμώδης ἐπέπεσεν ἐπ' αὐτῶν καὶ ἐθανάτωσε πλείστους ἐξ αὐτῶν καὶ τοὺς ἐκλεκτοὺς καὶ ἀκμαίους τοῦ Ἰσραὴλ τοὺς ἔρριψε κάτω νεκρούς.
32 Ἐν πᾶσι τούτοις ἥμαρτον ἔτι καὶ οὐκ ἐπίστευσαν ἐν τοῖς θαυμασίοις αὐτοῦ	32 Παρ' ὅλας ὅμως τὰς εὐεργεσίας καὶ τὰς τιμωρίας αὐτὰς τοῦ Θεοῦ, ἐξακολουθοῦσαν ἀκόμη οἱ Ἰσραηλῖται νὰ ἀμαρτάνουν, καὶ δὲν ἐπίστευσαν εἰς αὐτόν, μολονότι ἔβλεπαν τὰ θαυμάσια ἔργα του.	32 Παρ’ ὅλας τὰς παιδαγωγικὰς ταύτας μάστιγας τοῦ Θεοῦ, ἐξηκολούθησαν ἀκόμη νὰ ἁμαρτάνουν καὶ δὲν ἐπίστευσαν πραγματικῶς εἰς τὰ θαυμαστὰ καὶ ὑπερφυσικά του ἔργα, ὥστε διδασκόμενοι ἐξ αὐτῶν νὰ στηρίξουν ὁλόκληρον τὴν ἐμπιστοσύνην των εἰς αὐτόν.
33 καὶ ἐξέλιπον ἐν ματαιότητι αἱ ἡμέραι αὐτῶν καὶ τὰ ἔτη αὐτῶν μετὰ σπουδῆς.	33 Ἐπέρασαν ματαίως καὶ ἀσκόπως τὰς ἡμέρας των. Πολὺ γρήγορα ἔφυγαν, χωρὶς κανένα καρπὸν ἀρετῆς, τὰ ἔτη τῆς ζωῆς των.	33 Καὶ ἐπέρασαν ματαίως καὶ χωρὶς καρπὸν ἀρετῆς αἱ ἡμέραι των, αἱ ὁποῖαι ἐχάνοντο εἰς ἀπατηλὰς ἐπιδιώξεις, καὶ τὰ ἔτη των ἔφυγαν γρήγορα, χωρὶς τίποτε τὸ σοβαρὸν νὰ ἀποκομίσουν κατ' αὐτά.
34 Ὅταν ἀπέκτεινεν αὐτούς, τότε ἐξεζήτουν αὐτὸν καὶ ἐπέστρεφον καὶ ὤρθριζον πρὸς τὸν Θεὸν	34 Ὅταν ὁ Κύριος τοὺς παρέδιδεν εἰς θάνατον, πρὸς τιμωρίαν καὶ παιδαγωγίαν, τότε ἐζητοῦσαν αὐτὸν μὲ ζῆλον, ἐπέστρεφαν εἰς αὐτὸν καὶ ἀπὸ τὸν βαθὺν ὄρθρον κατέφευγαν πρὸς αὐτὸν διὰ τῆς προσευχῆς.	34 Ὅταν ὁ Κύριος τοὺς παρέδιδεν εἰς θάνατον, τότε ὑπὸ τὸ κράτος τοῦ φόβου ἐζήτουν αὐτὸν καὶ ἐπέστρεφον εἰς αὐτὸν ἀπὸ τὸν στραβὸν καὶ ἁμαρτωλὸν δρόμον, τὸν ὁποῖον ἐβάδιζον. Καὶ ἀπὸ βαθέος ἄρθρου κατέφευγον πρὸς τὸν Θεόν.
35 καὶ ἐμνήσθησαν ὅτι ὁ Θεὸς βοηθὸς αὐτῶν ἐστι καὶ ὁ Θεὸς ὁ Ὕψιστος λυτρωτὴς αὐτῶν ἐστι.	35 Τότε ἐνεθυμοῦντο, ὅτι ὁ Θεὸς εἶναι ὁ παντοδύναμος βοηθός των, ὅτι ὁ Θεὸς ὁ Ὕψιστος εἶναι ὁ ἐλευθερωτὴς καὶ σωτήρ των.	35 Καὶ μόλις τότε ἐνεθυμοῦντο πρὸς στιγμήν, ὅτι ὁ Θεὸς εἶναι βοηθός των καὶ ὁ Θεὸς ὁ Ὕψιστος εἶναι ὁ λυτρωτὴς καὶ ἐλευθερωτής των.
36 Καὶ ἠγάπησαν αὐτὸν ἐν τῷ στόματι αὐτῶν καὶ τῇ γλώσσῃ αὐτῶν ἐψεύσαντο αὐτῷ,	36 Ἀλλὰ τὸν ἠγάπησαν ἐπιφανειακῶς, μόνον μὲ τὸ στόμα των, ἐνῶ μὲ τὰ λόγια των καὶ μὲ τὴν ἄλλην συμπεριφοράν των ἐψεύσθησαν ἀπεναντί του, ἐφέρθησαν ἀνειλικρινῶς.	36 Καὶ ἠγάπησαν αὐτὸν μόνον μὲ τὸ στόμα των καὶ μὲ τὴν γλῶσσαν των ἐψεύσθησαν εἰς αὐτὸν μὲ λόγους καὶ ἐκδηλώσεις ἀνειλικρινοῦς ἀγάπης πρὸς αὐτόν.
37 ἡ δὲ καρδίᾳ αὐτῶν οὐκ εὐθεῖα μετ' αὐτοῦ, οὐδὲ ἐπιστώθησαν ἐν τῇ διαθήκῃ αὐτοῦ.	37 Διότι ἡ καρδία των δὲν ἦτο εὐθεία ἀπέναντι τοῦ Θεοῦ καὶ δὲν ἐφάνησαν πιστοὶ εἰς τὰς ὑποχρεώσεις, ποὺ ἀνέλαβαν διὰ τῆς Διαθήκης ἀπέναντι τοῦ Θεοῦ.	37 Πλὴν ἡ καρδία των δὲν ἦτο εἰλικρινὴς καὶ εὐθεῖα μαζί του, οὔτε ἐξεπλήρουν πιστῶς καὶ τιμίως τὰς ἐκ τῆς μετ’ αὐτοῦ διαθήκης ὑποχρεώσεις των.
38 Αὐτὸς δὲ ἐστιν οἰκτίρμων καὶ ἰλάσκεται ταῖς ἁμαρτίαις αὐτῶν καὶ οὐ διαφθερεῖ καὶ πληθυνεῖ τοῦ ἀποστρέψαι τὸν θυμὸν αὐτοῦ καὶ οὐχὶ ἐκκαύσει πᾶσαν τὴν ὀργὴν αὐτοῦ.	38 Ὁ Θεὸς ὅμως εἶναι ἐλεήμων καὶ ἔδειχνε τὸ ἔλεός του εἰς τὰς ἁμαρτίας αὐτῶν. Δὲν ἠθέλησε νὰ τοὺς καταστρέψῃ. Εἰς πολυαρίθμους περιστάσεις ἀνέστειλε καὶ ἀπεμάκρυνε τὸν θυμόν του· δὲν ἀφῆκε νὰ ἀνάψῃ καὶ νὰ ἐκσπάσῃ ὅλη ἡ ὀργή του ἐναντίον των.	38 Αὐτὸς ὅμως εἶναι οἰκτίρμων καὶ δεικνύεται ἵλεως καὶ ἐλεήμων εἰς τὰς ἁμαρτίας των καὶ εἰς πλῆθος πολὺ περιπτώσεων ἀπέστρεψε καὶ ἀπεμάκρυνε τὸν θυμόν του καὶ δὲν ἀφῆκε νὰ ἀνάψῃ κατ’ αὐτῶν ὅλη ἡ ὀργή του. (Ἐνταύθα ὡς καὶ ἀλλαχοῦ <ἐνήλλακται διόλου ὁ χρόνος ἀντὶ τοῦ ἰλάσατο καὶ οὐ διέφθειρε καὶ ἀπέστρεψε> (Θεόδωρος Μοψουεστίας).
39 Καὶ ἐμνήσθη ὅτι σὰρξ εἰσι, πνεῦμα πορευόμενον καὶ οὐκ ἐπιστρέφον.	39 Εἶχεν ὑπ' ὄψιν του ὁ Κύριος, ὅτι αὐτοὶ οἱ ἁμαρτάνοντες ἦσαν ἀδύνατες σάρκες, πνοὴ ἀνέμου περαστική, ἡ ὁποία δὲν ἐπιστρέφει πάλιν.	39 Καὶ ἐνεθυμήθη, ὅτι οἱ πταῖσται εἶναι ἀδύνατοι καὶ φθαρταὶ σάρκες, φύσημα περαστικὸν ἀνέμου, τὸ ὁποῖον ἅπαξ διαβῇ, δὲν ἐπιστρέφει πλέον.
40 Ποσάκις παρεπίκραναν αὐτὸν ἐν τῇ ἐρήμῳ, παρώργισαν αὐτὸν ἐν γῇ ἀνύδρῳ;	40 Πόσες καὶ πόσες φορὲς τὸν ἐπίκραναν πολὺ εἰς τὴν ἔρημον, τὸν ἐξώργισαν εἰς τόπον ἄνυδρον!	40 Πόσας φορὰς τὸν ἐπίκραναν εἰς τὴν ἔρημον; Πόσας φορὰς τὸν παρώργισαν εἰς χώραν ποὺ δὲν ὑπῆρχεν οὔτε μία σταγὼν νεροῦ;
41 Καὶ ἐπέστρεψαν καὶ ἐπείρασαν τὸν Θεὸν καὶ τὸν ἅγιον τοῦ Ἰσραήλ παρώξυναν.	41 Καὶ εἰς ἄλλας περιπτώσεις ἐστράφησαν, διὰ νὰ ἀπομακρυνθοῦν ἀπὸ αὐτόν. Ἔθεσαν ὑπὸ δοκιμασίαν καὶ πειρασμὸν τὸν Θεόν των· ἐξώργισαν τὸν ἅγιον αὐτὸν Κύριον τοῦ ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ.	41 Καὶ ἐπέστρεψαν πάλιν εἰς τὴν ὁδὸν τῆς ἀποστασίας καὶ ἀπιστίας των καὶ ὑπέβαλαν εἰς δοκιμασίαν καὶ πειρασμὸν τὸν Θεὸν καὶ Ἅγιον, ὁ ὁποῖος ἀπεχθάνεται τὸ κακὸν καὶ τιμωρεῖ αὐτό, τὸν Ἅγιον, ποὺ λατρεύεται ἀπὸ τοὺς γνησίους Ἰσραηλίτας, ἐκίνησαν εἰς ὀργὴν καὶ ἀγανάκτησιν.
42 Κοὶ οὐκ ἐμνήσθησαν τῆς χειρὸς αὐτοῦ, ἡμέρας, ἧς ἐλυτρώσατο αὐτοὺς ἐκ χειρὸς θλίβοντος,	42 Δὲν ἐνεθυμήθησαν τὴν παντοδύναμον καὶ στοργικὴν δι' αὐτοὺς δεξιάν του, μὲ τὴν ὁποίαν κατὰ τὴν ἱστορικὴν ἐκείνην ἡμέραν τοὺς ἐγλύτωσεν ἀπὸ τὰ χέρια τοῦ καταθλίβοντος αὐτοὺς Φαραώ.	42 Καὶ δὲν ἐνεθυμήθησαν τὴν παντοδύναμον χεῖρα του· ἐλησμόνησαν καὶ δὲν ἐνεθυμήθησαν τὴν ἡμέραν, κατὰ τὴν ὁποίαν ἠλευθέρωσεν αὐτοὺς ἀπὸ τὰς χεῖρας τοῦ ἐχθροῦ ποὺ τοὺς κατεπίεζε.
43 ὡς ἔθετο ἐν Αἰγύπτῳ τὰ σημεῖα αὐτοῦ καὶ τὰ τέρατα αὐτοῦ ἐν πεδίῳ Τάνεως,	43 Ἐλησμόνησαν, πὼς ὁ Θεὸς εἰς τὴν Αἴγυπτον ἔδειξε τὰ καταπληκτικὰ σημεῖα, ποὺ ἐμαρτυροῦσαν τὴν παντοδυναμίαν του, τὰ τεράστια πρωτοφανῆ ἔργα ποὺ εἶχε κάμει εἰς τὴν πεδιάδα Τάνεως καὶ τὰ ὁποῖα ἐγέμισαν φόβον καὶ τρόμον τοὺς Αἰγυπτίους.	43 Δὲν ἐνεθυμήθησαν πῶς καὶ μὲ ποῖον τρόπον συνετέλεσεν εἰς τὴν Αἴγυπτον τὰ ἀποδεικτικὰ καὶ τὴν δύναμιν αὐτοῦ καταδεικνύοντα σημεῖα του καὶ τὰ κατάπληξιν καὶ τρόμον ἐμποιήσαντα θαύματά του, ὅσα ἐποίησεν εἰς τὴν πεδιάδα τῆς πόλεως Τάνεως.
44 καὶ μετέστρεψεν εἰς αἷμα τοὺς ποταμοὺς αὐτῶν καὶ τὰ ὀμβρήματα αὐτῶν, ὅπως μὴ πίωσιν·	44 Ἐλησμόνησαν, ὅτι ὁ Κύριος μετέβαλε τὸ ὕδωρ τῶν ποταμῶν εἰς αἷμα, ὅπως ἐπίσης καὶ τὰ βρόχινα νερὰ τῶν δεξαμενῶν των διὰ νὰ μὴ ἠμποροῦν νὰ πίουν οἱ Αἰγύπτιοι.	44 Καὶ μετέβαλεν εἰς αἷμα τοὺς ποταμούς των καὶ τὰ εἰς δεξαμενὰς βρόχινα ὕδατά των, διὰ νὰ μὴ ἔχουν νὰ πιοῦν.
45 ἐξαπέστειλεν εἰς αὐτοὺς κυνόμυιαν, καὶ κατέφαγεν αὐτούς, καὶ βάτραχον, καὶ διέφθειρεν αὐτούς·	45 Ὁ Κύριος ἐξαπέστειλεν ἐπίσης ἐναντίον τῶν Αἰγυπτίων κυνόμυιαν, ἡ ὁποῖα τοὺς κατέφαγε, καὶ βατράχους οἱ ὁποῖοι μετέδωσαν εἰς αὐτοὺς φθοροποιοὺς καὶ μολυσματικὰς ἀσθενείας.	45 Ἐξαπέστειλεν εἰς αὐτοὺς ἐπιθετικὴν καὶ ἀγρίαν μυῖαν καὶ τοὺς κατέφαγε, καὶ πλῆθος βατράχων, ἀπὸ τοὺς ὁποίους τοὺς μετεδόθησαν φθοροποιοὶ καὶ θανατηφόροι μολύνσεις.
46 καὶ ἔδωκε τὴ ἐρυσίβῃ τους καρποὺς αὐτῶν καὶ τοὺς πόνους αὐτῶν τὴ ἀκρίδι·	46 Παρέδωκεν εἰς τὴν σκωρίασιν τοὺς καρποὺς τῶν ἀγρῶν των, καὶ τοὺς κόπους τῶν καλλιεργημένων ἀγρῶν των εἰς τὰς ἀκρίδας.	46 Καὶ ἔδωκε τοὺς καρποὺς τῶν ἀγρῶν των εἰς τὴν καταστρέφουσαν τὸν σῖτον νόσον τῆς ἐρυσίβης, καὶ τοὺς κόπους καὶ τὴν καλλιέργειάν των παρέδωκεν εἰς τὰ σύννεφα τῶν ἀκρίδων.
47 ἀπέκτεινεν ἐν χαλάζῃ τὴν ἄμπελον αὐτῶν καὶ τὰς συκαμίνους αὐτῶν ἐν τῇ πάχνῃ·	47 Κατέστρεψε τὰ ἀμπέλια των μὲ χάλαζαν καὶ τὰς συκομορέας των μὲ παγωνιά.	47 Κατεξήρανε τὰς ἀμπέλους των μὲ χάλαζαν, καὶ τὰς συκαμινέας των μὲ πάχνην.
48 καὶ παρέδωκεν εἰς χάλαζαν τὰ κτήνη αὐτῶν καὶ τὴν ὕπαρξιν αὐτῶν τῷ πυρί·	48 Παρέδωκεν εἰς καταστρεπτικὴν θανατηφόρον χάλαζαν τὰ ζῶα των καὶ τὴν ὑπόλοιπον περιουσίαν των παρέδωσεν εἰς τὸ πῦρ τῶν κεραυνῶν του.	48 Καὶ παρέδωκεν εἰς καταστρεπτικὴν χάλαζαν τὰ ζῶα των καὶ κάθε τι ποὺ κατεῖχον, ὁλόκληρον τὴν ἰδιοκτησίαν των, εἰς τὸ πῦρ τῶν κεραυνῶν.
49 ἐξαπέστειλεν εἰς αὐτοὺς ὀργὴν θυμοῦ αὐτοῦ, θυμὸν καὶ ὀργὴν καὶ θλῖψιν ἀποστολὴν δι' ἀγγέλων πονηρῶν.	49 Ἐξαπέλυσεν ἐναντίον των τὴν τιμωρὸν ὀργὴν τῆς ἀγανακτήσεώς του, θυμὸν καὶ ὀργὴν καὶ θλῖψιν, δεινὰ φοβερά, τὰ ὁποῖα ἔστειλε μὲ ἐξολοθρευτὰς ἀγγέλους.	49 Ἐξαπέλυσε κατ’ αὐτῶν ἀσυγκράτητον τὴν ὀργὴν τῆς ἀγανακτήσεώς του, θυμὸν καὶ ὀργὴν καὶ τὰ ἐξ αὐτῶν κακὰ καὶ δεινά, τὰ ὁποῖα τοὺς ἀπέστειλε δι’ ἀγγέλων ὀλοθρευτῶν καὶ τιμωρῶν.
50 Ὡδοποίησε τρίβον τῇ ὀργῇ αὐτοῦ καὶ οὐκ ἐφείσατο ἀπὸ θανάτου τῶν ψυχῶν αὐτῶν καὶ τὰ κτήνη αὐτῶν εἰς θάνατον συνέκλεισε	50 Ἀφῆκε νὰ ἐκδηλωθῇ ἀσυγκράτητος ἡ ὀργή του, δὲν ἐλυπήθη τὴν ζωήν των καὶ δὲν ἐπροφύλαξεν αὐτοὺς ἀπὸ τὸν θάνατον καὶ αὐτὰ ἀκόμη τὰ κατοικίδια ζῶα των τὰ συνέκλεισεν μέσα εἰς τὰς παγίδας τοῦ θανάτου καὶ τῆς καταστροφῆς.	50 Ἤνοιξε δρόμον καὶ ἐλευθέραν διέξοδον εἰς τὴν ὀργήν του καὶ δὲν ἐφείσθη ἀπὸ τοῦ νὰ παραδώσῃ εἰς τὸν θάνατον τὰς ζωάς των καὶ τὰ κτήνη των τὰ ἔκλεισεν ὅλα μαζὶ εἰς τὸν θάνατον.
51 καὶ ἐπάταξε πᾶν πρωτότοκον ἐν γῇ Αἰγύπτῳ, ἀπαρχὴν παντὸς πόνου αὐτῶν ἐν τοῖς σκηνώμασι Χάμ,	51 Ἐκτύπησε μὲ θάνατον ὅλα τὰ πρωτότοκα τῆς γῆς Αἰγύπτου· αὐτὰ ποὺ ἀποτελοῦν τὴν ἀπαρχὴν τῶν πόνων τῆς τεκνοποιΐας εἰς τοὺς οἴκους τῶν Αἰγυπτίων, τῶν ἀπογόνων αὐτῶν τοῦ Χάμ.	51 Καὶ ἐπάταξε διὰ θανάτου πᾶν πρωτότοκον ἐν τῇ χώρᾳ τῆς Αἰγύπτου, ἀπαρχὴν τῶν ὠδίνων καὶ τῶν πόνων τῆς τεκνοποιΐας των εἰς τὰς κατοικίας καὶ τὰς κατασκηνώσεις τῆς Αἰγύπτου, ποὺ κατῳκήθη ὑπὸ τῶν ἀπογόνων τοῦ Χάμ.
52 καὶ ἀπῇρεν ὡς πρόβατα τὸν λαὸν αὐτοῦ καὶ ἀνήγαγεν αὐτοὺς ὡσεὶ ποίμνιον ἐν ἐρήμῳ	52 Ἀνέλαβε δὲ ὁ Κύριος ὡς στοργικὸς ποιμὴν τὸν ἰσραηλιτικὸν λαόν, ὠσὰν πρόβατά του, καὶ τὰ ὡδήγησεν ὡς ἰδικόν του ποίμνιον διὰ μέσου τῆς ἐρήμου.	52 Καὶ ἐσήκωσεν ἀπὸ τὴν Αἴγυπτον τὸν λαόν του, ὅπως ὁ ποιμὴν τὰ πρόβατα, καὶ ἀνέβασεν αὐτοὺς ὡς ποιμὴν εἰς τὴν ἔρημον.
53 καὶ ὡδήγησεν αὐτοὺς ἐπ' ἐλπίδι, καὶ οὐκ ἐδειλίασαν, καὶ τοὺς ἐχθροὺς αὐτῶν ἐκάλυψε θάλασσα.	53 Αὐτὸς τοὺς ὡδήγησε, τοὺς ἐνέπνευσεν ἐλπίδα καὶ θάρρος, ὥστε ἐκεῖνοι δὲν ἐδειλίασαν κατὰ τὴν διάβασιν τῆς Ἐρυθρᾶς Θαλάσσης. Τοὺς δὲ ἐχθρούς των τοὺς ἐσκέπασε καὶ τοὺς ἔπνιξεν ἡ θάλασσα.	53 Καὶ τοὺς ὠδήγησε γεμάτους θάρρος καὶ ἐλπίδα, καὶ δὲν ἐδειλίασαν, καὶ τοὺς ἐχθρούς των τοὺς ἐσκέπασεν ἡ Ἐρυθρὰ θάλασσα.
54 Καὶ εἰσήγαγεν αὐτοὺς εἰς ὄρος ἁγιάσματος αὐτοῦ, ὄρος τοῦτο, ὃ ἐκτήσατο ἡ δεξιὰ αὐτοῦ,	54 Τοὺς εἰσήγαγε κατόπιν εἰς τὴν γῆν τῆς Ἐπαγγελίας, εἰς τὴν ὁποίαν ὑψώνεται τὸ ὄρος Σιὼν τὸ ἅγιον, πρὸς λατρείαν αὐτοῦ, τὸ ὄρος αὐτὸ τὸ ὁποῖον κατέκτησεν ἡ παντοδύναμος δεξιά του.	54 Καὶ τοὺς εἰσήγαγεν εἰς τὴν χώραν, ἐν τῇ ὁποίᾳ ὑψοῦται τὸ ὄρος Σιὼν τὸ ἁγιασθὲν πρὸς λατρείαν αὐτοῦ, τὸ ὄρος αὐτό, τὸ ὁποῖον κατέκτησεν ἡ δεξιά του.
55 καὶ ἐξέβαλεν ἀπὸ προσώπου αὐτῶν ἔθνη καὶ ἐκληροδότησεν αὐτοὺς ἐν σχοινίῳ κληροδοσίας καὶ κατεσκήνωσεν ἐν τοῖς σκηνώμασιν αὐτῶν τὰς φυλὰς τοῦ Ἰσραήλ.	55 Ἔδιωξε ἐμπρὸς ἀπὸ αὐτοὺς τὰ εἰδωλολατρικὰ ἔθνη καὶ ἐμοίρασε τὴν χώραν ἐκείνων εἰς αὐτοὺς μὲ σχοινὶ καταμετρήσεως· καὶ ἐκεῖ ὅπου προηγουμένως κατοικοῦσαν οἱ λαοὶ ἐκεῖνοι, ἐγκατέστησε τὰς φυλὰς τοῦ Ἰσραήλ.	55 Καὶ ἐξεδίωξεν ἀπ’ ἐμπρός των ἐκ τῆς χώρας αὐτῆς τοὺς ἐκεῖ κατοικοῦντας εἰδωλολατρικοὺς λαοὺς καὶ τοὺς τὴν ἐχάρισεν ὡς κλῆρον, διὰ σχοινίου καταμετρήσεως διαμοιράσας αὐτὴν εἰς μερίδια, καὶ ἐγκατέστησεν εἰς τὰς σκηνὰς καὶ τὰς κατοικίας τῶν λαῶν αὐτῶν τὰς φυλὰς τοῦ Ἰσραήλ.
56 Καὶ ἐπείρασαν καὶ παρεπίκραναν τὸν Θεὸν τὸν Ὕψιστον καὶ τὰ μαρτύρια αὐτοῦ οὐκ ἐφυλάξαντο	56 Αὐτοὶ ὅμως ἔθεσαν ὑπὸ δοκιμασίαν τὸν Θεόν, παρεπίκραναν καὶ ἐξώργισαν τὸν Ὕψιστον, καὶ τὰς ἐντολὰς αὐτοῦ δὲν ἐτήρησαν.	56 Καὶ ἐπείραξαν μὲ τὰς ἀσεβεῖς των προκλήσεις τὸν Θεὸν καὶ ἐπίκραναν αὐτὸν καὶ τὰς ρητὰς καὶ μεμαρτυρημένας ἐντολάς του δὲν ἐφύλαξαν.
57 καὶ ἀπέστρεψαν καὶ ἠθέτησαν, καθὼς καὶ οἱ πατέρες αὐτῶν, μετεστράφησαν εἰς τόξον στρεβλὸν	57 Ἀπεμακρύνθησαν ἀπὸ αὐτόν, ἠρνήθησαν καὶ παρέβησαν τὰς ἐντολάς του, ὅπως καὶ οἱ πρόγονοί των, καὶ ἔγιναν ὠσὰν τὸ στρεβλὸν τόξον, ποὺ δὲν ρίπτει μὲ εὐθυβολίαν.	57 Καὶ ὠπισθοδρόμησαν πρὸς τὸ κακὸν καὶ παρέβησαν τὰς ἐντολάς του, ὅπως καὶ οἱ πρόγονοί των, μετεβλήθησαν εἰς τόξον στρεβλὸν ποὺ δὲν εὐθυβολεῖ. Οὕτω καὶ ἡ διάνοιά των ἀστοχοῦσα μακρὰν τοῦ Κυρίου, οὔτε τὰς θείας εὐεργεσίας ἐχρησιμοποίει εἰς καλόν, οὔτε σκέψεις εὐθείας καὶ ἀγαθὰς διελογίζετο.
58 καὶ παρώργισαν αὐτὸν ἐν τοῖς βουνοῖς αὐτῶν, καὶ ἐν τοῖς γλυπτοῖς αὐτῶν παρεζήλωσαν αὐτόν.	58 Τὸν ἐξώργισαν μὲ τὴν εἰδωλολατρείαν των ἐπάνω εἰς τὰ ὄρη. Προεκάλεσαν τὴν ζηλοτυπίαν του μὲ τὰ γλυπτὰ εἴδωλα, ποὺ ἐλάτρευαν ἐκεῖ.	58 Καὶ προεκάλεσαν τὴν ὀργήν του μὲ τοὺς εἰδωλολατρικοὺς βωμούς των, ποὺ ἔστησαν ἐπὶ τῶν κορυφῶν τῶν βουνῶν, καὶ ἐξήγειραν τὴν ζήλειαν του μὲ τὴν λατρείαν, ποὺ προσέφερον εἰς τὰ γλυπτὰ εἴδωλά των.
59 Ἤκουσεν ὁ Θεὸς καὶ ὑπερεῖδε καὶ ἐξουδένωσε σφόδρα τὸν Ἰσραήλ.	59 Ὁ Κύριος ἤκουσε τὰς εἰδωλολατρικὰς αὐτῶν προσευχάς, ἀπέστρεψεν ἀπὸ αὐτοὺς τὸ βλέμμα του, διὰ νὰ μὴ τοὺς βλέπῃ, καὶ παρέδωσεν εἰς ἐξουθένωσαν καὶ καταφρόνησιν μεγάλην τὸν ἰσραηλιτικὸν λαόν.	59 Ἤκουσεν ὁ Θεὸς τὰς ὀργιαστικὰς λατρείας των, τὰς ὁποίας ἐτέλουν εἰς τὰ βουνά των, καὶ ἀπέστρεψε τὰ βλέμματά του διὰ νὰ μὴ τοὺς βλέπῃ καὶ παρέδωκεν εἰς μεγάλην καταφρόνησιν καὶ εἰς ἐσχάτην ταπείνωσιν τὸν Ἰσραήλ.
60 Καὶ ἀπώσατο τὴν σκηνὴν Σηλώμ, σκήνωμα, ὃ κατεσκήνωσεν ἐν ἀνθρώποις.	60 Ἀπώθησε καὶ ἐστέρησε τὴν πόλιν Σηλὼμ ἀπὸ τὴν προστασίαν του, τὴν ὁποίαν πόλιν ὁ ἴδιος εἶχεν ἐκλέξει, διὰ νὰ ἐγκατασταθῇ μεταξὺ τῶν ἀνθρώπων ἡ Σκηνὴ τοῦ Μαρτυρίου του.	60 Καὶ ἀπώθησε τὴν σκηνήν, ποὺ εἶχε στήθη εἰς Σηλώμ, παραχωρήσας νὰ ἁρπαγῇ ἀπὸ τοὺς εἰδωλολάτρας ἡ ἱερὰ κιβωτὸς καὶ ἐγκατέλιπε τὸ ἱερὸν ἐκεῖνο σκήνωμα, ὅπου ἐπὶ τῆς ἐποχῆς τῶν Κριτῶν κατῴκησεν ὁ Θεὸς ἐν μέσῳ τῶν ἀνθρώπων.
61 Καὶ παρέδωκεν εἰς αἰχμαλωσίαν τὴν ἰσχύν αὐτῶν καὶ τὴν καλλονὴν αὐτῶν εἰς χεῖρα ἐχθρῶν	61 Παρέδωσεν εἰς τὰ χέρια τῶν ἐχθρῶν των, εἰς τοὺς Φιλισταίους, τὴν δύναμίν των, ὅπως ἐπίσης καὶ τὸ λαμπρόν των στόλισμα, δηλαδὴ τὴν Κιβωτὸν τοῦ Μαρτυρίου.	61 Καὶ παρέδωκε λάφυρον αἰχμαλωσίας εἰἲς τοὺς Φιλισταίους τὴν κιβωτόν, ποὺ ἀπετέλει τὴν προστατευτικὴν δύναμίν των, καὶ τὸ λαμπρὸν τοῦτο ἐγκαλλώπισμά των ἀφῆκε νὰ πέσῃ εἰς τὰς ἐχθρικὰς χεῖρας.
62 καὶ συνέκλεισεν ἐν ρομφαίᾳ τὸν λαὸν αὐτοῦ καὶ τὴν κληρονομίαν αὐτοῦ ὑπερεῖδε.	62 Ἀφῆκε νὰ περικυκλωθῇ ὁ λαός του ἀπὸ ἐχθρούς, οἱ ὁποῖοι ἐκρατοῦσαν γυμνὴν τὴν ρομφαίαν, καὶ ἐγύρισεν ἀλλοῦ τὸ βλέμμα του, ὅταν αὐτοί, ἡ περίφημος κληρονομία του, ἐσφάζοντο.	62 Καὶ ἐπέτρεψε να περικυκλωθῇ ὅλος μαζὶ καὶ να κατασφαγῇ ὁ λαός του καὶ δὲν ἔρριψεν οὔτε ἓν βλέμμα εἰς τὴν κληρονομίαν του διὰ νὰ προστατεύσῃ αὐτήν.
63 Τοὺς νεανίσκους αὐτῶν κατέφαγε πῦρ, καὶ αἱ παρθένοι αὐτῶν οὐκ ἐπενθήθησαν·	63 Τοὺς νεαροὺς υἱούς των κατέφαγε τὸ πῦρ τοῦ πολέμου, τὰς θυγατέρας δὲ παρθένους των, ὅταν ὡδηγοῦντο εἰς αἰχμαλωσίαν καὶ ἐξευτελισμὸν, δὲν εὑρέθη κανεὶς νὰ τὰς πενθήση.	63 Τὰ νεαρὰ παιδιά των κατέφαγε τὸ πῦρ τοῦ πολέμου, καὶ τὰς κόρας των, ὅταν τὰς ἔσυρον αἰχμαλώτους, δὲν εὑρέθη κανεὶς νὰ τὰς πενθήσῃ κλαίων τὴν δυστυχίαν των, διότι καὶ ἀδελφοὶ καὶ πατέρες εἶχον θανατωθῆ καὶ ἑξανδραποδισθῆ.
64 οἱ ἱερεῖς αὐτῶν ἐν ρομφαίᾳ ἔπεσον, καὶ αἱ χῆραι αὐτῶν οὐ κλαυθήσονται.	64 Οἱ ἱερεῖς των ἔπεσαν ἐν στόματι ρομφαίας, καὶ τὰς χήρας τῶν σφαγιασθέντων ἀνδρῶν δὲν εὑρέθη κανεὶς νὰ τὰς παρηγορήσῃ καὶ νὰ κλαύσῃ μαζῆ των.	64 Οἱ ἱερεῖς των ἔπεσαν νεκροὶ ὑπὸ τὰ πλήγματα τῆς σπάθης, καὶ τὰς ἐκ τῆς σφαγῆς καὶ τοῦ θανάτου τῶν ἀνδρῶν των χήρας δὲν εὑρέθη κανεὶς νὰ τὰς κλαύσῃ.
65 Καὶ ἐξηγέρθη ὡς ὁ ὑπνῶν Κύριος, ὡς δυνατὸς κεκραιπαληκὼς ἐξ οἴνου,	65 Ἀλλὰ ὁ μακρόθυμος Κύριος ἠγέρθη ἀπὸ τὴν φαινομενικὴν ἀπραξίαν του, ὅπως ἐγείρεται ὁ ἐξυπνῶν ἀπὸ τὸν ὕπνον του, ὅπως ὁ γίγας ποὺ συνέρχεται ἀπὸ τὴν μέθην του.	65 Ἀλλ’ ὁ Θεὸς καὶ πάλιν οἰκτειρεῖ τὸν λαόν του. Καὶ μετὰ μακρὰν σιγὴν ἐξηγέρθη ὁ Κύριος, ὅπως σηκώνεταί τις ἀπὸ ὕπνον, ὡς γίγας τις ἰσχυρός, ὁ ὁποῖος εἶχε μεθύσει ἀπὸ πολὺν οἶνον καὶ μετὰ τὸν ὕπνον παρῆλθεν ἡ ζάλη αὐτοῦ.
66 καὶ ἐπάταξε τοὺς ἐχθροὺς αὐτοῦ εἰς τὰ ὀπίσω, ὄνειδος αἰώνιον ἔδωκεν αὐτοῖς.	66 Καὶ ἐκτύπησε τοὺς ἐχθρούς του, τοὺς ἔτρεψε πανικόβλητους εἰς φυγὴν καὶ ἔδωκεν εἰς αὐτοὺς αἰωνίαν καταισχύνην μὲ τὴν ταπεινωτικὴν ἤτταν των.	66 Καὶ ἐπάταξε τοὺς ἐχθρούς του ἀναγκάσας τούτους εἰς ὀπισθοχώρησιν καὶ φυγήν, καταισχύνην καὶ ἀτιμωτικὴν ἧτταν παντοτεινὴν ἐπέφερεν εἰς αὐτούς.
67 Καὶ ἀπώσατο τὸ σκήνωμα Ἰωσὴφ καὶ τὴν φυλὴν Ἐφραὶμ οὐκ ἐξελέξατο·	67 Ἀλλὰ καὶ ἀπεμάκρυνεν ἀπὸ τὴν προστασίαν του τοὺς ἀπογόνους τοῦ Ἰωσήφ, ἔπαυσε νὰ ἔχῃ ὡς ἐκλεκτὴν ἡγεμονεύουσαν φυλὴν τοὺς Ἐφραιμίτας.	67 Συγχρόνως ὅμως ἐκ τῶν δώδεκα φυλῶν ἀπέρριψε καὶ ἀπεδοκίμασε τὰς κατασκηνώσεις τῶν ἀπογόνων τοῦ Ἰωσὴφ καὶ τὴν φυλὴν τοῦ Ἐφραὶμ δὲν ἐξέλεξε.
68 καὶ ἐξελέξατο τὴν φυλὴν Ἰούδα, τὸ ὄρος τὸ Σιών, ὃ ἠγάπησε,	68 Ἀλλὰ ἐξέλεξεν ὡς ἄρχουσαν φυλὴν τὴν φυλὴν τοῦ Ἰούδα καὶ ὡς τόπον ἱερόν του τὸ ὄρος Σιών, τὸ ὁποῖον ἰδιαιτέρως ἠγάπησεν.	68 Καὶ ἐξέλεξε τὴν φυλὴν τοῦ Ἰούδα, τὸ ὄρος τὸ Σιών, τὸ ὁποῖον ἠγάπησε.
69 καὶ ᾠκοδόμησεν ὡς μονοκέρωτος τὸ ἁγίασμα αὐτοῦ, ἐν τῇ γῇ ἐθεμελίωσεν αὐτὴν εἰς τὸν αἰῶνα.	69 Ἐκεῖ ηὐδόκησεν ὁ Κύριος καὶ οἰκοδομήθη τὸ θυσιαστήριόν του, ἰσχυρότατον ὅπως ὁ μονόκερως. Εἰς τὴν γῆν τῆς Παλαιστίνης ἐστερέωσεν αἰωνίαν τὴν φυλὴν τοῦ Ἰούδα.	69 Καὶ ᾠκοδόμησε ἐπ τοῦ ὄρους τούτου τὸ μοναδικὸν ἅγιον θυσιαστήριόν του, περίβλεπτον καὶ ἀδιάσειστον ὡς ἰσχυρότατον κέρας ζώου τρομεροῦ ποὺ ἔχει ἓν μόνον κέρατον, εἰς τὸ ὁποῖον συγκεντρώνεται ἡ ὅλη δύναμίς του, καὶ τὸ ἐθεμελίωσεν ἐν τῇ γῇ τῆς ἐπαγγελίας, ὅπως ἐθεμελίωσε καὶ ταύτην εἰς τὸν αἰῶνα ἀδιάσειστον.
70 Καὶ ἐξελέξατο Δαυὶδ τὸν δοῦλον αὐτοῦ καὶ ἀνέλαβεν αὐτὸν ἐκ τῶν ποιμνίων τῶν προβάτων,	70 Ὁ Κύριος ἐξέλεξεν ὡς βασιλέα τὸν δοῦλον του Δαυὶδ καὶ τὸν ἐπῆρεν ἀπὸ τὰ κοπάδια τῶν προβάτων.	70 Καὶ ἐξέλεξε τὸν Δαβίδ, τὸν ταπεινὸν δοῦλον του καὶ τὸν ἐπῆρεν ἀπὸ τὰ ποίμνια τῶν προβάτων·
71 ἐξόπισθεν τῶν λοχευομένων ἔλαβεν αὐτὸν ποιμαίνειν Ἰακὼβ τὸν δοῦλον αὐτοῦ καὶ Ἰσραὴλ τὴν κληρονομίαν αὐτοῦ	71 Τὸν ἐπῆρεν ἀπὸ ἐκεῖ, ποὺ ἀκολουθοῦσε τὰ ἐτοιμόγεννα πρόβατα, καὶ τὸν ἔβαλε νὰ κυβερνᾶ καὶ νὰ καθοδηγῇ τοὺς δούλους του, τοὺς ἀπογόνους τοῦ Ἰακώβ, τοὺς Ἰσραηλίτας, οἱ ὁποῖοι εἶναι ἰδική του κληρονομία.	71 τὸν ἐπῆρεν, ἐνῷ ἠκολούθει ὀπίσω ἀπὸ τὰ ἐτοιμόγεννα πρόβατα, διὰ νὰ ποιμαίνῃ καὶ κυβερνᾷ τὸν λαὸν Ἰακὼβ τοὺς δούλους του, καὶ τὸν Ἰσραήλ, ὅστις ἦτο ἡ κληρονομία του.
72 καὶ ἐποίμανεν αὐτοὺς ἐν τῇ ἀκακίᾳ τῆς καρδίας αὐτοῦ, καὶ ἐν τῇ συνέσει τῶν χειρῶν αὐτοῦ ὡδήγησεν αὐτούς.	72 Ὁ Δαυὶδ ἐκυβέρνησε πράγματι αὐτοὺς μὲ ἄδολον καρδίαν καὶ τοὺς καθωδήγησεν εἰς τὸν δρόμον τοῦ Θεοῦ καὶ τῆς ἀσφαλείας μὲ τὰ πλήρη συνέσεως ἔργα του.	72 Καὶ ἐποίμανεν αὐτοὺς μὲ ἄκακον καὶ ἄδολον καρδίαν καὶ μὲ τὰ πλήρη συνέσεως ἔργα τῶν χειρῶν του ἀνεδείχθη καθοδηγὸς αὐτῶν.